Jejunia Manichxorum
cum
equis palcaio8
S. C Y ï U L L I H I E R O SOL. A R C H l E P .
fead corruptores a.nimamm Manichæos appli- A ■ m u iy t f ià a V « 4 M«m- 1
a TOiÿ oi'jupw vJi&cn 5 çu^cet, qui pàlcarum aquis jejunii aufteritatem fimu- oe ^ mqiitts axçja- P
lant. qui ciborum conditorem calumniantur,
cum fè ipfi 1 lautiiiimis quibufque cibis ingurgitent.
qui docent eum qui hanc vel illam
herbam evellit, in eam transmutari. Nam £
is qui herbas exfcindit aut aliquod olus, in hoc
transformatur 5 agricolæ 8c olitores in quot
mutabuntur formas ? In tam multa falcem in-
tulit olitor , ut vide mus, herbarum genera j
TCDlV/ubjOti’ 7Ci$ cÇ£}£*€ctMV0ï / i T T ßpCt>/UO.TZt)V 7TB IM-
t Luj^tu. jy tM iça . q tW ßp u/uctT&f A cL\/j&py><ioi' toi $
i\£oi<nCii<nv, 071 o r l t v 3 r ßoTuvtus o k t IAAm , S - h
ovtLu ftéfa&cLTA&Ttm. H< y> 0 CH.'Ay.vav ßoiuvuc a
71 7 ^ ï&yg.vcûVy Ç r h TV to /ae7a £ c tM e 7ttf, ytotpys) è
Hair'dpc^v 7 r z y h ç S r i S T c ia u ^ g T O ^ A ^ t r o i/T O f j
'n x fé r o iv 0 x t } 7 r d ç } ç » v e F z e r ty è T n t v U u , oeç qpcàiuôp'
Manichxi de-
ifidiofi & gui»
mtaipfis da-
, & benefi-
s fuos.
in quodnam ergo convertitur ? Ridicula plane B S-U 7101«. I ç * pj.nu&ÙAKnm \ IVa<oS>s «,*A>#»$7a
documenta, fceleris opprobriique plena. Idem
homo cum opilio fit , & mactavit ovem 6c
lupum interfecit : in quodnam horum commu.
tatur ? Multi hominum, 5c pifces reti, 6c aves
glutino ceperunt -y in quod igitur genus trans-
feruntur ?
X X X I I . Refpondeant1 filii defidiæ Mani-
chæi , qui 5c ipfi nihil agunt, 5c laborantium
opes comedunt. qui afferentes fib i cibaria, hi-
lari arridentique vultu excipiunt ; 5c fauftarum
precationum loco imprecationes rependunt.
Cum enim ftolidus quifpiam eis obtulerit ali-
quid? Paululum, inquiunt, foris confifte, 5c tibi
benedicam. Deinde fumto in manus pane,
( ut qui ex eis refipuere , confefîi funt ) Ego
te lion feci, ait Manichæus pani ; 6c in Altiffi-
mum contumelias fimdit, 6c imprecatur con-
ditori, 6c fie re condita vefeitur. Si alimenta
SlS'tLyfj.ctTU y )ij y&Tuy/ùoicôç TrAnpy Xj ctje^uiyç, 0
cùrrqq <tvvp 'Ktnpjilw oùV (&CßG>oi'niiv j 33 (Z&£ß&cLtop
e jv ô i X) A uxjv cLTftx-TSiper S - h 7tbiov /UstuC clA-
A 67îtj j ’ 7îoM 01 TcWrSfjp'jrQiV lyQuaÿ iaa.ylcoâj<m.v 3 S'
>3 opveoj iÇôUrtfy'’ SHi 7T0Iov cL^ßc. /UnuQcLAAovvt) f
aC'.£ A7TDXf>iyicQci)ozx.voî 'ßapyicci ex. 331/01 Mccvijgzjoi, 1
01 fJJ) ipyet{o/tify)Ol JO, 7K T ipyOL^O/lêfJCàV W/ttoSloyTlç * c
01 ivtç fGf&orptçyv'fejï ccotoIï tu ßpu/ua.TU /UeiSlaxn
ç rGrCß&üt&iç 3 yjft ot»77 ôjAaytcJv Kstf&'&Ç
"&ToJlfbVTtt’ O TOP ycLp 7 ctUTOlï ^ 'Tl fGr£ßOWif)Ct1 £
, M i :xfove , (f»)<n, Ç7)7i , xj {bPyyrjozo cnr
éFâ : SiÇcC/tihjoç S r i ç T <ip(sv, ( Cùç oi ç)% ctprjZi)V
/xiTTx.voncnzv'ttç c%(t)/usAsyyi<my(s>) E y u o n c b c è -maj-
azt y (prunv 0 M ccviyxjoç rn S c tp 'm * ^ 4$ •nt/jf
7T61 S r i i T t'YÇOP , 33 J^TO^TOt) 70y 7TE7r01M)(3TO , Xj
V7W5 6aS/^ S 7TC7raiM/l$U0|/. S i [Molli 7X$ 7Ç0(pa,$ ,
t W»)o«V , &c. ] Ante psjjiW« id legiti
cJK7i i Si ,
I uijSiit GrÇÿffZpS
Nequc quifquam légat Hcptalogum A
collcélionem , neqtiê ullum eorum libr-
contagionem plurimorum , proprixqu
confcripti. Omnem
;u*°„: Aug. lib. j. corn. Fauft. cap. 5. Aliter, refpiciendo ad provern
? * ' biunj, quo Hilarius utitur lib. 3. in Conftant. num. 10. Paleis
Xvftluj J j aquas tegis & foveas cefpitibus occultas, legi poteft ms ira
' , «S xaj uSutri f " n fuyro^} See- qui palet &• aquts ilia obtcCHs fimiles :
Mcwi^ajoiç , sec.
gapii, neque epiftolarura
orum, qui ab impiis illis ad
e anima: permeiem funt
i mpi a dogj
dici
r.ePerc
:rfx blafphemiæ plenum ; omnemque ut ab illis
:ecacionem,vcrius magicam incantationem, fanfta noftra
& apoftolica Ecclcfia anathemati devovit, poft ipfarmn
thores, tamquam plurimorum , eorumque magnorum
malorum, & certiflimi exirii duces, fimul & ànathematc g
feriit omnes qui fe ipfis difcipulos prxbent. Idcii
marum corruptoribus Manichxis fe corrumpendum adjung
Ea non leguntur apud Photium: Siculi ad Cyrillum add)
turn efle perfpicuum eft, cum ante Cyrilli xtatem nullum expref-
fum legatur adverfum Manichxos, eorumque libros, Eeclefix dccrctum.
Tantum communi chriftianorum liorrore , nefarix hxrc-
feos ab cximiis Eeclefix Pacribus doftis Iibris refutatx, damnatio
conclamata erat. Id autem quod Siculus commemorat decrctum
ab ecclefia Conftantinopolitana fieri potuit vel fub Leone Ifaurico
quo tempore ab Patriarcha ( Geripano ) dc Manichxis habita qux-
ftio eft, ex Siculo pag.48. 49. circitcr annum 71a. vel fub Mi-
cliaele Curopalata, & Leone Armeno , cum dira in Manichxos
cdiCla publicata funt: vel tamdem fub Bafilio, poft relata a Siculo,
qux in legationc fua vidcrat & audierat, Manichxorum mala, de-
cretum hoc non aliud eft forfan, quam illud quo anathematizandx
Jjxrcfcos Manichaicx decreta eft formula, quam refert CoteJerius
inNotis ad 4. Rccogn.libr. pag. 574.
fi Ttls Sxvf*, iiSttfi, palearum aquis. ] Obfcurus eft & forte cor-
tuptus locus. Si hanc IcCtionem , qux editorum, Ottob. & Coift,
codicnm eft , fequimur ; fortaftis Manichxi, non folum a vino
abhorrebant, verum etiam a Zytho, feu faftitio ex hordei vel tri-
tici aqua temperati fuccis liquore , quo nonnulli catholici in locum
vini jejuniorum diebus inccrdi&i utebantur , ut- oftendunt
Patrum querelx ; rpfiqne aquam paleis infufam adhibebant: qua-
propter etiam legi poteft in Cyrillo , nit «’t *wq_9’ uoien , Vcl tS
y 0 *?- Habctur in codd. Roc & Cafaub. tS
if Sen , pale* & aqua, qux palca intelligi poteft ea in qua, omiffis
culcitris, ex Manetis prxeepto cubabant 5 unde horum prxeepto-
jum obfervanciores Mattarii ab aliis per dcridiculum difti, ex
VonsflpHs ; qui uti paleam aquis, ita triftitiam^jejumi fibi Tw-
1 lautijfimis quibufque cibis , See. ] Quxcumquc hie & fequenti
f Vtx numero de Manichxis d ifit, ad eorum elcCtps maxime refpicic.
Eorum erat ilia lautiorum epularum confcftatio, de qua videri
poteft Turbo apud Archelaiim num. 9. & Epiphanius hxrcfi 66.
num. z8. Aug. lib. i . De morib. Manich. cap. 16. num. jz. & cap,
19. n. <>8. Hxc vero corum doftrina, qua cos qui olera exfeinde-
bantvcl matftabant animalia, in res cas converti aiebant, explica
te a Turbonc loco citato num. 9. & Epiphanio num. 18. & jt .
Aug. De morib. Manich. cap. 17. n. jj. Theodoreto lib. 1. hxrct.
fab. cap. x6. pag. 114. quorum teftimoniis apparcc cam Manicha'o-
rum transfo tmaticnem, quam Cyrillus dicit, in pecora & plan-
tas; nihil aliud efle, quam humanx animx, iftarum 'ut putabant
cxdium r e x , in ejuldcm modi corpora transfufioncra & merempfy-
chofim. nam Manichxi tarn ftirpibus quam brutis animantibus rationalem
animam inefle perfuadebant fibi.
v emendavimus ex codd. Roe, Cafaub. &
Petr. Sic. In editis legitur noim.
S sj-«A<w tu’ Hxc & fequentia ufquc ad «.yyitts excl.
prxtermittuntur a Siculo. .
t '}>mx.gsii&a<7iui, &e. J Vocem quam ccntcxtiis
orationis requirere videtur, fupplevimus ex codd. Roc & Cafaub.
Excis etiam, atque infuper Coift. Ottob. mf. Gcnovcf.
dclevimus vocem *t’r*yvs in editis ante uyyuu nefcio quomodo
mdnetam. Mox, verbum , pro pofitum in
ed. Oxon. fait ex codd. Roe , Cafaub. Bodl. & Pet. Sic. favcnc
Coift. & Ottob.
* filii defidit ] De eletftis Manichxorum hxc inrclligenda ,
p quibus omni opere interdiccbatur , xdificationc, lavatione , agri-
cultura , panis eonfedionc , ex Turbonc apud Archelaiim num.
9. & Epiphan. num. z8. At hxc omnia auditoribus licita erant ex
Aug. epift. 13 6. n. 1. & lib. to . cont. Fauft. cap. 13. imo auditorcs
ad prxparanda clc«ftis cibaria , grandium, fed imnginariarum pcc-
narum comminatiönibus adigebantur , ex Turbonc locis citatis!
Qux deinde de cxfecrationibus Manichxorum in fumcrido cibo
commemorat Cyrillus, eadem referuntur a Turbonc eodem loco,
Tito Boftrenfi lib. i . cont. Manich. pag. 4 6y Bibi. PP. Lugd.
tom. 4.
£ 71 ] Pronomen 71 addidimus ex Pet. Sic.
d Kx-mpui xtftxti. ] Cod. Colb. omittit xumfuf, Sc habet *«&-
TTfjKjr«. Grodecius qnafi legiflct «V 7» ty®', vertit, exfeerans
( panem) projicit in altum.
C A T E C H E S I S VI. d b u n o D eo.
* 77 fu\<hoi)VTi nzj (Gr£3<Tto7Tcp * çi/èÇAî'lctç 1xS A odifti, quare feftivo vultu eum qui tibi adtu*
lit, intuitus es ? fi adfereuti habes gratiam, qua.
re auchori ac conditori Deo convicium repen.
dis i Iterumque a it : Ego te non fevi j feratur
ille qui te fevit. ego te non mefhjfi falce y de-
metatur qui te mefiuit. ego te igne non afia-
v i ; afletur qui te affavit. Prxclara fane meri-
torum remuneratio.
X X X I I I . Magna ilia quidem vitia, led
aliorum comparatione exigua. 1 Lavacrum W y (it IWBVW *4. JOAMUqKsUIV IU f\0 4ÇV r T, . _ . ---------?
a in tu ^ v à ■ S i^ T te f d v i ï x j j fL ê^eiÿ 'ïff'Çjy > v
fi tcS nscmmcâjcîffztyŸi ^ £n/LUVpytiGzx.vŸt10 &e<£
T ß?&OTfMfUcLt> -y j(5C/Waij/, Eyà ai cboïcani^y
<P*\cn’ cçpzLpeir) o ai. i y d ai Q o c d)o6T
7TWI/JÎ* C’X,%&cfcl}i o %eA<mç a i. i y o ai m/ç). CX%
wn\y\azL' 07z h fy fa o otzU o&ç a i. >ycA& tu ciusi^xjcu
v
A y . Mg^ctAât K&K?' » It[ tu
O J ToA/Mei 'Gfcl c ev ty av (c yuucLjKCiiv 70 AVtçov
cc»oT_Zift,y ■ cv fc vT oAhuSHcaS HeiS7 niy i tj»w eu,iÇ ao. 7z1outi-f0 lplor rum c. oram viris ÔC , mulieribus enaErirxaariei*d r e
non audeo. * vereor dicere, cuinam rei carL
HorrcndaMzrnyftSa“
111
T W ^ d iS d y JïfbcLot Tdiç ó fyA lotç. avojyifjuav S i
fMVOV i'j|AVo9’i>. CtV«/]og£ y ö 7U Ci> 701 •$ d»V7TVlcLajX0lÇ
ôpÿtj/ueiodaoAfJ, ^ ywaqxjti tu ov cîçîfyoïç. M / « j -
vofiiïfj clAy\%>q 70 ço/l& '& utu Ae^ >m $. {xtj E m ^ ss
’ TM-Tteiv fw aupaniçyi • pty ^cc/xapeiTUj tqvtùj?7 d~
QAtaiTi^iÿ//.v lv b x jo t TVTU)V cLai£i<ïiçÿi : /xyoi Tnp-
vÀjOVnç TïnZtiV eLHjtfapTÓTlfsjl y O ju? yb mpv&jauÇy
cnTÇjf pilav Ct)gy.v. J f ’Çkl^vjjxaj) 'z iA i i r
cam mtingentes, miferis porrigunt. fignis dun-
taxat detegatur. Viri, quæ in fomniis illu-
dunt cogitent y & mulieres, quæ in menftruis.
Os revera polluimus ifta proferentes. Num-
quid Gentiles iftis deteftabiliores ? an Sama,
ritani fceleratiores,' aut impii magis Judæi?
num fcortatpres magis impuri ? Qui enim cor-
j Pus ftupro polluit, per unam horam libidinem
Infanda co-
rum Euchari*
ftia.
S nsbTuyivcoax.cdv Si T* ^ puav%h oTSi explet. mox faâum condemnans î fe uti i:
AswTfOü QriSlo/utyjoi, j yivuaK^ £
, fx u a u p v . o q M ctvt^cLjos ^vaiciepiZJL'ii ju la zv , 1 v vo/m -
, vJ>jai Ts/Z-m, £ <£ 7® (c t yAcS v j cüi.
I lctg p t T5i«TV WjJsftssy olvQpu'7n y S i% \ SlSdaxcLAiarj
TV toi/ oA U i (LTca. VTHaztz aiauu^y] <piAv/uuTi j
t A9t7m$ ccaiCeienfV c.pdJyfz 7® fU fisAvapiivov,
^ X) Ttiic, clkoA&<t& vjg i& v c c i , 70t^^ Tcuan<; rGr&e&xm#
f/juoupcd'ngßis.
AS^. n A ^ J y iM e i '& L iT U m E x ^ n a lcC (c flSbloK ti
« ci-ibJitd«« ] Id veibum loco teulCM^/as pofuimus ex codd.
Roe, Sc Cafaub.
ß Gtu. ] Eam voccm qux in editis poft xafcurKOtcuru** legitur,
hoc loco repofuimus ex codd. Coifl. Qttob. Ro e , Cafaub.
r Lavacrum Hierum. ) De lavacro ipforumnon communi, fed
facro , hoc eft de baptifmatc, Cyriilum loqui, ejus cum ipforum
cuchariftia conjumfta mentio fuadec. Verum exfiftit dubitstio
num baptifmum chriftianiun in fuos ufus admiferinr Manichxi.
Auguftinus hxrefi 4 6. hanc eorum fententiam efle refert, baptifmum
in aqua nihil cuiquam falutis adferrc; nec illos quemquam
corum quos decipiunt oaptizandnm putare : quod forfan de ca-
tholicis aut alioqui baptizacis incelligendum. Lib. 3. cont. Pctil.
cap. 17. n. io . negat Catcchumenos in fedta Manichxorurr
quinatum balneo egere novit, commiffique fui
fcelus 8c foeditatem cognofcit. Manichæus vero
in medium , ut ei quidem videtur, altare ifthæc
impohit -, linguamque 8c os commaculat. Ab
ejufeemodi ore, ô homo, doctrinam recipias ?
huic obviam façtus omnino ofculum porrigas >
Annan , omifia interim reliqua impietate , vel
impuritatem fugias , hominefque nebulonibus-
détériorés, 6c quo vis proftibulo confcelera-
tiores); :
X X X I V . Hæc Ecclefia denuntiat, 6c docet
leutinianos , & Marcioniras cum libellis
prxcipiens , nihil de novo baptifmate loqui
debet Manichx
—- . ---- —s baptifmus quandoque debeatur- S. Turribius E pudenda illa^euchariftia's
AilmicdCs cpidoln ,d S. L.on™ . pp.. 1. cos non i., I,.bob«, «Epiph.lLrcS
aqua, fed m oleo baptizafle. Id Prifcillianiftis inHifpania forfan - • 1 ' ■
peculiare. Phorius in hill. Manich. pag. 333. cos non confcrrc ,
fed fingerc baptifma refert; & quamvis non baptizenrur , inio
baptifmum confp*ant, quoniam tamen in Chriftum, qui fe aquam
vivam dixit, credant, hac amphibologia baptizatos fe dicere : id
quod fumfit Photius ex Petto Siculo, Sc poft eos refertur in libello
De anathemat. Manich.' hxrefi. At hxc dc poftcrioribus Manichxis.
nam tertii & quarti feculi temporibus baptifmo ufos ilJos
efle multa probant. Primo Manes in difp cum Aichclao num. jo.
dc baptifmo fic difputac, quafi revera remiflionem peccatorum
non confcrat, fed tamen a fe propter Chrifti cxemplum adhi-
beatur: & omninq fupponit Arcnela'i difputatio baptifmum a Ma-
nete agnofei. Felix Manichxus apud Auguftin. lib. 1. Dc adtis
cum Felice cap. 19. pag. 484. baptizari Manichxos ut ab adver-
lario Dei liberentur, teflis eft his verbis : Si adverfarius nullus E
contra Deum eft , ut quid baptix.ati fumus. Secundo, Athanafius
orat. i. num. 45 pag. yio. agnofeere videtur Manichxos , Phry-
ges, & Paulianiftas baptifma conferre, rccitatis etiam trium per-
lonarum yocabulis- Hieronymus in Dialogo contra Luciferianos
fi 30J. Hilario Romanx eeclefix diacono objicit, quod baptizatos
a Maificlixis ante fchifma fine novo baptifmate reccpflcc. Author
Commonitorii de recipiendis Manichxis,Append. S. Aug. t.S.p.3s.'
prxeipit ut clefti Manichxorum diuturno tempore probati, tunc
bapttzentur ,fi non fuerint baptizari; vel reconcilientur, fi peeniten-
tu locum accepcrint. quod tamen de apoftatis Eeclefix intelligi
Poteft. Bafilius epiftola 1. adAmphiloeh. can. 1. Manichxos, Va-
entinianos, & Marcioniras in eorum hxrcticorum numero ponit,
quorum baptifma, tamquam ab Eeclefix fide rcccdcns, ab initio
rejeftum. Concilium tamdem Trullanum can. 95. Manichxos, Vahabett
magis athei. prxtu-
:um quod Samaritis
: atheorum appclla-
creatorem neganlimus
feripturam codd. Coifl. Roe, Cafaub.
legem recipientibus minus convenire vidcat
t io , qua Cyrillus adverfum hxreticos Deui
tes, & legis authorem criminatucs uti folet : turn quod "hie
non agitur de bla/phcmia qua Deus negetur, fed de fingulari impuri
tate & ncquitia. Hxc porio de Samaritanis periodic a Siculo
prxtermittitur. .
P^ rti,cuI“rn adjecimus ex Coifl. Ottob Petro
Sic. Roe, Cafaub. Grod. Paulo poft , pofuimus ex Sic cum
in editis habeatur AnvfoV. in Coifl.
3 f e - . . balneo egere novit. ] Balnci ufnm poftfeedatum feelers
corpus, non apagams folum , fed a chriftianis etiam adhibitum
teftes prxter Cyrillum,Chryfoftomus hom. *
& 381. & horn, " ‘ ^ 1. pag. 580
. Cor. pag. 184. quo lo'cö id ii
carnem committumor pecc.tis.. & anttqwm in domomrVvcm-
n n tm , nf.irpn a/Tcctat. Ifid Pc|. |i t 4 . - , , , . ^ ,
Srcg Mag. ],b. +.D.al. cap. ;a. Accepta era. à pagalti, ca p„7ga.
Apoft. lib. t . cap. Ncmpc air
adfperfione aqua vel dierum
7. Hollem ßumtne purg
Tullius lib. i bus: Incejtu)
& Perfius fatyra z.
tiiti liabcnc . , fccipfimns 1 a cold. Coin. Koc,
Cafaub." i ........................ .......... ..
. antius, & ramiliari Cyrilli loquendi rationi convcniennus.
Pet. Sic. neutrum legit ,.fed *■ -. Poftea, ««/ r„'r yXuSiw,
cripfimus poft ««j -n s■ «;<(?■ , ex prxfatis codd. Sc naturaii rerum
Ordme. In editis , *ai njv y^u.la* , ko) n fins/,
f ‘sr&tfaiFKf. ] Secuti codd Coifl. Ottob. Colb. Roe, Calaub.
ml. Genovef. Pet. Sic. ed. Morelii, expunximus articuluiti
r ,f > inter utramquc vocem in editis incerpofitum.
.fup.thljv
hematifmi admitti
baptifmum ufurpafle. fed tantam illi foeditatcni
rtumutuine, ut eam referre Cyrillum puducrit.
1 Vereor dicere, See. ] Nora omnibus infamis & fcclerata Manichxorum
cuchariftia, fxpe ab cecJcfiafticis authoribus ex eoruni
con/eflione deprehenfa. turn vero icelus illud non in univerfam
leitam rcfundi volebant, fed in fpecialem qnamdam a exteris
ohifmace divifam, qux tamen ipfa Manichxi nomine gJoriare-
tur, & cjus ex Iibris iftam haulcrac inipictatem. V. An?. Iixrcfi
4 <f- pag. if. & De natura boni cap. 47. . Id Manes äTercbin^o ac-
eepifle videtur , fahem ab eo magic* incantationcs, quas in ficum
profeclx : fupra num. a j. Verum
m magum & Gnofticos authorcs
& hxrefi aÄ. n. 4.