7s S. C Y R I L L I H IE R O S O L . A R C H I E P .
pturis vallate. Cum enim non omnes poflint A Pi^utviwff cao7nL(n]s^ga,(pHSu>^jpu>fiivlLO. E7r<JiSi
fcripturas legere , fed alios quidem imperitia ,
alios vero occupatio quxdam a cognitione
impediat} lie anima per ignorationem inte-
reat , paucis verficulis univerfum 'fidei dogma
comprehendimus. ' Quod quidem ipfis verbis
meminiflè vps volo, Sc apud vosipfos cum omni
ftudio rêcirare 5 1 non chartis mandantes.,
fed in corde infculpentes memoriæ. Dum
verô meditando revolvitis, cavete necubi ca-
V mms £luicLVvni ms yçccÇ>cis dvctyivumiv,
'IDWyu' /AçDTElrt., 'TOW,3 et^ÀlCC 7/$ ifM m iify l
coçfs T yvcctnv' «vlstrep /uti T 'i'uyfio $ d/nsfiictß
“ >C7ïAfecC^, cv oA13315 vils çjvis 7* irdv Sbyfia. 'ß nrictus
'E^A#/doCtl'0/w!^. b'zfy Jt, è"7r cWTHS 'ß À£ZfiOâÇ
(jLMfjxtvivoni i/'Ua.sßÖA9f&i > ’b t^Tvii /uf7m-
<PIS azrou^vis ° dTcuniiAcui,,cix 6-is ^roygctCpo/
iâpys j otM* cf JtcLpSlcc tv fAyn/xy <p\A9yqa-
Gal. I. 8-
fr. 9 -
techumenorum quifquam quæ vobis tradita ® QuA$L^ofd^^s c*< TtSfiaAimv, /xh-ny tIs
K aT>J^OIm4ooç e7ra3wJ(77) T g^gll/ 7g
(&J'du> è<pÔJÏ0V CV Try'll *7tJ XßJVto 'ß ffàHS, fc;
Xgjj'dw dft\lu> /JJjyJc'Ti Sï^cio^’ /u,nt s clV « ^ toi
» 'roiç /icJVôXO/t^woJç v iv a jT to A sy n -
/iS,v' fjjn rn clv clcCsAsç clyctv'noij Ç fis ety^Aî»' (porro*
/wfaw/L&Tiediis , vfAcLVHOvL/ oi ßvAwq. KàV yö
»'/ceiç, ri ^ V^wV ^jctyJgAi^Tc^ •
r?Pr> o viu) TdtpiAsfJot'tt y ^ cLvà%/j& vfMV gçzy. Kct)
flint exaudiat. Hane vero Fidem tamquam
viaticum in omni tempore vit$ habere jubeo,
& prater earn nullam aliam amplius fufeipere :
neque etiam fi nos ipfi mutati, his qu^ nunc
docemus contraria loqueremur 5 neque etiam
fi angelus contrarius a in lucis angelum transfi-
guraths,in errorem te vellet abducere. Nam
licet nos aut angelus de ceelo evangelist vos ,
frater id quod nunc accepiftis , anathema fit vobis.
& modo quidem nudis verbis tenus au-C fivr■ <w^ fM ty a i a vow, wnjwt&mt.
diens, Fidem memoria retine. fingulorum vero
capitiim excipe opportuno tempore ex divinis
feripturis adfertionem. Non enim ut homini-
bus libuit,Fidei fumma compofita eft5 1 fed
felecla ex omnibus feripturis commendatiora
capita, unam Fidei doclrinam perficiunt &
complent. Et quemadmodum finapis fernen in
modico grano plures ramo^ drcumple&itur, ita
& Fides lrac paucis in verbis,omnem tarn veteri
•ß Pi(^a>ç. oiote%V 0 T Storm x*içfv j 'f >*7ró 'i
%iav yçdCpuv fs&x £>&çov t ifxat/ifyja>v avçetmv. oô
yä ài efb%ev CtfrSfß*7TVIÇ ffZCCêTsJfl 7SL -ß PlqiùiÇ’
M CAO 7m7VÇ ygatyt7W WyLCùTufa <7T/Mg^6gV7«,
fMcui ayd'Trfcnçyi T 'ß Pi&coç SïSd.<nc<tAiav.Ka\ ovc£j*
Tçômv o y ojvcL7rect)Ç czzriçyç, ca fXi.XfGp •yjx.Jcco tidAAs’t4
vaçj.î.-)A toiç i ’ -obmo Kj « P Içjç cloth,
, « I ci /~ , u H ~ \
ca oAs'yiç pn/^et ,7mouv t cv th tvxAgl\cl
b i . ï h c f
Jd. Cut. ■
--------------5-----X----------—* ■ — » — - j v . u u w u l a m VU.I.U I * a ‘ >r* I i
quam novo in Teftamento contentam pietatisD ^ Qov&dai yvaxnv emwAwça/. BAg7rs7t
I. cognitionem, in finu velut involvit. Yidete ita- cLStÀtpo), yçjsn\te ras eny^Sbo^s, cos vtw dtfi&o-
.. S 111" » b ftatres ) Sc tenete traditiones., quas nunc ^.fxCaôvî'n, xfii laeOc doms ^ Ois tcA<L-
‘ . accipitis , & c inferibite eas in latitudine cordis ^ 4 vftff. *
eftri.
f Hic Cyrillus tradit ß/mbolum, quod habetur infra fag. 84;
udzeXicS<w.] Codd.^Roe & Cafaub. hujus rods loco babent,
"icni'ö-.u ir>d»jf niQ^’n'uut} In periculum trroris cadant.
€ dxar/fnXat. ] Codd. Ottob. Röc'Cafaub. addunt f*«i, redderb
tnihi. ac hic non poftulat utfibi rcciccnc Symbolam, quöd Sabbato
duntaxat fanfto faftum , Cat. 18 n. 11. fed ut apud fe privatim
repetentes memoria: infigant. aut (**t hic rcdundac, ficut dicitür -n
wsed* fiot, fid, &c. quod Cyrillo fat familiäre. Paulo,port, E
ry , dandi cafu, fexipfimus ex Coifl. Ottob. Roe, Ca/äub.
loco rij» ftofar,*, quod erat in imprclConibus.
1 non chartis inferibentes, &c, J Norunt omnes feyerecautum
fiiiflc ä Patribus, ne Symbolum-chartis mandaretu?, atque ita in
infidelium manus dcv.enirct. hujus moris teftes funt Rufinus, init.
fua: expofitionis Symboli, Hieronym. cp. j8.nov. cd. alias 6i,cap.
9. AuguftinuSjfcrm. i i t. n. a . tom. 5. & de Symbolo ad Catechu-
menos^num. i. tom. 6. QuodyetatCyrillus, ne Symbolum-cum
catechumenis communicarctur, atque ita fecreto apud fe repete-
rent Illuminandi , ut he quidquam catechumeni exaudirent; jam
fuperius monuerat Procat. num. iz . ne quidquam Catechumenis
repeterent de his qua: in Catechefibus exaudituri elTent. acCa-
tech. 6. n. i j - ait non Ecclefi* moris efle, ut myfteria, qu® cate-
chumenonun fortem egreflis exponebat, ea Gentilibus aperiren-
tu r : neque enim Gentili cuiquam fpeftantia Patrem & Filium &
Spiritlun-fandhim dogmata enarrari; deque iis , pradentibus Ca- F
techumcnis tede omfiino loqui ecclefiafticos coneiönatores. Ni-
hilominus Trinitatis myfterium Gentilibus in fuis apologiis ex-
pofuere Tertullianus , Athenagoras , Theophilus Antiochenus ,
Tatianus, & Juftinus; qui non folum Trinitatis dodtrinam, fed
arcana etiam baptifmacis & Eucharillici facrificii myfteria dccla-
ravit. Atque ut ad hanc xtatem & Symbolum ipfum defeendam
Conftantinüs & Copftantius imperatores catechumeni, ad ipfo-
rum etiam cpifcoporum fecrctiores & altiores de fide & fymbolo
difputationes admiffi; defcriptxquc ferc in conciliis ex corum ar-
bitrio credendi formula:, utriufque tarnen pietatem laudat Cyrillus
epilt^ji ad Conftantium, hujufque eruditionem, qua & alios, ipfc
dpeeret, fumme cxtollit, ibid. n. i. Verum comm.uni legi non
pb'ftant exceptiones neccflaria: nam & Gcntiliufh impudentes in
religionem calumnia: coegcrunt primos Apologiftas, ut omnia eis
noltia iliftkutä aperient: 4 imperucoribus iummarn in Ecclcfi»
protedtionem curam impendentibus, aliquid de confueto difcipli-
na rigore permitti potuit.
y {>u*iu,\<,ya(i.Lu.'\ Ira codd. Coifl. Roe, Cafaub. In editis habetur
tvavnoXeyqSiifilu/. fufpicaret legendum i*«*,n<>'h»v»pap.luj. Poftpyit
fequens, addidimus «■ ex Coifl Roe, Cafaub.
d- drub, iuir Vox «■ fiir deelt in codd. Roe, & Cafaub. Coifl. &
Grod. fufpicamur irrepfifle in hunc locum ex loco proprio, nempe'
poft jCuyhAtiniTUj. ubi leg. cum oporteret u,«i> juxta facr.Text.
t in aortjf •? Xi%tau. ] Hanc ledfioncm informavimus ex editis
& m(T Coifl. Roe, Cafaul^ Editi tuot>is f taf , abfque pratpofi-
tione. mlT. i* durit Aigtair. Prxpofitionem ex mfT. artieuluxii ex editis
fumfimus , ac ex eis legimus o. fourtt.
x [electa ex omnibus feripturis, &c.J Eodcm modo de fymbolo
Scripturarum compendium continente, & ex fcledtilfimis illarum
capitibusin unum collcftis compofito, loquitur Auguftinus tom.
<•. ferm. ad Catechumenos, num. i- & tom. j. ferm. m . til t. &
ferm. 114. n. 1. item epifeopus ille cujus habentur homilia: dux de
Symbolo, inter fermones Eufebii Gallicani nomihe inferiptos,
homil. 1. Scd hanc fymboli ex feripturis compofitionemf alii
•SS. Patribus indefinite , ut citati authorcs; alii ipfis apoftoljs tri-
buunt: ut Pafchafius, feu potius Fauftus Reienfis, pra:fat lib. de
Spiritu-famSko : Gaflianus lib. 6. de Incarn. cap. f. Ifidorus lib S
de offic. cap i t . Hildcfonfus de ord. bapt. c. 31. Quod autem ait
Cynllus, non de ipfis verbis Sqmboli, fed de fententiis intelliqua’dam
qua: coritinet Hierofolymitanum fymbolum, non funt d
Scriptura. quamquam nonnullx cjus fententite, ex ipfis feu vetcris
feu novi teftamend verbis, expre/Ge funt.
. £■ «V 7» ] Ita editi ima cum facro Textu Prov. v ii . 3.
ubi habetur; tVlygjfihor ( fupple tvj i/*dt *«vm) ini ri nAur& -f km-
Hus rx. At codd. Roe & Cafaub. habent dt ids zt?idxut, in tabulae-
cordis veftri. quod fumitur ex Proverb-. 111. 3. juxta editionem AI-
dinam & Complucenfem, & texcum Hcbra'icum ac Vulgatam. fed
ille locus in Romana lxx Interpretum edidone defideratur.
* Poft verbum ju«Sr fequitur in codd. Roe & Cafaub. fymbolum
Nicasnum de integ-ro deferiptum. idem habetur in cod. Coiflin.
fed.ad calcemCatechefeos, Yide noftram in fymbolum Hicrofplr-
mitauum oblcrvationcm.
I*
iC
i
Ç
C A T E C H E S I S V. de F i d e e t S y m b o l o . 7^
Txwpthjz&Tt /UGT &j?&(oZitis 3 /an irry avA»oy A XI I I . Religiofe obfervate ne quo.s alicubi
^ depradetur iqiraicus inertes ac remiflos j ne
quis lrareticus, eorum qua: vobis tradita funt,
pervertat quidpiam, Fides 1 enim, eft proji-
cere argentum ad menfam , quoded nobis
praftitum eft. Dei;s vero repofeet a vobis
depofiti rationem. Contefior, ficut ait Apofto-
lus, corain Deo qui vivificat omnia , & Chrifio
Jefu qui tefiimonio profejfils efi fiub Pontio Pi.
lato bo nam confeffionem j ut hanc vobis tradi.
Civets fêoyvo)%vr(ef4 o iyfiçÿs' fjJj tis cqpeVixss
1 77 T tSflCOV VfjUV. P i ç l s JOL y ip ’6H
7° ßctAilV 7° cLpyVÇJLOV QÛ T TÇcLvn^cui, 0'zéf> H/CUIS
n w mncnHy&p&p ©g l s $ v d s oe y - n i S
1 H5^ c9îxdjs tots Asysts. ß A ic c '/ f f^ r iJ , yÿfiÀs-
Çncnvo A WçoAÿj, cacJfnov b ©gy y ^coojniyv'Tosm
T ed S fa , s(fi/ ’X.ZdçoS încrvS TV [fy'TVpncrztV'ns
PcVTiy P t ? f i .t V t xjtAUo ofxoAsyîav y- mpricm)
Symboli
ditio eftp
nia ad mer
rrico ofjfis t (&ty.h$bßpUx> VLçiv çcaenAçv, g tam Fidem imniaculatam euftodiatis, ufque ad
-I ~ *.<&p r. — c-v c s-\ adparifionem domini noftri Jefu Chrifti. Thefàurus
vira nunc tibi traditus eft 5 & depofi-
'■ß ’ffatpcLVèlcCi TV XVefiS /«OïcT X&tçpcf. ©«-
a v u jç f s HS yuo om rpf>t,Si^Hy ÿ r ’fkiepaov^cy
cù/tl/ T fGp(tyK!fi(st?)7l'>clui o StczzTDTHS' yjL\-
i> pyis idiots S\ic,a o [A^nfi^os fë /uovos Sïouço<pis } o
fècciriAeis t* (àcottA&jov'mv è xvçdos t itu&i&jov'rzttv'
, o /H9Voç tyyv dfficv&oiaa, (poes ohcçov eLrzirçfcriïsr ov
> cî.hij' GrvUç cd(3& vraik Girek iShv Sït/jcomi. d v\
* Si^ety Tljujfy (c1 YfjsviS iiç 70i{ ajavecs t ctjdvuy.
PsfcUu.
u nu&Sii'tiMrur ifîii. ] Scripfitnus « i , ex codd. Roe, Cafaub. C ^
ipfo fenfu ppftulantc. Êditi ipu, Coifl. iftm, Occob. èftar. Inferius,
verba om, jpSf yùr ninoi^Kx/Mr, défunt in codd. Coifl. Roc, Ca-
iâub. & Grod.
i Vides. ] Hoc eft, fidei'fymbolum vobis.tradere, efl prcjiccre argentum
ad menfam. Illuftrandæ huie fencentias non parum fubfer-
vic ,'quod Bafilius ait in Ifaïam pag. jS. e. quo locp comparât
reftam fidem argento probato Sc reéle fignato ; hfcrcticorum vero
' fententias adultérin* moncca:. itemque quod Auguftinus ferm.
x i 6. num. 3. Competentibus aie , Ecce cum auclione & mcrca-'
tu fidei, regnum vobis coelorum venale proponitur. fimiliter Cy-
rillus,Cat. 17. n. 37. fidem amplam quamdam mercaturam cite
tradit, in qua tanto plura à Deo rccipiuntur, quanto plus laboris
& pietatis homo ex uconfert. Auguftinps veto , ferm. an - n. 1.
Competentes comparans mercatoribus, ait eos unum fidei fymbotum
fuum requiret Dominus tempore adpa-
ritionis fua:} Jguam proprtis temforibus öfieri-
det beatus & fiolus princeps ,i rex regnantium
& dominus domiriantium: qui fiolus habet im-
mortalitatem , lucym habitans inaccejfbilem.
quem nullus hominum v idit, neque videre po-
tefi. Cui gloria, honor & imperium in fecu-
la feculoruiiR Amen.
acciperc; velut mercatores fymbolum inter fe faciunt, quo eo-
. focictas paéto fidei tencatur- atque ita baptizandorum fo.cie-
tatem efle cpmmercium fpiritualium.rerum , quo fimiles funt negotiator
ibus bonam margaricam quxrenribus.
C Aiuf&rivf'u,, Sic. I Conflavit in uhum Cyrillus duo'Apd-
ftoli loca. vel potius unicum citans ex 1. Tim. vi. y . .3. loco r««.
«f^a. « , , qüod ejus initio legitur, verbum fumfit
ex 1. Tim. v. y . 11 , vcl i. Tim. iv. f . x.Poft refirecf rw ,- . , Jeo-i-
tur. in editis feripfimus iyfis, ex codd. Coifl. Ottob Ro°,
Cafaub. Grodecio 5 ut melius conveuiret cum Apoftolo cuius
rba hic.tranfctibuntur, adTimocheum feribente
, &c.
rId
1 finch,
; ] Poft xçfirCt*, legit Grodccius infuo codice /Mm r5
<«yvcrtit enim : Cui gloria, honor & fortitude cum Spi-
O B S E R V A T I O
in Symbolum Hierofolymitanum fequens.
Y M B O L V M Vet us quo ecclefia Hieroßfymitana medio quarto fèculo utebatur, Symbok
quodque Cyrillus fequentibus catechefibus exflanat, ex iifdem catecheßbus collegium inßa t^un^no™
reprafentamus. Quam^jis illud Cyrillus fub finem pracedentis catechefis tradiderit, in |pfy|j cat-
nullis tarnen mjf eo loci deferiptum inwenitur $ quod nullt alten caufa tribuere foßumus, prater- criptumfuit
quam njeteri Ecclefia legi, à Cyrillo etiam corpimendata, ne fymbolum feriptis mandaretur. At
foftquam y toto fere orbe connjcrfo, defiit ilia fidem. no fir am ludibrio Gentilium froponendi formi-
do j fimul abiit & njetus feribendi fymboli religio, interim njero antiquatis omnibus pri<-udtarum
ecclefiarum fymbolis , unum Nicani feu Confiantinopolitani concilii fymbolum, toto Oriente ad
ufum baftijmi retentum eft. Quamobiem in nonnullis mjf. Cyrilli, loco fymboli Hierofolymitani,
ad Catechef. 5. num. 13. interfirtum, *vel ad ejus ca/cem appiélum reperitur Nicanunf jymbo-
lum i purum <uidelicet, £?* ab additionibus concilii C P. liberum. JSleque id recens faftum y fed
ab nono Jaltem ficulo obtinuijfe 3 probari poteß ex Theophane, qui in fimile quoddam fortaßts
exemplum catechcfion inciderat3 dum ait in Chronografhia ,pag. 34. ad arm. 333. Cyrillum Nica-
nam fidem ad aterbum in catechefibus recenfuiffe : 0 /u&rfiçj-os KJ&tMo? 7lus cv Nt^da, tc-w xf
fiifyv dvctfdd^aß. Quod fi catechefis diligentioriperVolutajfit manu, longe aliud a AJicano expia^
natum in illis fymbolum deprehendijfit.
IE Hoc fymbolum damus, prout illud cum ex titulis catechefeony turn ex ipfis Cyrilli verbis, Unde à nobis
quibus fingulos pro data occafionc articulos récitât, expreffimus. Titulosillos in Differtdtione fie- coIIcaura-
cunda dixtmus ejufdem cum Cjrillo atatis effe, neque authoritatem ipfirum pojfi emtemni > at