Duö nomina
Domini,ƒ ej«:
Sc chriftus.
primum quia
lal vat : fccuuccrdos
cft.
Duo Chrifti
typi Aaron &
Jofuc. ' ‘
turn : hoc teftificor, [ me ] dixiffe vobis 5 ut, fi A ùpyixàvui v/Jur | | botv <iue\r\crtm ,/jJj mm b/usS j
neglexeritis, nulla mei, fed eorum quineglexe- ^ dxhd vT't dueAvodn&v. O utvc
re fit culpa. Ifte igitur eft, unus ille Dominus
Jefus Chriftus, de quo etiam modo audita le-
dio hæc verba continet : Nam etfi funt qui di-
cant ur d i i multi 3 Jive in coelo, five fuper tenam,
8c cætera. nobis tamen unus ejl De us, Pater, ex
quo omnia dr nos in ipfum : & unus Dominus ,
Jefus Chriftus, per quern omnia & nos per ipfum
.X
1 Telus autem Chriftus duplici vocabulo
J IMShhI_
£ y ctMct x f r dpuAiusdnuv.Ouiof
fglyuo oiU JOl'e/Oö IV0VÇ X&SVi , ^ X) Iluo
<$ oLvciyVGxrpLct. Aiÿj‘ Kdj y$ tiaéf MM Aiyp^fioi %oi 1
TreMoi, éÎ'ts coi ovgpvcf), 61tè y)Ç > XjêÇ»i$* npuv
Q eîs o ©go$ o ïlcU'TVify tedvret 96, b p u l$ 6-/S !
(W 'n r 96j gis KUZJLOÇ Ij1ôV$ X c/05 j <ft Ó 7K 7roV7Z3C Xj
î^OÉlS Ct^îV.
ict. Ino vs «Ts X e / ço ? 9C9t X i . J é l u s a u t e m ^ n r i i t u s a u p i i c i v o t a u u i u - - — ^ T «g4 JWu// é f~p s* Iv jh^jvs
nuncupa tur : Jefus, quia fa lutem d a t ; .chriftus,, g oa£eiv, Xçjfos ß ty p T * 2 7^ « 1 <5 3 ' * ^ tv ' V:vy
to 1«
EqHuEi8a! facerdotio ffnuinifgTiitfunrr. OQnu oAdn OapUpnrriimmPe feiens yivdffituv 0 %- aniinoi - • - T2 *r Nicouutii, a rfoÆbri.vopcen
iTt
divinus propheta Moyfes, duobus viris omnium
Sven 7o7s 7ràp7Ztiv ifxpl-nn 1as <5^o ^ tos ezo£ßW)3-
felediflimis duas illas appellationes largitus eft:
çJ.aLS TVV fi OlKilOV £ d-fjps
a alterum quidem, Aufen fui principatus fuc-
cefibrem, mutato nomine Jefum appellans 5
7 AucrriVy \ y[<soiujJjeevivofj&oas,' tov 3 proprio vero fratri Aaroni, b Chrijli nomen ad-
-r A d fco v y èmvojmJcKc/; Xg/çov het oixelof ctSïACpoir
S\/o exs- jungens j ut per duos eximios homines, conjun-
Qçy'KtàV tfxplTUIVy'Ô cCp^èppi>TiX0V CtfASt Xj ßct&lÄlJCOV
das in futuro uno Jefu Chrifto regiam & pon-
tificiam poteftatem reprasfentaret. Chriftus
V juiXKoflsç gi»os InôV X e / Ç ® ^ ’A
cnim inftar fummus eft pontifex:fiqui-
cnira mitar Aaronis lummus elt pontirex : nqui- r/x-' >r< *pr 0 X( e^tç v* )y(ÿ T xA ctp'M, C-, g,’T TEiiSÎ • '° n
dem Non fb ik e t fumfii ut pomifex foret,fedqk C
f r. H CLJ, WÎ. vT' 'T-vrvPlD M kA -
d Matth. :
fvx?/-5
16.&feq.
ajofrtevi.
Heb. xi. 31
Il Matth. 3
31- „
locutus ejl ad eum: Tu es Sacerdos in aternum,y?-
Xundum ordinem Mclchifedec. T ypum vero get
fit illius in multis Jefus Nave filius. fui enim
in populism principatusc exordium fecit a Jor-
dane , unde & Chriftus d baptifmo fufeepto
evangelizare ccepit.c Duodecim Nave filiu§ has-
reditatis divifores conftituit : 8c f duodecim
apoftolos veritatis pracones in totum orbem
mittit Jefus. S Rahab meretricem qua: credide-
[- rat typicus- ille fervavit: verus autem dicit:h Ecce
publicani & meretrices pracedunt vos in regnum u
Dei. 1 Jubilo folum adhibito proftrata funt fub
illo typico Hierichuntinze urbis moenia : 8c
propter hunc Jefu fermonem , Non relinquetur
hie lapis fuper lapidem; cecidit hoc quod nobis
ex adverfo eft , Judasorum templum. non
quod ea fententia fuerit ei cadendi caufa 5 fed
earn ruinam peccatum impiorum adtraxit.
X I I . Unus eft Dominus Jefus Chriftus,
_... 2 i ) g f Igpgüè ÇA$ T a\cùvei. x f 'rrnx.Çiv MgÀ- 1
% in £ Î )t. T üttoko tQ ip e v eù / ttf1 o' v N c t t lî’ N a v s x £ 1
7reMct.-ctp^ct/t4uos y> * p % lv 5" ?& o i ï , ti'pÇctG ^ m
Ç lopJa.vW o%9 Xj 0 X&Wt ßa,7flicdtk iïpZdfo AJaf-
>«Ài£g<ôÇ. bù&w '0 “t *06",
JiçnmV 0 TvNcttoi ijos* T ,
xnpvyj4 $ dXv%laCi ÇA$ TT&aàp T oix3ufxev&V&m>-
«ïïM'J o IncroSi. Pctct^ t Tropvlunoumv
o TO7mjs‘ 0 j «tAnJjts Qnm, ?I<^»y ot 'nXcovet^ ^ aj
7uipvctf <zff&ày>vm vfxaeç &iç T ßccnXuctt M %S. ' fxsvov’Qa V rW7nx3o xysmrm to tîi^ i
Igg/p^* X) Sf$'8 eÎ7niv T Incroun, Ow fxn çtcp.g^
J.T6 Ai%çn*Ga a / V , vmftuxav 0 exiiixpvç viffi) r
IvSïxjwv Veto’s ' y y ot) « '&n(poL<nç 5" vaaitv d\TUuf&M\
oTi tl A/JfyrlcL r rsr^vôpcpv yèpve & vaouv etfila,.
eit Jelus l^hriltus, I 1C1S. ETs JtJe/os I»ovs X & W fo v o ju stfy v fx s i- m Hh h h m , i • |H 1
nomen admirabile i prophetis oblique przenuntiatum.
ait enim Hefai'as propheta: Ecce Aiyi y> Hcnx/'a^ 0 <ztr&<pYiwi$’ I<^>u 0 'Zcamp trn “
Salvator tibi advenit, habens mercedem fuam. E (ep^ryima^, e^P r tetonf: [Ma%v. Zca'Oip ^ ‘f
Jefus autem apud Hebrxos interpretatur Salva- EGpajoif 01«ovs ippfwßjiTOJi. y> kjuzlqk'Pvov t sot
j v ” * --------- r ----- , . . * _ • — f T ' ---- h • y ~ ; ......
tor. at Judæorum in Domini cædcm iurentem r&çjCAt'muozcn sGrgßQjkxii ycaoeca
nimum prïevidens prpphetica gratia^appellatio- p j f r f « -
nem eiusobtexit : ne fi palam prius cognita ruil- m g I H B r H W I
fet I paranus infidiarencur. Jefis vero manifefte ; O B i j ^ H H S H S [ %
vo catuseft, non ab hominibus, fed ab Angelo j 'ósw aiSzyTcuv > Xw ctJ^gA« <potpgpas‘
Tn^d»nrnm in Flomini c^dem furentem T,,Cv.!..,._WSXSBBGS£eM£B&B$UeXKSbM WSßm
<e ^ 7» /è. ] In editis ti^7* -vitiofc pofitum eft : quod emendavi-
mus ex codd. Coifl. Roc, Cafanb. mf. Genovef. facro Textu. &
Prevotii verfione. nam in Grodeciana prxtcrmittuDtur verba fupe-
rius pofica «&< a , & fcquentia ufquc ad <ü S m xaifa. excluf. propter
repetitam vocem U<>*t
fi to JegssTdO'«». 1 Ad fervandam rdgiminis & conlrrudtionis
fimilitudinem ita feripfimus ex codd. Coifl. Roc , Cafaur). & Grod.
cum in edit’s haberetur A , xJ ugjsTdO'«».
v aW?>. ] Hanc vocem ex codd. Coifl. Roe, & Cafaub. feripfi-
inus »loco NaoTj, quod in editis vitiofe habebatur. nam Jofuc, qui
apud Lxx.dicitur Jefus , prius Aufcs ut Gra:ci legunt, vocabarur;
quod nomen in Vulg. feribitur Ofee. Nave aiitem, patris cjus
juxta eofdcm lxx. nomen erat; nos vero poft Hieronymum dici-
mus Nan. Hsc porro de Moyfc , Aaron Chriftum, & Aufen Jefum
appellante, iifdem pene verbis leguntur apud Eufcbium lib.
4. Dem. evang. pag-i?«.
t p/jiSaf apziipia. ] Codd. Ottob. Coifl. Roe, Calaub. Genovef.
vetus habent afWifdf. in facro Textu 0 0 0 ^ apwf*.
t i t S navy Inns. ] In codd. Roe, Sc Cafaub. loco I'tjtis legit ur
tjc'f. in Coiflin. utrumque « Itins rS N«*ï ijif. inferius vero, ubi
legimus, « r i N««î *('«(, loco ‘»»t Coifl. Ottob.Roe, & Cafaub- ha-
faub. habent facile ambo nomina in fefe invieem libtario-
rum abbreviatis notis permutantur.
C ’i<W. 1 Ea vox deelt in codd. R oe, & Cafaub. velut in evange-
F lico Textu.
9 e'»i ] Addit Coifl. reliqua Chrifti verba , a u i ««S^XuSî?,
qui non deftruatur. Hanc prophetiam Chrifti clàde per Titum in-
dudta ex parte tantum itnplctam fupponit Cat. ij. n. iy. quo loco
adhuc ingentia veteris templi rudera fupcrcflc ait'. nee futurum ,
nifi fub temporum finem, cum jamjam proximus adcrit Antichri-
ftus, ut Salvatoris prædidtio de lapide fuper lapidem pcnitüsnon
manfuro, compleatur. Anno 5 63. hoe eft quindecim poft hæc à
Cyrillo declamaca annis, quidquid templi veteris c folo eminens
fupererat ccclitus dirutum. --.LA
3- TO jàf xu&toKiin». ] Ita repofui cx codd. Coiflin. & Gcnovcfano
in quo habetur tamen xu&OK-rivav ■ cum in editis effet : v»
xo&wtrmai. fimili loqucndi modo habetur Cat. 13. n. 38. t» tref dit»
ft» tut imZvhJjtntH.
\
/di at c ^ y oicc h u id j t a i ‘z&msu.-
S3 A{vv>iy TV Agj^rros rsrCßi t1, 1 axnity' M» tyoGtjJ^s
„ Mctg/etj«. T yuucLjxd öV‘ S y> do <w t v
i3 y im j t v cao F I i/ä I ^ tbs d y \ t & i . TE^g7ttj <Tï' i\ovy
9f X).K&A6 crJ$ 'S ovofjoc tu/tif ln avuo . 1&1 T cyrlctu t*
„ 'K£pw\y>t).<t£ A/^w s A g ^ ‘ A J tds y> o& v i
a T Agtov dt/ti? ’&rn> t <tycc^>7i6»i' d u f f i . o tcw y tv -
!»!%)$ 7TOS A&ov e^J y vóvcrvv y 0 -J fU) Xj 7 TV $UMI-
<3 lU/CL) Ito. K CLj TV70 0 7T£^(pH7US COO (ZZCJÓtOTCOV CtO'tS
5» (pjjtnr ’ E i t xoiAicci {ju n to s fsM cootuAen S'ovofoso
pW t y p S carCßAiyiv t <tyr«Asi', 071 N o v s xA v fy -
K oneLf. A TcOtAiv ftéèx £ * djTZO é^T7^VA»s A g -
„ K q j •xjzov t^1 e x i id t o d e n y expu-^d/ue.
i y . I moVS 7vfvuo ' t ë i x f fx E&petfoit (mT>ipy}(p
Q T EMctJVt y'Aa>os&jj s b iafd/Jo;. g7re/iSj /ct^os ’&l
dpjpcov J6) (TUfj&'mvy x^%pcf,7nvTy)i 'nvthfjux.'nov' t v -
f tpXw juc djcunTu'v %gy.'7T&JTri<;, f (pcJfg^yoyov rtxs
Sfavolct? föiAoov qictfjo/ufuv lcL7$o$ y 9(fi 7n^nynv 70tS
ct/66^7tyA 9tS S i ijU b j fv o i c u ' A èy a v 'T zS (Qr^J-Avhxtp,
M n x f lt d p id ff& v e ’ 9(Jj t ’ A p p v 'r •xp jf&cL’nv obv è
at v é è x'im 'n i. g’^ ^ u ' y ö S fp t is d/Jfpiias -
y Au % S <n>!u& y fGr£ße%gpMiuoi r , aai 7 g’ tncy
d y n x ^ i z S idoiv. E l ^ s to in to 7cdygi tUu
CO dfdfp'nCLjS , T ioLTpJv. 96, gl7/S ÓAiyJ-
n 7nso s dtffcfjo f a y Aiyt-ro) cujtov’ Bonty foV'ry
^ctTiifja,. e irti è cru(jm Z'.koii; <ttê^(ogloA)0 im%<n yfxn
dyn^iTZo y ^Mc6 furC3 <Kpy*<&i> > ( y) VS\
fg jjT u .) (£ ytvceojci'm otI o I» ovs ’&tlv b X & i$ v c.
Iv^ttjo j y b xjiïg.SiygV'iWi S «cm? ly ovv y
* S 3 * kJ) X cawv i f ) t Vtoi' , Sfep tvto A iy <{ b
t> ’A7re9oA9S* T/s t£iv O •vJ^J^s, 6-f pui 0 cfvX/dkjoi
3» 07f I jioVS Q rx e slv o X e x w ; X£X90S^É
«s tkro' Hpa'A«. ] Male in editis «alp Hp&'^K. emendatum ex Coifl.
Roe', Cafaub. In Genovef. habetur «V«'.
I Jefus juxta Hebrtos, & c. ] DupÜGcm hanc, fccundumHebraï-
cre & grxca; lingua: etymologiam , voeabuli Jefus interpretatio-
nem uno verbó fupra complexus eft, dum ait num. 4. Jefum ä fa-
lutari medicina appellatum effe. Prior quidem de Salvatore etymo-
logia, vera eft: altera ex grxcis exquiflta paulo fubtilior; nam.
vocäbulum pure hcbraïcum, nee grxcum ullo modo effe notavic
Chryfoftomus hom. z. in Matt, p 17. d- Placuit ramen hare cty-
mologia multis , uti Eufebio Caefar. lib. 4. Dcmonft. evang. cap.
10. pag-164. Epiph. hxref. 19. n. 4. authori Dialogorum de Tri-
nitatc fub Athanafli nomine, opernm ejus torn. z. pag. 519. num. 5.
Tito Boftrenfi feu authori ccmmentarii in Lucam cjus nomine
yulgati ad cap. 1. it. 31. Bafilio Grammatics p. 595. & aliis.
£ (pai&yayai Ü. ] Particulam ti loco xeq fcripnmus ex Coifl. Roe,
Cafaub.
V inayéyf.. ] Melius quam iw.yv, quod habetur in impreflïs. fc-
quimur codd. Coifl. Roe , Cafaub. Ottob.
d' *«ƒ Xarv«».] Part. *«f addidimus ex Ottob. Roe.Cafaub. Coifl.
z Chriftus eft fummus Saeerdos, 8cc. ] Chriftum ita dici propter
faccrdotium fupra nptavit n. 4. Sc n. n . fed eo nomine regiam
quoque dignitatem unä defïgiiari confefttinnt Patres. Verum duo
hic adnotanda in doiftrina Cyrilli a communi cstcrorum Patrum
fententia diflidentia. Primum, Chriftum non humans Salvatoris
, noftri, fed divins ejufdem naturs vocabulum efl'e. Alterum ,
Chriftum ab sterno facerdotem efle. Ac de primo capite, negat
Cyrillus Alexandrinus lib. 4. in Ifaï. ad cap. 49. if. 1. pag. 656.
Deo Verbo ante inearnationem Chrifti nomen convcnire. Athanaf.
Or. i . num 4«. Chriftum, non ut Deus eft, fed ut homo, unflum
defendit. ita & Bafil. in Pf. 44. jr. 1. &c. adco ut veluti blafphe-
mam vocem refugiat Theodorus Abucara opufcul. 33. dicere Dcum
Verbum undlum effe, non hominem. Quamobrem unftionem è
qua denominatus eft Chriftus, Patrum alii ad ipfam divinitatis
cum humanitate conjunftionem revocant, alii ad Spititus-fanfti
in ipfum baptifmi tempore dcfcenfionem. Nihilominus communis
maxime fuit state Cyrilli , & fuperioribus atque etiam confc-
quentibus temporibus , illa fententia , Chrifti nomen divinitatis
Proprium effe, eumque fccundum divinitaterfi a Patrc unélum
fuiffe. Ita namque fenfiffe videtur Juftinus martyr Apolog. 1. pag.
/H» diferte v’cro Origcncs in Johan, pag. 19. Eufcbius lib. 4. Dem.
A qui non fiia autoricate veniens , fèd divina
poteftate miiliis ait Jofepho : Ne timeas ad-
• fumer c Mariam conjugem tuant, quod enim in
ea natum cfi, de Spiritu-fancfo efi. Pariet autem
filiiim, dp vocabis nomen ejus Jefum. Cüjus appellations
caufam reddens, illico fubjicit : Ipfe
cnim falvum faciet populum fuum a peccatis eorum.
Qui nondum natus eft, quomodo populum
habeat, concipe 5 nifi eflèt antequam nafi
ceretur. Et hoc eft quod ex ejus perfona dicit
propheta: De ventre matris me a vocavit nomen
B meum ; quia nempe prædixit angelus ipfum vor
catum iri Jefum. iterumque de Herodis infi-,
diis% ait : Sub tegumento manu s fust abfcondit
me.
X I I I . 1 Jefus itaque juxta Hebræos Salvato-
rem fonat, in lingua vero græca, cum qui fanat.
Quandoquidem animarum eft 8c corporum me-
, dicus, 8c fpirituum curator : eos quidem qui
fenfibilibus oculis cæci funt fanans, mentibus
vero etiam lumen inducens : claudorum vifibi-
lium medicus, peccatorumque pedes ad poeni-
C tentiam dirigens. qui dicit paralytico : a Ne am-
plius pecces; & , b Toile grabbatum tuum, de am-
bula. Quoniam enim propter animæ peccatum,
paralyfi traditum corpus fueratj prius cura vit
animani, ut deinde corpori quoque adferret me-
dicinam. Si cujus igitur mens peccatorum ægri-
tudine teneatur, medicumhabet. fi quis hîc eft
modicæ fidei, dicat illi : Jdjuva incredulitatcm
meam. fi quis etiam corporeis occupatns eft morbis,
ne diffidat, fed accédât - (his enim etiam
medetur) 8c noverit quod Jefus eft Chriftus.
D X IV . Judæi enim ilium Jefum eflè ultro
concedunt, Chriftum vero etiam eflè infician-
tur. propterea dicit Apoftolus : Jpuis cfi men-
dax y nifi qui negat quod Jefus fit Chnfius ?
1 Chriftus. autem cft fumnius fâcerdos, non
cap. 15. & 16. pag. 173.194. Hilarius, qui in Pfalmum 131. num.
17. obfervans Jefum à propheta fimul Sc Chriftum & Davidem
appellari ; chriftum, inquit, ad Deitatis ffiritum retulit ,• David ad
corporis carnem. St hsc obfcrvatio generatira in legendo Hilario
maxime neccffaria cft , Chrifti nomine fuperiorem naturam defi-
gnari. Orientales epifeopi apud A;han. De Synodis num. z6. ia
confeflïone fidei an. 344. art. 5. graviter cxpoftulant de Marcello &
Photino, quod docucrint Chriftum & filium Dei non effe ante fe-
£ cula, fed ipfum tunefadhim effe Chriftum & filium Dei, <tx rtn
X&ifo\ cw-nr y.^sy'aM xeq ij» GtS, ex quo incarnatus eft. quod füb
anathemate confirmant in Conc- Sirm. an. 351. can. 17. ibid. num.
17. Greg. Ny ff. Antirrhet. num. Jt. apud Zacagn. päg. z6$.
objicienti Apollinario Catholicorum fententia Chriftum ab initio
non fuiffe, led folummodo Verbum Deum ; refpondet Chrifti nomen
in Unigenito cstcris nominibus exccllentius,quo finguls T r initatis.
perlons, pater ab sterno ungens , filius numquam non
undus , n>iHxrn ,ü.ti ssuira( xea?» \ Spiritufque fandlus
Sterna unftio, defignantur. Ipfe Cyrillus Alexandrinus, quem fu-
perius negalte videmus Chrifti nomen Veibo divino ante incarna-
tionem convenire, lib. 3» in Johan, ad cap. 6.it. 17 pag. 300. d.
Filium ait à Patrc uniftum & fignatum fuiflè per sternam gencra-
tioncm,in omnimodam cum ipio fimilitudinem, qua naturaliter ad
Patrem conformatus eft. Dcnique veterem Chriftianorum opinio-
nem de Chrifti nomine divinitatis proprio, fufficienter déclarât ilia
F mulcorum hsreticorum Chrifti ab Jefu diftindtio, qua Chriftum
aiebant in Jefum vel baptifmatis vel incarnationis tempore defeen-
diffe : quo etiam modo inter apprime Catholicos loquitur Ar-
chelaüs Difp.cumManete n. jo .p 93. Hic cft Chriftus Dei, qui
defeendir fuper tum qui de Mar ta eft Hujus opinionis fundamen-
tum Gregorio Nyfl’eno loco citato, & Cyrillo noftro ut apparec
ex Catecb- i i . n. 13. & aliis forte , prsftitit illé locus Pfalmi 44.
Thronus tuus, Deus, Scc. Dilexiftt juftitiam. , . propterea unxitte Deus
Deus tuus, &c. qus Paulus ad Hebrsos cap. 1. ad sternam gene- '
ratiónem referte videtur. Hsc de sterno Chrifti nomine. Defem-
pitetno ejufdem facerdotio fuit eadem veterum nonnullorum opinio
; fub quarti feculi finem vel quinti medium jam communi
Theologorum confenlu explofa. Hanc, nullam in Cyrilli mente
dignitati Chrifti injuriam inferrc probavimüs Differt. ,3. nam
quod in facerdotio fublime & honoratum cft, non officii humilit»-
tem refpexit Cyrillus.
Matth, t i c i
it> U.
Ift. XllX.li
ir. U
Jefus Hebrad
cefervatorem,
Grscc fanan-
tem fonat.
Par.n.z.
zjshan. V. 14.
b Ibid. it. 8.
V. hom. in Pa-i
Corpora s -
grosadfecon-'
fugientes fanat
Chriftus.
V. Cat. 13. ».
40 .& Horn, in
Paral. ». 19.
De nomine
Chrifti.
lJohtm.u.zzt