dicuntur, vt non habeant turpem vsum , sed ea homines ad res
bonas vtantur .
5. Peeulium proprie minorum est personarum , siue seruorum.
Nam peeulium est, quod pater, vel dominus filium suum, vel ser-
uum pro suo tractare patitur . Peeulium autem a pecudibus dictum
, in quibus veterum constabat vniuersa substantia.
6. Bonorum possessio est ius possessionis, certo ordine, certo-
que titulo acquisita,
7. Intestata hereditas est, quae tes tarnen to scripta non est: aut
si scripta s i t ,iure tarnen nequaquam est adita.
8. Caduca inde dicuntur, quia eius heredes ceciderunt.
g. Familia herciscunda estdiuisio hereditatis inter heredes . Her-
ciscunda enim apud veteres diuisio nuncupatur.
10. Communi d'tuidundo est inter eos, quibus communis res
est: quae actio iubet, postulantibus iis arbitrum dari, cuius arbitratu
res diuidatur,
1 1 . Finium regundorum actio dicta, eo quod per earn regan-
tur fines vtrique, ne dissipentur, dummodo non angustiore quin-
que pedum loco ea controuersia s it.
12. Locatio est res ad vsum data cum definitione mercedis.
13. Conductio est res in ysum accepta , cum constituta mer-
ced e ,
14. Res crédita est, quae in obligationem ita deducta est , vt
ex tempore, quo contrahebatur, certum sit earn deberi.
15. Vsura est incrementum foenoris, ab vsu aeris crediti nun-
cupata,
16. Commodatum est id , quod nostri iuris est, et ad alterum
5. Pro suo tractare, hoe e s t, pro suo
administrare • De huiusmodi peculio malta
tureconsulti Dig. lib. 15. tit. 1 . , qui
de peculio inscribjtur . AREVALVS .
8. Suspicor , legendam 9 quia ab eis
beredes. Vlpianas iji lib. regular. tit.17.
de Caducis : Quod quis sibi testamento
relictum ita v t iure ciuili capere pos s i t ,
aliqua ex causa non ceperit , caducum
appellatur , quia veJuti cecidit ab eo .
Apud Fabrettum cap. 10. puin. 319. in-
scriptio vetus habet: D. Lab er ius secun-
dus procur. Caducorum . AREV.
9. Clarius familia herciscunda est he-
reditas diuidunda . Vide tit,2. lib. 10. Dig«
AREVALVS.
10. Titulus 3. lib. 10. Dig. De com-
tnuni diuidundo . AREVALVS .
11« Dummodo non angustiore quin-
que ped. Negationen tollit A . August,
ad leg. xii. ta b .c .io . GRIAL.
Jbid. Dig. tit. 1. lib. 10. Finium regundorum
. AREVALVS,
16. Commodatum , Commodum lib.
0. mendose. GRIAL .
lb . Cum modo temp. Id e s t , cum
temporaliter translatum est cum modo temporis, quamdiu apudeum
commodo sit, vnde et commodatum dictum est.
17. Precarium est, dum prece creditor rogatus permittit, de-
bitorem in possessione fundi sibi obligati demorari, et ex eo fru-
ctus capere. Et dictum precarium, quia prece aditur : quasi prece
adium^r pro d litera commutata.
18. Mutuum appellatum est, quia id,'quod a me tibi datur,
ex meo tuum fit.
19. Depositum est pignus commendatum ad tempus, quasi diu
positum .Deponere autem quis videtur, quum aliquid metu furti,
incendii, naufragii apud alium custodiae causa deponit.
20. Interest autem in loquendi vsu inter pignus, et arram .
- Nam pignus est, quod datur propter rem creditam , quae dum
redditur, statim pignus aufertur. Arra vero e st, quae primum pro
re bonae fidei contractu empta, ex parte datur, et postea completur .
21. Est enim arra complenda, non auferenda, vnde qui habet
arram, non * reddit, sicut pignus , sed desiderat plenitudinem,
et dicta arra a re , pro qua traditur. Item inter pignus, et fiduciam,
et hypothecam hoc interest.
22. Pignus est enim , quod propter rem creditam obligatur :
cuius rei possessionem solam ad tempus consequitur creditor .
Ceterum dominium penes debitorem e s t.
23. Fiducia est, quum res aliqua sumendae mutuae pecuniae
gratia vel mancipatur, vel in iure ceditur.
24. Hypotheca est, quum res commodatur sine depositione pi-
gnoris, pactione, vel cautione sola interueniente.
25. Momentum dictum a temporis breuitate, vt quam cito,
quam statim saluo negotio reformetur, nec in vllam morain propraefinitione
temporis. A l . per commodum
temp. GRIAL .
17. Dictum precarium q. p. a. Pro-
ductio verbi est arium, vt in armario .
Sed etifiaivo[j.tvov ita commode explicari
quis neget ? GRIAL .
19. Apertumest, quod depositum est
a de , et positum . Sed Isidorus , vel ali-
quis alius, ex quo ille sumpsit, exprime-
re voluit, depositum esse pignus commendatum
ad tempus , quod aduerbio diu
notauit . AREV.
21. Dicta autem arra a re . Immo ab
arrabone praecisa v o c e . GRIAL .
Ib. Arra , siue arrha ( vtroque enim
modo scribitur) hebraicam originem habet
. Itali dicunt caparra , et arra , Vide
lib. 9. cap. 9. num. 6. ARE VAL.
23. Vel in iure ceditur . Quomodo
iuris cessio f ia t , docet Vlpian. in fia gm .,
et Caius citatus a Boetio in Top. GR.
25. Momentum - - vt quam cito .
quam statim . Ita meliores libri . GRIAL .
apud Grial.
redde t.