t e l le c tu s : Spiritus c o n s ilii, et fo r t itu d in is : Spiritus s c len t ia e , e t pie-
ta tis : Spiritus timoris D om in i .
14. Spiritus autem p rincipa lis in Psalmo quinquagesimo legi-
tur: vbi quia tertio spiritus repetitur , nonnulli Trinitatem intelle-
I0 .4 .24. xerunt ideo,quia scriptum est: Deus spiritus e s t . Q uod enim non
est corpus, et tarnen est,videtur restare, vt spiritus sit. Intelligunt
ergo ibi nonnulli, Trinitatem significari; in sp ir itu p rin c ip a li Patrem :
in sp ir itu recto Filium: in S p iritu sancto Spiritum sanctum .
15. Spiritus sanctus ideo donum dicitur,eo quod datur . A
dando enim donum est nuncupatum . Notissimum est enim , Dominum
Iesum Christum, quum post resurrectionem a mortuis a-
scendisset in caelum , dedisse Spiritum sanctum : quo credentes im-
pleti, linguis omnium gentium loquebantur.
16. In tantum autem dbnum Dei est, in quantum datur eis,
qui per eum diligunt Deum . Apud se autem Deus est: apud nos
autem donum est, sed sempiterne Spiritus sanctus donum est ,
distribuens singulis gratiarum dona-, prout vu lt.
17. Nam et prophetias, quibus vult, impertit, et peccata, qui-
bus vu lt, dimittit. Nam peccata sine Spiritu sancto non donantur.
1 8» Spiritus sanctus inde proprie charitas nuncupatin', vel quia
naturaliter eos, a quibus procedit, coniungit, et se vnum cum eis
esse ostendit: vel quia in nobis id agit, vt in Deo maneamus, et
ipse in nobis.
19. Vnde et in donis Dei nihil maius est charitate: et nullum
maius est donum D e i, quam Spiritus sanctus.
20. Ipse est et g r a t ia , quae, quia non meritis nostris , sed
14. In Vulgata Verha Ioannis : Spi- stolae ad Galatas . AREVALVS .
ritus est deus. In psalmo 50. Miserere
m e i, deus etc. v. 12. Et spiritum rectum
bmoua in visceribus meis : v. 13. Spiritum
sanctum tuum ne auferas a m e : v.14. Spiritu
principali canfirma me . Haec omnia
de tertia Trinitatis persona multi intelligunt
; v t idem dicatur Spiritus rectus,
sanctus , et principalis . Patres, qui Trinitatem
in Spiritu principali, in Spiritu
recto, in Spiritu sancto intelligunt, recen-
set Lorinus comment, in Psalmos, scilicet
Cassiodorum , Haimonem , vtrumque
Brunonem, ac Bernardum , qui fortasse
id didicerant exHieronymo in cap. 4-epi-
17. Donantur pro condanantur a pro-
batis scriptoribüs vsitatum . Hinc in quas-
dam vulgares linguas perdono . Sanctifia
catio iusti in sacris literis, et a sanctis
Patribus Spiritui sancto tribuitur . An autem
habitatio in iustis per charitatem ,
et praesentia propria sit personae Spiritus
sancti, an tribus personis conue-
niat, quaerit Petauius torn. 2. theolog.
dogmat, lib. 8. cap. 6. num. 5 . , qui con-
cludit y proprie , et singulari modo Spiritum
sanctum cum iis , quos sanctos facit
, coniungi, et messe ipsis . AREVAL*
voluntate diuina gratis datur, inde gratianuncupatur. Sicutautem
vnicum Dei verbum proprie vocamus nomine sapientiae , quum sit
vniuersaliter et Spiritus sanctus , et Pater ipse sapientia, ita Spiritus
sanctus proprie nuncupatur vocabulo charitatis, quum sit et Pater,
et Filius vniuersaliter charitas.
2 1 . Spiritus sanctus d ig itu s D e i esse in libris euangelii apertissime
declaratur . Quum enim vnus Euangelista dixisset: ƒ» d ig ito Luc. xr. 20.
D e i eiicio daemonia : alius hoc idem ita dixit: ln sp ir itu D e i e ii- JxJj" *2' 2*'
cio d a em on ia . Vnde et digito Dei scripta lex est,data die quinqua- Accor. 2. 2.
gesimo ab occisione agni: et die quinquagesimo a passione Domini
Iesu Christi venit Spiritus sanctus.
22. Ideo autem digitus Dei dicitur, vt eius operatoria virtus
cum Patre , et Filio significetur. Vnde et Paulus ait : Hae"c a u tem I,Cor' I2-XIomnia
operatur v n u s , atque idem Sp ir itus , d iuiden s s in g u lis , prout
v u l t . Sicut autem per baptismutn in Christo morimur, et renascimur,
ita spiritu signamur , qui est digitus Dei , et spirituale signaculum
. Spiritus sanctus iccirco in columbae specie venisse scribitu
r ,v t natura eius per auem simplicitatis, et innocentiae declaretur
. Vnde et Dominus, E s ta t e , inquit, simplices , s icut columbae
Haec enim auis corporaliter ipso feile caret, habens tantum inno-Matth. 10. id.
centiam , et amorem .
23. Spiritus sanctus inde nomine ignis appellatur, propter ignis, quod
in acribus Apostolorum per diuisionem linguarum,vt appa-
ruit, qui et insedit super vnumquemque eorum .
24. Propterea autem diuersarum linguarum gratiam apostolis
dedit,vt idonei efficerentur fidelium eruditioni populorum.
25. Quod vero supra singulos sedisse memoratur, id causae
est, vt intellig atur per plures non fuisse diuisus , sed mansisse in
singulis totus, sicut fere ignibus mos est.
21. Quum enim vnus Euangelista .
habeat, v t ait A rist. lib.-j.de part. GR.
Luc. c. 11.-GRIAL .
lb . Felle caret: de hacvulgiopinione
It>. Alius . Matth, c. 12. GRIAL .
dixi ad lib.2. Canninis Paschalis Sedulii
1h. In Vulgata : ln spiritu Dei eiicio
v. 171. Per volucrem, quae felle caret.
daemones . AREVALVS .
'AREVALVS .
2Zl natura . . . . Ipso feile caret .
24. Apud Griallum , et alios excusos
Verba sunt Tertull. in tib. de baptism.,
erat eruditione: reposui eruditioni, quod
f f itl> etiam cum plerisque loquitur D. Th.
serrsus postulat: nam e , et 2 in.mss. saepe
3'p. q. 39. artic. 6 . , non quod fe ile pror-
commutantur. AREV.
sus carear, sed quia fe llii quam minimum