clvij D I S
cat. 11. num. 11. cat. 14. num.
men titulus vulgo Chrifto ut hommi tribui-
tur , ) idem de facerdotio fentiendum judi-
cavit. Alterum quo in hanc fententiam indudus
$ft teftimonium, illud eft tritum ex Pfalmo 109.
Tn es facerdos in ater num, 8cc. quibus de verbis
diflerens in Synaxi Dominica die, copiofämeo
de argumento difputationem habuit, ut ipfe te-
ftatur cat. 10. n. 14. Cumque nonnulla addu-
ccns ex epiftola ad Hebraos teftimonia, ea ve-
lut ex priftina difputatione in memoriam revo-
care videatur j verifimillimum judicavi Cyril- ß poteftas. llli fiqui dem in minifterium mittuntur y
lum in Synaxi expofuifle quintum epiftolæ ad
Hebræos caput , in quo hæc leguntur : f . j.
Chrißus non femetipfum clarificarvit ut pontifex
fielet, fed qui loquutus eß ad cum : Filius mp ns
es tu y ego ho die genui te. .Quemadmodum 8c
in alio loco dicit : Tu es facerdos in atcrnum ,Scc.
quem locum récitât, cat. 10. n.ii. Hanc'fententiam
7. ( qui ta- A titiam, utraque cuivis rei creatæ negara, tribuit *
vel diviiiicate, præfentia, operatione, 8c cultu
Patri ScFilio conjungit : quarum omniumrerum
certa ex Cyrillo documenta hujus diflèrtatio-
nis primo capite attulimus. Sed propria hoc loco
funt proaucenda. Cat. 16. num. 23. Nulla
generatarum , hoc eft creatarum rerum Cyrilli
ftylo, igfi honore par ; nam omnia angelorum genera
dp excrcitas femul collcdi nullam cum Spiritu-
fando comparationcm aqualifatemque fuftineant,
Hac omnia tegit dp obfcuratfumme bona Paraclcti
Pauli itaintellexitCyrillus, Chriftum turn
pontificem à Pâtre confUtutum elle-, cum illi
dixit : Filius meus es tu , ego hodie genui te. quem
hic verbfcrutatur etiamprofunda Dei. R_es omnes
creatas, quocumque nomine five in coelo vocen-
tur , per Filium fadas, 8c ejus poteftati fub-
jectas ait cat. 11. n. 21. 8c 23. Spiritum-fandum
in eis non comprehendit, fèd ut tequa potefta-
te praditum , rerurn per CKriftum a Deo ef-
fedarum fandificatorem dicit. Cat. 4. num. 16.
cat. 16. n. yrxat. 17. num. 2,
26. Hinc divinitatis titulum ipfi fiepe tribuit,
ait, Cum Filio paterna divinitatis efe participem,
fane Apoftoli fenfum elfe libens conceflèrim. At C ac propterea Deum perfeda notitia comprehen-
verba, ego hodie genui te, ( quæ quidem mea 88 dentem, cat. 6. n. 6. Cum Pâtre dp Filio divini-
plurimorum fententia Paulus ad incarnationem tatis gloria c onde cor at um, cat. 4. n. 16. ficquede
accommodât in hoc loco) Cyrillus de æterna illoloquitur cat. 16. num. 3. Eft igitur Spiritus-
generatione dida cenfebat, 8c ita exponit cat. fand us >■ maxima potejlas , divinum quiddam &
11. num 5. fimul ergo genitum 8c pontificem inveftigabile. & cat. 21. n. 3. præfèntem ait fiicro
fadum Dei filium Davidis 8c Pauli authoritate
collegit. XJt omittam, quod locum: Tu es facerdos
in aternum, uti ante incarnationem ferip-
tum, de illo tempore , 8c omni confequenter
aeternitate intelligendum putavit. Is enim ejus
de Chrifti dignitate ex veteri teftamento difle- ^
rendi mos eft.
Chrifinati Spiritus-fändi divinitatem. UvsC/^c-
<s>$ dyi* , mtpxoia tüc ojjvS Stounof cvtpynivtdv yt-
vojufyjQv. Chrifina, Spiritus-fandi , prafentia divinitatis
ejus y cfßcicns fadum eß. ait tamdem
Spiritui - fando vim Deificam convenire } 76
7124*7»!» ctytu&xdv <& diOTrotSv. quod fäne nonnifi
Deo convenit. Quis magis difertam'de divini-
tate fändi-Spiritus fententiam requirat ? Hanc
ä Cyrillo Spiritui-fändo tribui minime mirabe-
ris, cum eum uti Filium nonnifi ex ipfä divini- .
tatis fiibftantia prodire 8c conftare doceat. ’ait,
cat. 16. n. 24. Et Pater quidem dat Filio, dp Fi- Spiritu
lius communie at Spirit ui-fand0. Ejufdem generis £
ac natura: mtraque communicatio. Atqui pri- Itanda.
mam illam communicationem Patris ad Filium,
de aterna fubftantia: per generationem commu-
nicatione intelligendam efle extra dubium eft:
fanChlS à
diftiacSfcus.
C A P U T I V .
Spiritus-fandi divinitas d Cyrillo propugnata.
%5. f "T l Anto magis confiderari ac ponderari
1 Cyrilli de fando-Spiritu dodrina de-
bet, quod annis duodecim Pneumatomachorum
exortum pnecedunt ejus catechefes. At
Ariana h^refis in Spiritum etiam multo quam
in Filium contumeliofior, fiifficientem Cyrillo „ idque unum argumento eile poteft, quod eam
A-r. /limniMHo sL communicationem loco citato probat his Chrifti
verbis , omnia mihi tradita funt\ d Patre mco ;
quje ad fempiternam generationem conftanter
refert,cat. 7.n. 5. cat. 10. n. 9. cat. 11. num. 10.
fimilem ergo ex Filio tribuit Spiritui-fändo ori-
ginem, cum Filium ait ea in Spiritum transferre
fMTuJiSüxnv, qua: ipfe a Patre accepit. Et hanc
Filii cum Spiritu communicationem probat in
eodem loco his Chrifti verbis : Ille me glorifi-
cabit quoniam ex meo accipit j qua: veteres Gra:ci
Patres juxra ac Latin! de Spiritus proceflione
formem, tametfi forte ab illo pronuntiata non ^ a Filio -intellexerunt. Quemadmodum autem Spiritus-
fit. Sed aliorum argumentorum ab.undantia fifi, Cyrillus Filio Patri fimilem , ita‘Spiritum fi- f?n* u? Fimilem
Filio profitetur. Nam cat. 21. num. 1. no- 10 ml ls‘
tans Spiritum-fandum in Chriftum defcendifle,
aix.y fimilem in fimili adquieviffe r<S opyieo t7nx.-
tS b/nfis. qua: fimilitudo ex parte
Chrifti, nonnifi divinitatis refpedu intelligi poteft.
Ejus natura: fublimitatem & perfedam cum
Patre & Filio fimilitudinem 8c a:qualitatem id
probat, quod quemadmodum unus eft Pater,
præbuit ejus allerendæ divinitatis occafionem.
Luculenta eft hujus reiprofefïïo cat.4. n. 7. his
verbis expreftà , quibus feptimum de Spiritu-
fàndo dogma orditur : Crede & in Spiritum-
fanclum ; de que co eamdem fententiam habe ,quam
ut haberes de Patre & Filio edo El us es. At hujus
ledioms vim maxime imminui fatemur altéra
fimpliciori ledione : & retiam de eo fententiam
h abc i quæ in pluribus ml£ occurrit, 8c minus
emendationis fufpicione laborat : Priorem
tamen retinuimus , ut Cyrillianæ dodrinæ conillud
feponi non a:gre aflentimur. Ac primo
quidem Cyrillus longo intervallo Spiritum fe-,
parat ä creaturis, feu cum in Trinitate, cui nihil
alieni & creati immifeendum , comprehendit
; feu cum eximit ab omnium creatarum rerum
fervitio generali, ipfi quoque tamquam Domino
ab eis exhibito ; vel ei intimam Patris
compreheniionem, Sc divin»e generationis no-
Sc unus Filius , ad eumdem modum unus eft j
simiiisFi- Spiritus, nam ex hacimitate fit, utfingulis per-
üo sc Pa fonis proprii infint charaderes , quibus nihil
trl‘ vel extra Trinitatem vel in Trinitate ipfa fimile
fit 5 utque nulla perfona fit alteri fuperior,
fuum unäquaque fibi proprium charaderem ob-
tinente. unde Bafilius de Spiritu-fändo cap. 18.
hanc unitatem perfonahs proprietatis Spiritui
quoque fändo convenientem, in ejus divinitatis
argumentum adfert. Hoc autem Cyrillus
fiepe Sc graviflime inculcat, unum eile Spiritum-
fändum , quemadmodum unus eft Pater Sc Filius
unus. Vid. cat. 16. n. 3. 8c 24. cat. 17. 11.2. .
cat. 4. n .i 6.
Spiritus- 2.7. Quod uni Deo proprium, Spiritui-fando
fanftus paflim attribuit Cyrillus. Primo Dei foliuseft,
docibus uni c u m a nullo dependeat , agere ex fumma po-
Dco pro- teftate. Id Cyrillus paflim ac fummo ftudio ur-
M Prx’ get Sc inculcat. fic cat. 17. n. 9. eum in Chriftum
baptifmi tempore defcendifle memorans,
* monet defcenfiim fuifte ex propria motione
profedum, kuToMvirfco wmGct<rei. fic cat. 16. n. 14.
probans Spiritum-fändum per fe fubfiftere, ad-
dudo Adorum loco, dixit Spiritus- fanclus i fe- ^
gregate mihi Paulum dp Bar nab am , Scc. fubjun-
git: Fides Spiritum viventem , fegregantem, ad-
vocantem, dr cum potefiate mittentem , c^aoiugi-
3uSg quemadmodum de Filio dixerat
' cat. H.n.i. Äeyeov... Äoyocc^aoiccs7z6(.
Verbum quod loquitur, dr dicit, Scc. Verbum potefiate
plenum. Quapropter Spiritum-fandum
ubique repr^efentat, ut bonorum omnium in
terra 8c in coelis authorem , donorumque difi.
penfätorem ex voluntate. Vid. cat. 16. n. 12.
22. 8c 23. Secundö , divinitatis unius proprium I
eft omnibus locis per immenfitatem adefle j ,
omnia contueri, etiam latentes hominüm cogi-
tationes j Sc in humanis cordibus eflicaciter ope-
rari, illuftrando mentem, voluntatem ad opera
bona appheando. Cyrillus porro Spiritum-
fändum Patri 8c Filio ubique prasfentem adefle
docet, in locis cap. 1. citatis •, pnetereaque fic .
loquitur, cat. 16. p. 22. Cogita, quöt nunc hic af-
fidetis: unieuique convenienter operatur , dt“ me-
dius adfians uniufeujufque compofitionem videt; <
videt dp cogitationcm dp confcicntiam , quidque I
dp loquamur , dp mente agitemus. Eadem de Chrifto
dixerat cat. 14. n. 30. Jgui in fuperis fedet,
dp nobis hic una prafens adefi ,• uniufeujufque
compofitionem df fidei firmitatem contuens. Me-
dius hic adeß , audiens qua de fe dicuntur, dp
qua apud te cogitas videns. Deinde Cyrillus in
prasfato cat, 16. loco , aflerta Spiritus-fändi in
medio auditorio przefentia, jubet auditores to-
tum orbem mente compledi.; Spiritumque fändum,
omnia in omnibus locis,qua:cumque ab ho-
minibusfiunt,bona opera infpirantem 8c operan- J
tem contemplari. Poft n. 23. in coelos aflurgere
prxcipit , eiimdemque angelorum omnium
in diveriis coelis exfiftentium pnefedum-, dodo-
rem, 8c fändificatorem animo confpicere. Alibi
docet eum Ecclefiam regere cat. 16. n. 22.8c
per Apoftolos 8c diaconos tarn multa mirabilia
operatum efle j cat. 17. n.21. 8c feqq. animas in
, baptifmo obfignare, aquas baptifmales vi fän-
ditatis replere, Chrifma ex communi elemento
fandum reddere,panem 8c vihum eucharifticum
L fuperventu 8c attadu fiio in Chrifti corpus
8c fänguinem tranfmutare ; ut vim in eo omnipotentem
agnofeas, quam Sc diferte profitetur
cat. 16, n. 22. his verbis : Magnum quiddam dp
omnipotent in donis d* ycieicriytoj,
& admirabile> Spiritus-fantlus. 3°. Divinæ na-
turæ propria eft fumma unitas, fingularitas, fim-
plicitas 8c immutabilitas cum miiltiplici ac di-
verfi generis operatione conjunda. Id tamqtiam
Deo proprium tribuit Cyrillus Patri, cat. 6. n.7.
ubi ait eum , cum uniformis fit fubflantia iaqvoch-
v!w xzdçucnv , innumeras tarnen divinitatis
operationes emittere. fimüia docet de Filiocat. 10.
n. 5. At idem de Spiritu fändo fufe copiofeque
confirmât, iifdem pene verbis quibus de Patre
loquens ufus erat. Cum , quemadmodum unus
eft Pater, Sc unus Filius, ita8c unum Spiritum
eflè ait. Cat. 4. num. 16. Difce unum effe hunc
Spiritum-fandum indivifum , multipotentem ; qui
cum multa efßciat, ipfe tarnen non difpertitur. ait
cat. 16. n. 3. cum unus , dp uniformis dp indivi-
duus fit y h ov fij mpvoeie)]}ç <t ddixapt-rov 3 gratiam
unicuique prout vult dividere , dp multas virtu-
, tes operari , quas longo ordine commémorât.
' Cat. i<j. n. 12. Idem repetit n. 25. Sc cat. ij.n .} .
4. 8c 5. Quartô. Remiflîonem peccatorum lar- Rcmifiîo-
giri, fändificare, juftos remunerare opus eft fo- [orumC îat-
lius divinæ poteftatis. Hæc omnia Spiritui-fändo g«w-
Cyrillus adtribuit. Sandificatio quidem -, pro-
prius ejus perfonæ charader. at cat. 14. n. 22.
Apoftolos a Chrifto, condonandorum in virtutè
Spiritus-fandipeccatorum poteftatem accepife dicit
cat. 16. n. 17.11.15. de Spiritu-fändo hæc ait. Hic
ad vos quoque modo venturus eft ; ac dumpeccata.
) veftra Jpinarum inftar concidct dp abfumét, pre*
tiofum anima veftra fundum magis nitentem effe
cl ur us eft. Spiritus quoque fändiis Cyrilli fên-
teatiâ charaderes tum baptifmi tum confirma-
tionis in animainurit,adoptionis donum tribuit,
8c Filii Dei charaderes 8c formam in anima
noftra rénovât 8c imprimit , cat. 12. num. z.
Tamdem cat. 17. n. 13. hos ei cumulât titulos :
Cufios dp fan Hifi cat or Ecclefia, animarum moderator
, eorum qui tempefiate jddantur gubernator ,
errantium collufirator ; certantium pugna arbiter ,
dp vincentium coronator. Quinto. Certum Cy- Spiritus«
rillo Deuminfpirafle fcripturas,8cutriufquete- fandius
ftamenti authorem efle. Unus fiifficiet locus ex ^ pc“^a'
cat. 4. n. 33 . Ifta nos docent divinities injbirata thor.
veteris dp novi teflamenti feriptura : unus eft cnim
utriufque foederis Deus , qui Chriftum in nova
confpicuum fadum pranuntiavit in veteri. Scrip-
turarum autem infpirationem St confcriptio-
nem Spiritui-fando tribuit ex authoritate agen-
ti. Ëadem cat. n. 16. Unus eft Spiritus -fandus
qui in lege dp prophetis, in veteri dp novo tefta-
1 mento eft loquutus. Cat. 11. n. 12. Ecquid aliud
eft quod cognofeat profundaDci,nififolus Spiritus-
fandus qui divinas feripturas eloquutus eft. Cat.
16. n. 2. Ipfe Spirit us-fand us c loquutus eftferipturas
iipfe de fe ip fo quoque dixit quacumque voluit.
Sc num. feq. Spiritus-fandus per prophetas de
Chrifto pradicavit \ dp poft adventum chrifti de-
feendity See. Denique cat. 17. n. 29. eidem attribuit
noviteftamenti inditationem.idemSp/ritus-
fanclus y qui ex corifenfu Patris dp Filii novum te-
Jlamentum in Ecclefia catholica cxcitavity libera