. eftis.. Hls enini modö clamabat : Jfuod in A dorèi y> otp-ricas e£o«., O'n et -n mt-ri p
ea. notfe qua tradebatur Dominus nofier Jefus 0‘ Kjg/o$ * humt X&çuç, Ag.Çùv à!pwtv
chrißus s Cttmto vane grants aitis, H 19 | __! I Ü S I H 9 H
Mat/.xxvX
Poft aflev
Chriftus, famto fane & gratiis attis, fregit, &
dédit fais difaifulis dicens : Actif ite , mandu-
xate ; Hoc efi corpus meum. Et famto calice , ac
■ gratiis aStis, dixit : Actif ite , bibite ; Hic efl
■ fanguis meus. Quum igitur ipfe pronuntiave-
! rit, & dixerit de pane, Hofiorfus efi meum,
■ quis audebit deinceps ambiger'eî Et quum ipfe
, adfeveraverit 8c dixerit, Hic meus efi fanguis;
it* £yx.o.is*lostç , tx ï'A C t X. i t u x s TC'C easj'Vc «
m j c , A e f a r A d i e t t , < fa .ym , l i r e /a* 'é?j <S <
csôyjt.. yfii t e G & t <S‘ ccsrè.tf.v è CJ%a.&tp:cx4 , tivre* <
A s t o ê x t , Tr ie r s, t 5 to f/M ’& i 3 et) u&. eunrf ôtiu ,
’ - I \ > I c , » T* »/ H5S I
^ro<pijKt,W^Ü j K ïl enrov-ns *tsÇj. y a ,p m , l «td /*y <
’# ƒ <$ crc?/^- 7JS 'm A /U s Ia rj ct/A<piCatM<lv t e l tto v j *54 .
quis " wiquam ^ubitàveritV^éns^non efl?ejus «W R f f l B B \
fanguinem'; B 4 #»' » J “ »
V.Cat.tyn.ïp.
In figura panis
corpusChrifti,
Id.fupr. ». j.
Chriftifcri cf-
I I . Aquam olim invinum,quod fanguini
| affine eft 1 in Cana Galilara tranfmutavit: &
eum parum dignum exiftimabimus cui creda-
mus, quum vinum in fanguinem tranfmutavit ?
Ad nuptias corporales vocatus, ftupendum hoc
miraculum effecit: & non eum multo magis
!• fLiis thalami nuptialis corpus fuum & fanguinem
fruenda donafle confitebimur ?
III. Quare cum omni perfuafione .tamquam
ß 1, To uStip tto.te S-/$ oivov fau^Ce&Anxav,
^ oix£~ov 71 > dv •Ket('«t 7* rctAiAeqat$* 1&1 Gffc ß
tt^io'W« %hv, óïvov /aU(lcfaÇ><i.At£vî.U cttfiWjiU ytfxùv
oufAÿiïuàV XAv'hK, <&ù'dcu ifaofa&TVpyrm tLo
/Grfeÿ.Sbi'o'm/iaf i&i tb?$ ijoî$ y"vofAtpcfvoç y
ytutMo»» T "ïbnAeùonvÏÏy o&uc&i <Ltà? ^ v ’Ht**- >
Tsç i $ù>pviazx,.iÂ/joç o/Mteyvfyot) i
«y [ f ï$ T E <7fKv\£9 <poe).<i4 , a to /wsç
corpus & fanguinem Chrifti [ ilia] fumàmus. Jj ^(' X o K o l à *W<*£
Nam in figura panis datur tibi corpus, & in ^ ^ ^ __*?<«. *\î rvl=-!
figura vini datur tibi fanguis j ut quum fumfèris
corpus & fanguinem Chrifti, concorporeus &
confànguis ipfi efficiaris. Sic & enim Chriftiferi
efficimur, diftributo in membra noftra corpore
ejus & fanguine. fie juxta beatum Petrum di-
vinæ fimus confortes naturæ.
I V. Olim Chriftus cum Judæis dilferens
aiebat : N iß manducaveritis meam carnem, Ô*
biberitis meum fanguinem , non h abêtis
ocpTDu, StS)>Tztj m 'S ^ dv totto» on«, A<&7ttj
cni ctji/a-' /pet ytvvi, faffst-te߻wv oto^ss-to$ $ **4/49^
tqç Xe/ÇaJ*> ovc\stü/nsç è cnwui/MÇ dotß. O vtzü y)
è ‘ yivc.tuô<t, V ou>,uarni cùnti è y 1
75$ 6 Î5 TO S dv<L$lfo/lüi)V (MA*. &TZt> A
'r puii&ejLoiiVeTfovy%'id4 )toiyotoi çôoia>fytvô/uô<t.
rioTE to« Iy5^o/$ ty&Aeps^oç,
eAe>«/E*v/<«}$*>*)'** i«.« T1' oa/)K56,>à Tninr^y «
uwer u u meum ja r tvum em , rw/* rj^cnnS V t - . ; ^ . B H 7 f \ >„ ‘ ,<J
, 4W !B ,>jr. Quùm autem ■ iüi ea quæ Q S CW e^-n («i» « O*™»* ^
* ifaSt. ] Ex cod. Scirler. & Ottob- ifaS» fcripfimus loco v/t» ,
quod in ediris mendofe irrepfir. Ea vox porro non habetur in
Apoftoli texcu , cujus verba paulo liberius rcculit Cyrillns.
» tUéior àifwn àv KeuZ, &c. ] Hue revocavimus Morelii editions
8c cod. Scirletiani feripturam, præfcrentes leâioni Prevo-
tianx , & Gcnovcfani codicis , qna: loco horum verborum , >UH.,
àjwn f'-rc toct!» Yàt/f&n, proprio nulu, eaque poft c* K«»« ms
r axixeuùs j ponit. Nulla in utramvis partem codd. Coifl. Roe Sc
Cafaub. fuffragatur au ftoritas , cum wopter voeem «fr? reperi-
tam in his prætermifl’a fit phrafis n u ia f, 8cc. ulque ad «r yi-
te.se exel Potior vifa nobis Moreliana'& Scirlctiana lcftio. quor.
fum enim hrc voci fâfiÊp, epithetum «i*«V î magis convemebat
ttota folo 7tutu. Ad hæc , non tam proprio nutu quam matns
rogatû , Chriftus miraculum feciffe videtur. Contra maxime convenir
hic noftra ledio , quae ""
more. ) Jam amfUxibstt tjtu cafiis adflrift* fum. jar» corpui tjtu
cor pou mco fociatum efi: &.f*nguU tjM ornavit gentu metu.
«f dvtiiStßp*. ] Codd. Coifl. Roe, Cafaub- Scirlet. Ottob. a.-
Genovef. habent H |ÉSÉAwl| fed male convenit cum duobus
genitivis r» tû/npr&,8c tS dif&rtÿ. Perfpicuum eft , male con-
lultam e’ffe vocis ei>eeStà'ofSfi>i emendationem , oftenfis ea Chrifti
corporis in membra noftra diftributione librariis.^ at eodem
etiam verbo utitùr Cat. fequenti num. 9. Oir®- « ttfrfSe-. . . tjs
J>anis ifie in toeam tui comparer» diflribuitur, ad corporis & anima
emolumentum. Ncc alia wit Patrum Joquendi ratio , qui corpus
Chrifti corpori noftro mifeeri, agglutinari aiunt. Cyrill.
Alex. lib. 4. in Johan, pag. 564- & Greg Nyff. orat. Cat. c. 37.
eo fanguinem & carnes noftras per tranfmutationem nu tri ri
docent.'juftin. Apolog. 1. pag- p8. fanguinem noftrum ex Chrifti
- ~ • n■■ - - ■ *- —- -useri ; ex Euchariaquarum
converfionis in vinum , vcluti gradum praiftruit ad alte-
rum vini converfionis in. fanguinem , vino quodammodo domc-
fticum & affine. Qiia; quidem affinitas ac neceffitudo turn natu-
ralis cum myftica plurima eft. Ambobus idem vulgo color, ea-
dem utriufquc eliciendi ratio, illud cx calcatis uvis ; liic ex
conculcato fontritoepa cotpori eapiimimr; Promifcuus alterms
pro altero ufus in Scriptura. ut vinum fanguis uvx dicitur ,
ita fanguis humanus ! ac prxeipue Chrifti, vim nomine in Scn-
pturis exprimi folet. ac dc fanguine quidem Chrifti m Eucha-
riftia Patres vulgo intelligunt ea verba Gen. 49- tn vino
(tolar» fuam-, & ifta Kaix WM eft tfte f«« ™mt de Edom? 8cc.
V eri!9.T& etuTH. 1 Inter has duas voces mterpomtur in ed^is
M quod quum in codd. Coifl. Ottob. z. R o c, Cafaub. & Scir-
letiano non reperiatur, eraderc non fumus veriti. Haud tamcn
penitus contemnenda ea led io , qua majorem fententix vim tri-
buit. Miraculi nuptiarum argumento ad firmandam tranllub-
ftantiationem liantiationcm prater Cyrillum -u-t-u-n--t-u-r rp-lu--r-i-m- i ,
Brix. ferm, ad Neophytos z. de manduc. agni pafchalis , Eu-
feb. lib. 9. Demonftr. pag. 459- Petrus Chryfologus ierm. lÄo.-
Eccl -fia Gallicana in Milfali Gothico, Miflä 11- in die Epiph.
Mabill. pag. zo8. &c. Sed ut Cyrilliani argumenti vis melius
capiatnr , obfrrvandum in baptifmate Chrifti, nuptias cum ani-
ma chriftiana celebtari: harum autem nuptiafum conlummatio-
nem per conjunftionem corporum Euchariftix myftcrio pcrfici.
Lege Chryfoftomi hom. zo. in Ephef. pag. 1038. Thcodorctum
totis in Caneicum commcntariis, in primis lib. z. ad cap. 3. i f .
11. Sandum Iphrxm dc iudicio extremo., latinx cd. pag. z3f. gr.
p. 35. Brunon- Signicnf. fermon. in Dom.i7. Pcnt. Secundum hanc
dodrinam fandam Agnetem vitginem & martyrem ita loquentem
inducit adornm ejus antiquus fanc feriptor num. 3. Jnm mel
& lac ex ejus ore fisfeepi. ( poft baptifinura videlicct, ex vetufto
H1< augeri & confiftere carnis noftrx fubftantiam. Irenxus lib. j.
cap. z.n z & 3. illud in noftra membra diftribui &Origenes de
oratione pag. j f • Plura funt loca fimilia apud Patres paffim.
Qtiod fubjicit Cyrillus de divinx per Euchariftiam naturx par-
ticipatione, idem a diverfis Patribus explicatur vide Chryioft.
hom. z 4. in 1 Cor. pag. z 3 6. audorem librorum de Sacramen-
tis apud Ambrof. lib. 6. cap. 1. num. z. & 4. fed prxfercim Hi-
larium lib. 8.deTrinit.n 13. & feqq. & Cyrill. Alex, lib 11. in
Jöhan ad cap. 17. f . z i & Dialog. 1 ■ dcTrinit- pag. 407 ubi per
Euchariftiam non moralem folummodo & affedus, fed naturalem
divinx nobifeum naturx unionem cffici aiunt: dum Chrifti corpus
, in quo Verbum Patri natura conjundum hypoftaticc inhabit
s . in membris noftris naturaliter conjundum recipimus.
1 iHi ea qua dicebantur, &c. ] Id de Judxis dicit , quod de
difcipulis Chrifti narrat cvangelifta. Millefius vertic prave, qua
tpiritualiter dicebantur: Cyrillus vero cos accufat quod {pintua-
Gaudcnt. F liter non intelligermt; hoc eft ad crudam Sc vulgarem carnium
manducatioacm detorquerent, quod Chriftus de vera quidem SC
reali, fed Sacramenti tub typo obteda, carnis fux comeftiono
dicebat. Spiritualicer autem intelligcnda crant Chrifti verba 3
nempe panem ilium ad animam magis quam ad corpus perti-
ncre , propter divini Verbi prxfcntiam, infra num. j . Eum non in
ventrem, ut exterorum ciborum more corpus alat, 8c rcliqnix
in fcccflum cjiciantur, dcfcenderc; fed ad hoc dari ut animam
pafeat, 8c corpus ipfum fuo attadu fandificct, in totam hominis
compagcm diltributus , Cat. 13. num. 15. Hoc a nobis cxplicaco
fenfu, iubet infra num. 9. eucharifticum panem manducari ve-
luti fpiritalcm , iwn i s **<%*-n*a : feu tamquam
ad aliud quidpiam , quam ad alcndum corpus deftmatum } Sc
ffaannddii--SSppiirriittuuss llllllaappufu aliud prorfus fadum, ab co quod fcnlus 8c
guftus demonftret.
OeXfilKocnç
C A T E C H E S I S X X I I . M Y S T A G . IV . d e c ö r p . e ï s a ng . D om . 311
TrvôofoAxZi Aeytfidfiluv ,<ntctvSùAi- A dicebantur non fpiritualicer accepiffent, offenfi J6[ a?7; tk h'
d'fev'rtç d.7n)A%v £-/$ 7ä 07nmt, vofM^ovnç oii Qcx
ojtpwQcLytctii cùfisiç fGrÇfirçt
L ~HaAp è dv 7mActi£ ZfoJfrw ctpTci
OIUÇ' OKe^VOl TCOeAcUCLS 0?7E$ , T it e i
&Ia rltpcLmv. do $ ß i > àpinç V g p n o f
5^ Tmyçfiov onm ig jV s ^ o&fOSt1 ayte t^ o n a .
u dcunp yb 0 ctp70$ outfAgeTi Jie/XÿtïAnteÇ > 'BTb> Xj o
abierunt retro, exiftimantes quod eos ad man*
ducandas carnes hortaretur.
V. Erant & in antiquo feedere panes pro.
pofitionis: verum illi cum ad vetus Teftamen- ftrorum pane
turn attinerent, finem acceperunt. In novo propofmoms
verb Teftamento, panis eft cceleftis Sc a voeu- ■? p[- fxv- ’J
I/ u..r.n fMalutarlis M M -------------W ÊÊESÊËÈÊk /e» potius 4. , animam & corpus ftfan£lificantia.J
Quemadmodum enim panis corpori conve-
\ ’ m S U niens eft, ita & Verbum animx confentaneum»
Aoj3$ fn a . p [ M ^ ^ N . y i Quamobrem ne tamquam nudis [&com- r.n ^ JP?1!4'
<? •ß M»i °’uv us \|4/\s»$ 'rd'Oef'm >brnjJ o mullji3US elemencis? ] pani & vino [ Eucharifticis] Smonium auoYvu9
0U(J& y> *1 4 /^ Xe^qjcJ, K$ r haadhicnr adrende. funt enim corpus & fanguis Chrifti, fe- diendum^non
1 ■ - * ...J'..! m.,r™ cundum Domini alleverationem. nam etiam c ’ t
fi illud tibi fuggerat ienfus, fid.es tarnen te
certum & firmum efficiat. Ne judices rem ex id. cat. 13.»,
guftu j fed ex fide citra ullam dubitationem 10‘
certus efto , te corporis &: fanguinis Chrifti
dono dignatum fuifle.
VI I . Cujus rei qua: fit vis ,.«explicä£ tibi
vY^Àvi ■ donÇoLoiv. ûjcdttots <m to
a-, &>AcL )i 7nçis. <n ßeGeqV'tv. fW 'dun
ytvnus fceJim S "dm £ Talons.
cLvev$bi<Lc&>S, o u jw n s Kfl e^f/aiDS
xx
Kaj e\j&(cLyj>pâj<nl <n>i Act^i^ o [A&net.y.os 7*
$lwet/Jtv> A tyw ' hiwi/nst-oect dvu7nov [faV tÇ(t7i David, dicens: Parafii in çonjpcctu meo menfam
>tr w B Êm > 9 | H 1 B H p ex adverCo ïts qui affligunt me. Quod autenv fpir
r a o p m s ol Styysves 70i$
apOpuTTDis Yt'nijusf'odjj, 7 vAitryrifiSflUo xj /uefua.ay.t’
vlw,w dsl^CoAixis 'mvfAvpupiïtiluj <5Wvcew$*
a ï^ c i'/UJy T <rtco tj^f'doicu à SicuwTzx., ynvi^icLootç
d vùmôv /«.y rçoùm^etv. om v o <Lv$fjpitos A iy n 0 € u t
H toImscoo4 doÙ7nôv f i* 'TÇoî.Tn^as’ 'rt À M o
ai t , hujufmodi eft. Ante adventuni tuum ^ ^
menfam dxmones hominibus apparaverant niorum mem.
b contaminatam , inquinatiflimam , &c diabo- f*fiacaDco °*?*'
lica poteftate refertam. Verum poftquam adve- l^alach. 1.7.
nifti .6 Domine, par aßt in conßctlu meo menfam.
Quando homo Deo dicit,Parafii in confpetfu meo
menfam, quid aliud fignificat prater myfticam Sc
v 4 t t - intelligibilem menfi.m quam Deus nobis appa-
>1' r /uusIkUo fc vomüu Tfotl?rB^ats, I f 0 0 eos ti/xio ravjt ex adverfo , hoc eft ex adverfa parte ,
wifj&twi c ( e w 104, a»77 y cdto.v dd/cuntM. w & oppofitam d^monibus*? Et rede quidem:
wnix&ifJbiius to?$ ju&P&tiww- ctoeivr]. ^ menfa enim ilia communionem habebat cum
jS -ß xmiuiIcu eye %/kjVw , i&n' ^ K5<tmlae d<cmonibus|. iffhsc vero cum Deo. Imfmguaftt
^ ' 5 . 1 ’ ■ ' in oleo. caput meum. Oleö;caput tuum impin- mais? racii
guavit in fronte, per fignaculum quod habes ^™^nix ä
Dei j ut efficiaris c effigies .fignaculi, fandifica- ^ ldecxp^c^
tio Dei. d Et calix tuus inebrians me quafi opti~ cExod.xxvlitmus.
Vides hie eum calicem dici, quern quum d* pf xxn.'s.
fumfiffet Jefus in manus, & gratias egiflet,
0 «y. ’Ea/tto-k^ do iActfca r xeyetAtw ^y. eAcqcf»,
iAnmvi oy 7ico xaQoiAUo ’On furannu, 'dw
txptfeyiSù, Uu 6^i$y 0 e5- ^ cooTVim/f
ay^ySbs , dytaapbcL ©ey. Ka) S ov^Jtntov
pie ùtni rpjn'riqov. op£s dd&ofa -imvi£t.ov Aiy>-
fiïpov » o A3&UV Nov* ^
« ilrmp vef. ] Particulam y*p cx codd. Coifl.Roc, 8c Cafaub.
addidimus. Verbum hic divinum intclligcndum eft , non nudus
Dci fermo, fed fecunda fanftx Trinitatis pcrlona, leu Chriitus p
ipfc , panis ccrlcftis ut de fe ipfc teftatur Johan. v i. 31 quem
Cyrillus opponit terreftribus in veteri Teftamento propofitionis
rJnikne. M S male Cyrillus ex hac fententia concludcrct per
1 Euchariftiam elfe vere corpus 8c fanguinem
idol IS ifccratorum cpntaminatione, vide Car. 3.
■à Scirler. Roe , Cafaub. Scirletius
particulam S, Agitier, Euchariftiam eile vere
Chrifti. Cumquc eucharifticum cibum adammx fubttannam,e]us
utilitatiS gratia, pervenire dicat Cat. Z3- num _■ ƒ• 1 n° " c cor“
pore Chrifti, vel de ejus anima , fed olui^eycrlm utriqu
jimöo dici poteft.' —
M efle, communis apud omnes Patres oratio. Sxpc in am-
biguo V
Ü B W W modo divinum Veibnm, modo tamo-
la D c i, animam noftiam alcre diccntcs. uttnmque
verum eft, Nani tota vis Euclrariftia; vivifica ex VerboDei carnr
fufeept* conjunflo dedneitur r K torus euchanftre* maudueat.o-
nis fru&us in animx noftrx conjunftione cum Verbo , myftcr^
rr,n
xiim ejus 8c verborum meditatione,8c ad ea conformatio
S fei aü<nXi, &c. ] Hxc veiba 8c fcqucntia ufque ad
utfcl-iaSeei
incl. cicantur ab auäore libelli inediti, cui titulus «at- r *~
meSCO,, de di.tnis Myßertu , Bib. Reg. cod. J-4»8-, Pag- in - cura
his varictatibus. Loco ^ rd ,1,*, habet i ß «»?. qua: verba
defunt in cod. Roe, 8c Cafanb. Poft , omittitur vox x ea** 1 uc
in codd. Coifl Roc, 8c CafauB- Voces « y*P W , ulque ad
CiStqsTU incl. in eo libello prxtermitruntur. Voft/np&Vfift adji-
citur <p*ot>. Loco eóftg-T®-, 8cc- habet poft äntdoiarus, ev oeuptsf.
W Xßis-S Karaten. Deinde lequentia tranfilit, 8c immediate
fubiungit ifta ex num- 9. fub initium &c.
y ] Ita optime reftituit Millefius ex codd. Roe 8c
Cafaub. quibus confentiunt Coifl. 8c Genovef. qui tarnen poftte-
mus habet »x„-„ßfil». Ante habebatur in impreffis
Scirlet. apud Hofium ix>nxßjjl». Ottob. eixiyiiftyb»’ Adludit ad
verba Malachix 1. 7. «»ras «aktvii^ bks , rf «**?<* nXtoyr/ifi, ubi
nonnnlli mff. habent male ioXtyn^n. Dc diabolic« mcnlx.hoc
eft ciborui
num-3. 8c Cat. 19. num. 4.
' S' KSH ainx.eef^fHus. ] Decft
feriptum habet eürm*tßfilw.
, Sec.] Roe, 8C Caf. Ottob. 1.8c Genov. ha Scirl. 8c
Ott. z. iv« t* TVKtef&fOtp&tli®- iyaofti ©eg. Coifl. iv«
eQ&yStfr cÄcTÜvsaiffce. iyacfti ®iS. Videncur hx varietates prcficifci
cx ignotatione teftimonii Scr-ipturx hic recitati cx cap. z8- Exodi
^r. j v e l confufione duorum locotum in quibus habetur. In Exodo
primum reperitur iifdem verbis quibus nie recitatur in Textu ,
nifi quod pro ©iS habetur Ku&l«. idem locus refertun vel citatur
Ecclcfiaftici cap. « , * , I», gr. Vjilg, r*. ibique U u u U >
Uff. etp&yiflfr «9t«V^r(^,abfque Kues*. Cotelerius ecclcfix grx-
ese Monumentorum tom. 3 in notis ad pag. 11$. muhas Patrum
in hoc textu legendo varietates notat , qux ad rem noftram nihil
attinent. Tantum monemus , auäorem ad Sacramentum
chrifmatis, quo frons olco, 8c anima divino charaftere fignatur,
transferre myfterium laminx facerdotalis , fronti fummi Pontifi-
cis impofitx} in qua exarata erant hxc ve.rba fecundum xxx.
Xycurps» Kvgfu, feil, ut legit Cyrillus , ©e*, Santtum Domini. Ea-
dem quoque comparatione utitur Bacchiarius , epiftola ad Janua-
qua multa habet Cyrillo noftro Catechefi fecunda fimi-
us lib. 1. Eccl. off. cap. 17. Sed obfervandum lxx.
fupponant laminam fignaculi alicujus impreflione
lia; 8c Amal
"fupradiöis litteris notatam fuifle : quum ex Vulgata ctlateris
opere fculptx fuerint in auro. Quamobrcm comparatio a Cyrillo
inftituitnr, cx una parte inrer fignaculum quo lamina imprefla
eft ; 8c fignaculum chrifatis in fronte baptizati, vel ch3raftcrem
Sacramenti in ejus an ma impreflum : 8c ex alia, inter.laminam
figilli effigiem rtddcntc, 8c animam hominis qux fignaculi live
in fronte fite in anima impvefli fimilitudinem in moribus reddere
debet: ut quemadmodum lamina exhibebat verba,SanStum Domini i
■ ita-anima fanftam , 8c facerdotali quadam confecrationc vocam fc
Deo, dignis moribus probet. . §