398 E T Y M O L O G I A R V M
collidunt: sicut hebraei, et syri. Omnes mediterraneae gentes in
palato sermones feriunt, sicut graeci, et asiani. Omnes occidentis
gentes verba in dentibus frangunt, sicut itali, et hispani.
9. Syrus , et chaldaeus vicinus hebraeo est in sermone , con-
sonans in plerisque,et literarum sono . Quidam autem arbitrantur,
linguam hebraeam ipsam esse chaldaeam, quia Abraham de chal-
daeis fuit:quod si hoe recipitur, quomodo in Daniele hebraei puevid.
var. lect. ri linguam, quam non nouerant, doceri iubentur?
10. Omnem autem linguam vnusquisque hominum siue arae-
cam , siue latinam , siue ceterarum gentium aut audiendo potest
tenere , aut legendo ex praeceptore accipere . Quum autem ora'nium
linguarum scientia difficilis cuiquam sit, nemo tarnen tam d'esidio-
sus est, vt in sua gente positus suae gentis linguam nesciat. Nam
quid aliud putandus est, nisi animalibus brutis deterior? lila enim
propriae vocis clamorem exprimunt: iste deterior, qui propriae linguae
caret notitia .
11. Cuiusmodi autem lingua locutus est Deus in principio
1.Gen.3. mundi, quum diceret , Fiat lu x , inuenire difficile est : nondum
enim erant linguae . Item qua lingua insonuit postea exterioribus
hominum auribus, maxime ad primum hominem loquens , vel ad
Mare. 1. xi. prophetas, vel dum corporaliter sonuit vox dicentis Dei: T’u csfi-
lius mats dilectus, vbi a quibusdam creditur ilia lingua vna, et
sola,quae fuit, antequam esset linguarum diuersitas : in diu&Ris autem
gentibus creditur, quod eadem illis lingua Deus Loquatur,
qua ipsi homines vtuntur, vt ab eis intelligatur .
1 2. Loquitur autem Deus hominibus non per substantiam innunc
auctior Matritensibus typis recudi-
tu r . Idem nunc collection! innumerabi-
lium alphabetorum etiam exoticarum
gentium ordinandae , et illustrandae stre-
nue allaborat. AREVALVS .
9. Syrus, et chald, vicin. E x Am-
bros.i. Hexam. c.8., et BasM.homil. i.QR.
Ib. Quidana auteni arb. Verba Hie-
ronyrn. ad Daniel, cap. 1. GR.IAL.
10. Animalibws brutis deterior. E x
duobus Tarr* * et kaban. GRIAL .
11. Lingua , quae communis erat
omnibus hominibus ante linguarum di-
uersitatem » et confusionem , censetur
fuisse lingua , quae nunc hebraea dicitur,
atque id nomen sortira est ex Heber.
Lingua ergo ilia, postea commun! , et
deinceps hebraea dicta, multi censcnt
facta fuisse verba , quaecumque vel a Deo,
vel ab Ada mo , vel ab Eua, vel a serpente
dicta esse legimus tribus primts
capitibus libri Genesis . Vide Perezium
ad cap.2. Genes, v. 20. AREVÀLVS .
12. Non quod angelorum etc. Haêc
est solutio quàesdohis . Et multi quieiem
hyperbole vsum fuisse A|>ostolum asserum
; ex quo Theodorus Beza in commentary
ad eum Apostoli locum plane
L I B E R IX . 399
uisibilem , sed per creaturam corporalem, per quam et hominibus
apparere voluit, quando locutus est . Dicit etiam Apostolus : Si
Unguis hominum loquar,et angelorum . Vbi quaeritur , qua lingua I. Cor.13. i.
angeli loquantur : non quod angelorum aliquae sint linguae, sed
hoc per exaggerationem dicitur .
13. Item quaeritur,qua lingua in futurum homines loquantur
: nusquam reperitur . Nam dicit Apostolus : Siue linguae cessabunt. i.Cor. 13. 8.
14. Ideo autem prius de linguis, ac deinde de gentibus po-
suimus, quia ex linguis gentes , non ex gentibus linguae exortae
sunt.
C A P V T II.
I G e
De gentium •uocabulis .
rens est multitudo ab vno principio orta, siue ab alia na-
tione secundum propriam collectionem distincta : vt Graeciae
Asiae, hinc et gentiiitas dicitur. Gens autem appeliata propter ge-
nerationes familiarum, id est, a. gignendo , sicut natio a nascendo .
2. Gentes autem , a quibus diuisa est terra , l x x h i. 3 quindecim
! ineptos dicit eos, qui hoc loco disputant
de angelorum linguis . Sed re vera Patres
, et alii interprètes arguendi non
sunt, qui, etsi. linguam proprie dictam
in angelis non agnoscuut, tarnen ex A-
I postoli verbis colligunt, esse qnamdam
inter angelos collocutionem, quam Apostolus
linguam appellat . Ita Chrysosto-
mus ad cit. Apostoli locum : Linguam
\ angelorum hie appellat, non corpus an-
I gelis attribuens, sed eiusmodi e s t, quod
ait : Quamuis ita loquar, v t angeli inter
I si colloquuntur . De modo autem locu-
tionis angelfçae quid Patres, et theologi
I senserint, vide Petauiuin lib. 1. de Angelis
cap. 12. AREVAL.
j 13 •_ Nusquam reperitur . Respondet
j quaestioni, et addit ex Apostolo , linguas
j cessaturas . Non desunt tarnen , qui bea-
19 P°St resurrectionei» in caelo lingua
nebraea vsuros putant . AREVALVS .
, *+• Gentes ex linguis exortas aitlsi-
orus, quia diuisio gentium , quae qui-
m lam existebant, ex diuisioiie linguarum
origrnem habuit. AREVALVS .
Gap. il. n. 2. Gentes autera a quibus •
Aug. 16. de ciuit. c. 6. Ex Ulis igitur tribus
hominibus Noe filiis Septuaginta très ,
vel potius, vt ratio declarata est , etc.
Nempe cap. 3. de clararat. GR1AL.
Ib. Gur Isidosus, et Augustinus aiunt,
potius 72. fuisse linguas, quum summa
in 73. linguas recidafc? Scilicet quin , vt
ait S. Augustinus, Heber , et Phaleg, qui
in hoc numéro distincte ponuntur , nec
duas diuersas gentes fecerunt, nec duas
diuersas linguas habuerunt, propterea nu~
merus illarum gentium, et linguarum re*
cte dicitur fuisse Septuaginta duo . Sed
obseruanda est sententia Pererii in Genesin
lib. 16. disp. 10., qui ait, dub esse
distinguenda , alterum , quod Patres ex
historia Mosis elicientes, vt certum , di-
xerunt, quot erant tune gentes , et fd-
miliae hominum , tot fuisse eis tributas
linguas : alterum , quod , vt celebratum
ab hebraeis , et vulgo etiam iactarum
inter christianos, non tamquam certum ,
!