i j . Meridies dictus , quasi medidies, hoc est, medius dies, vel
quia tunc purior dies est. Merum enim purum dicitur . In toto enim
die nihil clarius meridie, quando sol e medio caelo rutilat, et omnem
orbem pari claritate illusttat,
1 6. Suprema est postrema pars diei , quando sol cursum suum
in occasum vertit: dicta, quod superest ad partem yltimam d ie i.
1 7 ‘ Serum vocatum a clausis seris, quando iam nox veniet,
vt vnusquisque somno tutior sit.
1 8. Hodie, quasi hoc die, et quotidie, non cotidie t sit quot
d'tebus. 3
19‘ Cras, quod est postea .
so. He sternum est pridie: et dictum hesternum ab e o , quod
iam dies ipse sit a nobis extraneus, et praetereundo alienus.
2 1 . Pridie autem, quasi priori die .
22. Perendie , id est, per ante diem , vel in antecessum, id est,
prius.
C A P V T XXXI.
, . N „
De Node,
ox a nocendo dicta, eo quod oculis meeat. Quae iccirco
lun&e, ac siderum lucem habet, ne indecora esset, et vt consola-
A en. i. ad v. Tenet ille imtnania saxa .
Varro lib, 5. mane, quod tunc manat dies
ab oriente : nisi potius, quodbonum an-
tiqui dicebant manum. Vidend. item Sent.
Aen. 3. ad X. Stant manibus arae . GR.
Ib. A mambas Macrob. lib. 1. Saturn,
cap.-}. Mane autem dictum , quod a io-
cis inferioribus , id est, a manibus iucis
exordium emergat. Et in fin. lib. 8. infr.
GRIAL.
15» Haec eadem iisdem fere verbis
cap.42. lib. 3. n. 3. AREVALVS .
16. Suprema est post . Varro . Supre-
ma summum diei, id a superrima . Hoc
tempus xn . tabulae dicunt occasum esse
solis . GRIAL .
lb . Iuuencus lib.j. v. 564. VI dm a la-
bentis restabat fordo Iucis . Prudentius
hymn. 8. Cathem. v. x i . Quart« deuexo
superest in axe - Portio Iucis . GR.
17. Serum . A l. Sero . GRIAL.
18. Et quotidie , non cotidie . F id.
sup. lib. g. c. 27. GRIAL .
19. Cras, quod est postea. Deesse vide
tur aliquid . E t postera fortasse lezen.
d um . GRIAL .
22. In antecessum , id est , prius .
Gloss, in antecessum , et apud
Settee, in antecessum soluere, hoc e s t ,
antequam dies debiti c ed a t. GRIAL .
lb . Non satis clare ab Isidore expri-
mitur significatio vocis perendie , quae
significat diem proximum crastino , diem
tertium, quasi perempto die, vel per vnum
diem transeundo. AREVALVS .
Cap.xxxi. n. 1. Nox dicta. E seru.
Aen. 1 . ad V . Ponto nox incubat atra .
Rabun, lib. 10. c. 6. Nox dicta, quod no-
ceat aspectibus j vel negotiis humanis,
eiue quod in ea fures, latronesque no-
cendi aliis occasionem nanciscantur? Nisi
potius a graeco vvi-, v t ait Varro . GR.
retur omnes nocte opérantes : et vt quibusdam animantibus, quae
lucem soils ferre non possunt,ad sufficientiam temperaretur .
2. Noctis autem, et diei alternatio propter vicissitudinem dor-
miendi, et vigilandi eifecta est, et vt operis diurni laborem noctis
requies temperaret.
3. Noctem autem fieri, aut quia longo itinere lassatur so l,
et quum ad vltimum caeli spatium peruenit, elanguescit, ac labe-
factos efflat suos ignes : aut quia eadem vi sub terras cogitur, qua
super terras pertulit lumen, et sic vmbra terrae noctem facit . Vn-
de et Virgilius , Ruit Oceano nox, - Inuoluens vmbra magna ter-
ramque, polumque.
4. Noctis partes septem sunt, vesper, crepusculum, conticinium,
intempestum , galliciniuin, matutinum, diluculum .
5. Vesper a Stella occidentali vocatur, quae solem occiduum
sequitur, et tenebras sequentes praecedit. De qua Virgilius , Ante
diem clauso componet vesper Olympo .
6. ïenehrae autem dictae , quod teneant vmbras .
7. Crepusculum est dubia lux. Nam creperum dubium dicimus,
hoc e st, inter lucem,et tenebras.
8. Conticinium est, quando omnia silent. Conticescere enim si-
lere est .
9. Intempestum est medium, et inactuosum noctis tempus: quando
agi nihil potest, et omnia sopore quieta sunt. Nam tempus per
se non intelligitur, nisi per actus humanos. Medium autem noctis
actu caret.
Ib. Consolaretur homines..^/, omnes.
GRIAL .
Ib. Conferenda haec sunt cum lib.
De natura rerum cap. 2. AREVALVS .
3. Noctem autem fietfi - lumen . Lucre
t. lib. At nox obruit ingenti cali-
gine terras, - Aut vbi de longo cursu
sol extima caeli - Impulit, atque suos ef-
flauit languidus ignes - Goncussos itere ,
et labefactos aere multo : - Aut quia sub
terras cursum conuertere cogit-Vis eadem
, supera quae terras pertulit orbem •
GRIAL .
Ib. De cursu solis vide cap.i7.1ib. De
natura rerum cum not., AREV.
4 * Noctis partes . Seru. Aen. 2. Sunt
autem solidae npetis partes secundum
Varronem hae ; Vespera, conticinium ,
intempestum , gallicinium, lucifer . GR.
Ib. Noctis partes in lib. De natura
rerum cap. 2. nonnihil diuerso modo
referuntur . AREVALVS .
6. Tenebrarum etymon idem lib.15.
cap. 10. Alii tenebras diei putant,quod
homines iis teneantur, ne videanr, aut
libere agant. AREVALVS .
7. Creperum dubium. Eleganter Ambros.
Laetus dies hie transeat, - Pudor
sit vt diluculum, - Fides velut meridies,-
Crepusculum mens nesciat.Est autem creperum
Sabinum verbum>vt ait Varro.G'R.
9. Intempestum . . . id est, actu. 0 -
mnia sunt Seruii -Aen. 3. ad v. Nox in-
tempesta tenebat. GRIAL .