250 E T Y M O L O G I A R V M
uino afflatus spiritu, reparauit, cunctaque legis, ac prophetarum volumina,
quae fuerant a gentibus corrupta,correxit, totumque vetus
testamentum'in viginti duos libros constituit, vt tot libri essent
in lege, quot habebantur et literae.
3 • Apud graecos autem bibliothecam primus instiruisse Pisistra-
tus creditur atheniensium tyrannus : quam deiuceps ab atheniensibus
auctam Xerxes, incensis Athenis , auexit in persas , longoque post
tempore Seleucus Nicanor rursus in Graeciam retulit.
4. Hinc studium regibus, vrbibusque ceteris natum est comparand!
volumina diuersarum gentium, et per interprètes in grae-
cam linguam vertendi,
j . Dehinc magnus Alexander, vel successores eius instruendis
omnium librorum bibliothecis animum intenderunt, maxime Pto-
lemaeus, cognoinento Philadelphus, omnis literaturae sagacissimus,
quum studio bibliothecarum Pisistratum aemularetur, non solum gentium
scripturas, sed etiam et diuinas literas in bibliothecam suam
contulit. Nam Septuaginta miha librorum huius temporibus Alexan-
driae inuenta sunt.
C A P V T IV ,
De interpretibus. H I. - lie etiam et ab Eleazaro pontifice petens scripturas veteris
testament!, in graecam vocem ex hebraica lingua per Septuaginta
interprètes transferre curauit : quas in Alexandrina bibliotheca habuit.
2. Siquidem singuli in singulis cellulis separati, ita omnia per
Spiritum sanctum interpretati sunt, vt nihil in alicuius eorumcodi-
3, Apud graecos autem. Totus locus
e x Agellii lib. 6. c. vit. Vid. Athen, et Citer.
3. de oral. Eustathius Aristarcho ,e t
Zenodpto ad id vsum Pisistratum dicit.
Plato in Hipparch. Pisistrati filium Hip-
par chum Homeri libros Athenas detulis-
se j torque decantari in Panathetsaicis lu-
dis iussisse a i t , GRIAL.
5. Ptolemaeus . . . omnis literat. sag.
Verba Tertull. in Apolog. c. 18. GRIAL .
lb . Septuaginta milia. s. 0.1., septin-
genta milia A g e ll., et Marcellin, lib. 22
GRIAL .
Cap. iv . n. 1. Et ab Eleaz. E x Hieron.
in Chron. GRIAL .
2. Siquidem sing. Idem refert Aug.
lib. 2. de doct, Christ. , et lib. 18. de ci-
uit. c. 42.5 et Epiph. lib. de ponder. , qua
de re nimis multa a nostris hoc tempore
dicta su nt. GRIAL -
Jbid. Inter recentiores , qu! de hi-
storia versionis S e p tu ag in ta interpretum
agunt, <;onsulendus in primis is , quem
nuper commemoraui , illustrissimus De
Magistris. ARE VAL VS • .
L I B E R V I. 251
ee inuentum esset,quod in ceteris vel in verborum ordine discre-
paret.
3. Fuerunt et alii interprètes,qui ex hebraea lingua in graecam
sacra eloquia transtulerunt : sicut Aquila, Symmachus, et Théo-
dotion : sicut etiam et Vulgaris ilia interpretation cuius auctor non ap-
paret, et ob hoc sine nomine interpretis Quinta editio nuncupatur .
4. Praeterea sextant, et septimam editionem Origenes miro la-
bore reperit, et cum ceteris editionibus comparauit.
5. Presbyter quoque Hieronymus > trium linguarum. peritus, ex
hebraeo in latinum eloquium easdem scripturas conuertit, eloquen-
terque transfudit, cuius interpretatio merito ceteris antefertur. Nam
est et verborum tenacior, et perspicuitate sententiae clarior, atque ,
vtpote a christiano interprète, verior.
m i
C A P V T V.
De eo, qui primum Romam libros aduexit.
i SÉ
M B !
1. LV.omam primus librorum
Perse Macedonum rege deuicto
3. Et vulgaris . Haec verba non sunt
Augustini. GRIAL .
lb . Vulgaris ilia interpretatio, Haec
est versio Itala , quam vpcant : ac for-
tasse legend um vulgaris Itala interpre-
.ratio , nisi contra hinc coiligat atiquis,
apud S. Augustinum lib. 2. de Doctr.
.christ. cap. 15. legendum ita i l ia , non
Itala , vt nulla olim versio Itala voca-
ta fuisse dicatur , quod nonnemo con-
tendit. Nota est haec controuersia, in
qtia explicanda alii passim versantur .
AREVALVS.
4* Miro labore rep. Esc Catalog. Hier.
in Origen. Reperit autem has editiones
( v t ait Epiph. ) in doliis, quintam vero
in Actaeo lito r e , ait Hieronymus inprae-
ja t . ad homil. Origen. a se vers as . GR.
5. Presbyter quoque . Aug, 1 de ci-
uit. cap. 43.G R IA L .
lb. Cuius interpretatio . E x eod. 2,
de doct. Christ., quae tarnen non de Hiero-
nymi interpremione, sed de Jtala dicuncopiam
aduexit Aemilius Paulus y
: deinde Lucullus e Pontica praetur
ab Augustino . GRIAL .
lb , Atque vtpote a Ch. int. v. Haec
quidam libri non habent, neque libro 1.
de ofßc. eccles. leguntur \ sunt tarnen in
vetustioribus. GRIAL..
Cap.v. n. I . Aemil; Paul. Videndum f
num ad hoc satis s i t , quod Plutarchus Ae-
milii abstinentiam laudans , narrat, //-
bros regis dumtaxat filiis studia litéra-
rum tractantibus concessisse , cum auri y
et argemi aceruos, reïiquamque praedam
ne aspicere qûidem v o lu e r it. GRIAL .
Ib. Deinde Lucull. Cicer. in Lu cull.,
et 3. de finibus . Sed quod Lucullo Isido-
ru s , Pompeio , qui Lucullo successif, beU
lumque confecit , tribuit Plin. lib. 7. r.30.,
GRIAL .
Ibid, De Lucullo Plutarchus Isidoro
consentit : et bibliotheca quidem Lucul-
li quodammodo publica erat, et doctis
omnibus patebat : sed ipse tamen ius ,
manciphimque sibi retînebat ,, vt notât
Lipsius in syntagm. de bibl.cap.j, AREV.
I i 2
H