Sumnu Lâtmiâ-
«i« tuafionn•
Latomui Sopbifld-
rum dux*
C O N F V T A T IO L V T H E R A N A
tarnen ita pallidus Sc trépidas,filens cautusq; ineedit per verba Pauli, vt vide-
aturtimuiffcper fingulosapices,ne hiatus qdiipiam apparerct, & mtfellum
Sophiftam abforberet|Poftquam veto tranfiüit ifta pencula,&in fuumcam-
pum venit.vbi excurfiis facit,ibi Patrum diöa conglomérat,ac fi pro mtracu-
lo habcri velit,quod fedcntarius & ociofds Leftor multa aliéna confarcinare
& confarcire poteft,Fortaffe eâ fpe & confilio, quod multitudtnc me: abftCI>
rctaDC fcribcrcm dcnuo,cujn infiniti fit vohitnihis,ad fingula cius refponde-
re Sed fallet cum fpcs,toboratisenim meis Scripturis.hoc lpfo prouratuseft,
vt refponfiohe fingulari omnibus non fit OphsaSumma ergoLarpmianæ eua-
fionis eft hstc: Ea que hic à Paulo dicUhtur,hibii.aliud facerci quam effc in-
firmitatem baptiimoreliqüam.qü* pccCâtum vocctur. Nibilominus fpm-
turn cum illam rcxcrit.fic bonum operari.vt illud non fit peccatum damna-
bile cenfendum,nee hominem ideo pcccard ihbono opère *aüt feruire pec-
Hic primum vides,Latomum non hifi difterrè & abduccre Leftorcm,
ac tempus redimere dum aliam à propofito traftat qusftionem. Sufccpit
enim quæftionctn de peccato ignofeibili per milcticOrdiam, de quo me lo-
ouiipfemet non vno loco teftatur.Et per omnem & pöft ömnem îftum tu-
tnultum teftimoniotum condudit in hunc modumi Ecce non eft peccatum
damnabile-Cum fie debucrit conduderc: EcCc non eft peccatum,he ignofci-
bile quidein ,nec cut opus fit milericordia. Sicut fi me redargues,qu.rifum
veniale peccatum dixiffem,& poll effufam tuarn omnem fahuam,& iudoic
exhaufto,tandem antidates in me dicens:En rifus noneft mortale peccatum,
Tahs eft difpuratip Elihu aduerius Iob.Putas autem paruam effepartem pan-
entw,ferre hasnequirias,dolos,& arteséorum, qui Magiftrös orbisterrarum
le iaâant,in re tarn facra & neccffaria ? Nonqueroriamcosignorare.quidfit
peccatum,fed quod màliciofe fimulent & negent fefe igtlorarc,&împpnant
piis cordibusimpudenti mcndacio fuö, _ . . .
r 'E d fiduciam mihi facie formidolofus & riigitiuus Sophiiu.
O Paulum in factem cius ftatuam,vt effugerc non"poffit.pcrfequar A com»
prchendam,ncc conucrtardoneedeficiar.Aut LatomusPaulö.aut Paulus
Latomumoccidet.fruftra præûdijs hümanis fidentem. Quæroigtturpn-
mum: An mihi,vt Chriftiano Euangetium profeffo.liccat appellare pcccatu,
quod Apoftolus Paulus vocat peccatum?Nihil iam difputo, quid peccatum
fianificct.de hoc poft videro. Volo fimplicïter mihi rcip6deri,an iftoPaulmo
vocabulo mihi liceat vti? Si non licet dcleatutPaulus.Si licet^quid tragicis iftu
vocibds in me mugiunt Sophiftæ,quod opus bonum appellarim peccatum
Nöne ipfislicet,bonum opus vocare imperfe&um & infitmumf Quid ergot
Nunquid cogent me,vt verbis eorum vtar? Aut quare nolunt cogi, vt mets «
Paulin is vetbis vtantur?Ipfi nolunt peccatum appellare.Efto.Etegonolom-
firmitatem & impcrfe&ioncm vocare. At fanai Patres peccatum interpretati
funtimperfeûionem &infirmitatcm.Efto,quiS me coget Patrum verbis vu-
ouiscoaet me Pauli verbum deferere? Andicent,quiaabfurdum & periculo»
lumfHoc iamnô in me Lut herum, fed in Pauium & fpiritum Chrifti vcrgit.
At ni non vreris peccato vt Paulus,(Quis hoc vobis dixit ? Collar» l a*
trum & tui.Quis fecit hanc tollarionem? Nos/Qui eftis vos? Quis facit nos
certos, vos non errate ? An quod Bulla' vos approbauit ? lam quis cer-
tps vos fecit, Patres rede Pauli verbum,trafkaffe? Auditis ne, quid mu
tls? Videscrgo omhia Sopfiiftamm ädfhiic ttt'fuo proprio capite ptoceoe
re: Tc vero Latomum Sophtftarum Duccm fébrûm conuenio. Caula p _
mithumetostuos,agiscnim'tâlehiactàrirait1,quàlemaicquantamnec ic
nec Demofthcncsegerici lncendianos, facrilcgbs, hoinicidas,
R A T IO N I S L A T O M I A N A E , E T C . 4 0 t
Chrlftian* rcos vos coram & Deo & hominibusago.Tu ergoneexiflimes te
iam difputare & ludere,Iberia rescft,quam gerimus.
Scilicet,quia eomprehcnfi eftis in ignominia,feftinaftisenim ad glori-
am in principio,ideo confufioincipit fieri finis eius,hoc eft,quod fic mugitis,
tonatis,in(anitis,& auribus obtufis neminem audire veliris, Sed tantum hoc
jnfanisclamoribus iaiftetis,Noneft peccatum,non eft peccatum,non eft pee-
jatum in opere bono.Quidquid egOaffcro,interpreter,expono,nihil eft,tan-
tum in vocabulum ficinfanitis,non alia caufa, quam quia a vobis damnatu,
timetis,per Paulum in confufionem veftram refufeitandum effc, Adeo vtLa- '
tomus incredibili impudentia hoc ipfum vocabulum a mepofitum, nullo
loco non interpretetur pro morrali & damnabili peccato,quod tame in Paulo
vult infirmitatem tantum fignificare,mihi quo poteft atrocius & odiofius
interpretatur vbique, oppreffa fem per mea interpreratione, etiam confeffus
me de ignofcibili loqui, volens vt mundus intelligat a me peccatum vocan,
quod ipft vult peccatum videti,honcftusillc & veraxvir.Rurfus in Paulo fic
interpretatur leniter,vt vocabulum prorfustollat.Quam potens autor Laro-
nus.quj vocabula eleuandi &opprimendi,non pro meritis autorum,led pro
libidine fuaius habet.Ego vero tibi promitto & orbi,me non vclle vri vocabulo
altter quam Paulus,in quod inuoco nomen Domini, vt mihi refiftat, fi
aliter vlus fuero.Quid vis amplius? At vocabulum ipfum volo renere, & rua
Parrumq; vocabula nolo,quod feias. Volo,inquam,peccatum dicere.quod
vos defeftum vel imperfedionem dicitis.nunquid me aliter coges? Nihil mo-
ucor veftro impccuofiftimo turoultu.quem non fine cauia vos concitare video,
nempc ne fuccumbatis,fic inueniamini tcmcre in tanta crimina irruiffe ,
fed hoc antca fuerat prsuidendum.
. \ rEniamusigituradfigriificationem vocabuli huiqs, Paulus
V peccatum vocat id,quod reliquum eft baptifmo, Patres non peccatum,
fed infirmitatem Sc imperfeäionem vocant.Hic in biuio ftamus, Ego
Paulum,tu Patres iequens,Auguftinum excipio,quiailie vere vitium Sc ini«
quifatem rotundis verbis vocat.
Vltcrius ad caput diffenfionis venimus, An tale peccatum,feu, vt tu vis,
mürmitas natura fua vel tola mifericordia ignofeente, non fit contra Deum
& Legem eius.Nonnehaeceftfummadifputationisnoftrie? Ego pro me ha-,
beoPauli vocabulum,quod quid fignificct,ncmo ignorat,nempe illud quod
i contra Deum cft(nifiignofcatur)natura fua.Tu habes,vt videris tibi, Patres,
. qmafferant,non effe contra Deum Sc Legem eius natura. Primum non pro-
bas.hoc Patres velle,fed omnia qua: inducis,facile a me abigentur, fi dixero,
I illos loqui de peccatoextra mifericordiam pofito.Sic enim veriftime dicunt,
Peccatum illud gratia:(fic dixerim animi caufa)prorfus neminem reum eon- p,ccat«>* grmU'.
ftituerc,non damnare.non nocere,pror(us nihil commune habere cqm pcc-£^^w ,x,ra
tato extra gratiam.Nonne &ego fic dico Latomelquid enim facrilegij in me *“
I cft.quando in hoc fine conuenimus.vt nihil mali vterq; afferamus habere, id
fiue peccati.vt ego,due infirmitatis, vt tu vocas?cur fic in me infanis, & atro-
citer me criminaris,cum non poffis aliud probare ex Patribus, quam id quod
dixi?An quod tuum caput non fequor,qui ante iudicium me damnafti Sc
«ufftffifSed temeritate & ignc ego nonterrcor.nec trahor latome.
Sed efto,fit aliquis Patrum,quern egonondum viderma, Nam Augu-
®inum,Hicroi3ymum,Ambrofium,Gregorium,Bernardum noui.vtfruftra
<nihi tot tiubes obieccris.Scd fit aliquis,qui afferat iftud reliquum narura fua
c2c non contra Deum,neq; contra lege eius,Sc neget ipfum fola ignofeente
mifericordia Dei,non effe contra Deum & lege cius>vbi talem inucncris (in-
Kenias autem iuxta mulz fdetum fpero)quid turn promouiftiP quid effect fti ?