jjjj fuffragante Alexandrino ipfo , qui hac in ipfa
difputatione manna dicat euchariftia: figuram
fuiflein qua Chriftus vere 6c corporaliter recipia-
tur, difertis teftimoniis ipfa pag. 312. d. 6c pag.
316. b. 317. d. 319. d. e. 322. b. his inquam omif-
fis, dieo i°. Alexandrinum fuam ipfius oratio-
nem interpretari, turn pr«cedentibus locum in
objectione citatum verbis pag. 312. b. c. ubi ait
manna typum fuiffe rerum futurarum 3 fed cum
veritatis tempus adveniet, Patrem dedifie nobis
panem de coelo, qui per manna fubminiftrationtm
veteribus tamquam in umbris defcribtbatur. oc
® if* -nig tS tlfivva. %op»y/ctg , vug dpyato-npotg dg or
ffHidig KpTYypd(pero. turn fequentibus pag. 319. c.
Ipfe nobis manna verum exhibit us eft Chriftus,
veteribus tamquam in imagine per typum declarat
Confaca- figurant partis , pro , panis qui eft figura, fed i3
tio- ' utrum hæcifti loco de quo agimus interpreta-
tio conveniat, hoc quæritur. Earn certe accom-
modare non poteft,quin ridiculam hanc 6c inep-
tam Cyrillo affingat fencentiam : In pane typo ,
corporis Chrifti nimirum, datur tibi corpus Chrifti
typic urn ; hoc eft , typus corporis Chrifti. Verum
eamdem , fi poteft, huic parallelo 6c ge-
mino accommoder teftimonio exeat. 13. n. 19.
ubi de Chrifti corpore in crucem ado interprecans
verba Jeremiæ , mittamus lignum inpa-
nem ejus, ait Cyrillus : Si te Dominus dignumha- ^
buerit, in p öfter urn cognofces quod corpus Chrifti
fiecundum evangelium figuram gerebat panis ,ru-
7sov fipepev aprov -, interpretatur Albertinus, figuram
gerebat panem. Ex his autem verbis fic argumentum
inftituo : Corpus Chrifti quod in cccna
figuram referebat panis , eft corpus eucharifti-
cum } non idem corpus in ftatu fuo naturali
exiiftens, quod eucharifticum corpus diftribue-
bat : illud enim nullam figuram referebat panis
3 at corpus referens panis figuram , illud
eft, -ex Cyrillo quod à propheta panis nomine
defignatum in crucem adum fuit. Cor- (
pus igitur eucharifticum idem eft cum corpore
crucifixo. Quam autem aliam panis figuram re-
ferre poterat corpus naturale 6c crucifixum ,
pneter fpeciem externam panis fibi ad velamen
circumdatam ? quod quidem Cyrillus dum auditors
fuo$ olim cognituros monet , id ipfe in
his verbis declarat cat. 13. In figura panis datur
tibi, 8cc. Eadem ergp in utroque loco figur«
acceptio pro figura nuda, externa fpecie., ap-
parentia pura. Ecquid enim verb in pane tranft
mutato, qui panis jam non eft tametfi adhuc ejfe j
vide at nr cat. 23. n. 9. de quo , quidquid fugge-^
rat fenfus, fola audienda eft fides corpus Chrifti
ejfe confirmans n. 6. quid inquam in ejufmodi
pane, præter nudam prioris ftatus figuram 6c
fpeciem fupereffe poteft ?
Erpcndimr 84. Suam Albertinus fententiæ Cyrillianæin-
Cyriiii Ale- terpretationem munit diverfis Cyrilli Alexan-
îoTsTb drini teftimoniis , quæcumfenfum perfpicuum
Aibercino habeant à nemine fano ad litteram fumendum,
laudatus. & idcirco cum euchariftia cbmparari non de-
beant, prætermitto. Unum ex illis folum Cy-
rillianæ propofitioni fimilem, quoabutitur,ex- ]
cutio. ait Cyrillus lib. 3. in Johan, cap. 6. pag.
312. e. 3 £ /& ™ v t u v , 071 t o t f iv v e t to
etÀtjSnvov ctùroç îçiv ô Xçjlç'oç , coç at tvttcù tcS #fiv-
1U. yopuyeï&cu to7ç dpyauûTtpoiç v o d /^ io ç 7mç$t tS
©2a tù îTOrpaç. Oftendemus autem per omnia in fe-
quenti difputatione dicenda , quod manna verum
ipfe eft Chriftus, qui in manna figura vete-
rib us 4 Deo drpâtre datus inteUigitur. Atqui Chriftus
in manna veteribus non dabatur realiter.
Nec ergo ex Cyrilli Hierofolymitani fententia
confequitur , in typo panis ( quern poflumus in-
telligere panem typum ) Chriftum vere dari.
Omiflaambarum Alexandrini 6c Jerofolymitani
loquutionum difparitate 3 quod altera de tempore
incarnationem antecedente agat, in quo
Chriftum hominem nondum exfiftentem, jam
turn dari in mentem venire non poteçat 5 altera
verb de tempore incarnationem fubfequuto :
quodque alteram adjun&a omnia ad figuratum
fenfum, alteram ad litteralem déterminent >
us. A uto? yiu7v to /afinct T^aAnSjvov dvtJ'ei^Sm
Xexrog, cog at Mvt &g apyuioripoig Sjd tvttk Jb-
Xx/Jfyog. turn deinde cum manna dicit evangelical
do&rin« figuram pag. 318. a. ita nempe nuda
Chrifti figura erat, ut rem quoqtie alteram
figuraret. Oftendat Albertinus fimiles in Hiero-
folymitano, de euchariftico pane ad imaginem
^6c figuram redado loquuriones. Dico z°. Ale-
^xandriniin objeda propbfitione fenfum efle, per
manna veteribus datum, Chriftum adumbrari 3,
qui quidem tamquam verbum omni creature
rationali , uti proprius ac naturalis intelledua-
lium fubftantiarum cibus , jam turn 6c arigelis
6c veteribus ad fandificationem dabatur , pag.
314. c. 312. d. tamquam hjmo yeroolim in euchariftia
largiendus era t, ad vivificandum fpiy
ritum noftrum , & corpus in incorruptionem contiy
nendum, 6c per fidem atque amorem in cordi-
) bus noftris inhabitat, pag. 312. d. ce(fantibus
enim turn legis figuris , ipfam veritatem nobis in
cibum vel in delicias ( lego rpotplu) non rputplw ,
quam vis perinde fit) & fruit ionem propofitum
iri, pag. 316. b. Chriftum videlicet qui nos ad
longavam vitam a li t , cum per fubminiftrationem.
fancli-Spirit us , turn participation P R O P f i . i l
c a r n i s , qua nobis Dei participationem indit
dr inferit, tug \diuA oupxog, optt&citnig
tIuj 0*8 pctTo%lw, pag. 323. b. Qui denique
omni virtute dr gloria nos replet, in interior a cordis
per fidem reft am & charitatem pcrftttam il-
« latus dr reconditus. pag. 319 • c * I^unc objedie
propofitionis fenfum efle inde conficitur, quod
fit hcec tota Cyrilliana: difputationis fumma,
cujus thefim 6c argumentum fibi in verbis ob-
jedione contends propofuit.
8 5. Nihil moror quod ad quartam argument! RCfp0nfi«
noftri partem reponit : cum corpus & fanguis ^ibcrtini
Chrifti in membra noftra diftribui dicuntur , id
foli corporiac fanguini typico convenire 5 de gumenti.
proprio Chrifti corpore , neque ab ipfis catho-
? licis afiirmari. Fatemur ipfum Chrifti corpus in confutti
membra noftra non dividi. Sed humane ora- tur*
tionis confuetudinem ac totiusTraditionisexem-
plum fequuti, illud merito de Chrifti corpore
affirmamus,quod fpeciebus fub quibus delitefcit
proprium e ft: qua quidem oratione non licerec
uti nifi fub illis fpeciebus contineretur. In feri-
ptura tribuuntur angelis omnes adiones corpore
« , qua: extrema: fpeciei ab ipfis aftumta: pro-,
pri« erant. Quid ? ipfe Chriftus pronuntiavit,
quis eft qui me tetigit ? Luc. vn i. 41* cum ex"
tremam
tremam tantum, non interioris tunic«, fed pal-.
lii exterioris fimbriammulier attigiflet. Atqui,
inftat Albertinus, ne Cyrillum de proprio Chri-
fti corpore loquutum credamus, obftat. i°. quod
cat. 14. n. 30. Chriftum d nobis came abeffe pro-
nuntiet.-2°. quod paulo poft laudata in argu-
mento verba n. 4. Judseis vido vertit , quod
verba Chrifti, n i s i m a n d u c a v e r i t i j
me am c a r n e m , non Jpiritualiter acce-
perint; fed ojfenfi abierint retro, exiftimantes ilium
fe ad manducandas carnes hortari. Ea igitur
verba non ad litteram fed fpiritualiter 6c facra-
mento tenus intelligenda : nec propria Chrifti
caro in euchariftia manducatur. Nec nos ca- f
tholici, qualem illi concipiebant animo car-
nium Chrifti manducationem credimus. Ita fe
fub figura panis compoftiit Chriftus, ut quam vis
ibi fit corpus ejus, cujus participation Chriftum
in nobis ferimus, in unum cum ipfo corpus com-
paginemur, 6cdivin« natur« huiccorpori cum
noftro commixto hypoftatice conjund« parti-
cipes efficiamur j abfit tarnen fenfibilis mandu-
catio carnium. Quod autem came abeffe dici-
tur a terris Chriftus , intellige de fenfibili 6c (
corporali pr«fentia j qu« quidem fidei locum
6c facramenti rationem auferret.
Q u a r t ü m A r g u m e n t u m .
86'. Ex his verbis informatur cat. 22. 11. 5.
In novo teftamento panis eft coeleftis , dr pocu-
lum falutaris animam dr corpus fanClificantia.
quemadmodum enim panis corpori conveniens eft,
ita verbum anima confentaneum, n. 6. £>uamobrem
nc tamquam nudis (elementis) pani dr vino
(in euchariftia) propofitis adtende. funt enim E
corpus dr*fanguis Chrifti fecundum Domini affe-
verationem. nam eiiamfi illud tibi fuggerat fenfu
s , fides tarnen te certum dr firmum efßciat. Ne
judices rem ex guftu ; fed ex fide citra ullam du-
bitationem perfuafus efio y te corporis dr fanguinis
Chrifti dono dignatum fuiffe. tamdem num. 9. Ift-
h«c edodus 6c certiffima imbutus fide quod qui
videtur panis , panis non eft tametfi guftu fenfibilis
f i t , fed corpus Chrifti ; dr quod videtur vi-
num, vinum non eft etiamfi ita gufiui vide atur,
f id fanguis ChriJH; 6cc. Qua alia verborum for- E
mula uteretur Albertinus, fi cui nefeienti pro-
bare vellet oricalchijm quod tenet-, aurum non
efle j angelum externa hominis fpecie vefti-
turn, hominem non eile ? vfm argumenti per
fe perfpicuam paucis explicabo. Primo, panis
ille coeleftis animam dr corpus fanttificans verbum
divinum eft , anima conveniens uti proprius ac
naturalis ejus cibus. De verbo divinofermonem
efle probat , tum hujus fententi« cum fubfe..
quenti coniundio per particulam quamobrems
turn aliena huic loco fermonum Dei mentio, ad
quam nihil ante auditoris animum pf«paravit.
Pams ergo eucharifticus eft verbum Dei, nimirum
corpori Chrifti hypoftatice conjundum.
Secundo. Ita panem dr vinum eucharifti« nuda
elementaefle negat, ut aliam prorfusnaturam fecundum
Domini affeverationem, nempe corpus 6c
euchariftiam Chrifti efle affirmet. Tertio, adferit
euchariftiam non efle quod fuggerit fenfus ;
quod oculis & guftui videtur ejfe : fed iliud ,
quod, dubium ex contraria fenfuum renuncia^
A. tione videtur. Quod iiiggerit fenfus, quod
guftui fapit 6c videtur oculis, eft, euchariftiam
panem efle materialem ac vinum: hoc igitur non
eft. Id de quo dubitare facit fenfuum teftimo-
nium, illud eft, fit ne corpus 6c fenguis Chrifti.
h«c enim apud Cyrillum catechefis hujus n. 1.
dubitantium oratio , non efie Chrifti corpus dr
fanguinem. hoc igitur euchariftia.
87. Cum Albertino paucis abfolvam. Ait ille
ad fecundum Cyrilli teftimonium in argu-
mento laudatum, cum duo fint in euchariftia i
alterum fubftantia panis 6c vini euchariftici, al-
terum facramentalis eorum ratio qu« in in fi-
5 griificatione confiftit •, nullo modo circa prio-
rem partem Cyrillum velle fenfuum teftimonium
recufari : fed tantum circa pofteriorem 3
qu« cum fit pr«ter ,6c fupra teftimonium fenfuum
qui ad earn non perveniant, redemonec
in hac parte rem non efle judicandam ex fenfuum
teftimonio. Suam hanc refponfionem mp.-
nit fimilibus , ut quidem putat, Cyrillian« fententi
« Patrum teftimoniis ,- qui aiunt baptiftni
facramentum non oculis «ftimandum efle fed
' mente,magis adtendendum ad id quod in eo non
videtur , quam ad id quod videtur, 6cc. Hebe-
tes nos putat Albertinus , cum perfuadere*
vult Cyrillum fenfuum teftimonium non recu-
fare circa partem eucharifti« vifibilem ? eapr«-
cife res eft de qua negat fenfus audiendos. Pars
ilia Albertino eft panis dr vinum materiale. Atqui
hoc ipfum eft quod Cynllus euchariftiam
exiftimandam efle negat , licet ita fenfibus vi-
deatur. Ubi apud ilium vel levilfima panis 6c
vini vifibilis , 6c illis fuperaddit« figur« 6c effi-
) caci« invifibilis» fignificatio ? deerantne illi verba
quibus rem neceflariam ac pr«cipuam pure
ac diferte exprimeret ? aut tarn alienam naturalis
verborum fiiorum fenfiis interpretationem
rudibus candidatis fubjungendam relinquebat?
ex tarn multis qu« Albertinus cumulat Patrum
de baptifino fententiis, quas cum Cyrilliana coni
tendit, eftne una in qua illi negent aquam bap-
tifmalem aquam efle 3 cumque fenfibus videa-
tur aqua naturalis ,. hos tamen non audiendos
confirment, fed ex fidei teftimonio longe cer-
tiori credendum efle , quod videtur aqua gra-
tiam efle invifibilem, in quam, fic ut olim in vi- .
num,ipfaecclefiafticaprecetranfmutata fit ? non
diftirixit Albertinus duo diflimillima rerum genera,
unum in quo; eft aliquid prater dr Cupra.
fenfuum teftimonium'5 alterum quod eft contra
idem fenfuum teftimonium. Primum eft cum
prater rem fubjectam fenfibus aliquid aliud eft
quod fenfum fugit 6c fuperat. Sic in baptifino
6c chrifinate, pr«ter aquam 6c unguentum ,
adeft Spiritus - fan&us. Alterum , cum res
fenfibus fubjefta aliud eft ab jeo' quod efle
videtur. Sic oricalchum non eft aurum , quod
hujufmodi rerum imperitis videtur, fedaliafpe-
cies. angelus externa hominis fpecie contedus,
homo non eft , tametfi nefeienti ita videatur,
fed angelus. fua cuique rerum generi enuntian-
do peculiaris convenit oratio. In primo genere
non negatur audiendum efle fenfuum teftimonium
j fed tantum nihil fupra audiendum j ut
nihil in re efle affirmetur nifi quod eorum teftimonio
contineatur. in fecundo negatur plane