CONFV T AT IO L V T H Ë R ANA
pim iff Pair ft-Deus Pater eft,qui fidcles funt,ficut St inoratione Dominica,Patrem in fpitl-
Aw" *"* tu adoremus. Quarc nomen Patris extra fpiritum.prafcrtim nouo Tcftamen*
to non audit,quod tamen maxime dcbuit»fiiftain petfona Iudxotum dice*
rentur,cum iamfvt dixi)&occalio vrgcat,& verba adhifc fuperfint.
His àrbitror fatis liquidum fieri,in periona infidelis populi hate
dici non poffe.quod S t amplius liquebit.vbi intcllcÛum eorum viderimus.
I Am quod contendit, eiulmodi locutiones vniuerfales in Seri-
pturis plerumq! particularem intclligentiam habere,yr eft illud: Omnes
quærunt,quæ fua funt.cum Titus S t multialij non fucrint tales. Ita hie,
_ Omnesiufticiasdiciimmundas,vult intclligt aliquas aliquorum, Aut Lato*
1 1 * f‘ ' mum hiemalicia & inuidia exc*cant,aut infigniter ftupidus eft, non modo
quod ineptisexemplis ludit.fcd quod & temere figurant hanc torquct.Si fit
licet pro mera libidine,nulla.addufta rationc figuris ludere, quidobftat, quo j
minus omnia indùant nouas intelligentiasl Dicam S t ego quod Pfal.i.Otnnc j/j
' quod façiet profperabitur.poflit ficintelligi,idcft,aliquid prolperabitur.Et 2,
Bead omnes,quiconfidunt in co,id eft,aliqui,qui eonfidunt in ëo.Pfal j, Perdes
omnes,qui loquuntur mendaçium,id eft,aliquos.Et qu*,rogo,ludibriain
fcripturis hinc dueentur? Non erat Latomi tand Theologi officium aflererc,
quid poftit‘fic dici,led quid debeat fie diei.Nô quaeritur.quid poflit libido mi-
gandi,fed quid debeat prçftarereligiointcrpretandi.prefcrtjm cum tanta buccafeie
iaâarit,non numeraturum, fed ponderaturum teftimonia Scriptura.
rum & conuifturum malccitantem Luthcrum.Eft hoe ponderare teftimo*
nialeft hoc conuineeremale eitantem/’dicere duntaxat,Ego poflum fie & fie
'SipUftarm-y'iti- intelligcre?Nonne hoc vitio reos haftenus egi Sophiftas iftos, quod poifint
omniafie & fic intclligcre, nunquam autem, vt, debent, velint,intclligcie?
Hoc non eft confutatc aduetfarium,fed confundcre diuinas Scripturas.
Deinde qui huius figure tam viuacitermemoreft hoe loco.quomodo
iff qn imn- tam cri(fum ftertit in fcqucnd,vbi diciturtNon eft,qui inuocet nomen ruum,
tttmminiuum. ~p| furgat ^ tcneat teîNon potuit S t hie particularem.faeerc,id eft,aliqui Jc
muld non inuocant nomen tuum?quocauerct,nc infulfiifimum & ineptifti-
mumexcurfumcogercturfacere.probaturus quam nunquam defucrintin-
uocantes nomen Domini per omnia feCula. An in negatiuis non habet ifta
gura locum? An non lfaias 57. vldebiturpofitaMuftus périt, & non eft, qui re-
cogitct in corde fuo,8cviri mifericordias coiliguntut,& non eft,qui intelligatl
Num ECaias non intelligebat,qu* hscipfadieebatjAn loll Latomo licet,vbi
vbi voluerit,figuramfaccrc,vbinonlibet,nullam faccre? feilieet fentiebatbo-
mo prudcns,quod illud citra figuram di&utn(omnes iuftieiat polluta:) contra
fefe concluderet,idco fuit eludendum.Rurfum illud, Non eft qui inuocet,
fub figura di£tum,non concludetct,corjtra Lutherum,ideo fuit ci detrahen*
dum.Ncc interim cogitabat virtantus.quam hac libidine & temeritatc eopi-
am verfure aduerfario faeeret.Eadem enim autoritate permutajbo & ego ilia
duofigurata'.vt nunc fimul,nunc alteruttum, fint figurata & non figuratà»
lfte autem eft modus tra&anda Scripture?
0 Rurlum EgregiusTheoIogusillud,Omnes iuftici* noltr«
flrspollut*. polluta.quod fidclibus figuratum tribuerat,tanquam fine figura tribuit lu-
dais vltimo vàftatis,de quibus hunc locum intcrpretantur.vt habcant, quortt
iufticiasomnescitrafiguram pollutasaffeuerarc poflint.Ira Latomus fibi“ "
centiam in diuinisliteris arrogatlibidinandi.ctiam dum feria dicit,& pro fide
cpntra pdDûmum hareticum pugnat,Si effem. hxretieusfquod auertat Cbri-
ftus)& has laruasin meccrncrc iuftrui.fcntcntiam mcam firmarë, & omnia
illorum
0.
R A T IO N I S L A ÏO M lÀ N A f c , ETC. 385
illorum fufpefta haberctn exilla ipfainconftantia & nugaeitate,Nfcq; enltn
feria,nec vera cos credercm tencrc,quanto magis nunc etiam danino & dc-
teftor.
Agetamen,valeatifta Louanienfis St noua theologifandfratio,& vno Noua tllo!o r
verbo omnia Latomi fubito fubuertero & mox vieéro.Quotics cnim induftis Trail
aiitoritatibus cauillatur.opus bonum non effe peccatum, diuertam ad iftud
effugium fynecdochcs &dieam: Opus bonum intclligiturparticulariter bonum,
fimiliter & peccatum parttcularlrer peccatum,Sic enim ipfc aliquas aliquorum
iufticias non bene faftas fyneedochifat. Quid erit turn facilius mea
viftoria his arm is aduerfarij ipfius pattatEcce, boc cft Louanialiter & Lato-
irualitet ienfum Scripture è filo, corilequentia & circumftantia yerborum
ducerc,quos tamen patticidium eft truncos,ftipites apeliare.
r 1 Aceflat ergo ifta Louanitas & vera vanitas,Et Auguftini fen#
E tentia,quæ ipfius veritatis & communis omnium fenfUs eft,nobis hiefup*
ponatur:Figura nihil probat,Quod licet de facris tcrum figuris dixerit,ni- Tigur* nihil pn-
hil minus etiam grammaticis verborum figuris aptari commode poteft.ln*“'-
nulla enimScriptura,nedum diuina,figuras captare licet pro mera libidine,fed
vitari debent,& fimplici,pura primariæqj verborum fignificationi nitendum
eft,donee ipfa circumftantia aut euidensabfurditas cogat figuram agnofeere,
Alioqui quxerit Babylonia linguarum & verborum in mundor turn prefta-
ret mutosefle,quant eloquentes.Exemplis craffis monftremus,quia incrafta-
tifunt nimium Magiftri noftti Louanienfes. Quand© Poeta dicir; Nafcetur
, pulehra Troianusorigine Cæfar.Si hic figuram captes, vt Cæ fa rem pro Casfa-
iibusdi&um velis,potes hoc pro libidine tua,fed nunquid Grammaticis per-
luadebis?Rurfusillc:Tu poptilos rcgerc imperio Romane memento, potes
fine figura vnicum ciuem ia&are,fed Grammatici quiddicent?
■ Sic Pfal.xâ,Notas mihi fecifti vias vire, potes tup cetebto dicere, vias No 1« miUfmfit
terrenas intelligi,quas corporalibus pedibus calcamus,fed errorem fimul pro viat
! via fequetis.Et quid opus pluribus? plena fatemur omnia figuris,fed in quibus
; ebferuandisopus (it iudicio,quod tamen nulla certcRegula formari fatis po-
; teft,Quanquam ego adhuc nullum excmplum huius figure reperi in fignis
j illisvhiuer(alibus,vt Latomus hic fingit. Duo ifta habemus.quæ nos diriganr, •
Abfurditatem return & circumftantiam vetbotum.Quod enim gladius foe- ^Ujurjjld,ri'
j morisPfal.4y.& duogladij difcipulorum,Luc.2 2*non ferrum Itgmficent, rum.
\ circumftantia verborum fortius probat quam abfurditas,quanquam S t hate Clrtumft*>>M'rir-
valet,Rurfum,quodrelinquensvxoremcentuplumaccipiatin hae vita,ipfa” ™”1'
abfurdttas rcru non de telinquendo & recipiëdo corporalitet intelligi cogit*
Ita Latomo meo in prefenti non licet dicere,potpft hoc figurate intel-
ligiomnes proaliquibus.Non patior figuram,quam diunon docuerit abfut-
ditatem.autcircumftantiæ neceftitatem,fed vrgeboeum,vt fimplici propria
& primarta fignifieationedebeat inrelligere omnes iufticias noftras efte im-
mundas,débet,inquam,hoc,quia nulla abfurditas huic contraria in Scriptu-
risreperitur.Et fieftatautoritas ifta adhuc inuidia, Ôc ridet Latomianoseona- .
tus,&prçproperamiaâantiam,probatq;,QuOd omnisiufticiaeft itnmunda,
omneopus bonum peccatum,Quamuis miror eum fui efFugij hieoblitum,
quo in omnibus alijs vtitur,Poterat enim & hie dicere,Immundiciamefle ali-
ud pihil quam imperfe£lionem,ficut in voeabulo vitium & peccatum facit,
tutoritate,qua folcnt rebus fubftanttas & vocabulis fignificationes affingere,.
Prout vifum fuerit,Scd (perabat héros magnanimusaliquando ë fpeflatiore ffigutnri iff,in '
Viftoria illuftris fieri,quam per effugiareliqua faflus eft. (cripturh tmiimfa
^cceditad hæc.ne figura ifta locum hie habeat, & alia ratio, Quod tegulare
fit iu Seripturis, vbi fimpliciter & perfefiiflimc vniuerfalem mgtt'mZ **
r - f i t iij abfque ,