
73A I N £ P I S T.
tnino , Si peccauerit frater tuas cor-
ripc eum priuatim : quod fi non o.b-
temperaucrit , alios quoque fimul &
Ecclefiam adhibe . £>uod reprehenfits
effet.] Reprehcnfus erat Petrus non
iufta de cauffa , neque à Paulo qui
difpenfationem nouerat : abfit : fed
ab his qui ignorabant quid difpenfa-
tiuè ageretur , & opinabantur ex re
ipfa fieri fimulationem : quod abfcn-
tibus quidem ludæis fidelibus cum
Gentibus ederet , non autera præ-
fentibus . N o ta autem quid ferip-
tum ac promulgatum fit propter Ce-
phan. Iacobo.] lacobus hic Chri-
fti fracer appellatus , Epifcopus erat
Ierofolymorum : ab ipfo igitur miffi
vénérant qui ex ludæis crediderant
adhérentes adhuc legi. Vercbatur dr
figregabat fe . ] A Gentium videlicet
conuerfatione . Quod autem addi-
tur, Metus, non hoc intelligit qubd
timerct ne quid ab ipfis paterctur :
fed metuens ne offendiculum paffi re-
filirent à fide. Ac ßrnulnb.int cum ec.]
Simulationemappellat rem ipfam, fie
vt occulta difpenfatio iam non pro-
deffet credentibus ex circuncifione.
Catcri quoque Iudai.\ Erant cnim &
alij ex circuncifione credentes An-
tiochiæ, qui & ipfi , inquit, fegre-
gabant feipfos ab ijs qui ex præputia-
tis fiue incircuncifis erant propter eos
qui à Iacobo vénérant.
Verùm vbi vidijjem quod non retie
incederent ad veritatem Euange-
lij, dixi Petro coram omnibus : Si tu
quum fis Iudoeus , gentditer viuis ac
noniudaice, cur gentes cogis iudaiga-
re ? Nos natura lud xi 0 non ex
gentibus peccatorcs, ficientes non iufli-
ficari bominem ex operibus legis, nifi
per fidem défit Chrißi , nos in Chri-
flum Iefium credidimus, vt iuflificare-
mur ex fide lefiu Chrifii 0 non ex
operibus legis. Quoniam non iuflifi-
cabitur ex operibus legis omnis caro.
Quod fit dum quanmus iuflificari per
Cnrijlum , reperti fiumus 0 ipfi peccatores
j num ergo Chriflus peccati
minifier efi? Abfit.
Eodem intelleâu quo dichim eft Simu-
labant cum eo, ctiam diâum eft Non
reûè incederent. Non vult enimdif-
D G A L A T A S
c5ctf , TV K Vga«» AiyjPVS l’a i à /J j/v p c ct-
SlAipoc oui), èAty^cv ecuroi xjjrc \S\aa. cLmi-
Jouai) Aî , itigyu, nsy 7iw fixAxelb/)
’vhiçnm. Or) xjt.’nypaxqxcvos Uà. K ecmytu-
CJJ t.r j lu) 0 1 1 iTÇCi y V 'P j et A V)%ICL , V7Ï
Puo?sv TV rlul cixjpojudcu eiSlme, «!-
myc , àyAci afiçfi rtid dypccudrcap S cl)wpo/
usv/oSpo», <c ctc/cSfiav '\jxooxflne3tu
<§ 'Grçy.yj.a. , cri ’dorcireiiv yfij rjd f i Iou-
Aa/oiv mça), ozcuticâie lus tSntoi , eippop-
m t As, Csx. i t i . , ciSds Ai 7i Xtrfcfcylyça.-
■ njaj Cdjfi KaCpa?. Ain IaxdCov. IaxaGof
C TV X çjçdo yçp/xa.'noue ccliAÇoç, 'fkwts-
ms tcù ItçymXv/MDV. CLIC â*/tV OUi) 'Smçzc-
Aems «A?»? ’f i ïovS'ajav inc&iaàptis , ci1 d
TV nofiov , ■ Qar-ÊÇîMt rfij dcpcJet^ec
îcwrl). .E*. T iâwdfy Ai^stcrl mu/cidas.
To ÿ » <PoCou/ifyjoç, V TVT° • Ary^ û7i SsShi-
x d i âJïsil joui 7i a p f àimSt, S o xd <Je-
Cotl/oS/)c( yd <nti$)S)aMtQlm(, "sùnvnujmlmien
dis Tnçs ccç. K ai crouotiixji,b;rcbp twieJ.
Ymxfion <S rc30.yiAtL yjss.j , iret f otxciic-
/uua. ôx,xst?wfiofj5/bi, fOHxcti àfytto Tçd ctt,
mtinS/xni mçcif. Ko/ ci Asf7n>l IcoSdjci.
I Içôjj y) yfi cl ht. 01 ex. mtt’n/juni 7nçuî tlt
Anioo^af t 01 îfij ebSQl, Occu r ciç f i j o J j
èeuiiuf CCO 'ÆA f i dx^cÇoçJtLf, tsli «A-
~3>m laxtuGev.
Am’ cti effbv cT? cho èficmdbJot rarçjs
•dw ttAiiÿjtu TV E T uifiico , cîmt tcS P s-
7fa e/xnjytôt» nàp'm'). si trv livS'ct/aç v-
j iSmxfit Ç j xst) Csx. IcvScijxâc,
71 m Ï3m ada.r>(solty{( IcvSeijiSfii ; v/ucïf Ço-
A lobdccjGi ./fit CSX f i ccfifiicitsi.
t iS in i 071 V Jifflcdmi eu,.$c?m( f i ïpytv
lof.isu , iai foui mçiuis hund X 5151 J".
f i ityucif cif 'X.o.çct Ixtmw) 'Qrjqivm/udju,
tnt f i ) ex. Tnçtas XetçDOy f. CSX
f i tpyau vo/cuv. i f i ii V fn&iufiimni f i cf-
•yoc rô/ucv icaueL Gfi- ci Si ^YrnuvTis Siyi.
uôùjid de N fj.rn , djpiJvfilj) f i cbficï
<t;teiJ>TOAsl,. à .0 Xciçcf c t ç f ir f i SfiÿOxms;
f i ^uono.
O'icl 2bigtw/çt (~lpmai S , mwvmxfi-
Sxcnlj) c u m S , Isiooth f i 3 , CSX. ôj>%-
mSbScu , lAtpân. f i ■yfi fiovAentl tüo
C O M M E N
clsjtcfilat alx.ojcA0fi.aj. 11 f i 7du) ctAw^a# •
TV ETttf^iatf. f i f i clAh^cl tV ETocfyc-
A10.U Qt 3 fm 75 xtQcTiytii' , /jures
did f i cox/iùGiiçjacs mçmy. Ovx. tn yi
lo.jdcifoç Qrdi EAAluj. E/toV 7t/ rTê7ç>a ’l/jc-
rft£ß°jsi> Trd/JTZov. oçcj4 f i Sffi. TV-î» tf j,ite 0 -
«Sti1 irfimp i/ue/efien i f i P f iu , fiy- 'da.
n^CO Xsfiçcyfcj y fixA lud. Igcç tÿ)o fcfidccn-
P-Mi , fifas rsrcjsipnmi , ccipsAitW E/ àù-
ImSa/cs Ajarfi/Ai». Mont v cp^oepcJs èîies
iels tim IaiaàCcu, /u/u»i<nc<ôi lie ÂSboma.-
Asp uuÇf iSmcài {filvm , Iso-iitfii , dfidfi-,.
THpiiras. tVT> y) vjfisxijijfifi] f i. £ ]
Fêjçw c/uAidi. T ! m eSn ; O m , <J>u<n ,
/SA mi§S‘y /jfi)Ti ècAAovç a r a f i^ s . S t f i i i 3’
/U) ebn , n Isd f i cc^cvs/juts a rafiüt^s
Icohfi/^, ; f i y 5 Si f i t lm s '(gwm tAcyc-
TC y yjy cLxaAsuJiai O'Jtuç Acßfijjja/.
ovTttiç Sc clveip y iva, i ß ilia» xsiSsaSaj
/xss'SwtW , 7V f i cStalt, ciras ufi fia.yjc-
A a oixciio/xla. , A’ lui à efxAws. H-
fxtiç Cp.jfi looSlx/oi. A vtƒ TV ata%v yfii f i ,
m & ’/Svav. arAxpdoaj; m xß 7iu> Adçacni
TV Perçois, Asirnv tU ^ car^ßxfi/Uem
, xsfisc./xlxfcy fiß jT tA fim riaa ie£ure- ^
/xdxx/ , i(je) epetmcap} /m èyçcâa/ rÇ pcjusu ,
as peu fiuttfidflov oa<mj. ^ m /fio y/r' Yll-
^5 »! > Pcd . ‘Guru. i/Uiis Ai f i Çilatas opns
IcvAoyoi , Isp r fip , V «z&irnAwm , ( rQrc
■fif ’éh 'S, CSX f i iStcfr dfifp-mAsi, ) ’Q rß
tyu/côf) ort c ix ’f i G>3ificti did f i
to/Mv ipyop, (TreMa y) a' f i { , CpaeiV, efo-
fi)rnij^j)>i dxf'Afi, ) 7cV7ti<tiv)(3LAüti Xga-
T® , Zfif, ms ci s où) dp1 nifiois, Çdioi , (fi.-
Sicutti mr&sbx%uns. ^udm f i n ih
azçjc i tifPioôa) ccsp/isQ. f i I
tfyxp pl/M t/. rial ci àufi ired^u/p.
Sfert V fvwaSima/ f i ‘ipyn ,1/xtv m m
GfZ. m ajafficc 7eJ pc/jca , f i U. (pueis
eJi fltme , Ttwrlsi 3' , v /jsiyevtris , y tp0-
pêuCTyS y V X/J'ßis y (Si ru. Asircà. om Tsiavru.
3 si yç, iG/joj (ofiCtccnu, fij mexop/juts,
KSt AtewÇjO , f i qspopjuou, f i ÿvcuJp f i
rctexppA/)mexap , lcd TV PC/MO. cdA\
y) «fêl tsrâw a epûcis irm /U jn . ijudra
ïsipui) , tpyc Aeyj TV li/xtv. IscTap Si U
/ddfi rtprfecCa.ets Uffirlj. , a 3 (puAgtxdj y
eu Stig/ooicvrif TsAtlat nscrlpju/ms. '(scum
A. penfationem detegere. Ad veritatem
Euangclij.] Nam vcrjtas Euangclij eft
neque circuncidi., ^eque à fidelibus
circuncifis fegregari. Siqui^em non
eft Iudæus neque Græcus. Dixi Pc-
tro coram omnibus. ] Vides quàd pro-
ptereà coram omnibus reprchendic
Pecrnm , non vt Pctrum condemna-
rec, fed vt ijs, qui ex circuncifione
erant, prodeffec. Si tu quum ludauo
Jîsi] Tantùm non dixit apertè his qui
a Iacobo vénérant : imitamini præ-
ceptorcm veftrum gentijiter viuen-
tem, hoc eft, nullo diferimine : nam
hoc aftruit ex colloquutione ad Pe-
3 trum. Curgentes.] Quod tu, inquit,
non facis , neque alios facere cogas.
Quare autem non 'dixit, Quare eos
qui ex circuncifione funt cogis iudaï-
zare ? Siquidem propter illos hæc di-
ecbat, & fermonis confequentia erat
vt ita diceretur. Hoc modo autem
dixit vt videatur fuotum curam ha-
bere difcipulorum , nempe eorum
qui ex Gentibus erant, ne detegatur
difpenfacio propter quam erat repre-
henfio. Nos natura ludxi: j hoc eft,
quod ad maiores attinct & progeni-
tores. Scientcs non iuftijïcan homwcml
2 Expleto fermons quo Petro reftitit,
venic deinceps ad propofitum , cir-
cuncifionem paulatim deprimens , &
dicens non hérendum elle le g i, vt
qu* filuum facere ncqueat. ht hæc
quidem de Petro , inquit , Cæterùm
nos qui Iudæi fumus , hoc eft , non
profelyti (id enim eft, Non ex genti-
bus peccatores ) quia nouimus quod
non concingat aliquem faluum fieri
ex operibus legis ( nam multa ibi re-
quiritur diligentia & cautela) credidi-
mus Chriilo : per fidem quæ in ipfum
eft faluari cupientes. Hæc autem qua-
) drant vt ad Petrum Sc ad Galatas di-
«ftafint. E x operibus legù.] Propter
grauicatem quz in ca eft. jjtuoniam
non iuftificabitur ex operibus legis omnis
earo.] Quæ neceffaria funt in lege
etiam natura docuic : putà, Non
adulterium fades : Non occides •
Non furtum faciès , & reliqua quæ-
cunque funt huiufinodi . Porto de
fabbato, de circuncifione, delcprofo
de femen emittentc, de facrificijs, de
afperfionum vafis : hæc legis propria e-
rant : de his cnim natura nihil docuit.
Hæc ergo dicit legis opera.Horum itaque
tranfgreflio peccatumeft,cuftodia
verb non efficit pcrfeiitam luititiam.