ehe D I S S E R
quam exilant multæ quavis myftagogica bre- È
viores, ut cat. i. & 8. ne quid dicam de tertia,
quinta, feptima , nona, quæ non font vigelima
tertia prolixiores. Cyrillus orationem pro rei
tradandæ ubertate Ôc copia , ac dati temporis
menfora, mine producebat,nunc contrahebat.
Myftagogicæ cujufque argumentum fofficien-
tiliïme , Ôc ut nihil défit, tradat : necpauloube-
riores videas aliorum Patrum de eodem argu-
mento tradatus. At temporis anguftia cogeba-
tur , qui poil lynaxim , to.toque »populo di-
millo, ad horam prandii dicebat, cat. iS. n. 33•
Cumulatis feripturarum tellimoniis ubi res po-
llulabat, utebatur 3 multæque font Illuminait- J
dorum catechefes in quibusreperiantur pauciora
quam in myllagogicis. telles procatechefis, ca-
tehelîs prima,quarta,nona &c. Tradandos habe-
bat in myllagogicis fecretos quofdam , 6c fine
feripto ab Apoftolis Eccleliæ traditos ritus 3
quos Bafilius lib. de Spiritu-lanclo cap. 27. do-
cet fola line feripto traditione fervari. Quam-
quam Çyrillusfoæ confoetudinis retinens, vêtus
tellamentum 6c prophetarum vaticinia, quotief.
cumque licet in tellimonium vocat : noftrifque <
ritibus eaferipturarumloca veterefque typosac
figuras accommodât : ut cæteri Patres in eodem
argumento folent. Quod li Riveto ridicule factum
videcur, non illi Cyrillus unus, fed 6c omnes
au* qu* pene Patres ludibrium debent. Sed alia libens
dfa^etunt B-iveco argumenta fobminillrabo , quibus , ad
argumenta, dillinguendos utrarumque catechefeon autho-
res,non line colore aliquoac prætextu induclus
vifos effet. Cyrillus cat. 2. n. 10. agnofeit in beads
angelis peccata, quæ Dei condonantis beni-
gnitate indigeant. At cat. 23. n. 14. fopponitab -
angelis in coelo Dei voluntatem nunquam præ-
termitti. Præterea cat. 10. n.4. ait Chrillum ex
omni æternitate à Pâtre undum elfe : quem
cat. 1 2. n. z. docet Spiritu-lànclo undum à Pâtre,
ilium totius mundi fervatorem conllituente,
quöd ad humanitatem perlpicue pertineac.Idem
autem Pfalmi 44. locus ad utrumque fenfom
ilium accommodatur. Dilïolvenda ell duplex
illaapparens contradidio. Quas in angelis agnof-
cit culpas , eæ line dubio leves -, quas non Deus,
uti Luciferi 6c lociorumrebellionem, irrevoca-
bili fopplicio pledit, fed pro facilitate condo-
nat -y quæ idcirco non impediunt ne precemur
Refeitun- Deum, ut ita faciamus ejus voluntatem in ter.
tur* ris, licut ei in coelo angeli obfequuntur. Non-
ne quotidie rogamus, ut ita Deo fideles fimus,
quemadmodum landi nobis ad imitationem
propoliti, eidem quandoin terris degerent, fide-
îitatem prælliterunt ? neepropterea illosà pec-
catis omnibus idcirco immunes fuilfe cenfemus.
Quod ad alterum caput 3 ficonftiterit, quod non
ego prorfos certum exillimo, undionem Chrilli
de qua fermo ell. cat. 21. n. 2. tèmporariam elfe,
6c ad humanitatem pertinere : ( nam verbum
optime polîit ad æternitatem re-
ferri, qua ex æterno Deusfilium foum mundo
fervatorem dellinavit : fed non ago pugna-
citer. ) li, inquam, conlliterit hæc ad humanitärem
Chrilli referenda , duplex erit Chrilli
undio Cyrilli mente dillinguenda.Una ab æterno,
qua Filius facerdos ell conftitutus à Pâtre 3
undio Paths folius generantis, nulla Spiritus-
T A T l O I I. ex
fandi mentione. Altera temporaria , qua humanitatem
Chrilli pater unxit , 6c exornavit
Spiritus-landi donis abiinde cumulatis $ cum
earn divino Verbo fociavit. quæ undio vilîbili-
ter declarata ell baptifmi Chrilli tempore, cum
ad pugnandum cum Diabolo prædicandumque
evangelium aggrelîiis ell.
20. Unum Ri vêtus intotis catechelibus my- FaHbaflr«-
llagogicis alTumentiim numecat : ea nempe quæ *Ri-
in cat. 23.1111m. 8.9. 6c 10. continentur , ab his
verbis initio num. 8. obfccramus Deum pro com- memum.
muni ccclefiarum pace 6cc. quorum verborum loco
,• ilia num. 8. n. Taw verb poft bac illam re-
1 citamus orationem, quam Ja.lv at or propriis difei-
pulis tradidit 6ce. conjungenda arbitratur his
quæ num. 8. occipiunt: Pofiquam verb perfetfum
eß fpirituale facrificium. Ac primam quidem partem
quæ num. 8. continetur , ex perturbatione
conltrudionis, quæ «in præcedentibus editioni-
bus obtinebat, lulpedam facit. at ea perturbatio
jam nulla eft, à nobis mlf codicum autho-
ritate foblata. Quæ verb numeris duobus fe-
quentibus comprehenduntur, de iis prorfos con-
' ticefcit, nec ullam cur ea oppugnet rationem
adfert. Male fadum, quod ex myllagogicis catechelibus,
ea pene fola quæ Rivetusalmtapro-
nuntiat, à veteribus authoribus fob Cyrilli nomine
in tellimonium adducantur. Cæterum iis
detradis quæ Riveto dilplicuere, præcipua ec-
clefiàfticæ liturgiæ pars detruncatur 3 quæ quidem
in nulla un quam Ecclelia quovis tempore
prætermilïa eft. Nihil moror folpicionem cor-
ruptionis quam injicit Albertinus , ex eo quod injufta Alin
libello inedito de divinis mylleriis, nonnulla p^ôTnccrl
) myflagogicarum tellimonia detruncata 6c de- polationi*
curtata proferantur , cum nonnullis varietati- J “ chc‘
bus. QuiS enim Græcorum recentiortim, in cate
nis 6c pandedis conficiendis , aut alioqui ci-
tandis veteribus morem ignorât, ut tellimonia
ad arbitrium detruncent, ad fomendum illud
unum , quo opus habent ad præfens argumentum
? ut omittam tantam in librario opufeuli
hujus exferiptore , atque in iplo authore fortaf-
lis imperitiam deprehendi, ut ne divinando quidem
fenfom ejus orationis alfequi poffis. Male
I certe de omnibus feriptoribus mereremur , li
eorum opera ex hujufinodi exferiptorum fide
emendaremus.
C A P U T I V .
De Caicchefis nomine & variis fignificationibus :
ac de cate che fib us diverfis. De Cyrilli an arum
catechefeon duplici genere , earumque inferip-
tionibus, ac titulis i feripturaque lethonibus in
titulo indicat is.
? n. ✓ ^lAtechefis nomen Latinis peneinufita- Undcca^
1 turn,nullusignorât eræcum elfe : quod «chcfis
, •. 0 0 / . r j ~ nomcn ? à voce \yoç (onus 6c w-tm# 0* wfono denvatum,
proprie fignificat inlinuatum auribus lonum j 6c
cuivis inllitutioni animo per aures datæ accommodatur.
Sic Paulus i. Cor. xiv. 19. In Eccleßa .
malo quinque verba meo fenfu loqui ut alios in- ncnJtu&°’
firuam, ‘Ivct û aThoiç ngmynou, quam decern mil- doftrinato
lia verborum in lingua. Sermo erat de quavis fiSnific«»
oratione ad ædificationem compafata. Eodem
fenfo Theodorus Studita catechefeon nomine
^ c n 1 n c o i D o. 1 M L L 1. L A P , IV.
inferipfie morales fuas ad monachos fiue curaiA alieujus tradebantu'r. Catechilhe illi aliqua
fobjedos exhortationes. Sic catechilla: nomen ad id munus ex officio deputati: aliquando
Hiero- mine potilfimum cuivis prxceptori tribui poteft, ut facit Hierodefip
nato. ouivisfideliumi
nymus epift. 51. vet. ed. p. 32. dum a i t : Grego-
rium Naz.ianz.enum & Didymum in fcripturis
c a t e c h ï s t a s habui. In epiltola Clemen-
tis ad Jacobum num. 13. Petrus Clementem tibi
in epifeopatu foccelliiriim , dicit poll fe ca-
techizaturum, xmääovtol. Cyrillus
procat. n. 6. ludens in derivatis verbi , verba
ng^ryfiSsai 6c 'ofejtnyêiSrq ad exterióris Ibni au-
ditionem refert, verbum antyjiërcu interpretans
aliquando
nemine
potillimum defignato, quivis fidelium proprio
lludio incenliis eo munere fungebatur.
Commune eil apud veteres Catechillarum
Tuyynvv nomen. In falfa dementis ad Jacobum
epillola n. 13. oi k^th^oiw^ dillinguuntur ab
epifeopis, prelbyteris , 6c diaconibus. Eodem
modo in Clementina homilia 3. n. 71. dicitur:
Honorate presbyteros , catechifias , diaconos. In
Alexandrina ecclefia erat Ichola catechefeon ,
cui Pantxnus, Clemens, Origenes, aliiquefocde
interiori fono quem Spiritus-fandus menti B ceßive prxfuerunt. In ecclefia Carchaoinenli.
infundit. Minus fubtiliter Grego.rius Nylfenus ei muneri præpofitus eil à Cypriano ledor Op.
catechefis quoque verbum interiori fandi Spiri- tarns 5 ut tellatur his verbis epift. Pamel. 24
tus inlpirationi tribuit, lib. 2. in Plalmos cap. 10. Oxon. 29. optât um inter lector es a u d i e n t i u
03.0" l l î . M J/rtlW'VM/nr u urtTr. nn ^~ ^ . . yT ■ . • T— I 1 l
ccclefufti-
cis accont-
tnodacum
Fuit.
pag. 323. conp^iiTO « wvhypfju; , w 70'
mv Tn •t&Qy. tQ rivdJfiynoç VyUvoyAvn. Opera-
hatur catechefis , a Spiritu-fantto anima fecreto
infufa. Quemadmodum tarnen apud profanos
authores catechefis defignare folet primam illam
inftitutionem, quafeientix alicujus elementa 6c
rudimenta traduntur ; ita ecclefiaftico ufo catechefis
alfomitur ad fignificandam primariam
------- y. vr.iii h uh u Auuicn iiu a i
doclorcm confiituimus. Eumdem locum tenebac
ducentis pene poll annis in hac ecclefia Deo
gratias ille diaconus , qui petitis ab Augultino
ad minillerium fuum digne fungendum docu-
mentis, ab eo impetravit librum de catechiz.an-
dis rudibus. Eodem quoque de argumento ca-
techeticam orationem feripfit S. Greg. Nylfe«
uiumiuui au ngruncanaam primariam nnuuss ,, aadd ccaatteecchhiizzaannttiiuumm uuntiJliittaatteemm 66cc lluubbffiiddiiuumm .
lacræ dodrinæ inftitutionem. Sic Paulus Galat. C Vides huicopîcio modo ledores, modo diaco
V I . 6. Communt cet is qui catechizatur verbum,
ci qui f i catechizat, in omnibus bonis. Clem. Alexandrin.
lib. y. ftrom. pag. 570. d. catechcfim appellat
lac quoddam , veluti primum anima ali-
mentum. Ta,Àa yàv « , oîotet stpeam -^.vynç
Tf>o<ph y im&mraj. Eo fenfo Pamphilus martyr
in expofitione capitum Aduum Àpoftolorum,
Bibl. Coill. cod. 25. catechefes appellat illas Petri
ad Judæos condones quæ habentur Ad. 11.
14« Ad. iv. 8. Ad. x. 28. Cyrillulque Paulum
nos in eadem Ecclefia, modo laïcos, ut erat Origenes,
præfedos elfe. Ad id enim non ordinis
gradus, fed eruditio vel Ipeciale donum requi-
rebatur. Certis vero in ecclefiis nulli ad id munus
fpeciatim deputati videntur fuilfe. Cyrillus
prioris hujus catechefis mentionem faciens cat.
15. num. 18. ait : Si quem per catechcfim ge-
nnftiy hune cautum redde. quo loco quem vis de
auditoribus adloquitur. Alibi eos invitât, ut
'■ ''“tarnen hoftibus fofei-
CyriSum
caccchcfis
chumcno-
' T i0- '-yüuuiquc rauium certamen cum Eccleliæ Jholtibus ftrenue fofe
dicit cat 17. n. 26. Romam catecliizaffe : mwyfj- D piant, atque etiam evangelium prædicent : ou
carrn diè û tiw ficunxljapcjytiv. A catechefi dicli que ad lucrandas Chrifto animas apti funt 1 i
Catechumeni qui primis chriftianæ dodrinæ lollicite élaborent, quæ quidem omnia non'ei
præceptis îmbuebantur. Latius tamen apud Cy- cludunt deputatum ex officio ad catechumi
nllum 6c Jeroiolymitanam eccleliam patebat ca- nos inftituendos virum 3 at relidam hanc un
techefîs quam catechumeni nomen. Ut enim cuique, prout ferebat voluntas aut fe deden
omitta-m q-Ju-o-d- in ftitutiones ud^e, if*aWcrdalmUeUnitUisi pUoUfltl occafio, fpecialem curam infinuare videntu
baptifinum Neophytis datæ, catechefes apud
Cyrillum appellantur 3 priores etiam catechefes
iis didæ font, qui dato ad baptilmum no-
mine, catechumenorum appellationem, pro-
Nullum Auguftinus Mediolani ad id officiuir
deftinatum, foæqueconverfionipræpofîtum me
morat. nullum Romæ hujus catechiftæ vefti-
obfervatur muftis dicj
Catechefis
lH.inorum
ci l’c cupicn-
’ ------— .tppcuucionem, pro- gium ooiervatur : deque multis ecclefiis di
pno tere eccleliæ Jerofolymicanæ ufo , depo- idem poteft. Quidquid f i t , præter catechifta:
foerant, fidelefque dicebantur. E patrini & macrinæ horum catechumenorum an
relio-io-mum chriftianæ dodrinæ præceptis informai
folebant. At iis catechumenis non interiora r
ligionis noftræ dogmata aperiebantur. Tantui
Ethnicæ foperftitionis vanitas, Gentilifque m
thologiæ Ôc philolbphiæ abfurditas probabatu
22. Ut autem duplex erat chriftianam religio-
nem profiteri cupientium fors five gradus, ita
duplex catechefis. Primus catechumenorum
gradus, in quo quidem lolo Jerefolymis catechumenorum
nomen retinebatur 3 eorum erat
qui five fponre fua, five clencorum aliorum.ve MbraBa evangelii pracepta docebanturllir
ndeUum, quibus fpeciale ad earn rem donum vel & generalia noftra; fidei dogmata de Dei un
S U^uumtIipr a t? eU4 ’ 0PiraA h° rt? U ad’ 5.ace>iudicio &'refurrecHonegeneral!,unacur
H i de, Profite i«a chnfliana rel^one facra utriufque teftamenti hiftoria. Verum Cv
exDlmabltur e “ i " " " dudum F rUluS neSaC S i d“ laratum fiulTe Trinitati
rn e cZ s diis ° T a<1Ue ! A$a° rma$ l “ myfterium I « mun. ■ aicque, fi quand
mo^sTniriati' ” dlverfltate cere‘ catechumenis prafentibusde ea re fermo 'beern
■ HH I catechumenorum nomine cen- rat, id teffis omnino verbis fieri fuemm quar
1 m m H H I ■ B itB iliiM B B m i
P .? P H cone. Laod. can. 5. ne occultari pr^cipit cat ?. num iz Grevoriu
W H S adludere videcur Cy- tamen Navianzenus H W qua catechume
’ F ‘ ' n ttmin.manus cacecltifta 110s invitat ad dandanomina & baptiimum fin