Conglobata X IX . Multa exftant, dile&i, vera de Chrifto
ftlmoSa f5" teftimonia- Teftatur a Pater è ccelo de filio.
car. ii.».ji. teftatur Spiritus-fan&us, b defcendens Carpets
ftqq. cat. raliter in fpecie columbx. teftatur c Gabriel
14. v. ii. & arctangeius Maria: evangelizans. teftificatur
a Matth, in. virgo Deipara. teftatur beatus d praTepii locus.
i ï S m S '. c -^gypcuS teftis eft, qua: Dominum corpore
c Luc. 1.17- adhuc no vellum infantem recepit. teftis f Sy-
d r«c. Xi. 7. meon qui eum recepit in ulnis fuis, & dixit-
{Luc. ii. as- Nunc dimittis fervum tuum Domine, ßc und um
51' verbum tuum, in pace. Jpuia viderunt oculi mei
J'dlutarc tuum, quod paraßi ante faciem omnium
g Luc. 11.3 6- populorum. Et g Anna prophetilfa , continens
,[ leu vidua ] religiofiffima, & Afceticam vitam
ii jehan. i. it. agens, de ipfo teftimonium reddit. h Teftifica-
tur Johannes-bap tifta, prophetarum quidem
maximus,novi vero teftamenti princeps j atque
M.cat.yn.6. in fe quodammodo connedens ambo tefta-
i Mauh. hi. menta, vfitus & novum. Inter i flumina te-
jijohan vi 1 Jordanis: inter maria, ^Tiberiadis mare,
a/. ' Teftantur 1 e x e i , teftantur claudi, teftantur
l Matth, xi. s- mortui ad vitam revocati. Teftimonium ferunt
m\iatth vm* <^a;mones aientes; m £)tiid nobis & tibi, Jefu
n6. i j . ‘ Novimus te qui fis , Sanctus Dei. n Teftifican-
Matth tur venti > ejus imperio prelli & refhenati. te-
itf-zi. ftantur 0 quinque panes in quinque virorum
I- millia multiplicati. 1 Sandum crucis lignum
cis'^Tcrofoiy- teftatur, quod ad hodiernum ufque diem apud
■ mis confpicie- nos confpicitur j ac per eos, qui fide impellente
p|f|||jCat' ex eo decerpunt, orbem fere totum
hinc jam opplevit. Teftatur palmain valle fita,
p joh.xitiiy qua: P ramos pueris, Chriftum olim encomio
q Mattb.xxvi. celebrantibus miniftravit. *1 Gethfemane tefta-
$6m tu f, Judam adhuc quafi demonftrans iis qui inxMatt.
xxm. telligünt. r Sandus ifte [ mons ] Golgotha fu-
53- per ca:tera editus teftatur fe conipicuum oftens
Matt. xxvu. tans, teftatur s monumentum perfandum, &
qui in hunc ufque diem jacet, lapis. Sol nunc
t Luc. xxiii. j[ucens teftis e ft ,1 qui turn Salvatoris noftri pa£
fionis temptye paflfus eft deliquium. Teftes
a oirxofe, See. ] Id verbum & feqq. ufque ad XV« excl. defunt
in mf. Genovef. In Roe & Cafaub. Coifl. Ott. deeft phrafis « «th-
HffettS , SCC. _ _
C 71 if»y.) In codd. Coifl. Roe, Cafaub. legitur ut in Evangelio ,
£ « , ii i f j t , Sine, quid nobis. See.
i Sanctum crucis lignum., Sec. ] Idem fupradixir Cat. 4. n. ip.
-ac repetit infra Cat. 13. n. 4. At hate omnia afluta efle putar Rive-
tus, hoc argumento duftus , quod Cyrillus ad fua ufque tempora
lignum crucis fervari notet his verbis t^xe* , quafi longi
temporis moram defignans; cum tarnen paucis ante has Catechefcs
annis , nec fere paulo plus quam viginti, crux reperta dicatur.
cujus temeritatem digne caftigarunt, cjufdem quamquam commu-
nionis focii, Guillelmus Cave & Thomas Millefius. Nam ut con-
cedam tempus hie a reperta Cruce fignificari, ( cum tarnen multo
pröbabilius fir Cyrillum de toto tempore, quod a Chrifti paflione
•interfluxit, loqui; in quo , facris locis Gentilium furore profana-
t is , confervatam fuifle ac potuifle reperiri Chrifti crucem divinum
beneficium eft) verbis t^xeA <ritMZS'1 1 turn in facris Scripturis | turn
-apud authores alios non adco louginquum tempus femper defignari
jam animadverfum eft. Et ut ab Cyrillo non recedamus, Cat.
17 -n 11. obfervat ufque ad fuum tempus videri fotuofd/
j, feculi principes ab Ecclefix hominibus duci Se doccri: quod
ramen nonnili dc pi a:fenti tempore, & poft datam Ecclefia: pacem,
mi Si do kcugjïc ap«y»it, intclligcndum fignificat Cat. 18. n. 17. ita
lit illud /"xe* \ix plures quam trigiuta annos, a Conftantini
converfionc eiapfos notet. Crucem porro eodem Conftantini tempore
inventam ipfe eft •oculatus teftis epiftolä ad Conftantium
num. 3. quo folo teftimonio argumentum ex Eufebii Caifarienfis
filentio imbecillum redditur. Crucis lignum argenteis thecis ab
Helena conditum, fervabatur in ecclefia Refurredtionis, ex Ruffiro
lib i. feu mavis 10. Hiftor. eccl. cap. 8.- atque in arcano ejufdcm
ecclefix facrario, ex S. Paulino cpifti 31. m fr. Ad illud per atrium
quoddam adibatur, ut intelligimas ex Prati fpiritualis cap. loj.
Ardebat ante_ crucèm lampas, cujus olei adfpcrfione’ mirabilia
- . multa a SS. Saba Sc Cyriaco perpetrara namneur in eorum vitis.
k . rioMcty Tvfyt.vVoiv cLAy%i4y eiyeL7n)'ni, çéèÀ
$ > rrti&tctl. / j fp T V p f PcCTVO X t fU >Ó%VtZë^è 5"
q « . v p f S' P VIV/J& O ciytov xsffg&anvov o a ^ , -
7ljta$ cd> eifol <z&/.<frgpç. $ > ' w p $ T iA o ct^y iS “-
yiAsÇ T âJciyfèAlfÔAfyjOç. /uhTVp^
VOÇ y% 0T iw o/as^ks^ oç 4 (pdsrvriç li-mç.
A\yv7zjo( » ï i i viov o ife veS t * '
«TeczottUu Si^cL/tS^y. M^>rup^ Xv/uecovo 4 v o j
càynvoa dSv&AajS) xj zinewv' <Tbcf- u
A9V oV “ Sl<7zro7u, S by/Ajc oV j cm giplcuy’ o-rf <c
eiSbv o! o<P/zx,A/mi fXü TB oanyçjLOv o v , o y'mi/j&otxt <c
7Tgpoa7ray 'mvmn.v r f& a>v . A vvcl rcff£ß<$yTi<s> (<
ifx&crÿç dJ?&£êçzLTy} d.tncy'rç.dcL t 7^4
cujxf. f A ) Icoobviryç o 3ct7r?içÀÿ., o /uèytçoç juc o »
eiï&Çy'rcLiç S i rço*
mv TiVCL rtJV6t,7T}CÛII <t/4(pOTE^&$ CO cùmj ^
7(5^ > TmAcLfCLV TE è xzivlcu. /ASt-pTUpf 0 lopS)si,Vyç Cf
7nf&fAOlç. ^ p TV p Ç far& C JZ t'T l£tejlCt,Sbç CO %CP^.O-~
ccycLfç. fsxLp'Wçy J<n rv^As'iy /u&p'Wp'doi fê>Asi, /C&p“
'rvçyStn vexfoi Sbq pions /A&p'rvçjSm ÀeytVTti'
ß T i y/Mv K& w I>ioV' oîSk/efyj en 7ï$ ef, 0 ct
«• y io ç .v © e ô . f j& p 'T v ç y d o iv cL n f/ s i cG fÇjç cLosù/uvoi <c
•>Cj Çl/MIV/lÔ/JOl. TTEI'TE CipTOl. /U&pTVçj$<nV £-/$ TTEI'^CxxyfAioie,
>7fktfavÿîimç. T o ^vAsv S àèytov ÏÏçewçyiï
fiup'Tvp^, ovfiuçp]/ nPt> yfuv(pcL\vo/i&jjor xfj
Sfef* T 7CIÇIV cu/ttf P^./lCcUIOVrCt/V , COTeU%V tUo
oîxov/iSjfjZui TmerApi j a Sùv «iS»v ‘7tKypu<mv. O <poivi£ o y
G n ^ Ç ct^ y fo ç/MzpTvrfyTußctqeLe&tyL^dv *70x4en j»
tbi$ tote &jq>ypA$S<n. tb Yi^em/Asivy fAÿ'p'Tvp^3 t l ÿ -
Stov piovovvyi folwuov g71 t b voQoiv. o YoAy>^oiio
dyioç èioi 0 xjzépantpix&i > p&f'WpÇ (peqvô/ctyijoç.
vb (ApyfAsi £ eLytoTybi pictfTvp^y xj 0 Ai%ç 0
oTi/Ue^v xiipuvoç. yAtoç viw fap n em /t&f'wptfy o
‘7B7E t v \S eraTYiejicohic, nwfjptc, cnoAiicdv. q®
Cruci lervandx prarpofitus fuit prelbyter, cui inditum
nomen, id officii habuit fub Johanne Cyrilli fucceflbre fanftus
Porphyrius poftea Gazenfis epifcopus , ut in ejus vita narratur:
t eoque tempore in aurea theca fervabatur crux. Populo femel quot-
' annis ab epifcopo proponebatur adoranda, ex Paulino loco jam
laudato, id fa dl um teftatur cum Pafcha Domini agebatur; quod cum
aliqui de feria fexta Parafecves intelligant, videtur potius de feria
fecunda Pafchatis intclligendum : nam ex more antiquo ita cele-
bratum fuifle narrat Sophronius Hicrofolymitanüs antiftes orat. r.
cujus tempore erant quoqué alia proponendx & exaltandx crucis
tempora. Extra hoe tempus publica; adorationis,percgrinis epifcopi
bencficio crux adoranda concedebatur; data licentiä fruftuia ex
cruce decerpta alportandi; nec crux propterea ullum detrimentum
quamvis toties deminuta patiebatur, tefte adhuc miraculi Paulino!
quod ctiarn ex Cyrillo fidem accipit: fi enim crucis particülis totus
orbis , ut ipfc teftatur, jam tum oppletus erat; quid de ipfa cruce
poft viginti, imo poft feptuagintaab ejus inventione annos, quo
tempore fcribeba't Paulinus, fuperefle jam potcrat; nifi decremenca
divinitus reparata fuiflint ?
‘ 7 nxnfijuo. ] Ita emendavimus ex codd. Roe & Cafaub. Habetur
in impreffis tnMjpoxrcw. in Coifl. inxipaou.
S- neu,). ] Ita feripfimus loco jwi ex codd. Roe Se Cafaub. Pucros
enim potiffimum Chrifto adclamafife vulgo aiunt Patres & ipfe
Cyrillus Cat. 11. n. 13. ex illo loco Match, xxi. 15. ubi’ dicitur
pucros clamafTc in tcmplo, Hofanna, &c. Hincltinerarii Hiérofo-
lymitani author loca facra reccnfcns: A parte, inquit, dextra eft
arbor palmt, de qua inf antes ramos tulerunt& veniente Chrifto fub-
ftraverunt. Norunt omnes palmam arborum effe maxime vitalem
ut nemo mirctur camdem poft trecentos annos palmam Hicrofo-
lvmis confpcdlam efle. Quod fubjicit Cyrillus de Gethfemane Judam
veluti demonftrante, referri poteft ad petram ibidem vifam ,
de qua fupra laudatus author: Eft& petra, ubi Juda Scariothchri-
ftum prodidit. Non multo poft ibi xdificata fiiit Gethfcmanenfis
ecclefia, de qua paflira authores.
<ntoTt4 pW fTvp § } <5 tb;te ytvoftfyjov ^ stb e t e m faipß fti ■
COVCh'TUÇ CÙ&Ç- 'th tyaiç fJMp’TVp^y S 0^73 covalsniç g CÙÇ
ioeAç cpç cncA&pi'^àp. S o ç f ti t Y\ctjOùv/AftçTVp^ S
a,ytov, ia ip dvyA% Ttçftç t TatTtçy.' op foçy -
70x01 n<peAct] pASt'P'TVçpvm, Si^d/idpicii t SiccuùTius.
îÿ ’èçf.vioi <î^ TTVÀct] pAftfTVÇftvn Si^d/idpjcLj t Steam-
„ n lw , Tiïèd uv ZÏ7CIV0 «J.oiAfAXftSbi' A ’ ^ tetw p ^ ç o i
*> d p y iV T ii W M Ê sej é'amp^Ti 7riAct] a\oovit>iftÿ iio iA th~
, , otittf 0 ß o u n Aeu i fb % y ç O i 7n m
« pXoïVy coo tU 0 p ia.x&tWS Y1 au A s c Ä c&Çftç oAiysv
f i iy^pdV&4 y ’rcoAvpgovioùç Q SbuAâJemiç. A TciçoAsi
àwSïxft, (AcLffTvpVenir £ Asypi£/wvoir,éA\d ^ ßoumvoig
% iv d rml$ iSloiç xsipvZcifTiç r dAyJJcej. y oKid Y le -
v çVpicLp rvfîi, 00,0x1 d» ovôpia.71 Xd*Ç®STOt),
dppoetmuu'fcK. tu avSdçjat, dj tu onpuxivjia, pKXqnv-
{ftuoi , % ^ t.7râjoif(d f t f^ T iA y tn c ù ç ry Sïwd/uei 5"
Xd-tÇ®^ 7®TE YlcwAV. P è f o a j xj T ô r% i yicjTrdvte$
oi 6% iSvcov fxcifTVçftuonr 'x j z é f& ’m dvÿoxovTzç
A tbüty , ß ov Gpxfts ôtpfaA/KSU C V i i%d>fyoztv. ol Sfa0
T 7u ç a v fd p ß / . oyftUQftV d 7nAsf.vvo/ifyjoi S)x}p<snç *
fUtftTVÇftOOl.
)C. T oTb J tBI, Xj S/f.'Poçftlj ^ TlAilOtCfitoi jdfftTV •
y ƒgö* dçcp, Cf7nÇEl7rq A917C0V7 0 X&IÇOÇ picLfTVÇftUfd
f to ç ’ E ip x ouu ’$ 1 -ns (ZërÇftTtoftV 0L7a<^cüV,7a q iv iTm
J'tu i' 0-1 5 (ZffÇftTtÇftV tw 7TIÇBJ y r&Çftt&VMjV 7nÇEO>$
■ A&piÇ>d,vi7 Zi> piei^pya, , 7n ç guW &-ic t - xùçjiov y fe ftf
\y<rouo X ç j iw v ' yivcàoxiTco mvoç g y j t cn rç joy - ,
y>çj.av. Xg /çlc ti'os <peicrup v ovo/ ^ tb^. fjJj
oè ß-AsLtnpyjueïcda o x à & o ç v f f iT ly o o J ç X t l ~ t
ÇB$, 0 qoç TV ©eoef. Xwa Asf-/u,-y\drot t u X31A& tpp d ,
CV/ASPtAoV tpiCGrÇfttSïV T CtieS^TCtOP• ’iVA 01 ßAeTTDVTBS
drx3çft>'mi y Sb^d^axnv co Xçft^^f I ^ ^ c f t xS xuçjiqt
^ - y f f i f T TTATt^C T CO TBIÇ Vçc#<0f$> ^ Ù JJ dV^cC rßj
vuu 0 -/$ TBt$ dfoivas r s aJiàvav. A f x lw .
i a tenebræ,quæin tempore illo fadæ fiint abhora a Matt.xxvtr.
fexta. ufque ad horam nonam. lux teftis, quæ
ab hora nona ad velperam illuxit. Teftis mons
Olivarum fanétus b ex quo ad Patrem afeendit: b as.i. h.
teftes quoque imbriferæ c nubes quæ Domi- c
flum fulceperuïit. Côeleftes quoque quæ Dominum
recepere portæ teftantur : de quibus
ait Pfàlmicen : Tollite portas, Principes yjvefiras^ vj. m u . 7,
& elevamini porta fempiterna, & introibit Rex
gloria. Qui ante finimici fuerant, teftantur j
quorum unus eft beatus Paulus , qui modico
quidem tempore inimicitias geflit, diuturno
verô fervitium exhibuit. Teftificantur apoftoli
duodecim, qui non verbis folum, fed & tor-
mentis & mortibüs propriis veritatem prædi-
càvere. Teftatur d umbra Petri, quæ in Chrifti j v
nomine ægros lànabat. teftantur c-fudaria & eAa.xix.n.
femicin&ia, quæ olim per Paulum Chrifti vir- ‘
tute fimiliter curationes edebant. Teftantur
1 Perlæ , Gotthi, & omnes è Gentilibus [ c’on-
verfî j ] qui pro eo mortem oppetere non du- Perfæ & Got-
bitant ^quem carnis ocülis non confpexere.
Teftificanturdæmones, qui fideliumminifterio morientes? °'-
in hunc ufque dietn expelluntur.
X X . Tam multi, & differentes, & adhuc Rxhortatio ad
plures funt teftes. jamne igitur Chrifto [ tot j fidei"»&bona
teftificationibus comprobato denegabitur fides ? °
Si quis igitur eft qui prius non crediderit, cre-
dat nunc : fi vero antç, fidelis fuit, majus fideï
incrementum accipiat j credens in Dominum
noftrum Jefum Chriftum. co^nofcat etiam cu-
jufnam habeat appellationêm. Chriftianus vo-
catus es : parce huic nomini. ne propter te
blafphemetur* dominus nofter Jefus Chriftus
filius Dei. Verum luceant potius bona opera Matth, r. te.
tua coram hominibus 5 üt qui ea vrderint homines
, glorificent in Chrifto Jefu Domino no-
ftro Patrem qui in coedis eft : Cui gloria ôc nunc,
& in fècula feculorùm. Amen.
« esdf Sxlpy. ] Emendatum ex Coifl. Roe , Cafaub. Bodl. quod
vitiofe in impreffis habetur dxlyur.
1 Perfii & Gotthi, Sec. ] Utramque gentem Cyrillus Chrifto fub-
jugatam monet Cat. 13. n. 40. quamquam ibi pro Gotthis Scythas
dicit. Quodautem utrofque pro Chri® fide fuo tempore mortem
oppetere teftatur, nota eft qua: in Perfide fub Saporc rege exar-
fit Imperacore Conftantino perfecutio, quam Sozomenus lib. i.
Hiftor.eccl. deferibit capp. 7. 8. & feqq. Non eadem vero Got-
thicx perfecutionis memoria ac celebritas eft. Gotthi addndlifuc-
xant ad fidem quorumdam Chriftianorum opera, qui fub Valeriano
&Gallieno Circa annum z 60. in Galatia 8c Cappadocia capti , in
Gotthiam transdufti fuere, tefte Philoftorg. lib. z. Hift. cap. y.
Alios multos Audius hsrefiarches in Scythiam ab Imp Conftantino
relegatus,poft Nic.tni concilii tempora religioni noftrx addi-
x i t , inftitutis in Gotthia etiam monafteriis , Epiph. hatref, 40. n.
14. Fidem vero catholicam profitebantur. eorum enim epifcopus
Thoophilus concilio Nicxno ftrenuus confubftancialitatis propu-
gnator interfuit, ejufque fynodi fidem fuis enixe commcndatam
tcliquit} quam primüm deferuie Ulphilas alter Gotthorum epifcopus
in concilio CP. anni 3^0. in quo Ariminenfi formula fub-
feripfir, ex Socrate lib. z. Hift. cap. 41. Pçrfècutionerti, quam
memorat Cyrillus, intelligi poteft ea quant- refert Philoftorgius
loco citato , cum rrfagna chriftianorum multitudo à Gotthis paga-
nis fuis exaéta fedibus, in Mecfiam'cum Ulphila epifcopo tranfivit:
C nifi-malis dicere eas perfecutiones feu generales, feu peculiares fignificari
, fine quibus vix ac ne vix quidem fieri potuit ut religio
_ chriftiana ulla in genre falfis numinibus addiCla plantarecur. Alia
porro poft hanc xtatem fuit perfecutio Gotchorum tàm Cathoti-
corum quam Arianorum fub rege Athanarico , ecckfiafticis autho-
ribus permultis celebrata.
ß «» rccpxcf.] in editis vitiofe pro «» habebatur oi. id emendavimus
ex codd. Ottob. Bodl. 8c mf. S- Genovefe.
y i X&téoç. J Sic pofuimus.éx codd." Coifl. Colb. Bodl. Soe , Ca-
faiib Grod. loco « Kv'e«®', quod in editis habetur.
S a i Sic,«. ] lu codd. Ottob. Roe, Cafaùb. 8c Coifl. 3 i SS\a,
7tui}, È naftr®-, »ï* t dtl, ê «V, 8cc. C»i gloria, honor, & imperium,
nunc & femper, & in fee. 8cc.