t o l s. C Y R I L L I H I E R O S O L . A R C H I E P.
Arguée te Simon Cyrenæus qui crucem por- A iteyw °* 2 i/co»jm> Kuptwajoç, o t çvtu^v (ßtfQV
o lùid. ji .
1\lbid. 27.
bant vclEigi»
Crucis. virtus
intima Jidclcs
ad nudiendum
Dei verbum
culis adducit
Perfx Chrifto
lcniti Scy thx
per crucem.
ta vie poft: Jefum.
X X X I X . Convincet te ex fyderibus, a fol
deliquium pafïiis : ex terrenis vero rebus bmyr-
rhatum vinum : ex cannis c arundo 3 ex her-
bis hyflopum 3 ex marinis fpongia , ex arbori-
bus crucis lignum. Milites, iîcut dixi, quid davis
confixerunt, 6c de veftibus fortem jecere-
c Miles qui lancea latus ejus aperuit. f mulieres
quæ tune adfuerunt. g velum Templi tune dii-
cifliim. Pilati h prætorium , virtute ejus qui
tune cruci adfixus eft, nunc in lolitudinem re-
daétum. Golgothas ifte fandus fupereminens,
6c hucufque confpicuus 3 atque in præfëntem
diem 1 fidem faciens, quomodo * petræ propter
Chriftum eo tempore funt feiflæ. Proximum
quoque monumentum , in quo conditus efl: 3 6c
oftio impofitus lapis, qui ad hune ufque diem
proximè monumentum jacet. k Angeli qui tune
præfentes fuere : 1 mulieres quæ poft: refurre-
dionem adoravere. m Petrus 6c Johannes qui
ad monumentum cucurrere , 6c"Thomas qui
manum in latus ejus, 6c digitos in clavorüm
veftigia inferuit. Pro nobis enim ille diligenter
contredavit : quodque tu qui præfèns non
adfuifti inquifîturus eras, id ille præfens altiori
Dei confilio conquifivit.
X L . - Habes duodecim Apoftolos crucis telles
, 6c terram univerfàm, ac mundum creden-
tium in crucifixum hominum. Hoc ipfum
quod mine ades, 1 Crucifixi virtutem tibi per-
fuadeat. Quis enim te mine ad hune coe-
tum adduxit ? qui milites ? quibus es vinculis
coadus ? quæ te nunc adurfit judicis fenten-
tia ? verum fàlutare Jefu tropæum, crux, om-
ncs hue coëgit. Hoc Perlas fèrvituti addixit,
o?n<m ss I'/liraJ*.
. EÀeyç<| n [a cLçpuy, 0 fjAioi‘
'èvn S i T ’Q n y o ii< r fA v ÿ v u rjj.tv o ç 01 voi'-'Sxm nscAsr.- «
ftlSfiv , 0 ßo^vcJv, 70 oojamv 'èbro T
, 0 azncfoç’ S'Bt'fycôVj&’çctupïS'S ÇvAsv.
6l çV0i7lù)TtCj, X.UpVTttJly 0! XSf^AoùoAftTiÇ , Agf-*
isrnç r^i/Wiiav. 0 çr&TlùmK, 0 t» As>Y} r
'7rhi.V£fiIV eù/xÿ cevofïjdi, ß eu yUUctjX.eç , à ] 70716 '7$ ^ - fi
oaf. <3 v" vctfiS 73 tf Sf&ppcLyw. 3 IT/-
As^'tV 'tófon'T&ZJ.oVi 70 S’ t*tï ç&opcùfyv»
rpi vtw vpnfjs>/d)/jov. O T b A y ^ i «70$ 0 ciy o ç , 0
, j(5) ficejßfi <ni/M£ßV <pcLfVO/iiïpoç }
Sïjwvw vtw ottos 0^1^ X&ÇM <*j 'Kvrçcui 70te
èffttyyjû/j. S (X9D/JLCL <5 >7tXv\Ct0V , 071317 ETï^* W O
>Qnrn%}$ tv ^vpet , 0 oriuefjvv 1xS y
fWnjuiiCû xe'i/bfyooç. ciïytfoi, oitote fj$>ovrtç. yccucq- ■
xtç cq rzff£ßmeuou'ôztcroy r dvcL^mv. F étfo $
I côoLVVYIÇ y oï’Qn ’S c / y > c t /XOV'tti. X3Jl®U>fÂ&e, ,0
^ ßccAav T tit T ,7rhèjçyA cit/tti , (£ 701), Sù k Iv-'
fo il eîç 7014 TV-mie, r vIacov' r^szTtp yà x.cçxeivoç
cixf>i&oc( i-^nA&<pv\oiv, o'zép at , 0 7dte fxn
nPi> gùv y (JiTOir tv70 c/)teivo$ 7rttpùv hjlt oixjvßfAtcui
è^Tvaiv.
/a . SüStKsî "^TnçÔAstç TV çrtvç^à /*dp~
'TVçy.i' K} ‘T OlMU/bfyilw , (c * T XSOf-tOV ^ 6 ~/$ T
ça.vpoi/LUVov 7a^tùovTCtiv aji/Qçjp'rroiiV. AJto tVto, ai
vuu ffcfyuvcti j 7re»^Tty ai y'ça.tpajîv'roç t SïutetfMv.
D 7iç ai vtw oztuyycLyt) onioi çjxzZicSjcn ; 7n>/o/$ <Teafxoïç
JiVctJ)C5(!o3 »$ • 7ro»et x^Xç/lSdc*) ai vtw1 xscrsmt- «
Çevÿ AM et T® 7Ço7ntfov huns 70 ouwiytov, 0 ça.ug) ( ,
qntV7as i r a c c / n T outo Ylîpaccç iShv^.yiyr\ai,
« «' t 9(ivpnei&f><&. ] Articulum ad<U placuit cxRoc, & Cafaub.
ß aj ytuictjMt.] Articulus cx cqdd. Roc, & Cafaub. hie adferiptus.
1 fidem faciens, &c. ] Sciffuram in monte Goleocha paflionis
temporp faftam , fuo tempore confpicuam in teuimonium ap-
pcllat Cyrillus teftis omni cxceptionc major. Idem conhrmat
Lucianus martyr, qui apud Rufhnum lib. 9. hid. ccclef. cap. <>.
cmiftiana: rclieionis defenforem agens fic prxfidem adloquitur :
Si minus adhitc creditur, adhibebo vobis etiam loci ipfius in quo
res gefta eft teftimonium. Adftspulatur his ipfo in Hiercfolymis E
locus, & Golgothana rapes fub patibitli onere dirupta. Ex his verbis
colligi poteft fifluram faClam fuifle in loco ubi crux fixa
fucrat. feadem fiffura nunc Hicrolplymis peregrinis oftenditur.
y srvosd raf /u*r/*tta>. ] Coifl. & Krajp CltS va fctt/fulx. Colb. <0(9 ra
fiidjft&T©-. Grod. qnoque ante' monumentum. Erat illc lapis,
Hicronymi faltcm tempore , intra ipfam monumenti (peluncam ,
fed propc farcophagum in quo Chridus compofitus fucrat. Elxc
{tint ipnus verba epiflr. 17. nov. ed. 8 6. de S. Paula loquentis :
lngrcfja fcpulcrum , refurreilionis ofculabatur lapidem, quem ab
ojtio monuments -removerat Angelus, forte ad pedes facri fepulcri
fuifle , iftis cjufdem Hicronymi ep. 17. nov* editionis 44. verbis
fundcri poteft : Quotiefcumque ingredimur fcpulcrum Domini. . .
v.demus •Angelum federe ad pedes ejus.
o' -re» xiruot rät tij, &c. mundum hominum qui in crucifixum ere-
dimt- ] Cod. Coifl. omittit urSif^ruit at Colb. flmplicius habet,
vi» KÖrftot to tie rttufußfin sriidjoifc, mundum qui in crucifixum F
credit. In hoc ftat utriufque leftionis diferirpen, quod in po-
ftcriorc, mundus totus, propter dredentes per ipfum üniver-
fum fufos , in teftimonium vocctur : in priori , foli credentes ,
qui ipfa fua multitudine per orbem fuia, mundum altcrum in
mundo communi conficiant. Huic fenfui fuffragatur fimilis di-
ccndi ratio quä utitur Eccleßä Smymcnfls in epiftola de mar-
tyrio S. Polycarpi , in ACfis Martyr. Raum num. 17. dum ait
Chriftum pafliim efle pro falute cotius mundi eorum qui falvi
fiunr. lit Vatf rijt rS sreu>r&J xlvteeu itov <rorigin er»-
etoira. Nota eft Auguftini dnplicis mundi diftindio ex facris
littcris ab codcm probata. Nihilominus exiftimem Cyrilli verba
ad altcrum fenfum rcduccnda efle, ut mundus crcdcntium nihil
aliud fignificet, prxtcr mundum totum crcdentem ,vcl poft
evangelii prsedicationcm totum .fere cx crcdentibus compofitum.
Sic Catcchefls hu jus num. 1. verba rue {* rp onas/fyii- rwJV «>«e-
■ n«ic iiitKfieiafus , fignificant uuiverfos, qui in toto orbe funt ,
pcccatis mortuos. & infra codcm loco, verba, rdofsot öäc< uvSpd-
noi, flgnificant univerfos homines qui in mundo funt. Idem eft fen-
fus luijus Proverbiorum fententi* bis a Cyrillo citatx , Fidelis
hominis eft totus mundus divitiarum, hoc eft , tot ms mundi divitia.
x Crucifixi virtutem, rS rxu/>o9»>r®- rlu> Joiuy.u ] Intimam vir-
tutem intclligit , quam Cat. 14. num- 18. vocat operantem in
hodiernum ufque diem redivivi cfficaciam, 0« rne
t2 dvKfuvTi&- eh-ipyeiuc. qua nimirum in cordibus hominum ope.
rans , perfuadet ut reliftis erroribus religioncm veram ample-
ftantur. Hunc ejus loci fenfum efle fuaaent, prater fubjedla
verba quibiis cfficacius nihil inveniri pöteft, funilcs ad pro»
bandam Chrifti viventis vim & poteftatem Patrum lo ci: uti Eu-
febii Orat. in Dcdic. ecclcfi* Tyricnfis lib. 10. hift. Eccl. cap. 4.
Athanafii de Incarhat. Vcrbi Dci, num. 30. & 31. Chryfoftom.
homil. 8. in x. Cor. pag. j 38. Ambrof. in P f 36. num- it. & i<f.
Quod tropxum crucis omnes in ecclcfiam congregafle dicit,
feiendum ccclcfiam Rcfurrcftionis cruci dedicatam fuifle videri
cx Eufcb. de laud. Conft. cap. 9. faltcm ambo fanÄx Crucis \
& Refurrediionis nomina habuit. Scythas per crucem cicu-
ratos cum dicit, id referri poteft vcl ad convcrfionem eorum ad
fidem, qu* Tcrt'ulliani temporibus fada jam erat, ex libro ejus
adv. Judxos cap. 7. vcl ad id bellum, quo Conftantinus illaco
adverfum Scytljas labaro, partim rebellantes fubjccit , partim
legationibus manfucfccit; atque ab cxlcgc Sc fcriiio ritu ad ra-
tionabilcs & legitimos vivendi ufus traduxit: quod refert Eufcb.
lib. 4. vit* Conlfantini cap. 3. De vcneficiis & incantationibus
crucis figno in irritum deduftis , exftant clariflim*Patrum audo-
ritates, uti apud Athanaf. de Incarn. Vcrbi Dci num. 48. Sec.
Habetur ejus rei luculcntum cxcmplum in provincia Palxftina
non longc ante hxc tempora, de chriftiana mulicrc per crucis
fignum adverfus.omnem vim magi* munica; quod ab Epiphanio
refertur hxrefi 30. num. 8.
1 xxrlmii%i>. ] Ita nos feripfimus fenfu poftulantc, loco
ajpxit. ita ccrtc Grodccius legit. God. Colb. habet Roe
& Cafaub. fl/r«?«». Reg. & Coifl. ilxe^iy. Poft, Yoccm t5 r*upii
fupcrfluc pofitam inter v f o & b,rS, refeeuimus, cx Colb. Coifl.
Reg. Grod.
è XzOytXiÇ VjUepUOt. TV73 7B($ A lyO^lOlç J OJ/Tl cq-
AsvfCù v xj x/svefvx) eß TxoAv^iSbSf arActvrk , t %oyvcà-
oietv iyALçj.aa.w). TVra oy/utçjv %^t7ret><l voovtt,
TV7B fite\ßj. oh/Ueçjv Ssxj/nsvai <t7riAculy<l* fi&xAov te <è emo/Sùv ccvat^btt<l yj>nTefct$.
Tl?70 fdy SS I«öV cpajvecdç /U6M<1 7mAiV cJ%
V^fttVoS. etaÇftVyYioQ yd TV ßoLOlAlCd$ 70 7fO'7T<Ä/üi''
ivet !ShvTES ov clêwmmV', vjj CAt TV ÇOLVÇftSyVOV'TÏÇ
* T* XTi/MiafjLtvov'* oi /u. f/.é&voÿanvTe.ç IssSSxjoi xJ' B
«javTttj’ (èjA c/Xifv oi f t x9'\ov'ny tyuA&i tyuA&s *
T°TE yd (AtTUVOXOVVOlV , 0T£ QPo iç[v cWTOlÇ (A/iTW/oiou;
XXIÇftï’ ) x/ueTç Q xsooj^iaa/uOet, cÄctGpuvo'tfyuoi ntS .
ÇoLvpco' (ZêrÇftaKuvoSvTtç 'r ~^an>çcLAè.V7ot Ku&iov a xsd
ùffiS çztvj>cù%V7U’ fGr£ßaxvvoSrn$ è T^an-
ß WA&vnv. infsnçy. 0 eov, azeo ctytû> à x
SbÇa, S Î i Tovi oqavcbi t ajcJvuv. Aft/cJ.
^6c Scychas cicuravit. hoc Ægyptiis, in locum
felium 6c canium , ac mulciplicis erroris,Dei
nocitiam imperdvic. hoc in hodiernüm ufque
diem morbos curat, efFugac dæmones, venefl-
ciorumque atque incantationum evertit importeras.
X L I . Hoc 1 cum Jelu olim apparebit ex
coelo. præcedet enim Regis tropæum 5 ut Jii-
dæi quidem a videntes quem pupugerunt, 6c ex
cruce eum quem ignominia affecerunt reco-
gnofeentes, lamentis conficiantur ; ( at illi quidem
b deplorabunt fè tribus contra tribus -, tune
enim poenitebit eos, cum non erit eis tempus
poenitentiæ : ) nos autem gloriemur , de cruce
plaudentes ac geftientes : adorantes eum qui
milïus 6c pro nobis crucifixus efl Dominum,
adorantes quoque Patrem à quo mirths ert:
Deum, cum fanélo Spiritu : Cui gloria in lècula
fèculorum. Amen.
Matt. XXI v»
ma Joh,an. xix<
37. Zach. xi!» 10. I£. Apec.
r. 7.
b Zach. xxi>
1 Hoc cum Jefu apparebit, Sec• ] De cruce communiter inter- ^
fretantur Patres fignum illud Filii hominis , quod Chriftus in
noviflimo- judicio appariturum tradit. Vcrum nonnulli id de ipfa
lignea cruce intellexifle vifi funt, ut fandus Paulinus poem. 17. ÿ .
95. fandus Ephrem in diverfis locis, aliique à Rofv/eydo in fuis
ad præfatum Paulini locum animadverfionibus citati. Verum
omiflo locorum illonim examine , dum in eorum numéro noftrum
Cyrillum ex præfenci loco rcccnfet, parum féliciter fenfum ejus
aflecutus eft. Primum cnim hic non de cruce ipfa loquitur , (cd
de ejus figno, quo adhibito morbi curantur, dxmones fugautur ,
magic* operationes evanefeunt. neque enim hæc de ipfa cruce
dixeris. Præterea, Cat. ij . num. 21. in loco huic gemino, fignum,
quod venientem Chriftum prxccdet, vocat luminofssm, ycI'/wmm-
Ttofa crucis fignum. <pont,J)st ( ut alii codd. ) rceupS «-
tceio,; quod idçm eft cum eo quod ad Conftantium feribens dicic
num. 4. çavçjt <Sx ftori; Kxrtmo(jxrfS//&‘ , crux ex luce compofita.
ac non ipfam crucem , fed fignum crucis illo die hoftibus tremorcm,
amicis gaudium ineufliirum ait. Poftremo epift. ad Coft^
ftantium num- 6. prxdidioncm de figno crucis apparituro in
Evangeliis confignatam , in apparitionclucidæ crucis quxPafchali
tempore Hierofolymis vifa eft , ex parte complétant feribit, pie-
nius tarnen in die judicii complendam. Atqdi crucis fignum fcluni
apparuerac : nihil ergo amplius à Chriftofignifîcatmn exiftimavit.
a oi /4"-] Particulam cuirefpondet particula Jt in vocibus
ifuit À Kou/wra'/Mha, addidimus cx cbdd. Coifl. Se Reg In Oc-
tob. pro habetur fai, qui poenitentiam non egerunt. male, cum
agat Cyrillus de infrudiiofa Se extra ternpus poenitentia Judæo-
rum. Propter verbuin x-ao^niyiha feripfimus xc-J/oinq fubjund.
modi, ex fïmiii loco Çat. ry. n n . pro kIt]/oit<u indicat. quod m
editis Se aliis codicibus habetur. Loco imtu*ouk x.u\çjt, Coifl. &
Grod. habent raniglcte x.euq}s. Colb. vero fimpliciter contgja.
ß <rùt àyta n ] Codd. Roc Se Cafaub. fic, & ri âytoi rhoCfye,
Adorantes & Deum, & Spiritum-fanttum. Spiritus-fanâi mentio
nulla hic apud Grodccium.
C A T E C H E S I S XIVDe
Chrifti refurreeftione ; adfcenfione in coelos,
& ad Patris dexteram confeffu.
P R Æ L O Q U I U M -
I- ‘ I ^ K I A hæc S ym h o li d é c ré ta in u n a ordùone conjungit a u E lo r, & contra f u d a o s
I a tq u e h a r e tico s S c r ip tu r a rum a u tto r ita te com m ua it s u t tarnen duo p oß e rio ra leVtter
JL tan tum in fin e p n e fir in g e n s, to tam p en e Qa teche fim in p ro b a n d a re fu r re ftio n e , d e c l a .
ranch [qu e e ju s circum fian tiis confumere < v id e a tu r .
11. Je primo ad latitiam de Chrifii mortui refurreBione capiendam adhortatus, omnes ejus Num- f-
circumfiantids ex Scripmris fibi probandas proponis. Pofl, allatis aliquot de fepultura teflimoniis n.,..
multa de refurreßione congerit, qua ftfi tempus & . locum ejufdem declarant. Locum quidem, qui n. 3.
t0 hortus, tt) jpclufica fuerit ,0 " ab prophétie etiam marcyrii nomine illi poflmodum proprio appellate
fit ; tempe atero, quod &• matutimm fuit, & aierna ami tempejiate, qua etiam creat
e eft munde. Tum de mulieribe, ac nominatim Maria Magdalene, aromata ad eum ungen- n. 1«,
dum ferentibe, ac redhioum follicite requirentibe traßat : quorum fidei robur cum ftolido ?«-
daorum, refurreßionem Chrifii occultare tentantium , confilio compare, fudats deinde ex dome- n.15,
flicis teflibe refurreßionis rueritatem probat, çÿ* ex eorum Scripmris, maximeque exjona exem-
plo , poJfibiUm nee diffieilem Deo fuijfe eonVmcit. eaque occafione Cbrifii ad inferos deßenßsm >
C c ij