tbot.
318 IN- EP IST.
. Nam imußttU eft opudDeum ffl Abfic.
Efau enim canquam malus odio habitus
eft,laacobvero tanquam bonus di-
£tusc(l. guidcrgo?] Hoc eft, quid dc
Iudæis dicemus qui fuerunt in defertoî
nonne omnes vitulum fecerunt Î quo-
modo di&um eft miferebor cuiufcun-
que mifereor î Nam ft iniuftitia non eft
apudDeum: & tarnen quum omnes vitulum
feciflent, M iferebor dixit cuiuf-
cunque mifereor: certè latentibus ocu-
lis Deus in hominum corda ingreditur,
Se non quemadmodum homines. Igi-
tut ncque cum Iudæis qui nunc funt in-
iuftè agit Deus : fed Se nunc quicunque
dignifuntfaluantur, quiacredunt:qui- .
cunque veto indigni,pereunt,quia non
credunt. Miferebor canftnnquc mifereor.]
Ac fi dixiflet: Ego noui qui fint digni fa-
lute Se quinam indigni. Si igitur Mofes
ignorabat quinam digni effent Se qui
indigni, multo minus nos eorum qua:
fiunt cauflas cognofcere poflemus:Dci
enim iudicia quis ferutabitur! profefto
nullus. Igitur norruolentts ]Opor-
cec fiquidem veile Sc currcre, Se vnum-
quemque faccre quod in fc eft : atta-
men quia abfquc Dei confilio neque
volens neque currcns quicquam am-
pliùs fine Dei auxilio perficit.rcliquum
eft vt Deus eum qui faluus fieri cu-
pit , etiam velit , Se eius mifereatur.
Hæc omnia dixit diuus Paulus aduer-
sùs illos quirefiftunt,ac dicunt,Quare
abicclus eft ludaifmusapud Deum,
&C loco ipfius induftus eft Chriftia-
nifmus aefidesî Volens itaque nos in-
ftriiere ne cauflas à Deo repetamus
eorum quæ operatur , fed cun&a
bona arbitremur , etfi cauflas igno-
remus , multa profer't ad propofi-
tum : hoc eft , à multis exemplis
Sc fignis difficultatem in diuinis iu-
dieijs conicâandisdemonftrat. Item et alio modo. Non volentis fo-
lùm , neque currentis folùm : fed
opus etiam eft miferatione quæ di-
uinitus adueniat , auxilióque quod
inde adminiftretur. Aut etiam hoc
modo intelligi poteft quod dicitur.
Igitur non volentis eft , See. Non vt
in confeflo fit apud Paulum , fed
magis veluti ab hæfitantibus pro-
latum eft. Nam fi cuius vult mi-
feretur , See. Si hoc , inquic, ita eft,
in vanum volumus Se in vanum curri-
mus. Ergo dictum hoc ad difficultaris
erit confirmationem , non autem
ad cuiufuis alcerius explanationem.
AD ROMANOS
M « d S t x U r c S Q t a ; f x h ÿ / iem . O
fljOp H tr ow , (pyiotv, a s ffUovSv', 0 ^
I e u c à i ’ d f c t A s S iy * .7 n S n - T l ó n o ; A utj
S', 6 T 00 TV (prl/UCO IeScCjun-,
où vn ^ d its i ia s y ç tm m r à ji ; n ea t ouv e ijxm y ,
gAgj10& o f cte i A £ f t • i l ' f t e tS lx lc t CW -6 S 1
tcS Q t a , >6, O fx a f o r i p m t pw^omm1-
e x Ip T u t , iM v o a , eiWip , «V a ) e A e J , f tp o .
xpvtylotç ocp^rtA/aflis 0 0 gos i t i ç cÀs
1u c f i i o t , C T
aorS a ‘m ‘- cèxouô c M K h ' rr ¥ t iw Io u -
Sajcov 0 060? &A* CT °™
/oS/o a f t e i , oùÇoi/TUl- vn^tvouri 'p y > . o m
S i a i à f t o i , 'sôoritAuvmi- où o n q io om y ^ f .
EAede» or J/J ê te J. D s 6 ? G ? ™ . lyo
M t ■ iir î \ «/ HS »/
ojjfbt, Tire? *Çioi oiaTUja«? , ct offîl C ï* a_
f to i . f r i OUÙ M a o r i s , <friou , ù y t e { v i r
e s a.ftol , C T OPe aftci , c ^A i? j j e t u
U./MÏÇ y r o i'm jA t s ù W Y ' i o ß f im .
©soif y*>f Xfl/Wm "ris ; aoii
TV , Qr/tlS- ' A £51 MO où TV B astos , CT
m i&f- ouo 9tA^ ct '
W t L ü lou é e éW so» S ïw A fA J t v rK n & tw .
*7rNôoù o i t A v r . ß o v t o i 0 eoiT ouve 0 9s -
» Il ' 1 - 1 O
A a r , otiTt « T fê v a r aru<j t i orAeor , «.t^
• n s TV 0 eocf ßo»%itLS- Poivrer io'r (Jo oA s -
^ 4 u o r tmftafoLj, o v i $ 9tA<| • © s o 's C T e ~
A e f S c o t s ü î 6 Î v n r | * > < o s , r t S Ü <
tits arvi7nTa?or5s ct Aejjr^ » il A» vra-
T i o » ^ ê £ A > lC T ° I o o i ^ o p t e o r ï j - ^ t Tni*
0 e a , otrTtiorj^Sti Jif 0' XjaslAoioptof ct
ü ■ msls ; 9vA«r ótto lljaoêè vraySfjao^ fJJ)
ctv7tqTtir Tor 0eor tor ,
Xvuiè vT^ra iyicÔUj CTA?» *•** »i“ «S
yfocI/j5/j , 7 r eM * f r fW n Q o p f , Z>tmçl» ,
-foré 7n>rAoJr r o ^ î ^ - t o - T O r c t n/Miao ,
^ Sv&kiu f y m - r V TV 0 êotT x f i^ f t i z o t m -
g r ç n . K A I A A A O . 2 . O o t v c - I i.i
9 s A n n e yt/Jror , T V - r ç îy em i /usioii ,
ÏV A i t ^ C T TV 9 so% r e A e o u , c t t ?s
9sr (rv/ufJLoeyteC(. il C T ovtzoç cooAr)7tîeor S ,
■ Sya. ô o o 00 9 sA sm s , C T s ^ ’ C W ^sP1
D t toA tÿ ouiPjeiIyùycr , «VA c t /t(S tM o r tos
^ o ra gy ttoTO r r r x ç y nm p f iy e i . Çrl
yeft or 9t A<1, «’A êƒ , C T 6‘ $ ï s , G f ’ o « b TV"
■ re , ? w o i , fJMiluj C T fJS ih v o y e-
T9/mS[o* CT w /nioio Xe tiy ßeCtqtooir ti/S !
ei«t< , iV A ’ C W t is 'ß r iA to i r 2iw s eTïgytS'
C O M M E N T A U V S , jij
0 ^ 7 2 vraAi» iorùoJOLAnftit tÎs 'ftèa. A Deinde rurfum fequitur difficultatis
0*00' ôV 9sA<j e’A e f ô V 9s'a | c x to ijn iù (~ l.
çftm tos /a# ùftoopiubovs ibi "slmciat, TV
ct707rev ^ ^tte>e%s frftfyçiiooy , /UévztArfti
autii 'Gn 'è Cùo cddixinPiov cLTtnzzû-
'TÉ£JH' \ &' >7 n>PCt)t T~ SgyV. Tii y0) »6/7 / fJiiƒ f
<py)tn -, tI /\$i7wp ico?\^Ci > 'rtfyà ctr'rlçnvcLj Sïf-
PoLTzq T? ßouAyi cù/rtf • ovt&ç rdcu 'dmzçj.ct»
tîoZviaztç ^ T^cLytwou; , hr^yi Si Qcvi1[aÀ-
oicaç tLlo AJw orpotycL Sf>i/uéa>i rzsÇJCTpVcSç
,Oi!t& xiycov. (W 77$ P 0 CtfTXTTDXßlVO-
/L^/JOÇ^TtJ ©ÉO) ; wj' , cru 7} Ptw 7TZ>/<J$ «f7Ânnntçj.
vot4 uo$ tt«/ 0 go> j ctrfyçcLcmf Ä 7röAßr
/t«<$ 7? ßcvXy cà/ttf iÿ 'ry 'Z&gfcùfàf ) y
eu -y 6/ y 5 ^ MTlAtyjç; Ti etiretmxplvy
'jzS ©g® j g/ Q aS'riçaiaTX^ (c êjùriAèyiç
îcj cL97a'rn)Xf>!vyi, 7r&»$ Ag^/$ oit, rrzf yd ßou-
ïoifAcLTl cujtV rnç JwJï<piMV; àçn zi ,-w^J of-
rrlçuraj , [aoltIcu yjq j ÿ qzcc/tÇ ij>§ç ,rtZ7t
jui/A.<pé7zti. u Q {jlh aïïÿiçvLopLj, cbd-ri ipfç
oACPi , 77 67/ /uéf/,<PeTCL\ , CîtjA' S , ^#ct «V
%fA<l gAg^, ov 3 5^aJ <j. oJc/^* iiç AjytTfJioVi
^fcL oAdf cJ^A^iciri ‘(gioil'niç , Ast
SwfjUou^v iep’ oh ^ oi- ^
xovoftw T xiajj.0V , oJô^’ ajTiteylv curreS i&j
$TZt>ç oui) amjj/ASO'TtJccvç ehu&v t
dp<£§ß7ryv *? , 3^ iTigßtV Avotv ^TTO
7?^ tV S^/juovßy^fj^ <pùfficàç è
ÎS/sTfnïç iinzyl. tvto /t^o , /z3^/iV67Î)c,^a)
*zé&cey>Vffdyj ovidLevXluJ YJft SiSbioTtctAlctf ,
7V7Ï ^ S/Jriff Axjv étef^ev. w V /uSft
Gp^c/LiVttlXfl oV[a£>ouAyi 36j tfijVciXctÀ^ct %lew~
7 9 . 7f%jTtAiyjç ; 7/ ctvrm7n>x,clv*i 7 tJ* ttAcc-
Çlj ^ SilfAlOVfyCO ; [MfjLtjGCLj 7K âMc6
CpCcLTZC , 0 AsytXSi 7K CLfeycL , 0 gjU-y^Ajp^i
•nz ol’^aj^cc t 0 vrhiov %Zv/um§v 7®V D
vrActW , « ox.-fret Tstè svAttçoop^tè îns
i<ho«. ox.^ra. Cbc Aiùn\iy{ Ctrdl <Vo’9j-
ça'nq To/* Sojutovf^suoTl , virj 701 (pvorj
iiuÂÂjom. N>a’ c yiùie terçji S cootinv
fu'&Jfl/WrtEfnxi ßouXrfJia. , 7ripra. omgyt^
togyttoTO •tuf B S ‘ CT orr ym Si
Çvotaf J\ù*yxoi ÂoA^Jtar , Nv>«l Asato
%.Ua%tç yyt ctü'uftune'us'Ti , oùy •^jartl-
xtii rn J TV s r A a n ^ n t f ßov^ol/USOTl c t
St-ft'. t â o jc o f ig ^ n r t r , irVAct A ap a i^ sT tie
CT ipTiTn'diï&it , ct à jf tw ÀeroLf-
Tsis rw^yefjo^ofior yjtj nj^yroooytd[J(or.
repetino. Itaque cuius vult miferc-
tur, qilem autem vult obdurat. Poft-
modfim qüafi non fufficiat difficulta-
tis, rcique abfurda: magnitudincm de-
monftrafle , eius commutatio poni-
tur in id quod abfurdius eft ac maio-
rem habens perplexitatem. Nam,quid
adhuc queritut1 ait > cur iam fumit
fuppliciumivoluntati enim ipfius quis
refiftere poteft >. Ita au£ta & exafpe-
rata difficultate folutionem per'incre-
pationem fubiungit, terribiliter ad-
modum : & confcqucnter ita diccns:
Tu quis es qui ex aduerfo refpondes
" Deo! Refiftis ac oppugnas volunta-
tem factumque ipfius an non! Quod fi
non, cürcontradicis! cur ex aduerfo
refpondes Deoi? Si verb refiftis & con-
tradicis ac ex aduerfo refpondes: quo-
modoais, Voluntati eius quis reflicit?
Itaque fi certe contradicis, fruftra Se
aduersus teipfum dicis, Quid adhuc
queritur. Si verb non refiftis, amplius,
omnino non dices, Quid adhuc queri-
turineque illud, Cuius vult miferetur,
quern autem vult'obdurat: neque omnino
in huiufmodi oogitationes ab-
duceris , vt aduerfus creatorem ver*
3 bis contendas in his qua: agit, mun-
dumque gubernat, vtque contradicas
illi ac refiftas. Ita ergo vbi diffuse
haifitationem eucttit, alteram inducic
folutionem ab -eorum natura ac pro-
prietate qua: apud nos effinguntur:
partim quidem qua: admonitoriam
eontineat confultationem fiue do-
ftrinam , partim verb increpatoriam
contradidionem . Ec admonitoria
quidem confultatio fiue doftrina tabs
eft. Quid contradicis i cur ex
aduerfo refpondes artifici ac crea-
tori i imitare alia figmenta, tu ra-
tionalis irrationalia , animatus ina-
nimata , qui amplius fa&orem lau-
dare debes quam fuos ilia fi-
gulos . Ilia non contradicunt ,
neque opifici refiftunt : atqui
natura ferua funt , attamen iüx-
ta ipfius voluntatem tranfmutau-
tur , omnia artifici credentia : at tu
neque natura: neceffitate feruus ,
fed fermone honeftatus , arbitrii-
que libertate , non cedis artificis
voluntati , neque gubernatio-
nem amas ' :• fed verbis contendis
ac refiftis , Se eorum quæ fiunt
ac prouidentur cauflas expetis .
Ee iii