strutnenta emptionis suae sunt. Alias sicut matron* est mater pn-
mi pueri, id est,quasi mater nati,ita materfamiliasilia est, quae
plures enixa est.Nam familia ex duobus esse incipit.
a . A u u s patris pater est, ab aeuo dictus,id est, ab antiquita-
te . Proauus aui pater est,quasi prope auum . A b a u u s proaui pater,
iam longe ab auo. A t a u u s abaui pater •
! o. Tr i t auus ataui pater, quasi tetrauus, id est, quartus supra
auum . Sed tritauus vltimum cognationis nomen est. Familia enim
oritur a p a t r e , terminatur in tritauo .
i i F i liu s , et f i l l * a familia died; ipsi enim pnmi in ordine
nascentium existunt: vnde et Cornelia familia stirps ipsa omms a
C o rn e lio o r ta . . .
i 2 . F am ilia autem a femore . Femore enim genus , e t stirps
ostenditur. Nam familia pro sends abusiue , non propne dicitur . l i r . J.NCUU r ---------- ' , ,
■ 12. S tirp s exlonga generis significatione vocatur . G n a tus di-
ctus, quia generatus .Vnde et per g scribitur .S o b o le s eo quod substitutio
sit generis. - . , .
I a . Quadripertitus est autem ordo filiorum ita : V m g e n itu s ,
p r im o g e n itu s , m éd iu s , nou is s im u s . V n ig en ilu s , post quern nullus .
P r im o g e n itu s , ante quern nullus . M é d iu s inter omnes. N o u is s im u s
post omnes . Idem et minimus a monade .N o u i s s im u s autem piopter
quod nouus : quia ceteri praecedendo antiquiores existant .
1 5 . Q u a tu o r etiam mo d is f i l i i ap p e llan tu r , n a tu ra , g | | | | g
non in matrimonium tantum9sed in fa-
miliam quoque mariti,et in sui heredis
locum venisset. Quod Isidorus ait, ma-
' tronam. esse quasi matrem aati, alii melius
explicant, ona in matrona esse pro-
ductionem, vt a patre fit patronus . De
varia significatione vocis Materfamilias
accurate agitManutius in not. ad lib.5»
Ciceronis Fam. epist.io. Vide etiam infra
cap, 7. num. 13. AREVALVS.
9. Alii auum ab abba deducunt, quae
vox ex syro sermone originem trahit.
AREVALVS.
1 1. Filius . . . Filia . Quasi tamilius ,
no haec quidem reiicicnda .GRIAL .
12. Femore enim genus. Silan.Coth.
enim. hand dubium quin e , cum
alterum sequeretur, omissum sit a Ubra-
rio . tenendum ergo feroure , vel femore,
quando vtroque modo constat veterts locator
. GRIAL. , . r
13. Suboles, eo quod sit substit . tr-
go suboles, non soboles, ex hac quoque
notatione scribendum apparet. GRIAL .
Ib. Scribo soboles , vt plerique soient
. Nam siue sit a suboleo , siue a substitutions
, permutatio literarum satis fre-
quens est, praesertim euphoniae gratia .
AREVALVS. ,
14. Idem et minimus a monade, via.
lib. seq. lit. M- GRIAL . ■ ,
Ib. Minimus est a minor : et hoc tor-
tasse a minuo . AREVALVS .
Onatuor modis. E x Aug. H
a d op tion e > d o c t r in a . N a t u r a , veluti quum dicuntur filii Abrahae iu-
daei. lm ita t io n e , vt ipsius Abrahae fidem imitantes ex gentibus,
dicente Euangelio : Potens e s t D e u s de la p id ib u s i s t is su s c ita r e f i l io s
A b r a h a e , vel sicut eosdem iudaeos Dominus filios esse dicit diaboli,
a quo non nati, sed quem fuerant imitati.
16. A d o p t io n e quoque, quod humana consuetudine nulli licet
néscire, vel sicut nos Deo non natura, sed adoptione dicimus,
P a te r n o s t e r , q u i es in c a e l i s . D o c t r in a , sicut Apostolus filios suos
appellat eos , quibus Euangelium praedicauit.
17. F i l i i autem ideo in legibus liberi appellantur , vt isto vo-
cabulo secernantur a seruis : quia sicut seruus in potestate est do-
mini, sic filius in potestate est patris . Inde etiam fit em an cip a tion
vt sit liber a patre : sicut fit seruo m a n um is s io , vt sit liberatus a
domino.
18. Item lib e r i dictî, quia ex libero sunt matrimonio orti. Nam
filii ex libero , et ancilla seruilis conditionis sunt. Semper enim, qui
nascitur , deteriorem parentis statum sumit.
19. N a tu r a le s autem dicuntur ingenuarum concubinarum filii,
quos sola natura genuit, non honestas coniugii : iidem et pueri
a pube.
20. A d o p t iu u s filius est, qui aut a patre insto, aut auo, aut
proauOjin cuius potestate est,' per emancipationem est traditus
in alienam potestatem, qui vtriusque fert nomen, vt Fabius Aemi-
lius, vel Scipio Paulus.
21. G em in i sunt, non duo tantum simul nati, sed etiam plures.
De geminis autem, vno aborto, alter, qui legitime natus fue-
rit, v o p is c u s nominafur.
22. Pos thum us vocatur , eo quod post humationem patris nascitur
, id est, post obitum . Iste et defuncti nomen accipit : sic enim
lex voluit, vt, qui de defuncto nascitur, defuncti nomine appelletur.
contra Adimant. cap, 5. , et 1. Retract,
cap.22. GRIAL .
19. Iidem et pueri a pube . Haec for-
tasse ad alium locum pertinent : siue
puer sit a pube, siue a purus, siue a srafc,
et dorice Wp . AREVALVS .
20. Vt Fabius Aemilius, vel Scipio
Paulus . Vel Fabius Aemiliantts 9 Scipio
Paulinus. GRIAL,
T om . I I I .
21. Vopiscus etc. ex Plinio lib.7.c.io.,
et Solino cap. 1 ., al. 4. AREVAL.
22« Posthumus eo quod post humat.
E Seru. Aen.6. ad v. Tua posthuma proles
. Sed A . Augustinus, et Jacob. Cuia-
cius postumus scribi volunt, v t sit sola
productio verbi post, v t in postremus:
quorum sententiam adiuuant antiqui num-
m i. GRIAL ’
K k k