a Zue. H. i l .
V. in fr. n.$.&
¥sm
b Matth.i.zi.
& U -
De nomine Filii
agit Cac.ii.
ab initio ad n.
& mortuos. * Dominus vocatur j non abufive, A vsxfovi.Kuejios h&A^to] , fc xsi!(cp^ßv\?lx&s * utoiov
ut ii qui in hominibus funt: fed tamquam na- apQpcömn'^oAA diQuax.Uv >cjd.)Sioviyotv xueAiias.
turalem & artcrnurii habens dominatum. b Jeflis x&a^tai Qipa>vvuüi^3cM 4 aaiTueAtöSbs iaokhs
nominatur congruo Ebi nomine, ab falutari - r - = ■ » . . ~
riiedicina appellacionem habens. c Filius voci-
$yav t tnrCpowpe/W' Y io$ k^ a { t a i' b % % x f ç
tatur j non per adoptionem promotus, fed natu
ralicer genitus. Et multaj funt fane noftri Ser-
vatoris appellationes. ut ne igitur appellatio-
num multitudo multorum tibi filiorum opinio-
nera efficiat * 6c 1 proprer errores h«ereticorum,
qui alium e& Chriftum dicunt, alium Jefum, y - ” ' r\ S ’ V V w \r )
alium oftium, ô£ fie de reliquis : præmunit te Fi- ß <*AAoy 5' r *)v&v y ^ 71» Asitta' f&OAorpAAiCpTui
des recte habens ; In unumD ominum Jesum ^ j I"IiVl£, Aiyvaet j^Aa>$, e i s ena kt p io n
j <VA<tß QvaxZt yuvYfciï K<*/ raMo* <
TV giav et/ cürÇjanyçj.aq. ivATOivpto
fjiij TmArjùvvfMV £ tzuCßanycAdf j TcoTAovi i/otç
Trainern a i vo/M^ z ir xSi S']-# ^ arAAVcti t ctfpeftxMPy
" A iy v T W a M ùv ß î f ) T X & ç o v 3 a îAov jj t b io v v ,
d I. T im.
c Heb. VI
f i.Cor.n
C h r i s t u m . Quam vis enim nuncupations fint
numero multæ, una tarnen iis omnibus fubjeéta
res eft.
V. Unicuique vero fêcundum quod ipfi con-
ducit, varius Salvator efficitur. Quibus læ-
titia opus eft, illis vinea fît : iis qui ingredi
opus habent, oftium : lis qui preces ofFerendas
habent, conftitutus eft d mediator e fummus
fàcerdos. Rurfus habentibus peccata fît ovis
Chriftus eft
Dominus, fed
Ag y v > _ .
I h s o t n X P i s T o 'N ’ G - f y 5 ^*rn>Ma/«f/©üo”
w p e i ty > BV <§ r^J&OMl/lAfJOV.
6 . U M fc o j TronuAoç 0 HZccrnp ytvnaJ T°
o v fxç èç jfv . toi$ f i y ) IhQgyaiutYiç €p(Ovav,
ài[A>7nA9i ÿ y tois Si yçeiav eyovmv liai A%iv »gçnxe
XSH *n)i$ pgilAv î^svai <Têrçyoi\>£\xjtl !&ç »
gçrjjCÉ /MaiTnç cif^iZpQjç. ttaAiv tou lypouaiv Afß>-
ut pro ipfîs madetur. f Omnibus efficitur om- C t/äj ^ <Gr&Ca,'nv, ifä vtzip- cmtW axpctyutadv^
nia, manens ipfe fêcundum naturam id quod ^ 7^01 '/ràf-m, fZpav oowi 0 <Pvcnv 07rïP
eft. Manens enim , Severe nulli obnoxiam con-
verfioni filii dignitatem obtinens,<?ptimus tamquam
medicus compatienfque magifter, ad 110-
ftras fefe demittit infirmitates. cum fit Dominus
fecundüm veritatem : 1 non ex profedu
adeptus id quod dominus e f t , fed ex natura
dominatus dignitatem habens. Non abufive
inftar noftri Dominus appellants, fed veritate
dominus exfiftens: quandoquidem nutu Patris
'6??• MgVwi' y ö (£ tyà'V TO T> ijOTVTOÇ CtA ^^ S CL(ZtP(ty-
TÇnfloVcL^lu/ASO^ cicLTlçieLTÇOi Xj cfiSùoKCb- '
A9S av/JOTmPjiu, av[A.fté&ifytpZTtn nfMTi^u ct-o&e-
VèletfÇ' 7 X.UÇJ.0Ç COV 0 CtAn^lOW, Op6 050 (XffÇjy^>70)Ç '
Tl XVe^AklV te&UV, M CAO ÇvaiCùf *P ■ $ XH£iOTWl$
tyvv ai^,lci>jnsi. XM Ù a>i nfMU kd& o<;
SbAoofifyjoty etMcc TV e c A n vju£).<u dl/’ iTru^n vébgj
propriis dominatur opificiis. Nos quidem jus D rict7ço$ xoe/Aki r oixeiuv S^fxiovpyyj^rcjv.
dominii exercemus in homines nobis honore W.fxii<çfi y> lyo/ß/J to xjuçj.Qàiiv ai^puTto/v uronyMV
pares, 6c iifdem affedionibus obnoxios 3 fæpe ^0^,07^^ .-TraMctV^ ^ ^ enroynqipm' tyjvioç
etiam in majores natu ; ac juvenis non raro
herus famulis imperat fenioribus. at in domino
noftro Jefii Chrifto non eft hujufmodi doa
i t «< £•' aibiaTTHf. ^ Articului •* f“PPlc; X Ottob- Roe »
Cnt.ub. fc CoiO. Scqocntcs voces, .«■ = «« 1» " “ “ *
xveAeicm, ex Roc & Cafaub. folis addidimus. us detractis phrali
ifU memb-ura unumMecffo videtut; dm prsccdaitcs & fnbfc-
quentes nhrafes omnes diiplici membro inftrudtæ fine, quorum po-
fterius incipit per «*«', Naturale efle Filio dominium conftans Cy-
rilli fententia e ft, fxpe inferius repetita, ut num. fcq. <v« «pt-Vta*
i i 4 Kj^-nrr®- IK*’ & n. 9. <nrx Ay*At«« -A Kv&day, Ax *
True ewnKPÿeufir^ Xa’ fflv QuaiKut. Quod autem Filio naturale eft,
id fine dubio ab xterno acceptum. unde num. 9. jam citato ait Fi-
lium à Pâtre accepifle dominatum , haud q_uafi ante non haberet. &
in Ottob. cod. fxpius legitur Chriftum eile dominum abfque prin-
cipio ârJjlj&SS Verum dominii rationcm repetit ex creationc, quod
fuuus cdiiTerit Cat. 11. n. i i . & diferte affirmât iftius num. fe_q.
Filium prius elle conditorem poftea dominum: fa M
x-vQifSr. quomodo igitur ab æterno dominus u t , qm in tempore
■ conditpr ( MB ex Cyrillo Qat. HQ S B H "»*>.«» S
Filio agitur , de domini atque de regis titulo fentiendum eft 5 ',~-
boque îlli eadem creationis ratione conveniunt. Régi 1 autem ab
XjOfMiO'jcafjQ»/ ^TrofActKif ^6 Xj (UF&yvt&p0'
7TOMAXIS SlczuOTnS OlKeTfyf &P%I •tSftoGv'ttpaVt 170.
a i b KUcJ.'A I>iaV X e A 95<T, TO XA'eAd;'g/J' ^
probat. nec ei dubium eft ita contigifle, opinions vetetum hxre-
ticorum confideranti, & in primis hunc Irenxi locumiib. 3. cap. 16 .’
n. 8. Alterum quidem Jefum tntelUgunt, alterum autem Ghriftum, &
after,tim Unigenitum : ab hoc autem rurfiim ejfe Verbum, & alteritm
Salvatorem. cui loco alius plane fimilis eft Prxfat. in lib. 4. n. 3.
Quatnquam autem conjedtoris ingenium laudamus, perfuaderi no-
* bis non poteft Cyrillum rLb Si/f«* non feripfiffe. Hie enim omnes.
E illas appellationcs, quas Cbrifto in Scripturis tribiitas longo or.-
dine recenfuit, capitulatim refumit, ut probant verba £ tAmizA.
harum autem prima eft janue appcllatio. Prxterea, idem eft Cy-
lillo , idcmque erat Valentinianis Jefu & Salvatoris nomen }
quamobrem frigidam ejufdera tituli repetitionem, atque ignotam
hxrcticis duorum vocabulorum diftinftionem intuliffet. Quod li
ad aliquem Valcntinianorum Aonem refpexerit in hoc loco, facile
credidcrim janux nomine corum Ho ton fiveTermintim1, quem
Lytrotcn fupra ab iis appellatum diximus, defignari. Huic enim
fimile quodaam janitori officium deputabant, ex Iren. lib. 1. cap.
i . n. 4-cap. 3. n. j . , ' .
y Kve/<& a*. ] Addit Ottob. »i*(K*t, abfque initio. Vide Cat. 11.
time Cat."14. n ifi. In quo naturx dignitatem fpe&at.
ff epuffiKis Codd. Roe & Cafaub. hqbcnt
eii r* @(9, divini per naturam ex Deo genitus. Voft *&<»>-
jygjltu S verba <«« -nivM, & fequentes linex ufque ad dn.’ i,
ftp»’ ex cl- prxtcrmittuntur in codd. C-olb.Bodl. & MorcI. non dubium
propter repetitionem vocis excidiflc.
I prop er emr«,&c.] Multi hujufmodi exftitere. In primis Jefum
a Chrifto diftinxcrc.Cerinthus auth. Jren. lib. i.c.ifi.n . 1. Ophite
cx cod.lib. i'. c. 30. n. n . Marcion , ex Juftino Apolog. x. p. 70. &
9%. Tcrtull. lib. 1. cont. Marcion. c. (■ Valentiniani non folum Jc-
fam a Chrifto diftinguebant, fed & multos alios ex divifis, & intcr
plures partitis Chrifti appcllationibus & dotibus confingcbant:
nempe Noun five Monogcncm , Logon five Verbum , alium Mono-
gencm , Sophiam feu Sapicntiam , ejus filiam Enthymefim five
Achamoth , Ghriftum, Jefum feu Salvatorem , Horum tamdem
quem Lytrotcm , hoc eft Rcdemtorcm nominabant. Hos potilfi-
mum refpexifle Cyrillus videtur. Ubi autem legimus *»«/ M rl*
• Su'pa*, fufpicatur Millefius legendum ™ ZurTjyi, alium vero Salya-
tarem, quod ex elementorum fimilicudine facile coUtingcre potuifle
% non exprofeftu adeptus,Zee. ] His verbis oppugnat ha:refimPauli
Samofatcnfis, qui tefte Athanaf. orat. 1. n. 13. negabat Chriftum
ante incarnationem & crucem, regem ac dominbm fuiffe. Vide '
A- p Cyrill. Catech. 4- n- 7- 9 at‘ I4> n- r6- & l8, Id au.tcm tunc tcm‘
In- poris apud Grxcos ita in confcflb erat, ut ncque id negare aude-
rent Ariani, ut ex Yarns Athanafii locis patet. Latini vero hos t i - '
tulos , non tamquam natura: fed uti officii nomina fpeftantes,
aliquando negant Deum ante dominum & regem fuifle, quam crea-
turas haberet fux dominationi & regno fubjetlas. VidcTertulI.
contr. Hermogenem cap. 4. & authorem Commcntarii in Pfalmos
fub nomine Ruffini in PC 17- Contra Grxci •, ut patet cx Athana-
fio orat. x. num. ix. 13. 14. & aliis locis; Cyrillo Alexandrino in
c. 17.J0h.tf.8. feibente : b id Koe/.l,-rtK^Q^,xAs■ »*& 1<pi*«Qi!s
&c. "Erat sib oterno dominus & rex , qua ten us natura Deus. Omitto,
regnum & dominium Chrifti fxpe ab Theologis referri ad ejus hu-
manitatem folcrc. . .
i ’Ex) Ü tS Kv&tv, Sec- ] Loco >'nti, feripfimus tsn ex cod. Com.
Et cx cod. codd. ac Roc & Cafaub. eliminaviinus particulam
ivalc ante tS Kvq*» infertam.
'$Tü>i’ dtAoi /zs^jpTov TroinTVi y i'i7x xxjçjoç. f&çjpTov A îïiinü ratio, primum enim factor [ ac autor eft,]
tTTDinai ^An/ASt-Tl Y Icltçoç 7u 7r^J7za, d m x v & fo v i t
cû/rÿ yvofiôfjav.
0 ' * XeJLWi 0 K vçjlôç OTl^jku ÔvttsA^
AccC/^.Kaj c)ÎA\iyÿZvaq> otI ouf TtS f l a.’rà- *)<&£!)
'ß CA0U>^J>7Oiaiài & t XgAÇBÇ XUCtOÇ' \vcL /XtJ fKOVOV
'MTnçi SAey^ov3cLfAcL (ê ^an^iv A&-
Ç>nç ~à7n 'ß 7îu A ctjccç yfcttpnç j bA % v k i t izh^ p t Icm
ßtCpur rTmatif. Aiyj ô 0 €o$- Tloinaa/i^j ai><3 & >-
poftea Dominus, prius voluntate Patris fecit
omnia, deinde in res a fe faftas dominatur.
V I . Chrißtis Dominus eft ille, qui natus efi in
civitate David. Vis vero addifeere quod 1 cum
Patre etiam ante inhumanationem eft Chriftus
Dominus j ut non folum fide recipias id quod
dicitur, verum etiam demonfttationem habeas
ex veteri Teftamento > Accede ad primum Ih
brum qui Genefis eft. ait Deus: Faciamus homi_
7jop3 b hjot iiMVA luAo, ctMeb, K&T tixjvA n/uiTi- ß nem, non, ad imaginem meam j fed, ad imagi-
W flt fS y v tQ - r ASa/a 3 Q n a i-K ^ e^ a i
nem noßram. Et poftquam faétus eflet Adam ,
dicit: Et fecit Deus hominem, ad imaginem Dei
fecit ilium, nec enim ad Patrem folum divi-
nitatis dignitatem reftrinxit, verum una etiam
Filium comprehendit *. ut declararetur hominem
K J çjloç t - ctiStfpTro))' v& T i im v a Q ioö iirtmaiv eto-
Tvv. V J ö v f e t d e ta in & ï ç t V 'A T i ç y . f ù m S % ot>i-
TVÇ (LtyoùfAA , CtMct OV/A.'zfè/.èA&.&l ^ T IjOlT IVA
^ 0jj otI o etVtS&Trot V ßovov 0 gocf 7mn/u& , ctMct è
b m ç jX njodjf h o v X e / 95^*»7 0eocT
ÀAn^ivov. O ùtoç 0 Kv&loç 0 TtStcatç} atüuip y*Qm
/ofyjoç y oMAJnpynoi Grz XoSb/ucov 0 t AtyvaAp
yPA (plcù : Ko) Kvçjioç gGpe%ev 'f à i X o SbM # k m WBaMiw , , r h i ' A • , e ^ *7 a f I , t” > ~ C doma & Gomorrha, ignem & fulfthur , a Domin
non folius Dei opus eflè, fed domini quo-
que noftri Jefu Chrifti, qui 6c ipfe verus eft
Deus. Hic ipfe Dominus .qui cum Patre coo-
peratur, cooperatus eft 6c circa Sodoma, juxta
Scripturam aientem: Et Dominus pluit fuper So-
Yl{4$j>fA7njp <£ %iovj K vCJte cm is'ougy.vov.
OuTOÇ 0 K v&O Ç acpfy T tif^Mùiiioil tcaAiv iSlCUA-
70 IStlV. <PlP&V&tfpTCO$ y ö 0 t A l l OVlA.'zdèdÇlÇy/
utyjQÇ V\jLUTip ÿA Ï AcdlVtlAIÇ.
i f . K<J 'iVA S i yvepç o Tl t>VTO$ 'ftlv o T t S Mffli’rtf
idf)ii<ï3 Sï%Af /ufpTVclaii r ie u tA b À é y V 70$‘ " E tcivov
c m 7n'tijt&TlyJni .ÀxjA9o%uavç arirça^' n Si tci-
7-ÇA leu 0 X.CtçôÇ‘ xSl tcaAiv' n/çij Mwfowg k^cteAi-
7XIV A iy om o v . X3 f fJ&T Ô A iy t (finor K.peiTTiVA arAXde
coelo. Ifte rurfus Dominus a Moyfl vifus eft,
quantum hic videre potuit. Benignus enim èft
Dominus, femper ad noftras infirmitates fefe
indulgenter demitteïis.
V I I . Et ut noveris ipfum efïè qui Moyfî ap_
paruit, accipe teftimonium Pauli dicentis : b BL
hebant enim de fpiritali confequente petra : petra
autem erat Chriflus. 6C iterum: c Fide M oy fe s
reliquit Mgyptum. 6c poft pauca dicit : d Af.r-
jores divitias arbitratus probrum Chrißi quar,
nv vyiioußhjoe t oveiSiajKov b yTcf A iyo- J) jggy^i thefauros. Ifte Moyfes ad eum dicit •
w?« Svazwpav. O vto$ 0 M aiins Qm enoscLOTor e 0ß en^e mihi te Ipfum. Viden quod 6c tunc
TLfAtyAimv f.w oicurnv’ ‘ ßAi7tii$ ctI % 01 eGrCßQwy x Propheta: Chriftum videbanc , verum quan-
7dte i Caittov f XfJ&Vy&?AA »Q6% tum quifque capiebant. ^ oßende mihi te ipfum,
’E/j.Qavioovpoot aittojovy yvooc&os i'Sai 01. O Sl Qua' feienter videam te. Ille autem ait: Z Ntmo vide-
1 Ot/Siif oSt7iq 70 fär£jaz>7n>v/kV y Kjfpanai. ^ s-tVto ^it faciem meam , dr vivet. Propterea fane,
et x&res i Kue/<&. ] Particulam t i , ante» K<!&<& in editis pofi-
tam, rcjccimus auchoriracc codd. Roe, Cafaub. Coifl.& Ortobo-
niani; apud quem eriam pnetermittitur arciculus voci Kvg*©- prse-
fixusv Paulo inferius cod. Coifl. poft w raf 'nauft adjedum habet
verbum *>>, erat.
i cum Patre etiam ante inhumanationem.'] Varios hic oppugnat
bxreticos , qui Chriftum ante incarnationem, vel in totum exfti-
tifle negabant, vel fairem diftin&um a Patre j aut eum jam tum
filium , vel regem ac dominum fuifle. In his qui ante Mariam
omnino exftitm'c inficiabantur, funt omnes pene qui Chriftum nudum
hominem prardicabant, Ebio, Carpocrates, Artemas , Theo-
dotus , de quibus dixiad Catech. 7. num. 7. not. 8. Alii hu jus er-
roris funt accufati, quam quam nonnullam Filio , fed non'fatis di-
ftinftam a paterna exfiftentiam tribuerent. Sic Bcryllus negabat
Chriftum , antequam ex Maria nafeeretur, in propria: perfona; differentia
exftitifle, cx Hierony.“catalog, feript. ecclef. in Seryüo;
& Eufcbio'lib. 6. cap. 33. Sabcllius co modo negabat Chriftum
fubfiftere ante fccula , ex Hilar, lib. 1. DcTrin. n. x6. tunc pri-
nium filium äParre diftingucns, ( nominibus intcllige, non perfo-
nis ) cum in virginis utero fe pater extendendo corporavit; ait
Hil lib. 6. DeTrin. n. 11. Paulus Samofatenus ,ex Äthan, orat. x..
n. xj. & De fynodis n. 45. pag. 7jc>. fentiebat Filium non efle ante F
Mariam, fed ab illa ootfiftendi initium accepifle. Marcello Ancy- •
lati Sc Photino imputant Orientales cpifcopi apud Äthan. De iy-
nod. n. xß art. 3 & 6. corum fententiä Chriftum ipfum filium Dei,
mediatorem & imaginem D e i, non fuifle ante fccula; fed co tempore
ipfum Chriftum & filium Dei fa&iim efle , cx quo noftram
carncm ex virgine adfumfit j & ex co tempore initium regni Chri-
ftum habuifle. Et ccrtc Marcellus in fragmentis librorum fuorum
ab Eufebio rcprxfcntatis lib. x. contra eumdem cap. x. pag. 37. &
lib. 1. De ecclef. Theolog. c. 18. p. 81. & 8x Verbum antcincarna-
tionem filium fuifle difertis verbis videtur inficiari. Photinus vero
Chriftum negabat antequam ex Maria natus e ft, Chriftum efle ;
niens eum cum ex ea natus eft efle qoepifle, cx Hilar, 'lib. 10. de
Trin. 11.50.& Epiph. hacrcfi 71.11.1.Fuifle nimirum Verbum in Patre
latentem Sc indiftin dhun ab co 3 ncc filium fuifle antequam ex Mafia
ptodiret, fed per ancicipationem tantum ita in veteribus feriptu-
ris appellatum : Epiph. ibid. n. x. quam fententiam fufc refellit
Athanaf. orat. 4. n. 13.14- & IS- & Orientals epifeopi in concilio
Sirmienfi an. 331. apud Athan. Dc fynod. n. 27.
S’ 'Ejreir.fi K»e-t©-. ] Codd. Coifl. Roe. Cafaub. & Grod. habent
J7 ut in Scripture textu, irrintatt i Gets, fecit Deus. Hxc autem verba
qux poft rormationem Ada: difta vult Cyrillus; anre ipfam forma-
tionem, vcl porius ipfam formationem narrando aMoyle ditfta funt.
y otr®' xetf «otQ «Aij3<»3. ] Hec defunt in codd. Roe, Cafaub.
Sc verf. Grod. at in cod. Ottob. non folum leguntut, led etiam cum
hoc additamento cit ©«« «è/ij&ivi. turn fit ipfe Deus verus ex Deo
d Ita nomen hoc feripfimus ex codd. Coifl. Colb. Bodl.
edit. an. 1608. Sc ex aliis hujus Catechefeos locis, in qua etiam
in impreflis ita legitur. alibi autem fere feribitur Marijs.
t fixings «71, &c. J Hec Sc fequentia verba, ulquc ad
ftot nceoriv, propter hanc repetitionem prxtermifla funt in' codd.
■ Roe, & Cafaub.
x prophete. Chriftum videbant. ] Cyrillus ubique Patrem num-
quam , led Filium in vet. Teftamento a prophetis vifum affirmac.
Vide Cat. 14 .'n. %6. Cat. n . n. i j . Notum eft hanc commu-
nem apud vetcrcs , non folum Antenicxnos , verum etiam Poftni-
cenos Patres grxcos Sc latinos ante Auguftinum fententiam
fuifle, apparitiones veteris Teftamenti in quibus Deus loquitur,
non Deo Patri, quem adverts Gnofticos numquam vifum defen-
debant, fed Filio Patrem revelanti tribuendas At negabanc, uti
Cyrillus Verbum in propria&' divina fubftantia vifum efle-, neqiic
enim mortalcm naturam huic confpcftui fuftinendo parem eflè;
Vide& Cat. ix.n. 13. & 14• Quapropter quod Cyrillus a it , Deum
approbafle Mofis defiderium videndi feienter, -//««-Ss, divinam faciem
; intelligendum dc quadam forma ad Mofis capcum artern-
perara, quam Chriftus Mofi tuendam obtulerit, qualem propheta:
cernebant: videlicet fimilitudincm quamdam glorix.Domini, non
ipfam ploriam, ut ait Cat. 9. n. 1. Unde Dóniinum, cum Mofis.
defiderium , ut ipfe caperc poterat, adimpleret, in nube tctftum
defeendifle dicit inferius num. 8. ,
S iJ
V. Cat. n . »,
Filius eft.
Chriftus1 Do-
Patrc obtinet.
Dei folius,fed
etiam Chrifti
opus eft.
Gen. XIX. X4.
Chriftus vifus
eft Moyfi.
a Exod. in .'
X. IS.& XXXIV.
5‘ & 6.
C Heb. xi. xy.'
d Ibid.ir: i é .
i f f x
Prophetx
Chriftum v idebanc
quantum
qnilquc
capere pocef
ibid.
ZZxod.xxxill.