tifma. Hxretici namque folummodo rebapti&antur j i
fi qui dem prias il lud bap tifmn non erat. In his verbis
duo diftinguenda: Cyrilli opinio de invali-
do hæreticorum baptifmo ,8c ecclefix Jerofoly-
mitanæ in illis rebapcizandis ufus. Hæc inquam,
diftinguo. pocuit enim Cyrillus generalem fibi
de nullo be caflb hxreticorum omnium baptifmo
informare fententiam, ex eo quod nonnul-
losin fua Ecclefia viderit, dum ad catholicam
revertuntur, rebaptizari. Primumitaque de Cyrilli
fententia ago. Vix dubitari poteft quin generalem
de omnibus hæreticis fententiam pro- ^
niintiet. hoc enim teftimonio , quo revera ille
error evertitur, unus Dominus, una fides, nnum
baptifma, ad eumdem errorem confirmandum
utitur cum Cypriano : concludens, ficut extra
Ecclefiam nec vere Dominus colitur ', necrepe-
ritur vera fides , ita nec verum ac ratum baptif-
mum inveniri. Non utar hoc Joco ad excuian-
dum Cyrillumea defenfione, quam Theodorus
Studitalib.i.ad epift. 40. ad Conftitutiones Apo-
ftolicas 6c Bafilium adhibet, cum ambo hæreticorum
baptifma rejiciunt : nimirum Apofiolico
canone cos h.ereticos vocari , qui in nomen Patris (
Cfr Filii & Spiritus-fanfti nec bapfiz,ati fint nec
baptisent. Alienam enim à Cyrillo cenfeo in-
fuetam hanc ac reftridam hærefis notionem 5
nec ab eo reprobatum univerfim hæreticorum
bapdfmum miror. Celebratum revera jam fue-
rat plenarium illud concilium tantopere apud
Auguftinum decantatum , quo agitata Stephanum
inter 6c Cyprianum de valido invalido-ve
hæreticorum baptifmate contentio finita erat.
Eve enim Arelatenfe, five Nicænum, obfeurum
illud concilium dixeris , utrumque jam dudum t
terminatum fuerat. Verum longe etiam poftilla
temp ora notum eft multos Patres hæreticorum
baptifma pro nullo habuifle ; five nondum fads
cognita 6c evulgata in Oriente hujus plenarii
conciiiulefinitio,quod de Arelatenfi concilio dictum
ifc ^ five non fads diferta exprefl^que vifa
fit, quod ad concilium Nicænum pertinet. Cum
. enim in eo Novatiani revertentes fine novo baptifmo
recipi jubeantur can. 8. fequitur revera
bapdfmum hæreticorum non elfe ob unam cau-
fem hærefis nullum jfed potuit ilia confecutio non
attendi 5 præterea non deerat exceptioni locus, ]
cum Novatiani paffim pro fchifrnaticis magis
quam pro hæreticis haberentur ,ratamquebap-
tizandi formulam nec verbis nec mente corrum-
perent. Nam plurimis vifumeft,non folam quæ
verbo fiebat, fed earn quoque, quæ prava dun-
taxat interpretatione inducebatur, formæ bap-
tifmalis corruprionem, irritum 6c nullum bap-
tifmum efficere. Ita fenfiffe videtur Athanafius
brat. 2. n. 41. Sc43. aiens multas hxrefes in bap-
tifi.no SS. Trinitatis perfonarum nomina qui- .
dem pronuntiare : verum cum recte non fendant,
inutilem effequam donant aquam. Nicæ-
no file concilio interfuerat. Optatus, quamquam
AfFricanus , quam provinciam proprie refpicie-
bat Arelatenfis concilii canon 8. Optatus inquam
Milevitanuslib.i.cont.Parmenianum 11.12.
fchifmaticorum baptifma probans , hæreticorum
diferte rejicit. At lib. 2. n. 8. 6c lib. 5. n. 1. 6c 3.
omne datum in nomine Trinitatis baptifma pro -
bare videtur, modo tarnen adfit reda ( ex parte
L faltem fufeipientis quem credentem vocat, ab
operante feu miniftro diftingueqs) in eamdem
Trinitatem fides. Quam quidem fufeipientis fi-
dem cum tarn ftudiofe requirit, videtur ad men-
tem concilii Arelatenfis facere. Bafilius epift. 1.
canonica can. 1. pag. 20. cum parafynagoga-
rum bapdfmum admittat, fchifmaticorum pro
confuetudine locorum recipi vel rejici jubeat j
hxreticorum conftanter uti nullum caflumque
repudiat, tametfi in Patrem 6c Filium 6c Spiri-
tum-fandum baptizent. Nazianzenus orat. 40.
n. 25. pag. 637. quemvis baptifmi miniftrumpro-
* bat,modo catholicafideinformatum. S. Ephrxm
orat. cle S. Bafilio gr. ed.pag.403. Arianosait?
curff Valentis filium parvulum (fexennis erat)
baptizarent, aqua baptiz,ajfe non fpiritu. Epipha-
nius Anacephalxofi n. 5. pag. 151. aliquos ex ca-
tholicorum partibus , privat a fibifaciione conflata,
prater Ecclefia confuetudinem & ciira concilii ge*
neralis decretum, eos qui ab Arianis ad fuas partes
tranfeunt iter urn baptiz,are non vereri ait > cum
ea res univerfalis fynodt judicio decifa non fit.
Non ergo Nicxnam fynodum arbitrabatur cau-
> fam illam finiviffe. Ambrofius de myfteriis cap.
* 4. n. 23. Non fanat baptifmus perfidorum non
m und at, fed polluit. Afterius Amafenus in Pfi vi.
Monum. Eccl. gr. Coteler. tom. 2. pag. 61. parvulum
ab hxreticis baptizatum , non bxptiz>atum
fed in harefim immerf um, 6c ab ipfo vitx ingreflu
naufragium jampaffum effe decernit. Hieronymus,
quamquam in dialogo contra Luciferianos hx-
redcorum baptifma diferte defenderit, inmul-
tis tarnen locis pro nullo irritoque habere videtur,
ut in Ecclefiaften cap. 7. ^.27. lib.i.in Ofeam
) cap. 2. f . 5. 6c lib. 3. cap. 10. f . 10. 6c cap. 13.
•Jr. 4. 6c in Ephef. cap. 4. f . 6. Hxcad excufan-
damCyrilliopinioneni abunde fufficiunt: quam.
certe , fi non citius ; faltem anno 381. correxit,
cum in concilio Conftantinopolitano una cum
exteris Patribus , canone 7. multos ex hxreti-
cis fine baptifmate novo recipi decrevit. De
ecclefix Hierofolymitanx ante hxc tempora in
rebaptizandis hxredcis# ufli, jam pauca.
68. Hanc. ecclefiam reprxfentabat olim Fir-
milianus ad Cyprianum fcribens, uti diverfis in
confuetudinibus ac prxeipue circa celebratio-
: nem Pafchatis a Romana diffidentem. Nonre-
fert utrum in baptifmatis hxreticorum caufa
eadem quoque diverfitas locum haberet, cum
tarnen id eilet de quo agebatur: filentiumque
illud nonnullam fubminiftrat contrarium prx-
fumendi caufam. quamquam exemplo, quod in
ipfum retorquere in promtu efiet, non videtur
ufurus fuifle Firmilianus. Eufebius tarnen lib. 7.
hift. cap. 2. de nata inter Afianos 6c Romanum
pontificem controverfia circa bapdfmum hxre-
7 ticorum, agens ait antiquam confuetudinem in--
•valuifi'e, ut in hominibus ad catholicam reverfis
fola manu urn impofitio cum precationibus adhibe-
retur. Id fine dubio ex provineix fux Palxftinx
ufu xftimabat. At conftit. Apoftol. ad ufum ec-
clefiarum Syrix 6c Palxftinx maximam partem
exprejfe lib. 6. cap. 15. bapdfmum hxreticorum
uti nullum rejiciunt. Utut fit, ecclefiam Hiero-
folymitanam Nicxni concili decretis adhxfifle
merito jure fupponitur •, quofque concilium illud
hxredcos fine novo baptifmate recipi jubet, non
rel^ap-
Nnm omccclcfin
Jctana^
b1"
cizaixncur.
cciij DE DOCTRINA S. CYRILLI . C ap . VIII. & IX. cciv
rebaptizafle. Patvciinea fe ad converfionem of- A fe feque fupponendus eft conformafle legiper
ferebant hxretici, qui non vitiato baptifmo ute-
rentur. Nullos alios ab hxreticis converfos norat
Cyrillus prxter Manichxos, quos ad baptif-
mum una cum exteris prxparabat cat. iy. n. 15.
quo loco ad eos fermonem convertens ait: Eru-
diantur qui ex Manichats converfi funt, nec am-
plius luminaria divinitate donent, 6cc. qux ad
converfos jam dudum , ac fidelibus diuturno
tempore aggregatös, non videntur dici potuifle.
At Manichxi bapdfmum habuerunt a legitimo
totam Ecclefiam conftitutx, ut fola Nicxni concilii
fubferiptione , eaque profeffione quod Spi-
ritus-fanctus creatura non fit,reciperentur. Prx-
ceptum id erat in cone. Alex, fub Athanafio an.
362. 6c a Paulino Antiocheno aflenfiim. a Bafilio
epift. 203. pag. 222. 6c a Liberio poft concilium
Ariminenfe, tefte Siricio epift. 1. ad Hi-
merium Tarracon. can. 7. quod, inquit Siricius,
tot us Or lens Occidcnfque cuftodit. Pneumatoma-
chos Cyrillus an. 380. agente Melania 8c Ruf-
Ecclefix ritu adeo diferepantem, ut etiam qux- ß fi110 » Ecclefix reconciliavit. arnbo Romanx ecftio
fit non facile explicabilis, num omnino bap
tifmum agnofeerent. Eorum certe baptifmus
tantaimpuritate ac fxditate contaminatus erat,
ut ne illius modum enarret, pudore fe prohiberi
Cyrillus dicat cat. 6. n. 33. Cum totis cateche-
fibus Manichxos prx oculis habeat, ftudiofeque
omni loco exagitet, quod in nullis aliis hxreticis
facere deprehenditur , concludi inde poflit
hos pene unos hoc tempore in Jerofolymitana
parxeia confpe&os. Fuifle Marcioniftas in Pa-
lxftina teftis eft Epiphanius hxrefi 42. num, '
clefix confuetudinibus adftricti, rebaptizari eos
nec probaviflent nec aflenfiflent. Idem eodem
tempore fuam fchifmaticis Apollinariftis per
Gregorium Nyffenum communionem offere-'
bat: novus fane baptifmus non proponebatur.
Ex his omnibus id probatum 8c confectum reor,
ecclefiam Jerofolymitanam tempore Cyrilli, ac
Cyrillum ipfum, non omnes ad Ecclefiam revertentes
hxredcos baptizafle: nec probari pofle
alios ab eis rebaptizatos , prxter eos quos vel
concilia de novo baptizari prxeipiunt j vel videque
eorum conventiculis ac Dominicis lo- q data faltem quoad fenfum bapdfmatis formula
quitur Cyrillus cat. 18. n. 16. eos cum Marik ufos efle conftat.
chxis conjungens. De Marcioniftis dubia res
num confuetam baptifmi formam commutarint.
Horum baptifma Bafilius epift. 1. can. 1. ab initio
rejedum teftatur ficut Manichxorum, Va-
lentinianorum 6c Pepuzenorum 5 aitque epift. 2.
can. 47. Marcioniftas ab Ecclefia [ fua ] non recipi,
nifi in noftrum bapdfmum baptizati fue-
rint. inde non injuria dubitatur num vera baptifmi
formula uterentiir. Hanc certe , Cyrilli
fententia, fi non verbis , at mente 8c intelligen-
tia graviifime corrumpebant: unius Trinitatis D
loco tres Deos prxdicantes cat. 16. num. 4.8c 1.
Patremque 8c. Spiritum-fandum , quorum in nomen
baptizamus , a creatore mundi 8c fpiritu
qui prophetas infpiravit feparantes. Qux quidem
fecundum intelligentiam baptifmalis for-
C A P U T IX /
De re ali Chrifii prafentia in Eucharifiia dr tranfi
fubftantiatione. in quo inanes Albertini ad cle-
'vandarn vim teflimoniorum Cyrilli argutix re-
felluntur. generales in Albertinianam rejpon-
dendi rationem obfcrvationes.
69. I ^ A teftimoniorum Cyrilli pro utroque
i 1, catholico dogmate multitude, ac per-
fpicuitas eft ab omni fuco autambage, aut me-
taphorico genere loquutionis aliéna, ut è Pro-
teftantibus finceriores fententix fiix adverfarium
fe habere Cyrillum candide ingenueque profited
xquitaris effe duxerint. Unus ex eis eft,quem
mx corruptio, fufficiens ut vidimus n. 67. non-
nullorum opinione rebaptizationis fundamen-
tum. Nihil itaque miri fi , quod tamen nullo
monumento probari poteft, Jerofblymis rebap-
tizarentur Marcioniftx. Cataphrygum quoque
feu Montaniftarum 6c Pepuzenorum meminit ^ folymitanx authoritas e ft, ut ficatholicis deda-
ego honoris caufa nomino, Erneftus Grabius,
cujus tamen Cyrillianx fententix explicationi
in omnibus affentire non pofïïim : qua de re fub
finem capitisii.num. 91. nonnihil didurus fiim.
Aliunde ea Cyrilli andquitas & ecclefix HierO'
Cyrillus cat. 16. num. 8. quos concilium Ni-
cxnum can. 19. Laodicenum can. 8. 6c CP .
can. 7. novo cum baptifmate admitti prxeipiunt.
nec mirum, fi non fenfu. folum, verum
etiam verbis, in Patrem 6c Filium 6c Monta-
num baptizabant, ex Bafil. epift. 1. can. 1. Sa-
bellianos ex nomine fxpe appellate Cyrillus j
Paulianiftarum errorem aliquando, nomen nun-
quam recenfet. Hos concil. Nicxnum can. 19.
hxretici fibi caufa ceci'difle videantur.
Quamobrem nullum non lapidem movit Alber-
tinus ut Cyrillum nobis eriperet: falebrofifque
in locis cum fe verfari non ignoraret, tantum
nihilominus in fpeciem fibi fumit fidueix uc
nullo magis loco fe jad e t, adverfariofque fuos
omnes bardos, ftupidos, imperitos, nihil videre
dicat. Ex illis eft videlicet quibus nihil intra eft
oleum,nihil extra in nuceduri. Adeo perftrinxic
illos CP . can. 7. ad Ecclefiam revertentes bap- p oculosThomxMillefii jadantiahxc ,ut abunde
tizari jubent. Nihil de veteribus hxreticis ab
Cyrillo commemoratis dicam, Simone, Mago,
Menandro, Bafilide, Gnofticis, Valentinianis,
8cc. quorum illa xtate peneexftindx hxrefes,
adhuc vitiata vel verbis vel intelligentia certe
baptifmi formula utentes. Arianos Cyrillus a diverfis
exfiliis redux fine dubio multos in Ecclefiam
recepit : eorumque multos ab invafbribus
ecclefix fux Arianis baptizatos offendit. at eorum
nullos novo baptifmate initiaffe legitur :
frada ab illo exiftimans depromta à catholicis
ex Cyrillo in proteftantes tela } nihil in fuis
ad catechefes myftagogicas nods ad ilia Cyrilli
teftimonia de fe fefpondeat, fed verum illorum
fenfum ex Albertino requiri jubeat: cujus integrum
caput fecundum ex libro fecundo de fiter
amento vel potius contra facramentum Eucha-
riftix, prxelarx inftar appendicis ad calcem fux
Oxonienfis editionis appinxit. Mihi fidei quoque
mex vindicandæ exemplum dedit 3 aq