
«4« IN IL E P I ST.
Non dixit Iufti efficeremur, fed ipfa A
iuftitia, quod maius erat, Deiquc ipfius
iuftitia. Dei autem iuftitia,non quæ effet
ex operibus, fed vt eo rémittente ac
veniam dante iuftificaremur " hoc
eft, JS <W, ideft, peripfum.
c<t[. vl- Coopérantes autem etiam exhorta-
mur, ne in vacuum gratiam Deireci-
piatis. o 4 it enim In tempore accepto
exaudiui te, & in die falutis fuccurri
tibi. Eccenunc tempus acceptable, ec-
cenuncdies falutis. Nullam in re vlla
demus offenfionem , ne: reprehendatur
minifterium. ®
Hæc quidem fecit DeuS,inquit, per fi-
liumfuum, nos verb etiam coopérantes
& exhortantes perfiftimus, vos quidem
exhortantes, Deo autem coopérantes:
etenim hoc ipfi ftudium eftvt
vosfalui fuis ; quod etiam alibidicit,
i.Or.j. Dei cooperatores fümus, & hinc eft vt
in hoc perfiftamus,inquit,invacuum
gratiam Dei recipients.] Exhortamur nos
Apoftolivt Dei bcneficium recipiatis
&nonrepelIatisillud : & noncontin-
gat vtin vacuum aut fine vtilitate gratia
accedat ac recipiatur Deo, fiqui- q
dem perfidem reconciliatiatos in priori
vita permanere, mhil aliud eftquàm
in vacuum ac fruftra Dei gratiam ac-
cedere, & eos qui illam acceperant in
nulloiuuari. Nam fi ipfe quidem pec-
cata condonauerit , nos verb rurfum
eifdemimplemur, quodaccedetinde
lucrum ; Ecce mine tarifas acceptabile.] Et
quale eft tempus acceptabile aut dies
falutis î dies doni ac gratia:. Pratfcns,
inquit, tempus eft in quo peccatorum
conceditur remiflio , & iuftitia gratis
donatur. Quoniam igiturtempus eft
gratia:, merito in hoc, inquit,exau- D
diui te : ac fi diceret vbi venerit iu-
dicij tempus, iam non facile quis ex-
audietur. Qui igitur tempore gratia:
in bona conuerfatione ftudiofcfe
gerit, facile brauia alfequetur , & à
Deo exaudietur. Eos enim qui e-
tiam in plurimis deliquerunt fufei-
pit, remittens ipfis peccata fua. Nullam
in re vlUd\. Sententia hoc modo
conncâitur. Coopérantes, in-
quit, & exhortantes perfiftimus, nullam
cuiquam dates offenfionem. Con-
fidera verb in ordinc narrationis confi-
lium, tanquamdiccret. Ita in omnibus
mcam vitam ac couerfationem dirigo,
AD G O R IN T H IO S
Cfoc tine «Ti^qei fydfiSa. , ocWt’ <tdS Hnmooiultî,
Idfa futfar icy , fat ?sotf Sli^omutn.
%oS 5' Slw'omiin, 3 foi 3%, ipyrv, cfwut SJfi
Sli&j wShvap, or turn), Si àuxj.
T.iwep^ruZ'ns 5' ij , /jut)
tic xitoy tiut gfizjcr TV %od Sd'a.cSa/ h/ifa.
Aty\ y> , Kftpdi Sewnf eVr/xauea Qu, .itsà or
i/doo. Qivitlns i&ori'pim Qt. ISbo Hut igj-
ç)i bjt&ÇysStunts, ISbv nut iftiçy. G>THzi,as-
/umSepilat or ptu/Sevi SiSims roe&tnyîTlw ,
Ira. /mi' fty/Miff >î 2^/fyjna.
Teona fau, (finny, s %os ad-d TV ijou non/
Tnmhixe, iÿ nfiets .3 ozutepypiut-rts ^ tzfifaf-
lOtAstiras ,refifaf>&Xsuuvs f i e,lA(
ufcas,mut£g^3cutves qtu/* %u. 7t Jto yt cuff
amuSn, 3 Q>9 lcoaf vfut;, 0 >3 ccthOASo (final,
%oJoiutegyn ec/uev, 0% àv S^Teteo/dfi, (fin-
n.fjuti'ia xtro'r v W Si^r-cQa/ Cfaff.
faff-KSiMJ/fat 3 II/Mi oi A 7îïÇ5A9< , avec T
Êk/ytolar v %tS Si^ncde,*} /un ÜjrojyoJcfleSt
àorluù, /utSe els xem l araxpeÀts T /jjdctr ye-
rtc^X) Sepâioeaj/. TO yO rrzJ'%o
2 ^ vif 7n<jtas, ï^7/uV'<jr nof (Si!a,
OÔflV tTtgjr Éht, ÿ eiç xevèv ftàMw r^fleda/
Tiù> -ydsjs 5"5îo<T, Gxdit ÙQeAviS»-
roj ills côrrîuJ. et yb dJGs d/uffnias
ozwtydfnoiv, rsu 1 s 3 icaXn fsùray orNn-
çyV/uBd , d 3 xdpSci ■l ytw tùitârf/JS-
li^Tos. i(f) imoç ’dHy ô eùasçJsStKieç xshçjs,-
*3/ >t èi/atçcf. tos Qmitlas ; « tvs Saftctc , li
vis ^çiexnsi « Hw , tJiBeir, ’Cxs'ayp^iy yjiy-
çys, os à d/ld/vfÔ/' f i â!<peaç fa^ixÇrimJi,
>j 3 Slysfroezuiy Sapeur SiSif(gj\.i7rti duo 0 yjtji
çys yI aH.&m. s , ii,v j'•T OS , RcfnHeiy , 1S7_01/x 3001 0.1 mu
or %vtu) , às t’iyt tXjll à vis Xf'oias VHÇJS,
Gcx en UTtXcJs elmtxovoi'&t. 0 ouo or rj/pd
yùçj.'ns 'fkiviSdjoy mXmlcu ^oiçriv,ivygf<Js
’dklviCjdlÿ/ T ^rycCeialjl ctxMUa3 *iee7UI dsod
Jîocf. >3 Ttts fwejiu 7tXnfLfA.eAria&t/&i
SlyffisH > ùçe'is ùJSi« 7a à/ufpvl/usdtgi ducjy.
finSefuSfi or fUiSevi. 3 von/ua. Uto/s muitiftmwepyriw'as
Si,epxtn,% fcP^efxsiXsuu-
Tes 2 ^ÿ-'oPsJf5f , fcnSe/dar fùiSev} SlStv-
Tïs iaÇ3<nt37tlui. ope/. 3 or mfcért Jïnyiiaeus
mpiÇovXUù , àae) eAe>«. 2 yd. Tr&pvcry a.-
vrêjydya fuo tbV (â/oy rjij 7U0 leeXmiar.
C O M M E N T A R I V S .
à'çt J Xty» wny>ed*4 > i'ta. fin si fil/i- A
l^tas U Sà }ÿ>çcfy. ou f/uh %s, Çnrir, 'ffaxÿi-
Gtfyl iis ü^ÿ-rryios i/jf/f jc, 7V epyfiu. dotcSr
yd • oxpuNiofSflay, ehui-rstis *> fte/u.\jas eis S
xnpuyfJM. uiej/eyiy. eiirev yk uy ol Atmi/oXsi,
et fin lut 2t -pgYiçtiv 3 xn/oyuu , r/tdgoy âdS
cdrSf/pTisi TtïTnçtJaS®/ 7mxgpi. vtifn 3 ei-
-jedy, ftavcv'tly/ Aèy\ d/fistç, 071 Set vt/iuf oj>%S
Vhfô^aSaj $101/ , 'ira fin' lis iho -ntslr U
fd/u.-b.s aiaSfàf/LO. cm. yt JW iiecpimr ait-
ouïr 'frnyvdntQe à/dsts.
Am’ ôr Ttùpri mutt<^i»Tis icarmSyàs %oS
3£c/!uyoi. or 'dunoftsyir TtrMm , or 0Ahjaeny,
or S/ùdfxsfS, or ^yoyaejtajs, or 7i\nyu/s, or
<fuXg.X3iS, or àxjdÿ-Siimciis, ô> xiims, or à-
ye’jTn/lojS, àr Wçeiajs, or àytivfft, or ytami,
Ôr fJbaiXftfyj/ùa. , or p^rtoovjh, èr irvât/tah
àycfi, ôr àyÙToi aiuintxfl'tu, ôr Asyot a,M-
%las ,ôr Siwd/iei %» 0. 2d& rW 0 urAcSv vis
Stt{3\imu/y\s, JW di^ioly y/n ’àgtqepcJy, 2^/f
Sÿçns à’àfdasi 2d& Sucopnfuas x, euÇ>n-
fùas, às TtXaiol x, ctAn^is, às àyiooufiï/jot
‘QnytvaaxifSfot , às 'dmSmexsms X3I i^iu
Çàif&fi ds 7ntj$dtô/d)foi if/un yura-nù/tS/iot,
às Xuiniófdf ci, dit 31 yu/ojws, às iflwg/si, G
mt/Xots 3 TTh'tS'iiQoy’ns, às ynSlr e-yorns, K3j
tnfpTx XSCTipg ms.
OJ fàvov, (finely, èamuSaTU/d/j njcrnytittàt
rj\ /uifo^tur ef) xydjT-ÿj)! , xst ôr
Tnffii mweçimifdf *3/ àneSu^afS/t eatr-
rfiS às 9tocf 2£g.>oe°tf- tms aï g!» v Sto,
rj1} ims <hs~ ôcrvSelxruny icurày %oo 2^pf~
xrror -, $ Si èy mXmitmJt yji pilot ; oçy. g,
d x erne Qat/iuift'A , idxd Tutt.yzarus. 0 j)
’éfly derdSixruftis- T0J73 3 , tfut St epyay
i&) <tAn%!as Wxt^tr e^. E> ^dzeoiuorii
7ntXrï. Tràjm y/uva/às cj>6çfrtes fa pnânrt-
fS/ia. Sfs CpHOT , t&j moSXn. ryl Xsnàr kso-
faxèyi ôr line ones fat ^fUfas
ro/ubfiot , ozwi’nttmf&f eairnts %oS
rots. Er cààfx&s- dkiruoty ÔAi'qaais STiXsu-
oiy àj ccydfx/M. onSf clsfivxfa. U ta rjixj..
Ev SisSle^oStuns lui, (finely
, U àimNiayrl. Er <fiuXg-WS. vd'fl
fa) er 7i àtfiipmir 'Sfa. onfat 3 KSU 7iS/na
tfoJ , Ttr dynva. Er ayfa/t/oi-iats.
Gift
vt non dico accufàtionis, fea nec indi-
gnationis locum cuiquam tribuam : 11e
quis minifterium aeopusnoftrum re-
prehendat. Ipfis enim pedem offen-
dentibus, merito indignatio in prædi-
cationem recurreret. Dicerecnim po-
terant Apoftoli , nifi quippiam boni
commodi effet pr*dicacio, malis etiam
hbminibus illud concederetür. Dices
aucemhoc, propemodum aie illis, O-
portet nos curam reiftæ vita: habcre,ne
âd fidem indignatio & accufàtio recur -
rat. Nam ex fruâibus, inquic, eorum tA.tuh. fi
cognofcetis eos.
Sedin omnibus exhibeamus nojîpjos
vt Dei minijlros in tolerantia multajn
ajjiittionibus , in necejjitatibus, inan-
xietatibus, in plans, in carceribus, in
inflabilitate, in laboribus, in vigtlijs, in
ieiunijs, in Jinceritate, in Jcientia, in
longanimitate,in benignitate, inJjiritu
Janflo, in cbaritate nonJîmulataynfer-
mone veritatis, inpotentia De i, per arma
iujlitise dextra ac Jinijlra, per glo-
riam & ‘ignominiam per conuicia &
laudes : quaji impoflores, jed ver aces:
(judfi ignoti,jed noti : auafimorientes,
fed ecce viuimus: quafi correptiJed non
occife: quafi dolentes ,fed continuegau-
dentes-.quafipauperesfed multos dit an -
tes : quafenihilhabentesfed omniapof
fidentes.
Non fblu, inquit, ftudemus puri effe ab
accufationibusacindignationibus fiuc
querelis: verüetiain omnibus nofipfos
exhibuimusac oftendimus vt Dei mi-
niftros. Quomodo auté id fieri potefti
& quomodo oftendit fefe quifpia Dei
miniftrumnifi per conuerfationemac
vitamîVidc fane quod non dixerit,Ap-
parcamus fed Exhibeamus fiueDemS-
ftremus, quod oftenfione in fe cotinec
per opera ic veritaté.In toleratia mulud\
Omnia virili animo ferétes quascüqj in
nos diûa fuerint : ideo etiaaddit Mul-
ta:Et eonfeqüenterreeenfctin quibus
pofîti & viriliter fefe habétes exhibue-
rint fefeDei mu\\ü.ios,In necejsitattbtuii
Afflicfionu intefioné defignât neceifi-
tates, nepe quado ineuitabilcs fuerint
auttnagntÈ. Inanxietattbui~\ Difficilis
admodü,inquit,erat liberatio. Incarce-
nbittd\ Id etia fi folfi fuerit, moleftû ni-
miseft:quû auté fimul omnia cocurrut,
vide quâtû fiteertame. Inin(labiliute\
l ii i)