P R Æ F J T I O.
Ganei ( ita cnim fe ipfe in admonitione ad Ledorem vocat j qui Grodecium in omnibus
ducem fequutus, quæ ifte latine peccaverat, eadem vernaculè commifit. Uc
paucis 'exportant de Grodeciana editione quid fenciam ; plus fe v.eritati confuluiffe
ait, quant elegantiæ, nec tamen caret elegantia. Occurrunt lacunæ , interpolatio-
nes’ vitiofæ lediones: fed codicum, quibus ufus eft, vitio tribuendæ. Dum verbum
& littetam in interpretando lèquitur , obfcutus fit interdum ac barbatus: ac fæpe a
fenfu græcarum vocum aberrat, dum magis adtendit quid apud Grammaticos figni-
ficent” quàm quid fibi apud Cyrillum yelint. Similia peccavit in multis Ecclefiafti-
cis vocibus, quarum vim & fententiam ignoravit. Exemplo erit locus Cat. y n. iz.
ubi fidem fxye fymbolum Cyrillus aliud e i , quod erat traditurus, addifci aut efferri
vetans, fie loquitur : nhjv dv /tsOilW éxnyfeÀia. imvUu jctwmj, &c. Grodecius fie
interpretatur > Fidem fi didiceris & fromiffioncm habebis. non meliùs Prevotius : Fidem in
difdflina & fromijfione. In multis aliis Grodecius, cùm de Cyrilli fententia dubitaret,
non tam videtur confideralfe quid interpretaretur, quàm fortitus elfe. Notantur. ad
marginem in eadem editione res majoris momenti, fumma Cyrillianæ ratiocinatio-
nis. Scripturæ teftimonia nec indic'antur,necdiftinguuntur: fæpe ipfi interpreti minus
' animadverfa, in varios euni errores abftrahunt : interdum nulla Vulgatæ habita ra-
tione vertüntur : interdum ad eam accommodata, à Cyrilli legendæ Scripturæ ratio-
ne prorfus abludunt. Brevis Præfatio de Cyrilli vita & feriptis leviter dilputat, non
tamen indodè. Ûtilis lane Ecclefiæ fuit opera Grodecii : ejulque interpretatio in
latinis Patrum bibliothecis fæpe exeufa; atque inLugdunenfi an. 1678. notis ad marginem
partim commodis, partim inutilibus auda potiùs quam illuftrata.
IX. Nondum græcè totum opus prodierat : id Ecclefiæ navavit Johannes Prevotius
Burdegalenfis , qui in dedicatoria ad Paulum V. epiftola narrat fe melioris
notæ codices nadum in bibliotheca Vaticana, cùm éditas aMorelio Catechefes men-
dis expurgaffe & in lacunis innumeris explevilfe , tùm nondum éditas accurate
defcripfilfe, & diligenter cum latina interpretatione contuliffe, Aditum ei ad Vati-
canum confecit Cardinalis Perronius, ut intelligitur ex his verfibus à Frederico Mo-
rello in hanc editionem feriptis :
Te Solymorum Anrißes, maxime Paule, jalutat
Cyrillus fer te qui redivivus' erit.
Contulit ut fiomoe chartas Prevotius amflas
Cyrilli, C)fingen P er rotin au fin do.
Inde Tjfis lingtià regalibus édita attaque
Adorelli fiudio, Jcrifta faerata Patris.
Fidem quam Romæ lummo Pontifici obftrinxerat, redux in Gallias liberavit ; ejufi
que editio Parifiis, menfe Septembri anno 1608. apud Claudium Morellum pro-
liitit textum & interpretationem alternis foliis in-40. complexa, tituhs Catechefeon
à Grodecio omiflis auda. Epiftolam ad Conftantium græcè ediderat Gretferus In-
golftadii an. 1600. interpretatione Grodecii paucis locis emendata: eam Prevotius ex
mlT. Vaticanis dédit, quos non videtur cum Gretferiana editione contuliffe. Multa
fane' in contextu fatis commode' mutavit Prevotius, non tamen admonito ledore,
nec codicum numéro, ætate, variis ledionibus commemoratis : perpauca autem m
interpretatione,nec felici femper éxitu. Nam dum plus codicibus fuis tnbuit,quàm
iis quos Grodecius adhibuerat, fæpe ejus interpretationem ex nitida & accurata
ineptam & abfurdam redigit, velut Cat. 6. n. 17. ubi pro Valentimanorum verbo,
quod Grodecius optimè intellexerat , Jovem Gentihum non irrfdicule' obtrudit.
Scripturæ teftimonia notât & diftinguit ; fie tamen ut multa prætermittat. Grodecn
notas partim retinet ad marginem, partim eis rejedis alias addit de fuo. Hæc editio,
quæ perpetuis mendis five typographorum five codicum vitio laborabat lterum
& tertio Parifiis an. 1631. & 164®. fed retradatiqr prodiit in fol. & cum openbus Sy-
nefii conjunda. quo accurante , quibus inftrumentis emendata prodieriqnullo ve-
ftigio indagare potui. Confultos fuiffe codices antiquos lacunæ interdum expletæ
P R Æ F A T I O.
déclarant. Ad ea quæ Prevotius in interpretatione emendaverät, accedunt perpauca,
fed interdum valde negligenter emendata.
X. Antequàm Grodecium & Prevotium dimittam, vindicanda Utriufque probi- m^çsm
tas ab improbis Riveti & Albertini criminationibus. Andræas Rivetus Cyrillianas’ t.
Catechefes Tridento è conciliabulo, ut appellat, Roma è Vaticano, Parifiis è domo to-
Cardinalis Perrojaii prodiilfe pronuntiat : nec in animum inducere poteft ex impuro
illo coeno purum äliquid & fincermn prodiilfe. Arriferunt Albertino acumina Riveti
, & codicibus Romanis & 'Prevotio diffidit, timet Danaos & dona ferentes. Ve-
lim animadvertant moderati proteftantes majorum füorum iniquitatem. Erat perfa-
cileRiveto & Albertino Grodecium & Prevotium furti arguere ; tantum codices antiquos
confulerent: fi quid fraudis admilfum , id non odore aliquo aut eonjedhira
levi, fed oculis .& manu comprehendilfent. At verum examinare nolle cùm facile
polfis ; viros probos nefariæ fraudis accufare, cùm allata ab eis teftimonia eludere
non poflis; hominum eft profeâro, non qui veritatem quærant, fed qui fufcepti er-
roris fibi confcii fint, & æquitatem omnem unà cum veritate projecerint. Tene-
mus hoc loco Rivetum & Albertinum in improbitate manifefta. Nam quæ de præfen-
tia reali, tranlfubftantiatione, fuffragiis Sanctorum, precibus pro mçrtuis à Grodecio
& Prevotio affûta pronuntiant, ea in omnibus codicibus mlf. in veterum libris,
ut Euftratii qui feculo feptimo, Niconis qui decimo fcripfit, in libello græco n £ej îr
/wçiiej.m , totidem verbis exprefla reperiuntur. Grodecius ab edito poft eum
contextu multis ille quidem locis difcrepat ; fed hæc diferepantia codicibus quos
adhibuit, non fraudi tribuenda. Nam quæcumque ab eo præterroilfa, in nonnullis
mlf. défunt; quæ vero addita, fimiliter in iifdem aut aliis leguntur. Prevotii incre-
dibilis religio, in deferibendis codicibus , à quibus ut dilcederet , nec Grodeciana interpretatio,
nec Cyrilliani argumenti eontinuatio,nec caufæ eatholicæ ftudium tanti
ei fuere. Unum hujus rei exemplum fubjiciemus, quamvis multa poflimus. Cyrillus
Catech. 1 z. Myftag. 4. num. z. aquam à Chrifto in vinum fanguini affine
converfam demonftrat, & vinum in fanguinem mutanti credendum effe concludit.
Grodecius, qui in fiio codice legerat oixdü» dj/wn, vertit, ut par erat, ajjine fanguinii
quæ legendi ratio magis ad catholicum dogma confirmandum appofita. At Prevotius
cùm in fuis codicibus legiffet oi«/a t&i/ua-n, etfî poterat meliorem leciionem ex
Grodecio & Hofio mutuari, maluit occafionem dogmatis eonfirmandi prætermit-
tere, quàm ab inftituta in deferibendo diligentia recedere. Judicent igitur æqui æfti-
matores an refideat in tanta timiditate nefariæ fraudis fufpicio.
XI. Quoniam in Rivetum incidimus, moræ pretium videtur ineptas ejus in Cy- a™ *■ >ƒ!
rillum animadverfiones referre , de quibus dicendi aliud tempus non occurret. Is animadveefio
anno 1610. non multo poft editionemPrevotianam,CriticamSacram inlucem .emi- °“ '
fit ; quo in opéré cùm inepta de cæteris Icriptoribus arbitria faciat, haud fcio an de
Cyrillo ineptiftîmè judicet. Lib. 3. cap. 18. nugator ille duo potiflimum efficere co-
natur: V.Permulta effe in Catechefïbùs"Cyrilli editorüm fraude intexta. z°.Permulta
cum erroribus Pontificiorum ( ita dogma catholicum appellat ) omnino pugnantia.
Sed fi editores inferuerunt quæ dogmati fuo faverent ; quamohrem quæ pugnabant
non eadem licentia fuftulerunt î Ita fibi ipfe obftrepit Rivetus & fecum pugnat.
Ejus de interpolate Cyrillo fomnia in differtatione fecunda referimus & profligamus,
ubi Catecheleon integritatem vindicamus : nec fane quifquam eft qui non videat
aliud caufæ Riveto non fuiffe cur Cyrillum interpolatum fingeret, nifi quod ejus
teftimoniorum vim ahter effugere non poffet. Quæ verb cum Catholicorum erroribus
pugnare pronuntiat, ea vel ad doetnnam Ecclefiæ falso adfighatam , vel ad
opiniones non impermiffas inter Theolagos referuntnr, vel ad ritus antiquos à quibus
jam defuevimus, vel ad fententias, quæ olim non fatis explicatæ, communi po-
fteaeonfenfu definitæ, vel tamdem ad ipfa Ecclefiæ eatholicæ dogmata , quibus ca-
villando & nugando tenebras offundere.conatur. Ad primum genus revoco ledtio-
nem Scripturarum, quam à Cyrillo commendatam, à nobis prohiberi mentitur ; effi-
caciamBaptilmi, quam à Cyrillo Spiritui-fando, à nobis operi operato tribui confirmât
; quafi opus facramentale à Spiritu-fando & operatione divina diffociemus :