
Alio.
&u.
Ißdor.
Aft.
P 4 I N I. E P 1 ST. A D C O R I N T H I O S
Nam quum ab omnibus liber ejfem, l
omnibus meipfum feruum fed, v t plun
k lucrifacerem : & facias fum Iu-
dais quafi ludeeus, vtludaos lucrifacerem
: tjs qui fub lege erant quafi fub
lege,vt eos qui fub lege erant lucrifacerem
fis qui fine lege erant quafi fine lege
: quum Deo non ejfem fine lege, fid
Tub lege Chrijti, rvt eos qui fine lege erat
lucrifacerem.F aâlusfum infirmis quafi
infirmusgvtinfirmos lucrifacerem.Omnibus
omnia fiaftus fium, vtomnino
aliquot faluos facerem. Noe autemfacto
propter euangeliurn, rjtfimul parti-
ceps iuius fiam.
Plus eft quod dicit. Non folum,inquit,
non accepi quum poteftacem habe-
rem : vcrùm eciam quum liber effem,
nullique fubie£tus,volens ac vltroneus
meipfum feruum feci,vc multos faluos
facerem.Na hoc fignificat Plureis,quu
ait, Vt-placets lucrifacerem.] Vides dile-
ûionem ! proprium ducit lucrü alioru
la lute. El faliusjum Iudais quafi Iudaus. J
Confequenter modos dicit feruitutis.
N 6 dicit ludzus faâus fum, fed Quafi
ludzus: vt oftendae quod difpenfatio-
nis opus etat-Quandq autem faétus eft
quafi ludzus î Quando Timotheü cir-
cuncidit : quando purificatus templum
ingreffus eft cum his qui habebant vo-
tum.Vt enim eos qui verè ludzi erant
ad fidem trâsfcrret, fattus eft quafi ludzus.
Quomodo ; nifi enim circücidif-
fet-Sc purificatus fuiffet,ac ludzis per-
fuafiftetlegifeadhzrere, nequaquam
ad eum acceffiffent : imo cum co tâquâ
cum apoftata qui fuam legem reliquif.
fet, nefermonibus quidem communi-
caffent: quo autem modo faluos faccre
ipfos potuiftet, quineque acceffiffent,
neqj eius doélrinâaudiffent, fed taquâ
ré abominada eü duxiftent/ALio Modo.
. Faftus eft ludzis quafi Iudzus,
quando in teplo purificatus eft , & ho-
ftiasobculit.ac Timotheü circuncifum
ludzis in przeeptorem mifit,circunci-
fione tollés circücifioné.Iccirco no dixit
Iudeus fed Quafi Indent.lisquifine
l7 - lege erant quafifinc lege.\ Quldo apud A-
thenienles concionë habës, n5 ex lege
neq; ex prophetis difputauit.fedab ara
exhortationé côtexuit: à proptijs dog-
matis eos manuducens:quando ctia in
arainuenitquifna effet ignotus Deus.
yä at cm> rrèp-mt, mou f
pCpurlt iSbvAaoa, i'tec rou, vrAtiotets Sian,
f i Ifyluda/ me Iv&xjoie de IvNqoe, lt!tl
I vSujOli xepStioa , m ( '\jzcv toput de •\scdi
to foot, 'ltd. VK •\jsw to font xegStioa,me aio-
puie di cäopue, pad at dropae %d, tt-
topue Xtsfiflvo. xej>i\oa oùàpwu.. iypluloj
•me oicQtttoit de dedtnle , im to«
xegShoa. vie mot ytytta. ra Trip 70s , 'ba.
rrdptnte Ittas (yoto. TVT5 3 TreicJ ftdfi to 6J-
ttfytAiot, iia ovfxutatoe dovf ypia/ayp.
B
To mAtot A ty j, ori où pdtot C&c
ß o t , f i 1 s t ê ^ o i o i e u t y p t , S ÎM « . f i 8-
AÊJfgjie àt , f i pcuStt) •\s&vxtt/d)fjoi, £-
tedt ipeporot iSbvAatm , ivoc odoa 0r aM o « .
tocTto SiiAst , to« orhsiotas- 'Ito, to« otAeto-
ick xrpS'loa. eiStç ttyàrrtlcu ; xafibç iS fi U-
yCcto) 7Ü1I erlpat (ytti&laf- tfij e^populau
me lovSixjoie de lovSdjoe. Astidt A lfi m4
^■ mie file fbvtelae. c&o tint It lovSdjoe
ifyljutdju , de lovSdfoe , 'tta Sal'll oti
oitstop/ua. Iw to yiil/ufiot. idm q ylymt
de \ovStajoe ; onèp ctéèuenpae T ,
Qv)p dynoetp&fioe tlori&t da rn J> ïèpü) {Menu.
rfyf i^9V7Ti)V 7 iut éj^tüü. ivo, yb tv 14 ov-
*(44 I OvS)xjoi4 {JttTUSplW) i iypzi? CÙÇ
I ouSïxjoç. j ini il {jun fcfeiiTxjut {JM-
Si llyylc&i , K$) dv U tw ennicnv lovS^xjoi;
0% è^*7sq t v yojuov , ebe cti rtrCJM/tfw
w y " » Kft w '^mçcL'ni, G)rzkx ïùycov ôicoi-
VaVYlCTÄp. TZZOÏ Q tco OZûOZLf TUX, fJLH$ï
<nOV^4 , fJJI&i (LKOVOÏ*^ 7 cù/ftr SlSbLWÇy
AVv* Ce)$ ßfoAujfiai, ojSQv Uypu/tsdfjoiç ;
A A A n S . TDIÇ lovS^CfOIÇ cSç
I OviïïXjCÇ y OTE CrV 7 x S »yHlOZClü g -
5u<7E, \ßbj <zéèfiTZ/UjpV 7VF T l/M>%OVy I OvS)xjûlÇ
vitno/ittyi <fïSti,(ntcL?&Vy Qd$ 'C^ivifjunÇynUo
aict]ßcSv. Sfs cbc èi7nv, lov-
S u fO Ç y AW * u ç ÎQV$)ZfOÇ. 7T)iç èfJO/MdÇ OôÇ
ayo/Aoç y dm Atdkoctjoiç S\fiLffypf>cJv, Ope ’àfro
tzzr&cpvrfyr y QtA' 'àjri TV vôfMv Siehlffl,
ß c c ju o S T fG$ÿLivî<nv inronlaztTV,
T oixeiav a/ftsiç yAgyv/ifyuoç yOTB
svpsii dv ä ßu/Mn, ^ o$ niç ein ùly/açoç
4
C O M M E N T A R I VS. ƒ0;
ebeB filopae.SN de m S Ê 3 ö', A Ideonondixit fimpliciter, Sine lege,
— B! v mm fed Quafi fine %a, ioA empise Xet^a , U lesg. e. Quum aute^m, a,it. wa at avo/Mte
de ctSidLÇogyt e’rdtt, (d n fit puas ioiae, C&c
tel ) >> B 'iS™ ßdotetojuem »>11 j
oi/W tS™ pjcUui\t, 3 puai pdtot v f to pust m -
•tnArttJaSa/ T ttS oraTci rçfi^yTatat Gkl-
yaoiÇÔpSpJôv ij sijIt FT piafjeutotlat
a ftfip TÙo T St^atdvse vtmiole
pjaaPKot coppiofotlçp , x- yfi 'C a Xes-
çotf ùçytiot ij ttA^ov toputt. CW aaopue xj>
T •jmActjot topât, Xj ettopure x f 'b A-
oXyiAiot.Qbo e$» « voptais xypttoa axe
cftumDeonon ejfem fine lege, Jèdfub lege
Chrifiii\ Aut quafi de re indifferenti di-
xit,nam quum vna fit effentia,nulla éft
differétia. Aut ft id coadum exiftimas,
hoc opinor cum indicare,qubd non folum
conuerfetur iuxta legem, quz a
quibufdam patri adferibitur, & fecun-
dum eorum qui difcebant habitudiné,
non fecundum eius qui tradidit dignitatem,
infantibus magis aptabatur rve-
rumetiamiuxta ceeleftem ac perfeflam
Chriftilegë. Non fine lege,quo ad veterem
legem, fed & fub lege, quo ad cyLttve,
d u tpudytooa. Nep T tóput, ’Aa’ B uangelium. Non extra legem, fed etia
xo mSSt I {o i . —i 0 i ü ü \ T X /'r.mmifi ftiinrnm nrnoref
Qrzk\ êiSbv eixx^sfrçtijç 3 èvafyiAioy.
CÓc i(pivéij<nx, CL^cj- T" tyoGov, *^ct ^ ôfsyyjç
T nrl%v. d fit yb *r TttÀ^oj/
0 v?Js^c(4 , &K. Um étions %oSy d j 'T viovÿiçl
îcj imfiboi 'Xetço«T. ^ cTtzs Si (pnaiVy C&c ‘dmpi
'Tç/ nua.'tÇj. t vdfMH y 7zS tja j <5
ß jc c fy d A lO V y *<^ot T 7raMöcTj' < s m -
Iloiav è Sd^ctp cLÇoÿcJv. 7ràfnu yb 7a v* 7nt-
^5$, 3"t/ôJ* iy à) na V Ljocf 5"nm^ç. A A-
A H. S. lvStxjoiç >cùç oi^cy* Twi jusjSi m tte-
7n<frVK9/&4 rdjzni vd/xov
in gratia. Nocommififtuprumproptef
legem: fed neque lafeiue intuitus fum,
propter euangeliurn. Non occidi,pro-
ptertimorem. fed&iram expugnaul,Mm- S*
propter amorem.Siquidem is qui vece-
remferuauit,non erat fine lege: qui autem
nouam, erat etiam fub lege Chri-
fti. H «je autem dicit^on attribuens pa-
trilegem, filio verb euangelium:fed ad
vulgi fufpicionem & opinionem refpi-
ciens. Omnia enim qua: patris lunc, e- l0An% I7;
tiam filij funt: Et qua: fill) funt eciam
pacris funt. A lio Modo. Iudxosvc^
0» to C arbittoreos appellat quinondumere-
S P* _I T T . J; J - .» ..., 1 illrtcd icir n u i
d .f y ix io y f i , e n1 ' j t v tv v d fto v
(pvï&w tuCßiSiSi/i^poi4 . 2^! 701 è S i (& U IV014 y y jL f 7% V O fiU Xdjç ^56-
J tiÿ o ic ù ç d » îë g fiJ v A Ù fitc iç tc Jé y ^ T d y y jc j d p n y
Avw.ovicc niv Tifds%ov fGtfui'nfiity ^ «tMec
fjjjVtda t^ ^ T r^ Ÿ ic n c L d-Mvdfxuaiv. A A-
A Cl 2 . To?$ djzuü vdfMV- djzsrc vofitov Agyjy
Tïti c§ lovSajav 7n < t f v , ïni $ TV vo-
fM V iy g / lf y jo iç . 710TÏ Q y v y p v è v Cù$ *\l^o
fJX)|/j OTE
Theod.
diderant: Sub lege autem illos dicit qui
euangeliurn quidem fufeeperant, ad-
huc tarnen legis obferuationi alligati
erant. Nam& propter hos & propter Afto.it.
illos,legalem purificationem lerololy- & iS.
mis fuftinuit, & in Lycaonia Timo-
theum circuncidit, fed & alia innume-
ra, difpenfatione quadam operatus eft.
A lio Modo. Iisqui fub lege erant.]Sab
lege dicit eos qui ex i udzis crediderat,
adhuc tarnen legi adhztebant. Quado
tvKot aunJ oi ocpcfii locxaCot, orge P) autem faéfus eft quafi fub legeïquando
tnoap fjjotia.Ste tloxt oi 7ciqtvod.jj-
Tte ; fit trdpj'rte tid ^ïiÀMTa] TV topiov. T>-
Tt yb ùylcSn F ddGli. ogy. 3 iS,
de , mçjm\p&/iot , 'Ito. felçy O ri oixotopà-
xae fijjm yvyttt. A A A bl X. Toi?
avopune. de dtopwe. aèopwie Atfi, roiè pu} ot-
Uti d j f i vt Maotae topust , T5« iStàt,
oie f i diÜte VkityoïTtJt oulfirt^etfte ry ±-
< ô t»6 ia durât, f i raAAol -fil puytAat A -
ypuurut C&c ‘J^icpapttv, tiSde doZtè pial ßoe-
ovmie Sun, tpnoit, ificglcu (ZCgoe
djfstl, de pan ât d éfi rue topwie tv Xes-
çsef. .Uulxsc yà ftsçje ASlwafote iAtpjcnrfip\,
ü’ rçApjcJe de rfièl Jtotf 7aS V X&isrJ,
dixit ei I acobus, V ides frater quo t mil- ^ ^
lia fint qui ctediderunt, & omnes funt
ftudiofi feftatores legis:tüc. n. propter
ipfos purificatus eft. Vide autem quöd
vbiq, adiunâum fit Quad > vt oftendae
quöd hzc difpéfatorie facia fint. Alio
Modo. Iis qmfine lege erat quafi fine lege
Sine lege dicit eos qui non erant fub lege
Mofi, nempe qui è gentibus eranti
ad quos etiam quû accederct, demific
fe ad eorum imbecillitatem, multaque
magna dogmata reticuit,fciés eos ferre
non poffe.Ica ergo faâus fum,inquic,a-
pud illos,tanquâ fub Chrifti legibus nô
effem. Quum.n.apud A thenienfes cô -
cionaretur, non palamea quz Chrifti
erant differuit quaû de Deo loquens,
V u