nissimet praedicantes : sed et siqua sunt concilia, quae sancti Pa-
tres, spiritu Dei pleni, sanxerunt, post istorum quatuor auctorita-
tem omni manent stabilita. vigore: quorum gesta in hoc corpore
condita continentur..
i x. Synodus autem ex graeco interpretatur comitatus, vel coetus.
12. Concilii vero nomen tractum est ex more romano. Tempore
enim x quo causae agebanturconueniebant omnes in vnum ,
communique intentione tractabant.. Vnde et concilium a communi
intentione dictum,, quasi communicilium . Nam cilia oculorum sunt.
Vnde et considium consilium, d in
12. Concilii nom.. t. e. m. rom. E
Seru.Aen.6. ad v .Nec vero h.s. s. d. Quid
autem esset concilium > ostendunt Laelii
Felicis verba, apud Agell. lib. 5. c. 27. Qui
non. vniuersuni populum, sed partem ali-
quam adesse iubet, non comitia , sed concilium
edicere debet. Sic enim legendum
docuit A . August. ex C ic e r o n e e t Liuio
GRIAL ..
ƒ&. Quasi communicilium . Ita Ra-
bdnus : quasi consilium veteres libri9 vnus
Salmant. ante %6o. annos scriptus 1 quasi
conscilium , quod ad hunc quidem locum
attinet, mendose \ rem totam attend
tius si- spectes y, haud: prorsus absurde .
Nam. Conscilium: Isidore aetate solere
s c r ib im ih i certe non. f i t dubium, nam
etpaulo post idem codex habet: Vel conscilium
a societate, etc.. E qua scriptu-
ra duas ipse notationes confecit. Vt conscilium,
sit ( neglecta s. ). concilium
et hoc. quasi communicilium yveLsit■ { ne-
glecto c ) consilium et hoc: quash considium
9 d in l liter am transeunte,. qua
de. re Festus : Consilium vel. a consulen-
do vel. quod. in. vnam rem. plurium men--
tes consideant. Fuisse5 autem hanc con-
scilii; scripturam. in vsu , testatur. Pierius
Valerianus lib. y^Aen.. ad v; Consilium,
summit r^d. r. h. Hoc Gratiani- correcto-
r.es non.viderunt, nulla: tamen re illorum
sensus aeque adiuuatur . Nos antiquorum,
eodicum scripturam■ repraesentauimus
quae9 hoc animaduerso, e t emendari9et sup-
pleri fa c ile possit. : vt- nihil: sit iam am-
plius 9 quod desideretur . GRIAL ..
lb.. Inter tractabant, et Vnde. Griar
l literam transeunte .
litis asteriscum posuit, nescio , qua per-
motus ratione. Correctorçs romani De-
creti Gratiani ad dist. 15. can. i| notant,
locum hunc in Etymologiis mendose le-
gi . Tunc producunt verba praefationis
ad. editionem Parisiensem conciliorum :
quae est praefatio interpolata Isidori Mer-
catoris ► Denique aduertunt*in Gratiani
codicibus multas esse varietates} e qui-
bus ea lectio retenta fuit, quae visa est
melior, quamuis adhuc fortasse aliquid
desideretur. Hue respexitGrialius in nota
^ Canon Gratiani ad textum. nostrum
collatus-sichabet:: Concilii veto nomen . . .
tractabant. Vnde CONCILIVM a communi
intentione dictum, quasi CONSILIVM :
CONCILIVM quasi. CONSID1V M , D in
L. literam transeunte , v e l CONCILIVM
dictum, est ce communi intentione9eo quod
in vnum dirigant omnes mentis obtutum.
Cilia enim oculorum. sunt • vnde qui si-
bimet dissentiunt 9 non: agunt concilium ,
quia, non consentiunt in vnum . Hinc etiarn
conuentus est nuncupatus9 eo quod ibi homines
conueniant in vnum : si cut. a con-
uentu. coetus dicitur9sic et concilium a
societate multorum, \iik vnum. In praefa-
tione ad. genuinam. canonum. Hispaniae
collectionenu in codice. Vattcano 1341.
haec breuius proferuntur i: Concilii. vero
nomen tractum e x communi. intentione eo
quod in. vnum dirigant: omnes. mentis obtutum
.Cilia- enim oculorum. sunt .. Vnde
et qui sibimet dissentiunt9 non agunt concilium
, q uian on sentiunt. vnum . Coetus
vero etc. 9 vt in textu. nostro; vsque ad.
mneupatus : quod ibi omnes. conue.niunt 9,
L I B E R VI. 267
13. Coetus vero conuentus est, vel congregàtlo a coeundo , id
est, conueniendo in vnum .Vnde et conuentus est nuncupatus: sic-
ut conuentus coetus, vel concilium a societate multorumin vnum.
C A P V T X V I I .
De cyclo Paschali■.
P ■. i ! ..
1. JL aschalem cyclum Hippolytus episcopus temporibus Alexatidn
imperatoris primus conscripsit. Pose quem probatissimi auctores Eusicut
conuentus coetus 9 vel concilium a
societate multorum in vnum. Explicit praefatio
.In codice Vaticano 5764. haec est
varia lectio : Vnde et CONCILIVM CONSILIVM
9 C in S liter a ( -pro literam )
transeunte : pro quo plerique , Vnde et
CONSIDIVM CONSILIVM, D in L literam
transeunte. AREVALVS .
Cap. xvii. n .i. Paschalem cyclum Hippolytus
episcopus. Post vocem episcopus
lacuna est in cod. Neap. Hieronymus in
Catalogo negat, se reperire potuisse, cuius
vrbis episcopus fu e r it. Gelasius Papa
Metropolis Arabum episcopum facit ( Bo-
strae fortasse 9) eius enim vrbis subscrip
t s in conciliis nonnunquam legitur • 7.0-
naras, et Nicephorus Portus Romae episcopum
fuisse tradunt. Reperta Romae est
ante annos xx. illius marmorea statua se-
dentis 9 legiturque cyclus hie paschalis in
lateribus sedis cum catalogo operum illius
, non tamen integro 9 quia lapis ea
parte fractus . GRIAL •
lb. Theophilus . E x Catalogo Gennadii
. GRIAL .
Ib. Victorius. Ita omnino legendum ex
Bed. lib. 6. de ratione temp. c. 48.; et ex
Gennadio, cuius verba sunt'. Victorius,
homo Aquitanicus, inuitatus a S. Hila-
r io , vrbis Romae episcopo, composuit
paschalem cursum , ( A l. recursum ) in-
dagatione cautissima | post quatuor prio-
res , qui composuerant, id e s t, Hippo-
lytum , Eusebium , Theophilum , Prospe-
rum . Victorius quoque legitur in vetustiss.
libris Salmant., et Complut. GRIAL .
Lb. Doctrinae de cyclo paschali ecclesia
alexandrina quodamraodo mater
habita fu it, quoniam apud aegyptios hu-
ius supputations antiquitus tradita esse
videbatur peritia , vt ait S. Leo Magnus
in epist. 64. ad Martianum imperatorem ,
et multis confirmât amicus noster Rai-
mundus Diosdado in eximio suo opere
adhuc ms. Marcologia critica in dissertât,
de schola catechetica Alexandrina . Isidori
, aliorumque diligentiam in paschal!
cyclo ordinando eomnrendat Braulio ep.
22. tom. 50. Hisp. sacr., vbi 'agit de festo
paschali : Sic enim antiqui maiores no-
stri praescripserunt, id e s t , ad Theodo-
sium imperatorem Theophilus , sic successor
eius Cyrillus, sic Dionysius, sic ad
papam Leonem Proterius , necnon et Paschasinus
( forte Paschasius ) , et reliqui,
quorum longum est facere mentionem .S e d
et nostri temporis v ir insignis Hispalen-
sis Isidorus : nec credo 9 eos in negotio tarn
magno, ac necessario, praetermissa diligentia
, ac labore, potuisse delinquere .
De Hippolyto episcopo , eiusque cyclo
multi multa scripsesunt. Sed consulen-
dus in primis illiistriss. praesul Simon
de Magistris in opere : Acta martyrum
ad Ostia Tiberina sub Claudio Gothic0
ex ms. codice regiae bibliothecae Tauri-
nensis Romae 1795. Quibus quindecim
dissertationes praecedunt de S. Hippolyto
, eiusque operibus. Dissertatio vero se-
ptima tota est De Hippolyti cyclo paschali
. In dissertatione 13. cap. 5. episcopa-
tus Portuensis eiusdem S.Hippolyti astrui-
tur . Vide etiam dissertationes duas Fran-
cisci Blanchini Veronensis De calenda*
L l 2