nihil eft:hoc eft:, nihil eotum quæ funt i
in mundo eft idolum, fed vaiii inuenti
cfteclio eft & imaginatio : idea in tolls
horummencibus idolorum fubftantia
fedem habec, quü in nullo alio polfint
habere exiftétiam.ü/ quod nullusfit Dem
alius. ] Hoc ad illos dicitur qui exifti-
mabant ligna ipfa St lapides idolorum,
aliquam habere potcntiam.itfi f vnus.)
Ad illos hoc dirigitur qui opinabantur
diuinas aliquas virtutes aifequi ftatuas
idolorum.Nam licetfintquidicantur dij j
Quoniâ dixit Nullus alius eft Deus: e-
xiftimabantur aurem apud Græcos alij
effedij,nemanifefte crecoruopinioni
(quæ etfi erronea erat, accamen præua-
luerat) aperte contrarius elfe videatur,
vide quid dicat: ^ui dicuntur.] Et bene
Qui dicütur, neq; enim funt abfolute.
Nam aut funt in coelo,puta fol &luna:
aut in terra quales apud eos funt Heroes.
Quanquâigiturincoelo & in terra
Græci multos habeât deos ac dominos,
nobis tamen vnus eft Deus. Z)«.}
CF ‘‘ - Dicit enim angelos fecundum gratiam
Deos vocatos elfe. Quemadmodü na-
que diâi sut Principatus Sc Poteftates,
Dominationes ac Throni, ita & Dij.
Jjuo modo funt dij multij\ A communi sc-
fu répété, Qui dicuntur. Nam funt, inquit
, apud Græcos qui dicuntur dij ac
domini; nobis tamen vnus eft Deus Sc
vnus Dominu-s. Nobis tamen vnus eft
Deus ipfepater.) Ex eo quod dixit Vnus
Deus ipfe pater, Sc vnus Dominus Ie-
fus Chriftus, neopineris itaappropria-
ta eiTe nomina, vt pater quidë Deus di-
catur,filius vero Dominus. Namfcri-
pturæ frequenter patré quoq;Dominu
Tfal.IOJ. vocant.vt quu dicitur, Dixit Dominus
&4P- Domino meo : & filium appellat Deü,
Roma. 9. vt quu dicitur:Propterea vnxit teDeus
Deus tuus. & : Ex quibus eft Chriftus
quod ad Carnem attinet, qui eft fuper
oiaDeus bcncdictus. Quod fi quis dicat
ad folii aptari patré quod ait, Deus,
quia dicit, VnusDeus.nü etiâ ad folum
aptabitur filium quod ait,Dominus,eo
quod dicat Vnus Dominus 1. Chr.î At
n5 ita eft. Nâaddifferétiâ falfonomi-
natorûDeorüacdominorum diélü eft
V nus.Multi auté quærun t qua ob causa
fpiritus fancti n 5 meminerit. Et dicin'
9 quod ad Græcos ipfi ferme erat qui
multos dicebat Deos ac dominos. Ti-
muitergo fpiritus quoq; facere métio-
né,ne forte multiplicé etiâ apud nos e-
xiftimarent eiTe diuinitaté. Ideo quo-
ï que adeo caute patris ac filij meminit:
D C O R I N T H I O S
Qsdli fri. rfsvrnçlii eddi y usl vif de xàouu
otmt 70 fï!ütAst, ’Qnmcti 5' piamjas aia.-
wAat^ws xfj ajanvitaels. Sf) et pdtafs
T*}s Utzot Otfÿ-toia^s « tW tiSuiAcov
Ij/S fhtt/jocf , et dfi/jo Csditl Siiva./ußjco}/ éyjo
7luù djzsiçam. t f orl cSAts %oç £t5-
ÇÿS- toJto tzrçpi VUS tepùÇotfës dota. 7a %u-
A&. xjî) nus At%us d f ilsuiAay \y{t %à fi
Vxù. il pm its. tdcIto taçjs 7014' tofjufpt-
<(ÿ4 duudfMli %\'cils flets rj$>i7rec3ttj tustW
eiSioAat ^oatois. K aj yà iiaêp ilôt Aifipte*
toi Jtol. 'Irffi timt cjAls %os , dto/uifoy-
70 3 npf> EtAimt Vf) , i 'ta. fini do (fastfij
AiÇij d f Em loom 7ïj ■ m.Trf.a.npfjr , yqy.-
Toùuti a o/A3>s>csaJliô'jcejVj Sif-ti, opÿ. 7i, <pn-
et. Aeyifdfioi. K oAcJs 70 Aeyp/l$/t)0l. QflC
eîoj zien yb qp oùgy.va> , . vAioç ^
ci Alu!y. ’Qn yr\$ j o l cpp’ àÆsiç ÿpa>èç. Çj
yb dy ovgßLva >Qn yyç Ï^cüciv oî EMtinç
%oii Xjuçjlov; , Ytfjuv eh
%U. Qeoi. $v<ji , y> Tot4 <tJyeAsiç %où, Kiet».
xjy x£XAiïcdztf. àlczntp yb eîj>lu>Tzq
yjLj cJ^Otedctj , XXJCJLorH^y , 00-
'T&ç W %o!. fleurip 1101 %o} 7toMo/. Ain
kûivocf 70, A e y s / id / J o i , €Îoi y by> 9 ç»-.
Ol , I7pp> EMucrc %o) 3^ ftV&LOl Agp/wjvoj,
UfMv eh %qç y >&j eh x-o'&toç. Am! n-
fJj.'i eh %o$ 0 imTvp. 'Qrt elmv, eh o
inttup , xjfj eh mjçjloç haviç X&içoç , /uui
vofAo7iç ‘èwdx.êxjtfijscJcô&f /iS/j rrcJ im.'Tç} T®,
, rrzJ Q LJ Ci) , 3 X/J&.0Ç. TfoMct^ocf y^f
*4 > ’cW 70P 7TOTS^t XV&tàv X&teSClVy
CàÇ Tü y ehrtv O XXJÇJLQç TzS XjUÇJLCû (A0V y
top tjov 5îop, coç 70, 70J70 ifflLcri ai o
%k i %0Ç Qu y Kfj % àt 0 X&ços si K$
GfKSC, 0 âp Gn 7ràfjTCt'P eup^ynils. d
Éjp 2:$ Aeyi Gn imïçjç yjvov 70 %oç;cOp[M~
§fj% 70 ehnip, eh %oçf dsp*, ye.fyGri
M ijoS aypjuôorl “S yjjçj.o$ y 70 ehrtIV ih
7u>tL*s Iimü X çjlçoÇ', C&t eçi. rarO^°^T
uSfeftÇOAUu yd %cJp 3^
CMûp 70, eiÇy eipYnw,. 7foMo) 3 ftnyety 7îvoç eve-
xæv Cot e/uwt&i y etyi\i TrveôjuocTtç. ÿ
/idjfiy 07/ ÜMlcoeCï lcd 0 cu/rtS, *n)W
TtdMotç %oti Kj xhçJlovç, Aeyfip^i- etpoCvJfr
dtw >6) y 7TveifJxL'mç fjupycdiuicci y (JW 7r&»$ 4
npu> •mAvfdat 'ttj to/uloatn. i) outas
«tnpctAcJj; 5” W^Js d iÇ upô IfJtrcfy
C O M M E N T A R I V S . 4SI
dt aAÙ êW 9ïôr„ i'ta. fjJ iYi'o A patremquidem vnumdiccns D eu, ne
^ ...................... ■ duos elfe Dcos exiftimarenx, filiü vero 9« « « m/Moatn, t 3 1/01/ ttou tustiot, itm peu
$00 xueloU topAoaotv. il y i lim 9tot i) %ot,
vnum Dominum,ne duos Dominos o-
pinarentur. Sicnimdixilfet Deum Sc
Deum, varia certc exiftimaflent Grarci
diuinitatem ob fuam imperitiam,aut fi
Dominum Sc Dominum dixilfet, variä
dominatione opinati fuiifent.Hsc ita-
quecaufa erat cur nunc Deumpatrem
dicerct Sc Dominum filium, erat enim
profeflus vnum apud nos elfe Deü, Si
mAu%l<tt aï à.7niçjLtts cto/jdoAp Eà -
AlwiS, « ulgstot j) Yjùefit ,imAvxjuejL°fK<t‘ d)s
çsouitrty. <c TV tiw i ’nnït %ot mrttpy.
à tuliJtet T ijot, du-n n diiioi. lui djam-
MpSfios uPJ ifMt ita. f i t ’tf)- tl oun iimt
dj -ni m ttpy . xsl t ijot,%ot b xuctot, im-
Ait HicIotctTO 7y obuicc dczooygo'l oovt r&Çjs
BiAUaats citodltou/udtios, XSi 7toAv%ias ti -tco-
XvxxiçjtoTiKgi. xjp ^ Cpa^'joftjiov tumyat. Sfo
f i t il-jmt t m tîgp i, twejiot tïm t fit, ty „ dominationem apparenter inducere
mcil-rM ozifK^Caltcot tV E AKldoot. dm - Jccire0 Quum D e um dixiirec DatrerT
SÜijiciW à.Dlÿ.<pifa)s nus Ïsiovtdis ito/ua.-
ci xeyPV/dlpH » jça.Ç». ôj% où m 7iàtna.
«S« yb dftia. mot tô~5 0iot. 3 y ) , o| ti
ro 7riiù-m, tiw StifMpytwi tmpwA-, W ~dUJ
ceo TV JUS) ottos ils à il) /siïftyorftuJ. d,
ijutts «15 »Jst. -r 7Î5.7nçs»5 KSH °<-
màoacos Atyi dt>t,ty ils tùJSn iofs.it wp-njfjfioi.
ils xJiios- àMos o mnlp.
dixilfet &patremôi filium Deum
lie vel Dominum, rurfuro inuenirctur
:xfuaquidem profelfione Græcisc'6-
trarius, & ramé variam diuinitatem aæ
Iccirco quum Deum dixilfet patrem
Dominum dixit filium, ad infätiam fe-
fc dimittens Grarcorum. Siquidem de-
monftratum eft feripturam huiufmodi
nominibus indifferenter vfam effe. Ex
quoommad\ Omnibus enim quse süt,ipfe
caufa eft.Nam Ex quo omnia, creatio-
nem delignat, Sc deduftionem a non
effe ad elfe. Et nos in illtd\ Fidei noftrae
ac farailiaritatis modum dicit: hoc eft,
nosadipfumpedemus Sceiaddidifu-
mus. Et vnus Dominus.] Alins eftipfe pater,
70J75 è ’Gn W S ils■ w Vifs-âs Sx âurf.
hoiAa Asyqi, ■ nJ' tt coo v pis} otvs ik "&
îî) tAflr , xjj 7xS cou 7?5 orAaitis ,ns -tUu ç, cedendo ex non elfe ad elfe, tumab crrgo
propterea etiam additurVnus. Et
nosperiUum.\ Duplici ratione:tum pro-
’^nçft'jeil A’ às/tÿ. AAÀ GPU
m m t) yvcjois. où 7 rù fm s, f x o t t , ieaoit otÎ
its f i s & i i % «15 xsiesos., d) «’ Ttothoi. Gr&
odjiTSS team btt tu tiodAsU Gtrdet not.
Titts 3 tv czuiioiiri y" tiAuAsti tens aspni,
as tlSioAsfiVt ia9totsrtt,l^ tî ozssiaAiois dutJt
dedivii ousts. fjunAtwitwi. ßfuJ/set 3 tifssxs y
m&lçnot ’t t j %<a. «Tt y> iaà (peuyvAtV m-
Ctasiio/uS/ ) , «7ï ia i pui' Ç/euyafdfj vqifpv-
/uSa..
D
Alyat, %is , Obu dçnlt&Av'ur!<~t d Jsii,
Ivo. pot ijdjwsj-n'ngpis lioiroiy Eues <*sp-
%. Oppts 071 ou 7T^oTiç ïàeLaiv 07i CihAv
‘(h Igt it&oAS- ; dftÎAÇri 'ias cbp-ri Vins,
Zivriç! , y f fjC 70 7nqi0onf , ta il S'a As f i rn
os eISaAsfjm ieâiotsn , Isvnçt pd$ 705
twrjs yteifssis JFs fis Kdi «I EfAlsssis , as " _
yép^fioi Vf)' Vt m eî^ShiAgt. im) ouo etcôtrî
xjj oUrSfat tvùet 7lut) aziunStim, pu-
Aidiotia\ icôionis , il xJ) pin' ipuAtuiono.
rore ad veritatem conuerli per ipfum.
Sednonin omnibus eft feientia.] Non om-
ncs,inquit,norunt qubd vnus eft Deus
Sc vnus Dominus Sc non multi : ne-
que omnes norunt qubd idola nihil
fint.N
onnulli vero cum confeientia ido-
li vfifue ad hoc tempus, tanquam idolis
immoUtum edunt : & con feientia illo -
rumquum fit infirma poüuitur. A t qui
efia nos non commendat Deo : neque f i
comedamus, aliquid nobis magni acce-
dit. neque finon comedamus3 quicquam
nobis deefi.
Dicens Nonnulli, non manifeftacip-
fos, neamplius cos pudefaciat. vf-
que ad hoc tempus.] Vides non omnes
noffe qubd nihil fint idola î denique
quidam ad hoc vfquc tempus, id eft,
etiam poftquam crediderunt , idolis
immolata edunt tanquam idolis im-
molata, hoc eft, ea mente qua& Græci,
tanquam exiftimantes idola aliquid
elfe. Quia ergo infirmam ac debile habet
confcientiam,polluuntur edentes,
quanquam alioquinon polluerentur.
T t