ADV E R SV S 'AOTA TVM
ter faluit autöritatÏue.Filius'mediatiue, Spiritus faitftus applicative,’ Chriftu*
meritiue,aratia reputatiuc,tides fubieûiue,chantas aâiue, Sacramentum fi.
gnificatiue,Prædicator miniftratiue, verbum doâiue,opera prbbatiue, omnia
armatiue & teftadinatiue ßccocleatiue,Ergo non fola fidcsiuûificat,ergoLu-
therus eft hæreticus.etgo Gocleus eft armatus vit.
Vides ergo nullum Librum effe tarn malum,quin in aliqua parte tirbo.'
nuSjVt Plinius putauit.Nam nifi Cocleus hic «os docuiffcrffalutcm etiam per
Deum,per Spiritum.per Sacramentum venire,vbi ftaret Eeclefiat vbi fideslvbi
vllusChriftus? Gratias Athlantinouo, quiruiturum coelum robuftis iftis de
bene armatis humeris fuftentat.
SEd latis fît lulum in ftolidtim iftud capütffpfo â ïn ici obfequio,
fetio de iftis rébus pauluiuth loquamur, non propter Cocleum, quiceu
^poreus indignus eft,vt margaritum iftud preeiofum ante eut» proijciatur,
Seâpropter cos,quos Vehementer mouct,quOd dixi,Sola fidehos iuftificari,
addfiit ?#/>««-Cum Âpoftolodiüio ilia,Sola,non inueniatur,& caufàfttur ternerede immHr'
pie à me adicfM,pro meo ftatuendo errorc.Huiusergotetnefitaris mcæ rattonemreddam,&
mecum modeftiaexpurgabo.vtvideant,&mepoflehumilb
tdr & modefte rationem reddere, vbi talcs fuerint, quidigni fint audire verbum
Dei,
Primumegoconamsfum reddere, quam pôtüiclariflime,vim Paulinas
fententiæ.quamSophiftædiuturno & facrilego verborum abufu penitus ob-
fcurarunt.Nam vbi ad Romanos de fide & operibus difputat,aducrfus iuftrei-
am operuro^eerteid Vehementiftime vrget, vt iuftificationem operibus in to-
_ . tuin adimat,& foli fidei tribuat.Hax cnim hint verba eius.' Ex operibus legis
tumiuflificAmur. nemo iuftificatur.Et iterutn.-Arbitrant ur hominem iuftificari ex fide,fine ope-iJ
ribas legis,EtiterumS Omnes pcccauerunt 5c vacuifunt gloria Dei.grarisau-
tern iuftificari per fidem&c.EtRo.i4.Peccatum eft.quidquid non ex fide eft, Pja:
AirnUynfiic iu- Deniqj hæc confirmât potcntiffimo exemplo Abrahæ,qui iuftificàtus
ftifiauut. eft no ex drcumcifione,quod erat optimum & egregium opus diuinirus man-
datum, &omni obedientia perfeffcumffcd fide ante cireumcifionem.Negatq;
cum habere gloriam coram Deó,fi vllis operibus fit iuftificàtus, Scripmram
vero dicetc.Fide effe iuftificatum ôce.Hasc certe tun t fulmina diuinæ autorita-
tis, . t
Tu nunc vide,an non Paulus vehementiusaftcrat,tola fide nos iuftifica-
ri quam ego,licet vocabulo,Sola,non vtatur,quo ego (urn vfus. Nam diccre:
Opera non iuftificant,fed tidesiuftificat,certe robuftiusaftirmar,folam fidem
juftjficare.quam fidixeris:Sola tides iuftificat, Nifi quod hoc clarjus fonat
c • quam illud, dam per impiosSophiftas, Pauli turn phrafis turn fententia nc-
. , .. glefta pctijt.Loqui autem hoe loco Paulin» dc iuftificatione fpiritaaliffeu vt
unifie* »ff Sophtft* löquuntur,fotmali & fubic£fiua,nulli nifi vni Cocleo eft jgnotum,
iußkidLtgi- Contend« enim contra opera &iufticiamLegis,& prorfusin re conlcientia-
rumverfatur, vbi fola tides totum eft, opera nihil funt,imo opera frnftus func
iatri iuftificat* per fidem arboris/Vt etiamiuxta communem fenfum impof-
fibile fit operibus iuftificari,
Proinde fatis ridiculum eft,in hunc modum cauillari: Sola tides iuftificat,
ergo Spiritus (an£tus non iuftificat, Vel: Spiritus iuftificat, ergo non
iola tides, Cum his difputationibus nunc non fit locus, fed de fide & operibus
tantum fit quzftio: An iuftificationis quid quam fit operibustribuen-
dum,quibus cum nihil tribuat Apoftolus,foli fidei abtq; dubio afTerjt, Ncc
puto
* VIRVM COCLEVM, 5
püto quenquam tam vecordem, qui crediderit me negate volutfle,per Chrl-
ftum,per Spiritum fangum,per verbum iuftificari,nifi Coclcum,qui hocLi-
bro fatis docuit,fefe ptorfus non intelligere,quid fit fides,gratia,Chriftus,Chari
tas, Sacra men turn, 5c ànullo credo fuum ipfiusLibrum minus intelligi
quam à feipfo.
Ego serte meis Adtertionibus hoc egi, dunl foli fidei iuftificationem rri-
bui,vtimpia ftudia Sophiftarum & Monachorum refutarem, qui totum or-
bem feduxerunt in fiduciam operum.Sciebam eos non negareffaltem verbo,
iuftificationem per Chriftum,per baptifmum,per Spiritum contingere, Sed n i iu ia apirum
videbam eos negare.folius fidei eftc iuftifkare, operibus vero totam fere glo-
riam iuftificationis tribuere, Quod nifi fcciffcnt, non effent tanta examina
jMonafteriorum,Collegiorum,Scholarum, 5c infinitorum ftudiorutn per
opera iuftieiam quserentium. Omnia enim haecfuper opera nituntur,non (it#
per folam fidem,Et fingunt fidem,nefeioquid in anima latentisform*, quas
fit veluti pars,non fumma omnium virtutum. Quare non eft vt verbum mc-
um extra argumentum feu materiam fubieâara trahas.Et vbi de fide 5c operi.
busdifputb proconfcicntiæiudiciôinftituendo, tudepoteftate Dcifidem
cteantis cogites.
Orro fi qui funt,qui per opcraLegis in Paulo,non ottt ma ope#
raffed tantum cairemonialiaintelltgunt, cumillisnbn cenfep ^ >£K‘
dum effe,faltem hac hora,quod videanturde induftria veile Paulum’ne-
feire.Certe eireumcifio Abrahas fuit optimum opus omni(vtdixi) obedientia ,
ornatum.atqi adeo iam iuftificati Abrah*,vtnon pollet non fumme placete
Deo,ecu quodcunq;opus,quod illibonum audeant definite, 5c tamen h u i ç ,UJ ljl'
Paulus adimit iuftificationem.
Quod autem Petrus dicit,Nos per baptifmum faluari,quis non videt, Ba/ti/mm [»iw.
hinc nihil contra me llrui,quafihincfalfiim fitffolafideiuflificariîCerte Ba-
pjitmusfine fide non iuftificat,Fides autem fine baptifmo iuftificat,ideo non
poteft viU pars iuftificationis tribui baptifmo, Alioqui fi vîla parte iuftifica-
ret,non liedret negate,Baptifmum fine fideiuftificare.Cum autem ei denege-
nkr, foli fidei reâe relinquitur, Vult ergo Petrus pet Baptifmum eeufignuia
p x t e rn um fidem prouocari& éxereeri quæfaluet, ficutncc verbum ipliim,
quod ionge pr*ualet fignovifibili,nullum tamen petfefe iuftificat nifi ere*
dentcm.Sic Epiftola Ebrsorum dlciuNihil profuiceis fermo auditus non ad-
mixtus fidei in his quse dicebantur.
QV od fi qui lunt exPatribus,qui fetiferunt, Sacfartientutti lua ^
virtuteiuftificare, eftoetiam Auguftinus, vtCoclcus contendit, nihil **
motor,hon i ium funt di£ta,fibi ipfis fspiuspugnantium,&pleraq; hu-
manofenfu extra Scripturasdocentium. Nosccrtiffimam Scripturam lequi*
mur,qu2 fine fide nec verbum ncc tignttm prodeffe dicit.Nam hoc quod ma-
ximeiaftat Cocleus, paruul6S,cum fine fine fide, per Baptifmum iuftificari,
fortitet negamus.Sed dieimus cum Auguftino.Non facramentuin, fed tides
facramcmi,iuftificat.Et iterutnffuflificat,non quia fit,fed quia creditur.Quod Non fammn-
fi Auguftinusalibi contrarium dicit,fequimureum, vbi cur» Scripturaleritit, *“’»•/'<*fid™ M-
& rclinquimus.vbi eitra vel contra sicripturam loquitur.Ftuftraigiiiir corra
fit tot Patrum diaa,quafi nos in homihum verba coadlurus.Cum totiestefta-
'ti fimus.nos in re confcientiarum nullius hominisffed foliusDei verbum am-
pitch,quod foil Deo, nulli ho mini conueniat, confeientias regcre 5c docere,
C c c c c iiiij