L gb/am) , qux omnia futuri funt temporis. Hieronymus
ef vós flii Dei. Catechefi^. n. 13. ait jam ac® A
pere remiffionem rniffionem peccatorupmeccatorum. Accipis nuncre- , 8cc. quo in loco præfenti
tempore, meo judicio, uritur profaturo.Nenu
pe an.miam ipibnim per esorcilnios a ueccatis
purgiri ait, procar., nam. 9. I'.r.o etiam cat. 18.
il. ió. non timnit cos jam regencratos in F.ccle-
fia dicere. Mirari ergo jam definamus, (i etiam
cat. II. nanu, videacur eos dicere jam Chrifti
immolati carnibus vefci 3 tamed! id. de fobs fi-
deljbus diaum exiftimem. Tamdem , quum in
ecclëfia Jerofolymicana, cateehumenorum di-
tr.iflb nomine, conununi cum baptizatis fide-
lium nomine cenferentur ; quafi eorumdem cdm
ipfis bonorum parcicipacioneconjunair urijam
baptizari incipientes fpeftabanrur. Atque ea
quidem ratio probat optime 8c féliciter fadum,
in ecclefia in primis Hierofolymicana , quod
baptizandis appellatio «trafójfyio 18c
non futuri fed præfentis temporis adtributa fît:
at earn rationein in ip fa appellatione fancicnda
provifam 8c eonfideratam, ut eo potius modo
vocarcntur feciiïè, valde addubito ; 8c ex ad-
ductis à me numero fuperiori vocis qMjiQfAtioi ç
ad veriorcm fenfum reducendæ rationibus, in
bac præfens tempus pro fiituro iimpliciter pofi-
tum exiftimo. 16. Fixahujus vocabuli fignificatiohe , jam
facilis determinandæ llujus interpretationis la-
tinæ ratio. Ac primiim omnino amolienda eft
Grodecü, quæinfequentibus editionibus retenta
eft, interpretatio Illuminati. Fallit enim gnece
nefcientes ; quæ non verbo f tangofi/Soi præfentis
temporis, fed verbo mpcaiYrtilpoi præteriti,
relpondet, ac præteritam 8c peradam , non præ- j
fernem illuminatiOneni. delignat. Præterea ea-
dem eft vis 8c idem ufüs ambaruki vocutn tptav-
Çii&ioi 8c ßumiCfiMKi. Quam autem intic loco
alienum fit, ut ßonrngoiuavoi vertatur per bapti-
zati, 8c de iis quinondum funt baptizati dica-
tur, nemo non videt. Idem de altera fimilis
fignificationis voce judicium. Tamdem apud
Latinos vox Illuminati, propria Neophytorum
appellatio erat. Aug. tom. 5. ferm. no. num. 3.
de iis ioquèns, ifti albati, illuminAt i , u-
diunt per me verbum tuum : I l l u m i n a t i enim tua gratia adfißunt tibi. Latinæ linguæ ino- ]
pia facit ut palfivo præfentis temporis partici-
pio deficiamur, nec uno verbo ad litteram voces
vamgS/Mm 8c QxZJ&iam redderepoffimus.
Ucendo circuitione dicere polliimus eos qui il-
luminantur, vel baptizatttur j aut ut non indili-
venter à Bollandiftis obfervatum, Illuminari
vel baptizari incipientes : quæ nuncupatio maxime
conformis eft alteri à me numero fuperiori
allatæ ration!, cur vox græca non fttturo fed
præfenti tempore pofita fit. At in appellatione >
communis ulus, vitanda circumloeutio, 8c vo-
cabulo uno utendum fuit : ne dicam, præfens
illud tempus ad futurum reducendum elfe. Re-
ftabat ergo vox llluminandi, in qua acquievi.
Coteleriique authoris maxime accurati autho-
ritate me protego , qui vocem 1ptanLpimm in
Gonftit. Apoft.lib.8.c. 7. 8. 8c35. itainterpre-
tatuseft. Clarumexauthoritatibus num. 14. ad-
dudis tpcangbiaivot, idem elfe cum fei?&9vns vu*
-nfilX tpcoTicirm/aaoi ejplç TO tpcanatest «joTpiai-.
quit dam verba commemorans in epi-
ftola lua 38. epiftolfe 4 Johanne Cyrilli faccef-
fore ad Tiveophilum dat®, verrit iis qui bapti-
zandi funt, grxcam vocem , quam ex ufo ec-
clefix Hierofolymitanx fuiffe exiftimo qimtgó-
fipw vel ßamiCop^ote. Sed jam nimium de Illuimj.inandis. Alterx catechefes Cyrilli., poft Pafcha 8c -fufeepta und node tria baptifmi, facri Chrif-
matis, 8c Ëuchariftix facramenta, ad Neophy-
tos dicte.funt, ad expheandam eorummyfte-
o riorum, qux nonnifi baptizatis declarari fas
“ era t, vim 8c poreftatem. Habitx fiint fingulis
hebdomadx pafchalis diebus incipiendo 4 feria
fecunda. Dux catechefes explanandis baptifmi
ceremoniis tribune. Sacrament o Chrilmatis una:
Eucharifti®, du® reliqux ; quarum prima ve-
ritatem prxfentix Chrifti in Euchariftia, altera
ordinem facl® Liturgixexplicat. Sextam ca-
techefim promifilfe videtur. cat. 18. num. 33. qux
tota in moralibus documentis , quomodo vita
in poftèrum digne tranfigenda eilet,vetfaretur;
> ^t earn non habemus. Credo ■ exhortationem
’ fuilfe, fabbato pafchalï, eum albx velles depo-
nerentur, habitam: qukles apud Latinos multx
exiftunt , SC'nonnullx adhuc Grxcorum liiper- myftago-,
font. qux.quoniam nullam five dogmatum live g‘tis- .
facramentorum expofirionem .contineret, ab-
foluto in catechefibus viginri tribus chriftianx
inftrudionis xdificio ; ut ipfe Cyrillus ait cat. 13.
initio, in colledione catechefeon videtur prxter-
mifla. Infcribuntur catechefes myfiagogica, quali
myfteriorum feu facramentorum fecretiorem no-
titiam tribuentes. Catechefeon titulo eas com-
J pellat Cyrillus cat. 18. n. 33. atinipfiscatecheli-
bus nonnifi tnyIt agogie arum nomine defignare
folet. Utraque fub appellatione citantur ab au-
thoribus. Multos habemus fimilis argumenti La-
tinorum Patrum fermones, pauciores ac nullos
pene Grxcorum. Sunt Gaudentii Brixienfis 8c nonnullorum aliorum, ad Neophytos, Au-
guftini aliorumque fermones ad infdntes de
. ficramento altatis , 8c de ponendis albis veftibus.
In appendice Auguftinianaexftant fermones ah-
qCii de myfierio baptifmatis poll Pafcha dich, fed I nullum opus eft, Cyrillianofimile, quodomnem
" Neophytorum , inlhtutionem ex ordine conti-
neat dilucide expofitam , prxter S. Ambrofii
librum de myfteriis , 8c fex apud eumdem 14-
cramentOrum libros 5 quibus in volumen unum
digeftx Hint condones diverfis diebus confe-
quenter habicx.
18. Sinvulis catechefibus tarn Illuminando- Dctitulis
rum quam° myftagogicis, prxfixi initio funt ti--
tuli catechefeos argumentum continentes 3 una
? cum primis verbis le&ionis illius ex feriptura,
quam author prius in conventu le&am fibi pro
orationis themate prxfixit. Tituli illillmul col-
le<Sbi reda£ti funt in Indiculum ,qui in manuferip- ,
tis corpori catechefeon prajponi folet. Procate-
chefis & argumento 8c ledione caret, in non-
nullis tarnen indicibus hoc ipfi affigitur argumentum
7» fM) mipclffai y de non tentando.
Catechefis 19. & 13. ledionem habet,argumentum
nullum. In argumento recitari folent verba
fymboli, qua; infubjeda catechell exponuntur.
Plurimis id unum pro argumento eft 3 in paucis
recitantur & verba fymboli , quæ exponuntur
& materia quæ tradatur. id pene fextæ ac quinta:
decimæ catechefi proprium, funt catechefes
quædam, quæ præter majus 8c generale argumentum,
peculiares habent ac minores titulos,
fingulis catechefis fedionibus præfixos earum-
que argumentum indicantes. id in fola pene catechefi
quarta, 8c in fexta, in quaunus eft tantum
minor titulus circa medium catechefeos,
de h.treßbtts. Titulorum illorum eadem eft cum
catechefibus antiquitas, 8c ab iis qui primi catechefes
deferipfere funt pofiti. Nam ab anti-
quiscitantur, inprimisàTheodoreto,qui quar-
tam catechefim citans , non folum argumentum
generale de decern dogmatibus , fed etiam pecu-
liarem fedionis à fe citatæ titulum de genera,
tione ex virgine commémorât. Præterea in iis
continentur ipfe verba fymboli Jerofolymitani ,
qualia à Cyrillo referuntur. Deinde vero quas
unicuique catechefi lediones affignant, eæ mnt
révéra quæ ante catechefim ledæ fuerant : quas
ut infra dicam , ad arbitrium catecliiftæ delec-
tas , deferiptores refeire non poterant, nifi ipfi
audiviflent. Eas autem inferiptiones CyrilH ip-
lius non elfe, his duabus rationibus approbari
videtur. i°. quod verba fymboli aliter interdum
in iis titulis atque ab iplb Cyrillo referuntur.
20. quod ipfe author quandoque fuæ argumentum
digefturus aliter fuilfe videatur. Nam in
nonnuliis catechefibus , argumento generali 8c
totius catechefis feop.um continenti additur argumentum
peculiare, quod nonnifi obiter 8c ex
occafione in catechefi tradatur. Secunda catechefis
inferibitur , de poenitentia , Cr remiffione
feçcatorum: hoc generale 8c completum orationis
argumentum, additur tarnen & de Adver-
Jarto, Diabolo videlicet 3 qua de re folum in
peccati caufas inquirendo ex occafione dicit author
numeris 3. 8c4. Sextæ catechefis inferiptio
eft; deMonarchiaDei, quodre^veraiplb Cyrillo
tefte cat. 7. num. 1. hujus orationis argumentum
eft. additur dr de harefibus. Fufe re vera
Cyrillus agit de hærefibus quæ unitatem Dei
oppugnaverant : fed ex confueto more lu o,
quo dum fingula dodrinæ noftræ capita expo-
nit , fimul 8c oppofitas hærefes recenfet. Qui
idcirco titulus fingulis pene catechefibus ea-1
dem de caufe fuilfet quoque adfcribendus. Ad-
hæc non folas hærefes in catechefi fexta impu-
gnat Cyrillus, fed ante eas etiam Paganorum
multiplicatas divinitates : dicendum igitur fue-
rat, & de Polytheia & de hareßbus. Tamdem ca-
tech. 15. pro argumento habet verba fymboli
de Chrifto venturo judice,8cc. quibus totuscon-
tinetur orationis feopus. additur tarnen & de
Antichrißo s quæ res a Cyrillo prolixe re vera,
fed ex occafione 8c ex relpedu ad præcipuum
feopum tradatur. Cyrilli ergo non putem eas
inferiptiones , fed librariorum ac notariorum,
qui catechefes ex ejus ore exceptas fcriptiscon-
fignarunt.
Dclcftio- 19- Quod ad lediones fcripturæ attinet, eas
î'ur*SSîcP' °Ptime in iafcriptionibus alfignatas elfe fidem
catechefes. ^ac^c Cyrillus iplè, qui eas plerumque in ipfe catechefi
luo teftimonio confirmât, ledumque fuifi.
feait, quod in inferiptione ledum commemo.
A ratur. fola procatechefis lediohem initio præfi-
xam non habet, quamvis certilfime præcelîilfent
lediones fecræ, ut apparet ex n. 4. propriam tarnen
ledionem non habuit : cujus rei eau fern hanc
elfe conjicio,quodin Dominica die ad dimilfio-
nem Illuminandorum habita fuerit, poft reci-
tatas ex ordine 8c explicatas in concione publica
veteris 8c novi teftamenti lediones, quod fenc
luffecilfe videbatur. Eæ catechefeon lediones ,
non ex conlueto ledionum in Ecclefia haben-
darum ordine lùmptæ, fed ad concionantis arbitrium
pro tradandi argumenti qualitate fe-
B ledæ.Id unusconfirmarepoteft Cyrilli locus cat,
14m. 14. quo ait, divina providentia fadum elfe,
quod cum portera die lecundùm ordinem ver-
borum fymboli de Adlcenfione Domini didurus
effet, ledio in fyhaxi Dominica die ex ordine
annuarum ledionum habita, ipfi anticipandi hujus'argumenti
occafîonem 8c locum præftitilfet.
ex quo çonfequitur cæteras lediones, quæ in cu-
julque catechefis argumentum mire quadrant ,
extra ordinem annuarum ledionum deledas
elfe, ac révéra nullus in iis ledionibus libro-
rum ordo obfervatur : modo ex prophetis,
Cmodo ex Apoftolo Paulo , modo ex job o,
modo e x . catholicis epiftolis , nulla certa férié
fiimuntur 3 fed omnes ad rei dicendæ argumentum
accommodatæ. Lediones eæ non vi-
dentur admodum fuilfe prolixæ. Breviores præ-
fertim catechefeon myftagogicarum. Cumenim
in tribus primis initium 8c finis ledionis adfigne-
tur , catechefis nonæ decimæ ledio fex'noftris
verficulis abfoluta : catechefis vigefimæ , 8c vi-
gefimæ primæ, verficulis odo. Paulo longiores
priorum catechefeon lediones: verbigratia,cat.
D ii. cumin tituloindiceturledionem abipfoepi-
ftolæ ad Hebræos exordio inchoatam , ex ipfe
catechefi conftat,non lolum verfîculum fextum,
n. 4. fed 8c odavum 8c nonum, n.15. ledum fuilfe,
Ante catechefim 13. totum Ifeiæ caput l u i . quo
prophetia palfionis Chrifti continetur , videtur
ledum fuilfe. Ex catechefi iy. n. 13. 8c 21. Confiât
totum fere Danielis caput feptimum fuilfe
præledum. item ex cat. 18. num. 11. 8c 15. totum
Ezechielïs caput trigefimum feptimum. Inutile
eft monere lediones illas per Ledorem recitatas
fuilfe.
C A P U T V.
Quo anno pracife dr anni tempore dicî.t funt catechefes
: quibus diebus , çr horis , dr quo in
loco i ac de tota conventuum illorum forma.
30. ^ T O n una eft feu veterum feu recentio- Cateche-
L rum atidorum , de anno quo Cyrilli ^
didæfunt catechefes, fententia. Author adnota*. 1“ “ 49!
tionis chronologicæ Indiculo catechefeon à no- ciûxl*
bis edito fubjedæ , numerat annum ab adventu an,î44*
F Chrifti fecundùm Auguftanum codicem 3y2. Secundum
codicem Ottobonianum , 8c Grodecia-
num 332. Quomodo hic author annos à Chrifti
adventu numeret, incertum. Itaque inutiliscum
per fe, turn ex varietate ledionis, hujus feripto-
ris alioqui recentioris authoritas. Theophanes
didas catechefes putat occafione crucislub Con-
ftantio in coelo vilæ , cum multi hoc miraculo
permoti baptifmum requirerent. Apparuit crux