l7 * S. C Y R I L L I H I E R O S OL . A R C H I EP.
fuiflènt illis manus, emijji funt a Spiritu-fantto. A ’Qn^auVy c^ê7re/a<p^crcz.i/ •xjzao tv «t>«ÿ 7r|/eu/j& toç*
Spiritus-fan-
ftus nos ab
oneribus Iegis
libemvit.
Compendio
referuntur ge
lia S. Pauli ci
Id. inf. ». 34.
Palam inde eft, qurid Spiritus qui dicit & mitcit.
vivens fit & fubfiftens & cum efficacia óperans,
uti diximus. '
X X I X . Idem Spiritus-fancftus, qui ex con-
fenfu Patris & Filiia novum Teftamentum in Ec-
clefia catholica excitavit, liberavit nos ab diffi-
cilibus ad ferendum legis oneribus. iis dico quas
mundum & immundum, cibofque fpeclant 3 a
fabbatté, 6c noviluniis, 6c circumcifione 3 adfper-
fionibus, 6c facrificiis. Qua: pro ratione temporis
data, um bram habebant futurorum bonorum
} accedente autem veritate meritó fub-
'tracta funt. Quum enim, propter excitatam
Antiochije quariKonem, ab iis qui aiebant ne-
ceflarium eile eircumcidi 6c Moyfis confuetu-
dines obfèrvare, miflï effent Paulus 6c Barnabas
5 Apoftoli qui ifthic in Hierofolymis erant,
iVAsv Si 3 o Ti <5 Ttvdv/J& Z> Aè^3V yji m/A.7roy, £o>y
'(£l è vtytefos (& dvepyVVf ds el/Jimsc/Ufa.
x l f . TQto <3 Ttvev/dsb* <5 cLyiov, S 3 ov/xcpayict, *
•7ra>Tçoç y jj q y , T xyjvLo Sfcffiwv 'Qn t> jytViWK
Ex,xfydcti 0v<p)(nl,iô,vov y yÂ&jJ<lfCôtrtV v p & ç r Suer-
Cctçà.KTZé!V TV vôjuov (popvcov. T XOlvQ Xjfj CLhJO^-
ÿsdpTÜ 3 KZ4 ßf(t>fXtX.TZi)V Myco , OZtÇCoLTZOV TB Y3-1 IV-
(.■lhvicùv y G & fsp u is , ftfêuffianyiçjiav tb isi
ß <ncùv’ et x f x&eftV f . Sbjii/TDt y otliclv é»^]t ftutAovruv
ab univerfo legis 6c figurarum inftrudu , per •
confcriptam epiftolam orbem totum liberave-
runt. Neque veró fibi.ipfis tanta: molis rei
aucloritatem tribuêre, fed epiftola -fcripto data
ita confitentur : Vifum efi enim Spiritui-fanclo
& n o b is , ne q uid amplius vobis imponeremtis C
oneris, quant hxc necejfaria j videlicet ut abfti-
neatis ab iis qii£ fu n t i do lis immolata, & a fan -
g u in e , & fujfocato, & fornicatione. per ea qua:
fcripferunt, lioc apertè indicantes, quód ta-
metfi per homines apoftolos illud fcriptum
erat, tarnen ex Spiritu.fando pneceptum effet
ad totum orbem pertinens 3 quod Paulus 6c
Barnabas fumentes in univerfum orbem dela-
tum firmavere.
X X X . Hue deveefco fermone, dari mihi
d ya fo v y iAjtvcms q t ctÀti%icti, azet/eç^MSTO <A-
^gJjCùç. A/ct y ) T ’^717 T* Aly>V\
TU) V hiV (zéèdrTt(J.Vic&aj \ fl TVffy TO. ë.Sw Mwù‘(7B6)$ ,
F ctoAsu w BcLf>va.C,a. vrt,[A,<p%VTCor oi ôv
le £2 (FO Av/Mil <; OV TE$ , TUtVrCOV /U 'tfyf VOJXlXjyj
TV7Cl}Ô^J fZlrgp>fyfA.(tTO)V3 A’ éfoçsAwç efyçcLfyou
T oixjv/vdf)Uo A.7Tct>(rô\p r\A&J)iouxsAfJ. V fxU d y e<w- £
tviç eSïonscv t cw%vnlao to S toMtdu
o/JoAsy>v<nv èfjgcLQaç , ,^^7hçBMoJ'TB$• ’EfbÇe <
yd i t S dyico '7cvevfj(&Ti (c « fu v 3 fj^iSiv Trheov ’G m î- «
%côztj vfuv fiolçyç 3 vrKlu> T eWvetJjcé$ tovtzov: et7ré* ,
y*côa) elXtofeJuTZiiViy yfji ctj/AsiZiÇ y 7 5t) TniKToS 3 kj ,
Tcopyeldi’ J l ù>v eygOstyoy tovto S\)pyuvrn ç (raÇc^ç,
071 £ri W Si’ "^71ZWAcùV ay<§Çjf>'KU)V h i to ypctOeVy
etM* dyt'd T c y e v o iy jv / u ^ ix ô v ’fâi S Sfcfm-
y j.et' oTsf oi (t$èl 'V Beo»y&Gcty )(fj PoeoPyy A^Ccyrreç,
S -if Tntatty t oix.ouffyjlu/ ci^Jpaxmy,
A.'. ’Eil&ujzx, 3 ra AÔffiv yevô/dfjof, ovtyvcùfx/oJ
veniam à veftrà dileftione preeor, imo verô D 4 'ó^tangjif f
potius ab inhabitante in Paulo Spiritu-fando >
fi non pollim omnia perfequi, tum ex tenuitate
mea, tum vefträ qui auditis defatigatione pro-
hibitus. Quando enim pro dignitate explica-
verim, admiranda ejus in nomine Chrifti ex
. Spiritus-fandi operatione gefta? Qu^e in Cypro
erga Elymam magum, 6c qua: Lyftris in claudi
! curatione •, 6c in 1 Cilidta, 6c b Phrygia, 6c Galatia,
6c c Myfia, 6c d Macedonia geflit 3 v e le qu^
iö Philippenfi civitate: prxdicationem ejus di-
' c o , 6c Pythonis in nomine Chrifti ejedionem 3
noduque poft terr^ motum datam cuftodi
' carceris cum tota domo fua per baptifmum fa-
’T'd ohoiitouZ'fi6 c 9 fletüAö Tryevp&rpf' ' S i pW
vcypcLo tu m v 7u SleA%iVy cLcdevetctf tb ^ ip u j f
evexaPy tü xJ ttdv t clmuovtojv vpdfcT. TcoTe
aMxdK&T d ç icw Sii)yv<stf&f y T ut cm» £ dvegyelcLf t Q
cLyfii Tcvevjuÿ^sf C4> ovö/uctTi X&tçoeF J zw /^ c n a ^
rz&çÿ£,eif y r u f 6#Kt/7*y»a ’f h i EAu/^ t Q /j^ ^ v ,
f X) 7u f ôo A v ç p o if ’O n S y y o A sd %çy,7n la f' ^ co
K<AiJwat, dj fypvyta, , Xj T u A ^ ticç , x^ Mct-
E xbA hâ* ri 7û c v f y iA iT n a i f S X4)j>uypict A e y v s x^ y
P v fa v o f co ovoju&Ti Xe/Çüt» t * dm A & o îw ' r j f T do
v uKT ty^ /ujf o^opcoy, 5 "SlopioCpvA&W «Ç&4' ßcL7r}i<rjucL~
- lutem : aut quæTheffalonicæ, 6c ejus in mediis ' f a ?wond mnï&cur S™ cv QeantAovi'wy * ^ r co ,
Athenienfîbus in Areopago concionem : vel ejus p um i A %yajoif co A peia 7myco b\fjJty>çj.<to’ *1 w j
«6 7» . ] Alia multa epitheta curaulat cod. Coifl. To a^ ii tS
&c. Hie Spiriiat-fanflui Dei, tternns, beMtu, deifitw, See. Paulo
poft , loco fi Zfu/^rai Aiya>, habet fine fi , fyay<9‘«^ ' >dyut, prs.-
ceptis de mundo immundoque n Urnen to.
6 icuxnit. ] Loco awnit ita fciipfimns ex atuftoritate code). Coifl.
Roe, Cafaub. vel Tcnbendum «vnis.
7 •‘■SH tchktv. ] ConjunCtioncm Ksti adferipfimus ex codd. Coifl.
Roc, Cafaub. Ottobonianis duobus , Grod. & facro Textu. In
priore Ottob. & in Roe ac Cafaub. habetur nmvmv, quod non-
nulli Patres hie legifle videntur, & legit Vulgatus noftcr inter-
pres it. io, at Cyrillus Cat. 4. num. 18. feribit ctiam xhxtS.
Poftea , loco Si S> iSy^epot, quod Grodecius vertit, per quod feri-
ptum, ex codd. Coifl. Roe , & Cafaub. feripfimus SI.01 i'y&epor,
per en qus. Jcnpfere. Nufquam apud Cyrillum nomen iFy&Q®»
reperias , nifi adjeftivum , aUt fubftantivum neutr. generis. Vide
Cat. 14. num. 15.. Cat. 18. num. xi. Cat. 13. num. 5. fupraferi-
pfit, Si tnifeXys tTy&bpx.
S i/M-rtpcu. ] Editi ferentes , neccflario fucre corrigendi
ex codd. Ottob. Coifl. Roe , Cafaub. & Grod.
« w w .] Hie feriptum erat 7»s,ut in fequentibus. vifum eft
poncre W, ex Coifl; Roe, Cafaub. propter fuperius ci Kûnpu.
deinde mutatâ phrafi feribit auflor : i to ci (piximtfy See. Ob-
ferva inferius ad verba irvba><&‘ dmterlet* ,Gyrillum legifle videri
Aft. xvx. 16\ ■niÂinçf- uvBurec, ut legit Vulgatus nofler interpres,
ac ferunt multi mlf. novi Tel):, non autem mio/w *<!&<»>(&■ t
p quod in noftris græcis excufis habetur.
K /«to oeurptit.] Poft tr*,rpô> in editis adjungitnr m StrpSi ; qua:
vox cum omittatur ab Ott^j. 1. Se Grodecio , ncc poflit cum
rcliquis confirm , cam dclc™mus. in Coifl. codice , loco puid
(rMfilt, habetur , to Stopir. Roe vero Sç Cafaub. omittunt
oatrpSt, Se eius vocis loco to Stopi* habent. Fortaflis eas
omnes varias leétioncs, cum nonnulla mutatione , colligendo,
fic informari poflit TcxtUS : r ci lui tou-n , ptm ouep'n , pe&ÇoXài
vuv StopSr, ns Sï<rpoéu\céx(&, &c. fuEhtm in node, poft tern, ibo-
tum , vinculorum mutation cm, Sec. refpiciendo nimirum ad illud
Aft. xvi. 2(5. netirut to1 Sttrpfti dyeBi) , omnium vincula laxata
funt..
4 fi rlu>. ] Quum effet to in editis contra Syntaxin, repofui-
mus rlw ex Coifl, Roc, Cafaub.
C A T E C H E SI S XVI I . D£ S ï? i r i t ü -$an c t o II . 179
xcv Ko&y9a JlJdaJcctAietf, xj cvAftgtfcc 7raori ; newf A iQ urbe CorintliO) totaque in Achaïa doCendi
S i x& r cL^leiy Slnyr)(ro/d$j, TUf co Etpeoco Sfg> P u o -
-A9V yevojifyiecf '\jzrn y aiyly 7tv&jjnst%0<> ovepyeictf $
«t àiyvoouo'rtç fu oi " u o 'f'ji ctffÇjj'tegftV, e7ttyoo>-
<ruv SJcp ' f H<wAy SiSdoxccAiccf. 'Q^%VT0f S i cùnoîf
T u f y f & f % P ew A y y X) iA%vT0f % coyly T r v ù s fjsh f
’ffc l cùnoùf y ip\gA9UA> yA c io jU ff (c icasÇ^(Pr\rtivov.
ß T oozuitu t b 0 eV ’ dtmS Iw « y d çM Trv&jfdS$ixJ) , d f
p u t pisvov cw'fiy cL7rlô/vô^ov îc t c ÿ f ^ SA e t y ö x j7 U
labores ? Quomodo vero dicendo aflequar eas,
quie per Paulum Ephefi effed^e Tunt a Spiritu-
laiido operationes ? Quem quidem [ Spiritum-
ländtum ] ante nefeientes qui illic erant, pei*
dotftrinam Pauli cognovere. poftquam vero
impofuiffet illis manus Paulus, 6c veniflet fuper
eos iandrus-Spiritus, loquebantur Unguis ^ p r o -
phetabant. Tantaque fuper eo gratia Spiritüs
erat, üt non folum contadus ipfius fanitatem
ü . %
tv yecùfa W ’ffafefio/vSpcL aySttej.* è ovui- ß reEinderet 5 verum etiarn delata à carne ejus
I fA' * I» \ i \ » I i \ T" ~ f,. J . J i Or n : 1 ..i - ..I---- ------ - »_
XAVjia>y%£<ft7no<{v7mç vooyÇyXj cL7czAcwv<\V7u y 7rovupy
r7ty(kj[jcc{(gS »Su Si è tocçtu t^tepyet. e&gjbçcivfgç ,
0ZU/tvtf)&v'(c(4 TUf ßlCi\9lf X3t!(st»1<lV 'Gn TUMThiy.
, PlAçy-Tçipep (c tu co Tpoià.Siv xfp t E otvq&
V 3 HStttViyßivTU f i yhn TV- V7rvyy }(f 7TÊ(rc>V^£.
cLtü) X&rTtO y xfd dp%V7U ViXfOV y •\JZJO Si
FIcwAy CfyqeaÿïVTU. KM toi (urÇfti T014
'srfio&v’nçftts E<£gov, tois co M/Awtw x.Av%yfêtj
fudariâ & femicindia morbos curarent, 6c
Mali ipiritus abigerent. quin 6c ii qui curiofas f . i9.
artes exercuerant, comportantes libros coram
omnibus exurerent.
X X X I . Prætercurro 6c Troade gefta erga ^ . XXi
Eutychum, qui iomno degravatus, tertioque
è tabulate deorfum lapfus, mortuus fublatus
eft, 6c à Paulo incolumitati redditus. Præter- jja>Xx.
mitto earn quam preibyteris Ephefi Miletum
fGrÇfttyn'nicLs’ ois (pavepcSs eAeytv, O tI 'S tcviv/jccl ^ vocatis expofuit prophetiam 5 quib.us difèrte f .
"è cilytoy i f f thiAiv 2 ^picLpTvpe7u{ fxoiAiys>Vy otI, <è ait : uoniam Spiritus-fanctus per fingulas cirrd
iïfZs o, f J A rrf cimTi, nrl\nr c J\1 * f.\mu vita les tedificatuY mihi . dicens e iZtiS’ Slsf* TV 6<7tbIV 3 071 Ay' ttoAiv‘ iS^Aucno , auod. iVc. nr*i
0 ricwAsSi ° ti tù co 7raA<| yivo^tyja,
d / t if ^zu/jusimoj, cjo £ TV ecyly 7tj'ösfj&dss ooepyüccs
* tco y ‘ vèùjOfcfà Qey 3 xfj co ovô//sdà TV do ewoJ A&-
Pwu/tos ’Ex. 4 StwcL/ueoes 7oJtV tv d fy
tcvAj(jlolIss ,è'câJivSe f S Ï i T dylao (& ù ’ilw tcoAiv
Ç \içpv<stoAYi[À. 0 ewTOf ïlcwA9S" Xjf&U7U 3y ** Ay<t£>y
iStipuiyspei Si y tu 'îîêi Xciçocf Sinysv/iôpos, c*
E l f 3 T Kctjodpejets d va y^us , xf) /uecrois
Sïk&WcJm ßripyan , T c tn i f f 'Qd $nAiK9$ > 7t7nB S i
’£ki $t{çDU r\yi(jJiVQS X) Ay^nrtus» y ßcLaiAiciSyTOozuj-
*dw cao r7fvôJfj&(os d y i y v ïw n x .lw go <ro<piq.
fflSm 0 t t c w fo s y d f cÙjtov llSn tt ß c ta iA itt v lySufcco
AjgiTCTtosv i iT tiir ’Ev oAtyco fA& ttsi%is X&içia."'' “
•vitates tefiißcatur m ih i, dicens} quod, 6cc. per
hæe enim verba'y per fingulas c iv ita te s , fignifi-
cavit Paulus, mira quæ in unaquaque civitate
efFecit, ex Spiritus-fandi effiçientia prodire j
nutu Dei, 6c in nomine Chrifti qui in ipfo lo- j^ Ca
quebatur. Ex hujus faiidi - Spiritus v i , idem It;
Paulus in haric fàndam civitatem Hieruialem
x _ , , p , , properabat 3 quamvis Agabus ex Spiritu ipfi 1
7* MtdonmtàHt ewcd r t o f rm v o m s TrvékftuzTi’ D evencui;a prophetaret : Chrifti vero cum fiducia
dodrinam in populis prædicabat. Cæfaream aü . x
addudus, mediis etiam in judiciorum fubfelliis,
* modo coram Felice, b modo coram Fefto a aei.^
præfîde 6c c Agrippa rege, tantum ex Spiritu- ü â .x
fando 1 vidricis iii fapientia gratiæ habuit \ f a ‘
Paulus , ut ipfe jam Judæorum rex Agrippa
diceret : Parum abeß , quin mihi perfuadeas ut f . 1
ytvitZfy. T«7o 5 uytov TrvtVji&'Tzf EIcwAc? fiam Chriflianus. Idem fandus-Spiritus Paulo
jifij cv MeAm t ii vYitra, Su x^vti f «vots ^ iy i - præftitit, ut 6c in Melitenfi infula à vipera Act. ■.
^ws» "è cLCp&d.s ’’ eyoeiVy Sfatyo^ftis 3 ’Q n r vocrouJv- ^ morfiis nihil læderetur, 6c diverfàs ergaægro-
rmv ’fklTlAecm] m s ^TTBiW T«-ni Ö rnnrinr,™ w r f i rm r Trlpm ftn/lnt.
« au-iiBs. ] Roe, & Cafaub. *W9w. at inferius etiam num. 31,
feribit aüftor, W « ßj> * n i * ‘ I
ff ear’ «üt». 3 Sic codd. Coifl. Ottob. t. Roe , Cafaub. Grod. at
editi eV «üTÜr: quod profeftum putamus a librariiS, littcram 1
in fine vocum per vocalem definentium, cum feejueos verbum a
vocali incipit, importune adjicientibus. Ante r5 Xfa7B{> 7“
adtecimus ex Coifl. Infra , loco «< eronipS, Coifl. Roe, Cafaub.
habent to srorogjé, ut Aft. xix. 11. Cyrillus Cat. 10. num. 3. demones
VQcac rS noviipZ Stuixpetf. i
tantes curationes perfïceret. Idem ianéfcuscrebro
y Kam iit h?vTv%<». ] Ex Roe & Cafaub. pofuimus pro Kift
quod erat in editis •, quorum fènfus crat: Prttereo qt ~
gefta funt, & Eutychum. at illa Eutychi refurreftio u
moratur Pauli Troadc in urbe geftum.
S «cö^dtmV .] Ex cod. Ottob. ita fcripfi loco &&<pifas. quis enim
crat fenfus , ut illi Ephefii feniores prophetic dicerentur ? Peiro
verbum hoe abeft a codd. Roe, Cafaub. Se Grod. Veilem fcriptum
paulo fupra <ri «è rjr ®ör 7»ur, Sec. Inferius vero poft xé^v.ex cod.
Coifl. addidi i'n fi to e'|5r, ut minus fufpenfa Sc abrupta effet oratio.
e *<&/&■ * ©eS fi&jtSr, See. ] H*c de Dei nutu Sc Chrifti nomine
defunt in codd. Roe, Sc Cafaub. ficut in iifdem codicibus fimilia
verba Cat- i<5- num. 12. pag. 223. iin. 32. deleta funt. vide qua: in
hunc locum fubnotavimus.
£ A'ysïos. 3 Ex codd. Roe, Cafaub. Se Cyrillo ipfó fup. num. 28.
& Cat. 13. num. 23. cmendavimus editorum fcripturam AyxSn,
quamquam verum fortaffe hujus prophets nomen crat .Ay*««,
qux grsca vox generofum fignificat.
>i viüricu in fapientia gratie,.] Graciam fanfti-Spiritus fupra
dixit cu:
ibnfiXois rr.f ftciesT®» t fiUfiBi
hinsifotf 4 tS apis TUiippr®- i\ify4n x<xe*t. Sc infra num. 34»
Spiritum-fanftum vocat fanftificantcm & efficacem virtutem ,
aysoTuik xttf erepy«»»« Hie autem ejus gratiam viftricem
vocat, eo tarnen in loco ubi Agripps duritiam hon penitus
expugnavit St vicit j fed ad videndam Sc confitendam veritatis
vim adegit. At ca Paulum Agrippä etiam obftinatiorem e per-
fecutöre in prxconem mutavit, fup. n. 2 6 quod potenti Chrifti
virtute 8c fuperabundanti in ipfo gratia cffcftum ait Cat. 10.
'Troade num. 17- & iS. noU dftmipet; Jjrfpe^AtoWer i xd&t tS W(5 it
m me- F Eadem Spiritus fanfti gratia efficaciter operaifs , multos cx
judxis illis qui Chriftum crucifixerant. non folum credere , fed
is enim ctiam pndicationi Apoftolorum 8c precious perfeveranter inten-
IW-« dere fecit, fup. nüm. 21. ita lit non gratis viftricis defcftu > fed
propria Agripps obftinatione faftum fit,ut nonconverteretur;
quam obftinationem gratia, fi abundantior ipfi fuiffet data, facile
perfregiffet. Gratiam vero in tota hac orationc Cyrillus
non prxeife intclligit folum gratiam interierem Sc ädjutricem,
fed ctiam ei conjungit gratiam miraculorum , feientix , elo- .
quentis, Sec• qus Apoftolos primum robore connrfnans , Sc mi-
raculis ac bonis operibus confpicuos reddens, ad fimilfl in aliis
effeftus producendös per ipfos extendebatur. Vide Gat. iC. n. 16.
■ 4 tX“ v. 1 Ita fcripfi loco e^c*, nullo quamvis. codice adjutus >
led poftulantc phrafis hujus conftruftione, ut effet verbum re-
fpondens fequenti inm\i<rtp. csterum in codd. Roe, Cafaub. SC
Ottob, deeft id verbum. Ottob. 2. habet infra