
Theod«
Quid ergo eft f Orabo Jpiritu3 fed A
orabo & mente : pfallam fpiritu3fed
pfallam & mente. Alioquifi benedi-
xcris fpiritu, is qui completlocum idio-
ta , quomodo difturus ellcAmen ad
tuam benediclionem f quandoqutdem
quid dicas nefcit. "h\am tu quidem
bene gratias agis 3 verum alius non
cedificatur. (jratias ago Deo meo3 qui
magis qudm omnes Vos linguis loquor.
Sed in Ecclefta malo quinque verba
mente mea loqui, vt & alios infti- 1
tuam 3 quam decern millia verborum
lingua.
Quid igicur eft, inquit, quod a Deo
pecerc oportet ? quid! orarefpiritu flue
anima, quod ad ipfius tantum vti-
litatem procendicur : fed orate Sc mente
, quod etiam ad proximorum pcr-
tingit vtilitatem iuxta fuperiorem pra:-
fcriptionem. Similiter autem&pfal-
lcre. tfilUm Jpiritu.] Spiritum vocat
fpirituale donum , mentem vero ma-
nifeftationem ac interpretationem eo-
rum qua: dicuntur. Dicitautemquod i
expediat eum qui alia lingua loquitur,
flue in pfalmodia, flue in oratione, flue
in doftrina, aut ipfum intcrpretari
Sc intclligerc quid dicat ad vtilitatem
auditorum , aut alium hoc face-
re conuenit qui poflitcooperationem
do&rinae fufcipere. Alioqui J i benedi-
xerisJj>iritul\ Nam fi tu folus, inquit,
fcis quid benedicis , aut quid pre-
caris, Sc anima tua hoc dicic fpiritu,
reliqui vero ignorant, eo quod tu
non noueris intcrpretari , flue non
ncueris vim eorum qua: dicuntur :
qui agit idiotam non poterit dicere,
Amen ad tuam orationem : non e-
nim nouit quid dicas : nequc fcit
quando oporteat te audire Amen.
Locum tdrorx.] Idiotam dicit cum qui
in ordine laico, flue plzbeo confti-
tutus eft : nam eos quoque ita vo-
care folent qui funt extra militiam.
Hoc autem eft^fhod dicit : Tu qui
pfallis , aut oras , interprctare ea
qua: dicuntur, Sc tibiipfi Sc fimi-
liter his qui te audiunt , vt dicant
Fiat : quoniam alioqui quid dicas
ncfciunt. Hoc dicit: Plallam fpiritu,
pfallam Sc mente, hoc eft, intel-
ligam Sc interpretabor etiam audien-
tibus. Nam tu quidem benegratiar agti.J
D C O R IN THIOS
Ti' lido ’Gi ; caOolvZofJtsH vcS mftruft-
Tl, tBÇÿmv%o/L&l f i Kft tqf sol. ic f
mi6ifxa.it, fi f t t t f toi. im 1 ial
6ÔA)fiions 7tydjixa.it, o aiairKitfcit tie
•nine tv iSuiitv , imc i f <5 txjxlxu Qki if
on dJpjglsia ; it AIfis Cine oift. où
ftp f t KStAaT« , Hm o* tTEgjs
ebt büultfxtïiztf. ijp^jftn TtS 0«a fuv
7rif>iene ifftfi ffttAov yAciosofi Aä-AtJe,
fth' co èx,xNnoia. fi.Aa mm ftptg
<jV yoôç fx$v AstAnoetf , tea. KJf tOAots wm-
j firn» , n fJJJtfiix, AsjJ>tf d* yAaasn.
T l Sud 'éhv o gsfi , <pmv, a}iw ièe Qeór ;
Tt ; 3 rrgÇJotiftcSraj i z j 7rv6jfxa.it ,
, bftf tIf -dux dutt? fxjeov ouxjitle\ a-
«JïêAija», rtoZJoivftcdttj fi f t vjJ toi ,
t(ftl (it lltù 1^6 TfkV.Jlti oituSttfxlu) ,
réft 7luo inipu rcft^y^a.q>txù ,
5’ ó/usluf. 'to.XcJ 1xS 7rvdJfxa.it. Pi/eSfxa,
3 Tn/dj/xs-itidv fft.ej.ofxa. kso A ƒ , >otu> f e ,
liw Q.<ftui{aj i) IffxZuxilat rV My/tbfiav.
“ Âiy4 fi ô'it tB&obxii iiv iiiçy. yAacan
2 ^ÿ.Aifj>f3 f)0v, (m ’Gn ftatAfxaSlai , tm
tyri ctrrCfowfgit, em ’Gri ASixcxaf.urs, a
ecuiiv toix/<x/tv\v iij rofy 7/ Ai-ft (if u>Cp (Aijota
w CLMVOVT&V , « IMTH 7ZQl$¥ ,
/liïfiov azcoep^in TVi JiSbeoxcLAw (gP&T&ia-
Caizcôztj. E7TBi leu evAsyioTiç rrcJ Tivsvf&Tl-
Ea i y b ftisvov o v 'O n y z o v L ] , cf>rjw , 71 gJ/j-
yli , iljsuu 7I y i&j ii ov 'iV'f*
Atyi rrzS 7rl>îvfttcL7Î , p Asittv) ayvooufft
tzS ffi fjutt 6ISltctj l^fjlcuioaztj, yysuu [Ml
y il Si TO. 7U0 $lu!<t/JUV •fif teySftßßCiW , 0 tl{
tfictTÜo tiAcJv , C&t ai ti7ry > «tfxlw ,
P P tv an [JW ùfoiç y) it *w~
Slt ytvcloiti mil 8% (Ji S , dxfjJ/jj t r\jZtf&-
XjSazt]. Toy 707roy TV ISïoùtov. IfïuTbv
AÎyl t to v of ixS AffÂxù/ <lgsyfJL(L7\ Tifa-
yumv, 071 w Tiç çpasnw ov~
to; TV70 Si Alyl , ®7f
%Ja>ACdV iCj ipjUAJûjé >6, (J\CtDAeyi/
dk)cL, îÿ titI clxotloyfëj ov o/xoicy;,
ltv<L iimoi 3 , ypQlTQ. 67Zll VX. 71 Ai“
ylç. tV7» Atyl '\olAcI tv » -^aAcJ KSH
i z J m , a i7) TV voruru , yt) I f f jlu iiow X2 4
XüH ÂjyJowi. 2 tî pAjè tyAcSç 6
C O M M E N T A R I E S .
Er7a 3 cL%ii7Tzuw (pvAgtrjcav
çJ.ajiLcL7l tW yAcùojtt))/ , (ptnrt , ov
ïjlAcJç tyj&içjç , *W\’ o vfAnenov C&c <ic-
- cpeA^Tztf. ricu7&i> vfSÇf fjuthAov yAciojouç
^ A oT. E/ra /iet /ui) TV7B &m-
nxS ya.- A
, vlyjiuo jutxfc'zi^v
muSv 'È tV yAoeoj&v dç cwtvï
MJTO [AAJ XéfLTH/bfyÙoÇ , (pYftjl , TpfydT&V V/ufyf
,7zAIqv yAclojzuç A&Actï. <rrAlcù tÇtq einzdv,
t&çjPTDV Yiv^fgylçricrt TZâf ©6« , S^AcJv cù\;
Ist tl tv v è'yfl o ycLçj,<pj.(L. rigm
TV yoo; /uot/ A&Anauj. TovTiçî vodvol) clotoç
IpftwAxjv , 5^ cCKftvoun Q.cpUolt^v o-
'imç coCpîAcJlf) , ÿ /uvçj.oiç Asysiç dv y Acier-
(Pi y fxn ijpùcùv àÆsv, ipfzmiâjo&jc töte y> , (if
è/üs jusw» ü adsaftioimi. Àia 7V
>00f ^(OU , tft/Tgfî» (»(KSO TV »»of fxnv, TV /i»
eî) a-UsLom oûiSif, lAVià dmtjg.vjtfitoS
f i t
Deinde etiam dignam Iaudem feruans
dcxnolinguarum, aic:Nam tuquidem
bené gratias agis, fed proximus nullam
refert vtilitatem. Magiscfuam omnes vos
linguis loquor.] Poftmodum ne ob id vi-
deatur vilipendere ac deijcere.fiue minus
reddere donum linguarum, quod
ipfe i'llud non poflïdeat, a it: Magis
quam omnes vos linguis loquor : hoe
tarnen diéhirus primum gratias egit
Deo, fignificans quöd abipfo donum
habeat. Quinque verba mente mea loqui.]
hoc eft, intelligere vt ipfe interpreter,
SC audicoribus explanem vt capiant vti-
g litatom. Jpuam decem millia verborum
lingua. J Non potens ilia intcrpretari.
Nam hoe modo in me folo permanebit
vtilitas. %. nS idi /awl id eft, mente mea
vel propter mentem meam, hoc eft,
caufla mentis mes, ne fit ipfis Cue fru-
£tu eorum, fedfruaturfruftu vtilitatis
ipforum.
AftA^oï, fxri irafSto. yve<Qt <^f epft-
oti, Ü-Mà f t Hjtxxa »K7not(^(T( , ifts f i
<Jiptot iiAfti ylricdï. co izft vófxa ylyga.-
iPiitf, 07? cv i-nç^yAcoasms, r ft cr f^iAtow
éftjyts AâtAtloai iz'S ASfco Xsoiqo , yft tv f t ^
VlCOS ilocUMVOOVIOJl fX0V3 f t f t Ku&tOS, d/f7t
ctj yAcfojai eis onfxtm éi oir, ov
otow , ft/, a. Isis itvnTtj. U ft färfteptmla,
y îftç oLftçciç, ftj.d fjjis mtßvotot.
M(to 3 ft^af fxeltova. T raçjtpwTilcu, Asi-
iror TrA.nKitxxJiy’qi f t yen. Mïi irax-
Six, ylyicQÎ , (pttoi. Ninntor y f t oh , 3 id
fUvftL Jaxifftlftii, «J yAauxsag , ity 3
fxtyxAenr Ks<.lE<x<Pes,'f1' > Isoréçt 7ks mrçjcfti-
itiocg. A m* v t Kstrdq. O i f y
tnrfttunof etJitda. its , v djuftiia. , tote tm-
Tndtftm. m7n*.(ft> f i ’6h, 3 fxn elStny D
xtnrtftii , ?f » f i t QgireJt teA^o-
T»f , », KStutze Cfdjft , 1^ "ftitiüo Slàxxç,
Ê ^6 fxt'fta (c ùqft^fjximçy. i$J ofttfo-f^"
ft$.Hf\e\e oift». E» 7f t Kfxcn ylyeamaf. Kaj
■n>1 l ioftnc tVto tpttoty. ft)\ à dytos imodp
t mÀguaè, eofxor njt A f t re 3 f f t i v f t a j m -
(ftft , tiftfxa Ww 14 fft oxpöfta. ^ftotfxoe
3 7* yAtnasmv onfmoe, ftf.o dftsois
Ka/ Heft Viens lioaxovotiaj fxev. T l ouu %d-
Ai, ti if'Stj fft dtovtOwofftios ; 'tea. m init?
miyicrf o QeoSy xj Sfof. or^piene 1 uÆe
»fteti rzoçjroiui’,*! eiftonde cfxpfttfy cù/nv,
Fratres 3 ne fitis ptteri fenfibus : fed
malitia pueriefote, fenfibus vero per-
fecli fitis. In lege ficriptum efi. V^arijs
linguis & labijs varijs loquar populo
huit 3 & ne ßc quidem audient me3
dicit Dominus. Itaque lingua in fi-
gnum funt 3 non credentibus 3 fed in-
credulis : contra prophetia 3 non incre-
dulis 3 fed credentibus.
Poftquamoftendit maiorem eile pro-
phetiam , deinceps pungitiuo vtitur
fermone. Nepueri, inquic,j/ftij'.] Pue-
rorum enim eft parua admirari, ve-
luti funtlinguæ, magna vero defpice-
re,qualis eft prophetia. Sed malitiapue-
ri eftoted] Vbi iniuftitia aliqua propo-
nitur aut peccatum , tune pueri fitis.
Eft autem puerum eile nefeire malc-
facere vel peccare . Senfuum verb
perfeâio, Sc vitium fugit Sc virtutem
profequitur : Sc maiora ac vilioradona
diiudicare nouit. In legeferiptum eß. ]
Atqui Efaias hoc dicit, fed diiius fauo
lus omne vêtus inftrumêntum vocac
legem. Teftimonium vero adducit;
latenter oftendens non efle admo-
dum veile donum linguarum, eo quod
etiam incredulis contingat. Et ne fic
quidem audient me.] Quare ergo'loa
quebatur fi feiebat quod non effet
audiendus J Vt faceret Deus quöd in
fe erat , & per omnia oftenderet
quam de nobis habebat prouiden-
tiam : vtque vinceret dum iudicatur,
JAhoL
Eß. 28.