Deus multo-
rum abufive
r.cat.n » 8.
Sine fui demu-
tatione.
tan tillum quidem ob in terpo lito s d e P a tre fer-
mones feparaca.
I V . P a tr is enim n om en fu a ipfius appel-
latione , filii no titiam fimul fu bjicit animo :
qu emadmodum fimiliter qui filium nominavir,
fta tim quoque pa trem cogitacione complexus
eft. Si enim p a te r , omnino filii p a te r e f t : & fi
filiu s , omninQ patris filius. U t ne ig i tu r , e x eo
q u ö d d ic im us , I n u n u m D e u m ,P a t r e m o m n
i p o t e n t e m j FACTOREM CCeLI ET TERRAE,
VISIBILIUM OMNIUM ET INVISIBILIUMipöfteaqu
e fubjun gimus, E t in u n u m D o m in u m J e-
su m C h r i s t u m 5 fufpicetur quifpiam minus
fim<fte, Unigenitum lo c o & o rd in e pofteriorem
e ile coelo & t e r r a : id c ir c o , priufquam utrumque
n om in a rem u s , D e um appellavimus P a t r e m 5
u t fimul a c P a te r c o g i ta tu r , eod em a d u Filium
co g item u s : Filium enim a c P a trem nihil pror-
fus eorum qua; Tunt 1 medium intereft.
V . Eft ig itu r D e u s , multorum quidem abu-
five p a te r 3 unius v e ro fo liu s , Unigeniti filii
dominiq u e no ftri Jefii C h r if t i, n a tura & veri-
ta te pa ter. 1 N o n temporum fucceftii adeptus
u t pa ter f i t , fed U nigeniti pa ter fempiterno
exiftens. n on e n im , cum e ilet an tea fine pro le,
po ftea mu tata fententia fa d u s eft p a t e r : v erum
an te omnem fiibftantiam & ante fenfum om-
n em , an te tempo ra & fecula om n ia , paternam
d ign ita tem h a b e t D e u s : quä magis quam re-
liquis omnibus titulis gau d et. J N o n e x paffio_
n e [ a c d emuta tione fiii ] fa d u s eft pa ter 5 non
e x com plexu 3 4 non per igno rantiam ,*non flu-
xionem pafEis, n on d emin u tu s , non alteratus.
Omne enim donum perfeclum defurfum eß, def
cendens a patre luminum ; apud quem non eß
transmutatio vel converßonis obumbratio. P a te r
p e r fe d u s , pe r fedum gen nit filium. omnia con-
tradens ei quem g en uit : Otginia enim mihi,
tradita funt, in q u i t , a Patre mco. & ab Un ige -
n ito ho n o ra tu r p a t e r : a Ego enim , in quit F iliu
s , honoro patrem. & rurfus : b Sictit ego pr<e-
cepta patris mei fervavi, & manco in ejus dile-
A frymtl 'OI T dxDUOVTZoV , cm, T f a y M T
fO&A 5 " PcbTÇOÇ , )(T? JJJfSbTlOUU
f r ' . 'T o y d y Pet7f0fi ovo/Aß et/Aß T t S OVO {Aß*
dut.5 {&Zj)<r^l\fAß'ily voeiv *7$>eyl £ 'iov Ljor ù cm jt
qoV 71$ ovo/Aolcmt, Aj J v ç ovorçus (£ 7°v 7n6TE£j*.
y d 71X6TWO J TmV'TCûÇ 07i 701711 f> LjS* Xj tjOÇ 3 710. V •
7Z*>Ç Oll 7TB.7ÇOÇ tjÓ(. * I I O&O (AM CAK> & AB y(v
’E l S E*N A 0 -EÖN, riATlfP A FIANT OKPXt o P A*
n O IH T H N O T PA N O f KAl' T H S , ÓP A T iÎN TE
g Ii X n T fl N K A f ÀOP A'T ÛN* ei7» iTTttyfiVTtavif^i
è & ’E i s e"n a k t p i o n Ih s o t n X p i s t ô .n *
r^jznv?&Ç>oi 7f$ o n o t i , V & vQ è y y ç 8dA7tpâj<lv
TV 'roi' pwvoyivrï; S f fr t Ç to 3 $ c/X,îiva>» ovofJXLOXoLS
TV Q to v CàVQ{AM<m/d)f) , OCL à!/Aß T t S
VOiW TtOtTïoy., VO-YHrCüflÀ/J è TV U0V' Ulî y > 7nL7Ç0$
Giïdïv ’é ç i /u é (g £ v t ovtùv.
6 .WE ç l 70\VUAJ 0 0 6 0 $ , 7toEK(j»V/£
7ra.7>jp y i v o$ 5' /Asvou <pûcr^ Kj clAv% icl t Ç /i&voyevoSï
ijod3 xo&tV Si lï/ufëJ* I tiov Xe/çocT, 7ntTtip. 'i^povoii
'S 70t7Vp ef) X.T)laclid/joç, de) iwjirip 5 * psvoyt-
OOÇ Tv f\ Iy a jcùv . oô y d aUL.77,TZL\<; cùv rarCß > 7mrup
yeyvev v<^i^ßv/ue7ztC,'iiAêjerd,liê{joç‘^AcL rurÇj 7vd.cmç
KszéroçvLoicoç 3 J6, c&çj 7rdanç dfcQimaç 3(izr£ß
tî <è f&çj TtdvTtüV T djdvoeVy T 7ULTCJLY3V d^lco/Aß
e^l V0 0 6 0 5 ’ TDVTCp /Aß?AoV $ 7Dli PylTOUÇ d%lü>/MX.<n
CïtAA>UO0/3/J0ç . K o ) OV 7m ty j 70tTTfp y/J0/tÔ/J0Çf C& C
cao crv/xTtAoKtii , fe nßT ayfoicw, Qpo ‘^7ropp0Jt7O49
ov /ueta%iç , Çibo $AAoia>ÿùç‘ ( 7mv yd Sa>pti/Aß t î -
D Aeiov èivon^iv r&t, tfß^CeLfVov ^rro y tco-tioo^ t tyd>-
TlOV t nPS à COt g VI yi y ii TÇ07p)Ç ’chnuntior
OJAcL ). TrCLTIjp TEÀÊIOf, TSAglOV tjOV yiVVu'otC^' 7ZUKTO
tGrQߣ>ü TtS uvn/iêfjco' TtdvTtt yctp /asi , <pv\tnv 3
‘ rfcfye Sbfy r\JZ3T> S 7Va.7Ç0Ç /Lty. Xßl Tljud/d/JO $ '\JZSV
5 " /Aovofyoiïi' Byd yd 71/uoi 70V TroTiçy* y <p>ioiv o qoV
Kj TmAiv' K èyà 7zcç dvTop&s “S7m7çoç /jCV tetjj*
fVKßy dj/id/jü) dvtif ov 77J* dyct7Pi. Aeys/Uev toIvicu
» ni St p i , Sec. ] Illucî p i in editis, & mfT. omnibus pofitum
eft poft c« tS, quod perfpicue viciufum emendare non dubicavi.
i nihil medium intereft. ] Horn, in Paralyc. num. y. filium ex
Patre immediate genitum tradit. illud autem duplici de caufa.
i° . Quia inter Patrem & filium nulla prorfiis eft creatura, yel res
alia ; ut excludantur ilfi diverfi à Valentinianis & Gnofticis excô-
gitati generationum & proceftionum gradus. Foi te etiam ut exclu-
datur alia fapientia & virtus Patris diftinéla à Vcrbo , caque innata
& inçreata,quæ Chrifti creatrix & genitrix effet; quod erat im-
pium Afterii fophifta: commcntum . ab Athanafio commcmoratum
De fynpdis num. 18. & orat. z. n. 57. i° . Quia inter Patrem & filium
nulla temporis mora interccdit Cat. n . n-7. nulla quoque
ignorantia vel confultatio in medio, ut ait author nofter ibidem
z non tempornm fitcceftu, &c. ] Contra Arium qui in Thalia
apud Athanafium orat. x. contr. Arian. n. y. dicere aufus eft : Non
femper Deus fuit pater, fed fuit cum folum Deus effet, nondumque
pater erat, poftea vero faéius eft pater. Cum deindc Cyrillus fub-
jungit, Deum mutata fententia patrem non effe factum ; occupât
Arianorum objeétionem, qua Filium in tempore genitum obtincte
■ volcntcs, moram faltem âliquam , dum Pater nlium producere
vult & délibérât, poftulabant. Vide AthanaC orat. 3. num. y j. 60.
& 6y quo in loco liane cos à Ptolemæo Val entiniano doftrinam
haufiffe ait. Ætcrnitatem Filii frequenter 8c graviter inculcat Cyrillus.
V. Cat. 4. n. 4. & 7 .Cat. 11. n. y. 7. to . Cat. iy. n. 9. &c.
0 lUcrtip jiprzt. ] Vocemw«Tj)'f addidimus, ex codd. Coifl. Roc,
Cafaub.
y i &t»f. ] Editi ê narif, R oc, Cafaub. Ottob. ut fcripfimus.
Coift. • tjic, incaute feriptum pro ©«««.
3 non ex paffione, &c. J Voccm minus latinam, ut græca fide-
liter fequamur, nobis condonet leétor. Duas res à divina genera-
tione, cum p a (fi on cru cxdudunt, removent Patres. 1«. 75 u*y i$*m
tlut trd$<&, ut loquitur Greg. Nyffcnus catech. orat. cap. 1 <r. p. 71.
illam videlicet in animo perturbations, ex voluptatis fenfu labem,
qua: human* gcncrationis indivulfa eft comes. i ° . illam etiam
in corpore demutationem qux turn in patris corpore contingit.
hoc poftremo fenfu st«9@- intelligit Athanafius orat. i- cont. Arian.
n. x8. pag. 431. c. Sc De decret. Nicznis n. 11- & lib. 1. cont.
Apollin. num-XI* pag. 939. Greg.Naz. orat. 56-pag. yjo. Chry-
foftom. horn. 1. Sc 3. in Johan. Ha:c porro Cyrillus adverfus
Arium intendit, qui, ut gencrationcm e divinis amoveret, hanc
fine paffione, feftione Sc effluxu fieri poffe negans , h*c omnia
catholic* fententia: imputabat in fua & fequacium ad Alcxan-
drum cpiftola apud Athanaf.De fynod num. 16. pag. 730. Hanc
aucem per fluxum Filii gencrationcm authoribus Sabcliio & Valentino
tribuit Alexander Alcxandrinus , cpiftola ad Alexandrum By-
zantinum apud Theodbret. lib. 1. hift.cap. 4.
4 non per ignorantiam.'] Id cxplicat Cat. 11. n. 8. Nimirum quia
homines gencrando, prolcm qua: ex fe proditura eft ignorant; nec
quern volunt, fed quern Deus conccdit, gcncrant : diccre autem
quod Deus, cum quern gignit ignoret, fumma impietas eft. Ali-
ter, confultatio & deliberatio non eft fine ignoratipne. atqui
Ariani Dcum deliberatione prxmiffa patrem faebum effc aiebant:
deliberationcm igitur amovens Cyrillus, eodem adlu ignoratio-
nem excludit. Aftcrius fophifta apud Athan. De fynod^num. 19.
generandi feientiam in Deo generation! ipfi prxcxftitiffe volebat,
ut filii xternitatem deftruerct. Cyrillus cjus generationis xternita*
tem conflitucns, ignorantiam quoque, quam illi cum xterna catho-
licorum generatione coniur.ftam exiftimabant , excludere debuit.
5 iin/fciiveu. ] Editi Isnp/rcu nullo fenfu. Codd. Coifl. Roe, Cafaub.
israp<sOW | quod fecundnm grammaticx1 leges cum duplici p
fcripfimus.
f mtptiftn, Verbum in editis ante irapiSofy p#fi.
turn hie collocavimus, poft codd. Coifl. Roe, Cafauk.
df ii/Uei<; T t S A tcvsoAo)' E ùp&y v 'n ç o
n ©goç (£ TUtTVf S"KAJOjii YlfA^! InaV X êAÇ® > 0 TOThf
»> T oiitTif/USPV., \ß j 0 ee$ 7td o v ç W
m» “ T c am ç c /.y d ^ iiT o tcn t
n 7to .TÇ jd dvovgßcvoiç <è ’(rhi yioi ovo/MtÇtTttA’ SbÇct-
ß Çovtiç cÙjtov ^ oz/ju T t S f/jovoyevei. ( O ^ ocpvVftS/Joç
»» t TtOtTeçftc ^ it) T Lfov eipveiTttf. tuaA iv , O OfAAtAs-
t> yCüV T IjOV j (£ 7 " 7tÜ>Teg<ß Gpfl- ) yiVCoOTCOVTtÇ 071 KO~
»> ÇJ10Ç IW ? XeAÇV«.6 Î 5 'Sh e e ts © e « TmTÇoç.
Y lç fte rK uv o S/^ /J 7oivuAJ t 7x usàç c f,y "X-VWO,
v v t Vpy-vSiÿyii TtomrUvyTQiov AG^ictftjIaaccx.,
è l a b t u £ \ $ ( i s o * W l S i X) 0 * p £ ß T t& S dvTlXpvS
y/A%f dvTocvJtt, vcbOi CûYjSb/UJils. O u y d d ve^o/uhab T
c ^ pi^ td ^ j T T TtoAßidv £ \ßiW$ npd^OVto)
V' 'À^hd ' î t S X & c p v Tn ic v v o i/u d a. , T t S Ae ysv%
„ y le ç p S ' O o k tjS^Te 071 OV 70?$ T TOtTÇoç/ty
„ SXl f d S e t j j Xßj TOlAlV y A çc ftT l c(ß ü 7tt OVTFcf^V , w
,, pb^ Tnn^TeT oiAftV^7tib7çôi fAVoixave/iTto^jM. «Ti uv
cm q iè ç a fy b T o v \eçft<n>Av(A9U rarÇftt ïç jv vetov, o*jc?v
f t j 5 " eetu 7V TtebTÇOÇ U /M ^ sy ^ . E f S \ 7f$ 6% cb7aç]ctç
67T TfAilOVObi ßovAeTTtf J 720. TV ,
* r 7zztTtfiftiy X e ftw ST c co T o v e iv c ti (c vutryM tcdiyitL u '
„ dxouoz&Tt*) W aiv t u n S A eys>v&$" O u ^ Sx>o ç p v jic t
y, dojzbCjM TtuAenoAÿ xßl ev gcvtzuv V7reusnay Q c i t
* „ y lu j d v L * y Ttonçoç //.y y ov Sf^vo?$, yßi 70, E/4-
„ ^ A e - ^ a /n ÇHi 7zè wtvnvvd 5 "i j^ v o e f, 071 y cnrei^ucnv,
Gh>i%eÀfy''Oivy G Ô k (KUHLytvoiv ÇAs ’& 7n & i iy j4’ Xy
„ 0 TTOiTVip V OVgßluoS 7?e<P<l CtUTU, Xßl O 7tUTVip
„ [aM e u s clf>7l è p y d (e toi , i t d y u ep y d £ o /& /.
A m ’ ?vct /u u iT i i ’JZ d tp eA e io a $ i&K evTç e^ eu y,
ctiôpuTouç S ïK & o ii iorm/ASvTl) T X & w v d jæ n P g& v ii
■ , c ao 7 Ç A e y jv d o 70V” ,AvobCcclvu /zïr£fti t 7rzt7*gß ju.y,
• t y Kf Tm T iç f/v fA ^ f’ nßAsv caceivo 1 zt],
A ' ttionc. Dicimu s ig itu r & nos fimul pum Apo_
fto lo : a EenediBus Deus, & pater domini nofiri a t. Cor. t •.
Je/u chrifii j pater mißericordiarum, & Deus to-
titts confolationis. & b flcBirnus genua ad P a- h epbef m .
irem, ex quo omnis paternitas in coelis & in 15
terra nominator : g lorificantes ipfum una cum
U nigenito. c enim negat Patrem, & Filium c t.Joh.n.zi,
negat, rurfus vero : d g u i conftetur Filium , d (Bid. f.
& Patrem habet. C o gn o fc en te s , e quod demi- c Philip, ir.
nus Jefus Chrißus, in gloriam Dei Patris. 1Im
B V I . Ado ramus .igitu r pa trem C h r i f t i , cccli fExod-"J ^'
& te rræ co n d ito em , f D e um A b r a h am , Ifa ac bcusconditor
& J a c o b : Cujus in hono rem prius i llu d , h ic terræ,
1 nobis e x adverfb oppofitum templum con- ptter. ;w* c«r|
ftruclum fuit. 1 N o n enim feremus hæ re tico s , 9- »-
qui vêtus T eftamentum ab fc in d u n t à no vo : fèd Tci^ junl
C h r if to aufcultabimus d icen ti d e tem p lo : g Ne- HierSymi-
feiebatis, quod in h is qua patris mei funt, opor- Dco.
tet me effe ? & rurfiis rh Aufcrte iß a hinc , & ne confecraS?
faciatis domum patris mei, domum negotiatio- g tue. 1 r . ^ 9.
nis. Qu ib us v erbis prius illu d in H ie ro fo ly - k Joh' li: i6'
q mis templum , patris fiii domum effe eviden-
riflîme confefîîis eft. Q u o d fi quis præ infideli-
tate plures a d h u c , qu o d C h r ifti p a ter id em fie
a c mundi c o n d ito r , d emonftra tiones accipere
avec 5 audia t iterum d icen tém ipfum : Nonne Matth, x. 19;
duo pafferes a[fe v.tneunt ? & unus ex illis non
cadet f up er terram, fine patre meo qui eß in coelis.
& : Refpicite ad volatilia coeli ; quia non Matth, Yi . icj
feminant , neque metunt, neque congregant in
horte* J dr f*ter méfier cæle/lis- alït ilia, &
illud. : Pater metis mßpte modo oferatur, & ego i,bm. v.
^ operor.
V 1 1. Sed ne quis ex fîmplicitare aut verfem î
improbimre, i Chrjftum ejufdem cum hotaini- ^ 1"“ <' 1'tU
bus juftis dignitatis efle fufpicetur, ex eo quod oe” ioftuw
dicat, Âdfimdo ad patrem me um, & patrem vc. mul'^l!n
ßrttm: optimum fuerit illud præmunire, quod É » * « “ ,'.
« xdfcx’npSpt. ] Ex codd Coifl. ira fcribimüs , ut refpondeat ver-
bo xtpfyt fuperius pofito, & verbo inferius. Editi
vero Si nonnulli mfl. KecftirtapS/t. Exiftïmarem pariter"legcndum
locis citatis xiyefi/- • & ®ov*u»i/4" : quod quidem in pofteriori legit
Grodccius. Codd. Roc & Cafaub. habent MpaxTa pus, ut loqui- •
tur Apoftolus. -
ß d i t3 fton^. S. ] Aliter in Coifl. ~S tjS «*-■ % hicS rS pto-
10$,ûf 5 per filium ejus unigenitum Jefutn. Eodem modo legit
Grodecius, qui tarnen omittit verba , Filium e}u. Jefum. Cyrillus
paflim Filium Pani in honore conjungit per particulam d i ,
in fine omnium fere Catechefeon : eodcmque modo Patrem ac Filium
unâ& câdcm gloriâ celebrandum docet Catech. 6. n. i. verum
idem effe, Patrem cum Filio, ac -per Filium glorificare docet,
Bafilius lib. De Spiritu-fanûo cap. 17.
y n i v&i* ] In editis rS ti&ii. Scquimur codd. Coifl. Roe,
Cafaub. ,
i nobis ex adverfo oppofitum terpplum ] Hicrofolymitanum templum
è regione ad Orientem erat Æ lix, in qua Cyrillus çratio-
nem habebat ; 8c ipfa fitûs fui excelfitate facile confpicuum erat in
edito Calvarix monte degentibus : nec proftratæ pene xdis confpc-
«ftui obftabant incerjeéfa ’Hierofolym* veteris, quæ ipfa etiam
folo proftrata erant xdificià. Quamvis templum illud Cat. 10. n.
i l . juxtaChrifti prophetiam jam cecidiffc dicat, manebant tarnen
grandia ejufdem rudera ; nec integra folummodo fundamenta, vertun
etiam turn exterioris ambitus , tum interioris & feeretioris
partis templi ædiiiciomm pars non contcmneiîda exftabat, Cat.
ly. n. iy. At Juliani temporibus partim Judæorum xdem reftau-
rarc volentium manu, parrim ignibus è coelo & è terra miffis, re-
liquiæ rempli ad fundamenta ufque penitus everfx funt
i non patiemur hereticos, &c. ] De illis hæreticis diximus ad
Cat. 4- n- 35-
S' tv <ittTuv. ] Ira editi codd. & Grodd. At Coifl. Roe, Ca-
faub. & facer Text, habent tv sr««aj vuSi, Patris veftri. non habetur
hic in facr. Text, tv c* S&yo!<t Inferius verb, in altero tefti-
monio ubi legitur « srarjp «,«3», Grodccius vertit Pater meus: qux
hujus loci leciio Cyrilli propofito accommodatior.
3 Qhriftum ejufdem cum nominibus juftis, Sec. Fcrit hoc loco
diverfa hxreticorutfi genera rfjuos refpieere potuit. In urimis
Ebioncm.qui Chriftum ex Jofephi fatu genitum aiebat cx Epiph.
h* rcf- 3° - ‘>- i- & 3. Ejufque difcipuli Chiiflum mcrum hominem
proph.etam veritatis appellabant; qui filius Dei, pro?r.effione
quadam virmtis & conjundHonecum Dco , fieri appcllariquc me-
P ruiger»f x eodem n. 18. Cerinthum , qui cx Irenxo lib. 1. cap. rÉ.
n. I. Jefum aiebat Jofephi & Mari* filium fimilirer ut reliqui homines
fuiffe ,ut tarnen plus potuerit juftitia, pmdentia & fapientia
prx hominibus exteris. Carpocratem, quf eodem authorc
cap ly. n. 1. & 1. Sc Epiph. hxref. 17. n. z doccbat Jefum è Jo-
feph natum, fimilem reliqui s hominibus fuiffe, 8c hoc folo. differentem,
quod anima ejus cognitione Sc virtutc prx lantior exftitif-
fet. quam hxrefim amplificantes difcipuli, fc j cfn ct;am jpf “
non inferiores efle, imo Sc mcliores evadcre pofle jadtabanc. Theo-
dotum coriarium , qui ad minuendam fuam de negato in perfecu-
tionc Chrifto infamiam, ilium nudum hominem dixit, ex authors
Xquali apud Eufcb- lib. y hift. eccl. cap. 18. Artcmam,qui Chriftum
ex virgine natum merum hominem , tametfi ptophetis prxftan-
tiorem afferuit, cx eodem authors. Paulum Samofatenfem, qui
Artemonis hxrefim renovavit, authorc Eufebio lib. y. cap! t8.
quique do. cbat Chriftum non effe Deum incarnatum, fed’ hominem
profedlus fui merito dcificatum, quern errorem tacito tarnen
, ejus nomine memörat Cyrillus Cat. 11. n. 3. Arium denique qui
F; Verbum mutafioni obnoxium , Sc gratix ficut alios omnes parti-
ceps docens, tantum majorem in Filio gratiam prxdicabat, mcrito-
rum cjus prxvifione a Dco collatr.m; ex cpiftola Alexandri Ale-
xandrini apud Athanaf pag. 398. n. 1. 8c Athanafio orat. 1. cone.
Arian. n y Sc 6. pag. 409. Ccrte verbis Chrifti proxime citaiis '
Adfcendo ad Patrem meum, 8cc. qux Cyrillus errori quern rcfellic
occafioncm dare refert, maxime abutebautur Ariani; uti nc alios
commemorem, fid cm facit Athanafius lib. De Incarn. Sc cone.
Ar. n 8 Hilar, lib. n.n. io- Epiph. hxr. 69. n. yy. ’
t ao&ZjitselxatBai. ] Ita feribimus ex codd. Coifl. Roe , Cafaub.
.loco Sic Philoponus apud Johann. Damafe. De
hxrcfib. cap 7. tvts cct*M> tfjro'j}, tp&^fdXeoK/eu. qiiod prstmontre,
profulcire ac preniunire fignificat. Paulo poft , loco *i-m, iidem
habent «in. mallem «bw tin.
P i j