IN E P I S T. A D G A L A T A S
A
Quod nofiri vacant) fubiecta
non J it circuncifioni ac le-
g i propter Chrijti pajionent.
C a p v t X.
ECce ego Paulus dico vobis,quod
On W KÄWS MX
f i circuncidamini, Chrtjlus vo*
bis nihil proderit. Contejlor autem
omnem hominem qui circunciditur,
quod debitor fit totius legis feeruanda :
foluti eftis d Chrifto , quicmque per
legem iuftificamini, a gratia excidi-
flis . Nos enim ftiritu ex fide fipem
iuftitia expeftamus. Nam in Chri-
fio Iefiu neque circuncifio quicquam
'valet, neque praputium,fed fides qua
per dileclwnem operatur. Currebatis
bene , quit vos impediuit , v t non
Crederetis 'veritati f nempe perfuafio
non ex eo proftefla qui vocabat vos. ^
Ecce ego Paulus.] Nominis fui autori-
tate , loco cuiufuis demonftracionis
vfus eft. Chriftus vobis nihil proderit.]
Quamobrem ? Quia is qui circunci-
ditur , manifeftc videtur contemne-
re Chrifti gratiam , credcns fe a lege
faluum fucurum. Qui ergo Chrifto
non credit, ipfe ab eo faluari non
poteft. fifeod debitor f it totius legis fer-
uanda.\ Praeter hoc , inquit, quod in
nullo iuuantur a Chrifto , quod ip-
fum mi He gehennis miferius eft , id
quoque aceidit quod huiuftnodi addi-
derunt fibiipfis. Qui enim in vnoali-
quo legem obferuauerit, neceflitatem
fibi inducct in omnibus earn feruandi:
quandoquidem omnia mutub fe Cc-
quentur canquam connexa. Quid autem
grauius legalibus obferuationi-
bus> Soluti eftis d Chrifto .\ Amputati
eftis,excidiftis ab ipfomullam vobis ad-
ferent deinceps vtilitatem, qua: Chrifti
func Sc gratia: ipfius. fiuicunqueper
legem iuftificamini.] Hoc eft, iuftifica-
ri ftudetis: tanquam diceret: Qui ftu-
detis ex lege iuftificari, a gracia excidiftis,
& nec a lege iuftificamiui. Nos
enimJpiritu] Nos,inquit,fidelesnon
iu i K&) •'V 6!
X e / f o J 7iàSme.
K E $ A A . I.
I A E lyd P av rsf Atyu o jw , oil tew
a&C'nfjm&t, XeW« v/afif Ctrvfi a(pe-
Avmj. fifpTVfyfW St amAiv irffiri afrSeyvrw
B , oTi oty^Atwis Qio oAss a®
n /jso nomottf. x jn v p y n J ’int I sm tv XciçW.
ei'Tints do dffio KM , fis
‘J%i7nms. JfMts y> cac, mittet
tA7iiSa. txKsnomuùni d,mx.Stjg/u8<L. do f e y
X e im Iwra<T e’dvi Tt ‘X 1^ ’ “ ,TÎ
, ^SfAO. 7ltÇlS <tl tt.yt.7tKS Cotpyo-
/oSfin. i i f é y p r t k* aJ s , tIS v y f i a r ttto fit f i
dAn%!a (an 7itl%cóaj ; U mioyoifi CW cao
TV KÿJsMfmi oyat;.
iyà P a* As«. T v à%t07tiçl<t TV itifja.’
ni , firn im m ipfftoau.
Xetços iy e fi QèÂi äipefitrj. A ut
Ti.; ert » 'wè.mytóftpoi , los lieu
tv Xttç®S èlïoo%ff , ’\jxtro tv
npuv Qpfyidaj Ttiqiv]. as» ouu /a» 7nÇ6u»r-
m , olln cwTtii tfam wtyeMa*). OTi
«cpijAêW ’f i t ' »Ass atv tio/tov mmoof.
rig js neS ywd'n , Ç>I'd, fantin atrfey Xgx-
çuif eitpè^eôaf , o fif yveJ.au
X) yiivveJif. à) ßctpos tiiicotyiAé$ icurniç oi JsioJ'ni
oty. o y> K$ t> ti ™ dftM mfcJv , '
fid.yx.Utt 'fica\ xfi trfim T»p{» cùrni, itfii
Ttfita otfimmf. - rid ßatpineßt J V »ofxt-
xSg, (cPpy-nfiosav ; Ka.-mpyriSom 'dem
TV Xessod. PemYjsTtrm , a/mmam ate
d iM , cwaQeAii Ôfih Asnras ta K$ ™ X&i-
çiv 7rfis7Tt km r lf i ovni■ Oi •nves o
tl/UCo JÏKMçiï'di- Ah) TV , tlKMOiitda) antor
t r n , mW I’as^ u. d'olres canu td^n cao
vofxav SlK$-\oSd)aj , vis <fifi7n<ra.rn ,
KM tfid TV vo/Mv oà Ài(Maâxoi<di. H -
fu ïi fi> 7rvfifwn- Hpuif yè> »i mfit, <pxoi,
CW
G O M M E N '
CW coo liftio , orUPpcQof raçpstbxaififi , I
SvAct t i ’QnfpomficasFiifiya.Tvs dyov. eA-
mta. tiKMOOzubif direKoi^J/uSa., en Xptt-
TE5 ffie\ o Qf> (fidpat asrcßstofifi tts. KJ A fis
f i xfîmJi ë , G K Ttitsas. f i y> rlto xfwn-
gjo iyjtôa) 7tlçiv, km »otws T 7tnvft&'
ns A&ftfcaJji' Slyjdaair tfiifisLcyjj Aeyd,
eu tUo avçjs tvs 7rlçsas VtrSfi, aou eAsfyt.
01 'dTayedJpofiuoi ùt n> ko. Dpg.fi>xy , cu-
Sin ex. TKS dxpoP>oçias 7tset.^Asf^xoontv, M«-
f i f cdÀ cao fils Tnçjteffis âtpiMfiloorfai.
îVAct m i l s St dyd-TDiS GHfjso/uiflri. CW
togxai yd juopov S 7ngiSoaf 7xfi X e t ç a , eoA-
j f i Sp rhd 7nçtir&ydut coeppicSa/ x, Sfy.-
QiiA&%cdai km oret^aiTO^oSar Dpfi -?
lis X e ifit dydwrris. dj/rrlem) Si , lit 7ngio~
e ift-n s f i f i , pw> d y a .T n o S fj'n s S i n s -X e a -
çôf, reoçj.s toi to/Mv xotoftsAxffdp. 7ls oyaç
orsKii^- <$> k s , CW islf ifarVios , Xxa
tficfivfl^fifloo , mW eWr «te lis teA!1ot»i-
ra f t f i . z i p ' n i , T! y l y s n ; t l s J s o o S f i t a p a
i s mstï ifomSloaf o fût f i j d A d h l a veuetffifiov
fjuè 7nfccStt) ; if Ttwrym. Xsvitçl, S
7nttôlujai Jsis Aejsww ofM 7n'tmfMStQa;. ^
CW ceo ÜXeKOO V KSiAiatfios Ôycfi e&Çps
edui daffi fisV , doit itejft • CW 'On Jstna
fiyyyufis TV X e tso S , astt W« to
Isififitt trofteiovAloottn mfacSaj. ’tSfis y) TV
©so<f S xstA^r. S' 7111%^, T dxovomii.
Mixefi-Coyv , ÔAw 3 Çvegpta. Çv,ast.
iyà fim tja , tls ô/asrs do Kufcia , i-rt cdAo
&?Ao (pgjntsiTt. ô Si ’(gLçcftxsuo ô/aÿ-S , ßet-
tpdfi ^ xplf/St’ps 71s dp Sltt-tyv S i.ctdïA^oi,
tl ■mej'fiffiod'iTt xxooasa , 7f »7< SlaxofCfj-,
"ifia, xytipyorat <S matSboAsv TV çtwçyu.
tyiAsi km tômxfipw»TOj 0/ fiawanwns
ifjuxSha.
fxù Ai yet at. 77 Xsooo'no rfipfi1 yytfidpj,
1Pica doviAltts /firn tv poW u 5}>uAgfisp-mo ;
(puai, f ia t ; fit V TVT° ) fwmjo^ (fifW è-
As» ’è fijçj-fta. Cvfil. dsdif y> 6/x.t'm 0-
AS» Ö CfiçgyM xtptà , tymilf , oitus KM
iuxLs J TttejnPfjfii ils fiA fit civcWii. f i .f i
louSajajj.fi , tat j f i Spsf'pdmKÔt. iy x 3 7n-
moija. Gis vjjMs do 1cueJa. %.ppcj vfiv ,
cpW , fa f f ar os KveJa o-n Sl$ffa!rteQi ,
• A R I V S. ' 7 J5
expeftamus ex lege fàluari, fed per fife,
peruentionem Spiritusfànfti. Spem iu-
ftittttxpe£lamui.\ Per gratiæ portionem
faluari expeftamus. Benè autem dici-
tur,Exiide. Namoportetnoftramad-
ferre fidem,& ira per fpiritum accipere
iuftidam. Neque circuncifio quicquam valet.]
Circuncifionem dicitnon quæ fuf-
cipiebatur Unte fidem. Ac fi diceret:
Qui nomen dant in nouo teftamento,
nihil nocumenti ex preputio accipient,
quemadmodum neque veilitatis vel ad-
iumenti ex circuncifione. Sedfides qua
perdiletfionemoperatur] Neque enim fa-
tis eft Chrifto credidifle, fed oportet
hanc operari Sc euftodiri Sc veluti exci-
tari per dileftionem erga Chriftum.
His autem indicatur, quod qui credi-
derunt.fednon diligunt Chriftum, ad
legem tranffugiunt. fin is vos impediuit.]
Quod ait Quis, non eft interro-
gantis, fed dcplorantis, ac fi diceret:
Pertigeratis ad perfeftionem, quid a-
ftum eft î quis tantum potuit, vt im-
pedimento vobis effet ne veritati E-
uangelij parerctis î perfuafio nempe.]
Hoc eft, quia paruiftisdicentibus vobis,
vt circuncideremini: Non ex Chrifto
profeet a , qui vocabat vos adfuam fidem.}
Tanquam diceret : Non idcô vocati
eftis à Chrifto , vt his obtemperetis
qui talia fuaâent. Dei namque proprium
eft vocare , audientium verb
obtemperarc.
Paulùm fermenti totatn conjpef-
Jionem fermentât. Ego confido fie vobis
per Dominum , quod nihil aliud
fentietis. Ceeterùm qui conturbatvos,
portabit indicium quifquis fuerit.
Ego autem , Jratres , fe circuncifio-
nem adhuc pradico , cur adhuc per-
feéquutionem patior? Abolitum efi igi-
tur ojfiendieulum crucis, Vtinam etiam
abfecindantur qui vos labefaélant.
N e dicantjQtumbrem adeo nos abiur-
gas qui vnum duntaxat legis præccp*
tum obfcruemusî ait: Vnùm? &quid
hoc ad rem î Paulùm fermenti totam
confperfionemfermétat. Quemadmodum
enim illudmifeettotam confper-
fionem, ira Sc vos circuncifio ad integrum
référer Iudaïfmu, uifi corrigami-
ni. Ëgocofido de vobis per Voniim.] Auda-
ciam, inquit, fumo de vobis per Domi-
nü, fumo audaciara qubd corrigenaini,
T t t