S i quidem vbi non iß lex ,ib i me tranfi-
grejfio eft.
Admirandum eft quod dicic. Adeb,irt-
quit, circuncifio fine fide iuftificare ne-
quit,ncq; progenitoremtibifacitAbra-
ham,ô Iudæe, vt nec lex in qua extolle-
ris quicquam Abrahæ ad promiffiones
contulerit, fed fola fides. Namquüm
adhuc præputiatus effet, & ante legem
credcntidatæ funt promiffiones. Si ergo
lex ipfa nihil ad promiffiones contu-
lit, longe ergo minus circuncifio ad iu-
ftitiam fufficiec : Haredem mundi fire.]
Hæredes mundi fore aitiuftos:quia im-
pijs de medio fublatis, aeindieiudiçij
fupplicio traditis, vniucrfum deinceps
mundum habebunt iufti innouatum :
corûrnq, erunt coeleftia terrcftriâq; bona.
1 emm t qui ex legt[tint, dre.] Nam
qui legi hæret tanquam faluum facien-
ti, falutem quæ per fidem eft negligit.
Hæredes autem, putà regni coelorum.
A l i o m o d o . Quum priùs dixiffet
quod Abraham dum præputiatus effet
credidit, ac iuftificatus eft, vt fidelium
pater haberetur qui in præputio effent:
Sc ob id pofteà circuncifus eft,vt eorum
ctiam pater reputaretur, qui in circun-
cifione crederent: quumq; etiam addu-
xiffet ac oftendiffet qubd magis repute-
tur pater eorum, qui in præputio credi-
derunt, eo quod Sc ante circuncifio-
nem, Sc ante legem ipfam quæ circun-
cifionem quoque comple&itur, ipfe Sc-
credidit Sc fides eius computata eft ad
iuftitiam. Hæcinquam quum dixiffet
6c ob oculospofuiffet, nunc alio quoque
modo idipfum oftendit ac dicit:
Supponatur nonitafehabere, vtdixi-
mus, fed folos eos qui ex lege iunt,hæ-
redes elfe promiffionum,quæ ad Abraham
facta: funt. Itaquevana fuit fides
ipfi Abrahæ,ipfe enim &c antelegem,&
fine lege credidit. Inanis itaque fafta
eft fides, hoc eft, nihil eft, ac tota eius
vis obfcurata eft :fed & promiffiones irrita:
factæ funt,tanquam inutiles ac imperfecta:.
Nam fi fides propter quam
erat promilfio, inanis fa£ta eft , etiam
promiffiones quæ videlicet propter fidem
fa£tæ erant, vnà defluxerunt Sc
vanæ factæ funt. Quid ergo hære-
ditario iure habebunt qui per legem
-accedunt, fi fide inani reddita , fi-
mul cum fide effluit promilfio» Vides
quod eo ipfo quo fe dicunt per legem
hæredes effici , per hoc oftendi-
cur quod nullo modo hæredes fiant!
A D R O M A N O S
A ÿ yb CW tçi ti/M( , Clrdi
Q m j/Us lo t o t o À iy 4 - & TCaç t p r f iv n T n c jm / jL v j ÿ r .
Éjiç r7tfim CW iyd\ SjjFgmW/j, Hi t&çjm-
nsgfi (Ji twJ , à IvSdtft, T A Ê ^ o /J., àçn do
iduc: {.%' cl jutya Qçyvfc, trzwèTiXtoî ti
- (!{ '(ÿj tm ffid ai S " hCifCf-dy., ÜWat /asni
« / » f i t '1} r7V\ç\ç. (LXf6'oO<JZi>i y 0) »iIT t »QI VT,l 9 \ \ ftn i Xj (ZffÇj V
juov e&fycràp aji7rnf‘fyfcLf 7n<7ivràp7i. eioîw
aoToç o vojuoç üç ^ 4 gTntPjSyafcs vSïy ozcoîti-
Aemv y <wA? y>aZ 7a&rnfjJj t&çyç Sïtyjo-
» crvvluf ^ecpxJaxj» T o jâfifiçjto/MV 7|)
5" mcjuX. K aviçjvI/liuç 5" ycooyj.'ii B p
tôio^ (pqoip, ort T, àoiGicuv ox> /lècnv •ßpo-
/dp coy ^ noA&tri & £ Xfi"
o\cdç i/uigfo T. crufATràpra fonriv xicrjucov
otfftv o/ cTi^oi eticu&jincdipru. ^ <tmJv tçnj
7zt VgßtvicL cL yofal >£) tu 'G n y let. Tns 7t-l<jiQç
Kpvtnv. El yb oi ç/Xj vofiiovt (c tu O yb
igpüpci 5"vôjucv dç ûalÇomç , cltI/w Q r
Jfyè, Qfnmç^ouf. xxnyvlpsi 0 »• S J %
VçjlvcJv ßdtnAzlcct. A A A Û. 2. Ei7rov
CGrÇjTiçjv 071 Sfyfi ei>i£fÇ>vçvç a v A C ^ cl/u,
^ ’Qrl&va i iSlKctfcl^m , Ÿv& '7TüLTyf> foytc$f
T Of &XfoZvç{cL 7nçdv- KM 2 $ ^ TVT° 7TU,ÀIV
7tl£jLVT{Atl*fi y WA è tV dÿ 7n£JTl/Ujj 7n^)V
7TtLT^f n/Mcdiï, È iTiuyciydp kj
071 è /^Mov teytÇèTiLi 7mulp r dit etxfoGvçja.
7nqw, O0&i (TzrÇj t vrtçjTopufç ‘kja <zs£J
cu/tt? f vifjuu v w t TnçjmfxUù Tnful^fip-
tüç y «ùj'nç ^ ’Qnfrvoi (c »j tr!çtç cu/xif
yicdv tîç SïitcLjOoz/vUo. <3ui7» èiTtriv (£
<p\cra4 y vueo (c iÆ m 5 doii Sïlxsun ^
cpnffîv. ^l5S7)x^lo^a) put vw i tyjv» dç e$vjry
/ id p y X s d CAO v ifM V fASIùlç, ?f)
vojuoiç t rtîrÇji ebe-
00CÜ ilç JUeLTicU yk^ßPiP »J 7t!çli ^ AifißLolfA,.
te*eml O yo y rsrÇj1 <Vr voI fxov Kg) { TM" vqI juov i»-
7VlttfUrt. XixJpdj ‘byaet il 7T(çtiy 'IswriçlVy
'éhy ^ i&ÿm S ‘ntpctliçcy. Xj aj i-
7nx.f’fy(ctj K&THfyyiSm^ , oij oC7ïteçoi
y-irßplu>\ 61 yb il TViçtç Ica il iltoSfycy
blàSVOTl Ctj f f i 'T? TTlipj ityaL^i/cSpûLf
czu ju ^fuY i^ icj yiysvdcn Ç ^JSbi. 7 1 eua 01
Sfcp vopav xMçyvopujcnsun , jS x«-
PU>%,l<J7IÇy QZU)iXj)Vl\oyç -Q 77J TX lç if •£ 67TTlÇyi-
Aïo^j côvAèÿst/n SfyLvopuiv
/UeiV, $fepl9VTW /M$})AU$X^U^VO/UilVi
mm
i CO M ME N
cÜtz*>$ mtvuo S'ij&ç l(cf4 dtfdSïîfy imiicmlsy A
07i 0 jucoiSLeJUry-oç 'M 7iw U 7n<fra>$ cl-
xfoÇvçictt (Aÿiphov copps^, n '(dn 7ico rzric-
Xspdw. tLu rT&çyrluj /L&p 67r éJ%iccç (zs£j-
% clutJp xÿ'Ttv
/Ztr^p^ivTZaV.. tLu SyC'TlpJp Q OZCutycL/C($>V
CAi'lVOlÇ t\JZVQ%)$ 'S tV dvâpllCàV
tey>fi$pOV y <fol%ctç 0$ 0L7Q7CM è7ClTCtl Tf
cùmJv. i\^pun q KM 'TÇJ-tUv ^77i-
y T&fiÇiCLt/Ofi&pluJ ^ cLt/tf? V WjUOV \çp.
ç>H<ny. 0 vofxoç icp’ d i^eiSïcdt iz^^lCcl%iç,
IpyUo njLWpytQèTcLi. TVTti eiTmVy 'à dLxifav-
%v ÄAsk usiTiÄtmv. ei oiïv 0 ycpwç op- B
yluf iÿLTefyiLfewxi /Z2r^CaJ)ïiÇy upceiç q 7m-
gy.GeCiv&'Tz y ov pdvov t7rzirleÂidy ebe içz
*'eJ^ioi y ^vWctî ïïpCFpnSilcrec&h. tücJtv yb y\-
puv 2^77^7^$ 0 VO/MiÇ sZd^ßeGllldrty eTCTLVGLT£
lvd(ay. 7T0%y OLLÜ Q^plOlcdl ; 7lifyiV V/JUV
ou hutcÜAlcij-y eTOi oui) tote ctMct eipriTcUy
Si^TCTtq OTÏ XSP OÄ/ 7V VQ/MIV Q^C èçjV oA&ç
$i\cpa>dicoci\y Aèi7rèTZLf n^X&tyvyïiv 'ffcj 7üù
:0iM Tnçeaç %leAV- 2 ^ yb aj IttcSyeAlCtf
7Tt£2.7dlU>7ttj)yiyLI0 ACfiQtcLfiO 7T^J7ZilV
r f Cf/ 1 -<î v. ' ' C TP A . \ 7 I y a 7r&THp‘ coçTt 0 fer tXouncfl p&H&ÇjKrjJLoç ç
MtVOÇ 'KJGT'cOp^y '(Pk\ effil rn&ue Qp-
^o^4ua>r 7efijTetfVt oi% irrloi/, So^cî ^ /jfiiïXw
-Éilv ( m d u dxfoQvçla. 7eifiev iepcop/Jis-
Q i V or eJxyoScçîa.
AG^tccÿ- t<pctw A^v)5îüor. YLeL'mfiyfl'tm u g-
■ »mrfgAut. oo oùjzzf, j^c-n/pifoo-
'&tf «< iirnyfexicn , tswriçiv a.m^ß.x.vi >6jj-
m o i . 7 r a ç ; g / y ) » on ç îg K d & p y e ï '& l A ’ i ù 1
tTrayfexlaj , iSjAsmi .tmfi&.'Çgi.pyiuZ'mi aj
tmcQxlu). ti 5' oôraj Kstf&pytfyîiinr y cddi o
A ß ^ . d f x 7 ran ip 2iwg.
Aitt -rec)n ôx.vnîgû>«, net iÿ yt'ear, g/g S ®
g?) ßeCcyfa; nd/jj iTRLrièX'.ctt Tr^fj'tj TeSanip-
fes&'ou jcS ox, sT no/itoo /aoVor, ^\v,et j^é) 7 tJ*
. OKTei^Càç A C.paau , og ontTHp 7T^/UrTZeV
Ksô&e yt^u.fi]ajy otI 'im.'iïçy. 7raMoJr
g’SrJ’c fiftnd n- rjefiranl ou %o<T-
» Çao-roioauTtg Tjtî 1/gjyotg , ï&T^uZ’ns
7Tt [AA) QVTU CàÇ 0-V7a.
K«j oû'TO5, 0J ^ 5" k g
^ «; gVra>JiAi«,, du W Ê gptTrcA'^orrai'
7™^01< ° w/^s W-'rifyeittTWi, m-
<y£tt5îîf CTiVtig ^ i© , î^o,
Itaergo duplici modo probàuit bea-
titudinem ad præputium magis aptari
per fidem, quàm ad circumcifionem:
primo modo re6tè procedendo, & ex
his quæ circa Abraham aâafunt. Secundo
autem cum illis confeildens,
îdqué quod ab aduerfarijs dicebàtur
praffupponens, ac oftendensquid ab-
furdi fequatur ad fuppofitionenvillo-
rum. Ponit autem Sc tertiam proba-
tionem ex ipfa lege fumptam, Sc ait:
Lex qua fulcimini,non obferuata îram
operatur:& hoc ditto id quod eratco'-
fequens tanquam manifcftum reliquit,
fi lex nonobferuata iram operatur: vos
autempræuaricati eftis : &ira nonffo-
lùm promilfionum indignos vos red-
didiftis, fed &punietaini:id enimTemper
comminatur lex tranfgrefforibuS.
Quomodo ergo làluabimini» quomd-
do complebunturvobis promiffiones»
Quum ergo & hæc & alia di£ta fint,
ac demonftratum fit quod exle?ede-
quaquam poffithaberifalus:reliquum
eft ad gratiam confugere, quæ per fidem
præftatur. Siquidem per hâc promiffiones
perficiuntur, & Abrahâ Omnium
pater efficitur. Itaque ipfius Da-
uid beatificatio quum fit communis ad
omnes qui per fidem faluantur:nô minus
quin magis potiusadfidelesapfà-
tur, qui in præputio venerunt: quanto
etiam prius in Abraham veritatem ha -
buit, quum effetinpræputio. Irritafi-
tta fift promißib.] Tanquam effent inutiles
, irrita: fa£tæ funt promiffiones :
hoc eft inefficaces fuerunt. Qupnam
modo »Nam fi fides propter quant e-
rant promiffiones,irrita redditur: con-
lequens eft, vt vnà promiffiones quoque
irritæ reddantur : quod fihæ fiant
irritæ,neque Abraham cuiufquam pater
eft.
Jccirco ex fide eft, vtfecundumgra-
tïdmj v t firma fit promijfio omni fient
ini: non ei tantum quod ex lege eft;
verumetiam ei quod exfide Abraham,
qui eft pater omnium noftrum : ficut
ficriptum eft: rPatrem multarum gen- Gm. i7.
tiumpefiui te: çoram Deo cui credidit:
qui viuificat mortuos, ac vocateaqu à
non fiunt ficut ea qua fiunt.
Et ita inquit, non firmantur per legem
promiffiones , fed quodammo-
do etiam impediuntur. Quo paefto.
Nam lex kam operator, non feruata
videlicet : nullus enim potuit illatn