ftlatritensîs edi-
t io .
collationes *
conatus Zaccarias
.
S e d e t i l i u m Garsias Loaîsa a . c i m a x c m . i n t u l i t i n Matritensem s u a m
C o n c i j i o r u m Hispan'tae e d i t i o n e m . A d c e s s i t h i s Francofartensis Q j j i t i q
Andreae Schotti, Societatis n o s t r a e V i r i d o c t i s s i m i , q u i i n Hispania illustrata
i p s u m h u n e l i b e l l u m r u r s u s t y p i s : e x p r i m i i u s s i t , s u i s a d n o t a t i o n i b u s e x -
p l i c a t u m . Miraeus a . c i o i a c x x i x . e o d e m l i b r o s u a m a u x i t Bibliothecam
Ecclesiasticam, q u a m A n t u e r p i a e d i u u l g a u i t . C a r d i n a l i s q u o q u e Agairrius
( T . 111. Conciliorum Hispantae p a g . 7 1 . et seqq. ) s u i s m a r g i n i a d s c r i p t i s ,
a t q u e S c h o t t i a d c a l c e m r e i e c t i s a n i m a d u e r s i o n i b u s e m e n d a t u m , i l l u s t r a -
t u m q u e c o m m e n t a r i o l u m i s t u d p r o t u l i t . M i t t o , q u a m p r a e m a n i b u s h a -
b e m u s , Fabricii e d i t i o n e m .
9 . I a m v e r o Matritensis i l i a e d i t i o a d v u . m s s . l i b r o s e x a c t a , p r a e -
s e r t i m v e r o a d e x e m p l a r Fontis Sancti, apad Galistaeum Cauriensis D i o e -
c e s i s s e x , e t x i . c a p i t i b u s c o n s t a t , a S i x t o R o m a n a e V r b i s B p i s c o p o i n i -
t i o d u c t o . N a m p r i o r a x i v . c a p i t a , s i q u i n c t u m e x c i p i a s d e O s i o , c e t e r a e
e d i t i o n e s v e l p l a n e o m i t t u n t , v e l v t a p p e n d i c u l a m i n c e r t i â u c t o r i s Isido-
ri , e t Ildefonsi l i b e l l i s a d i u n g u n t , a b O s i o e x o r d i u m Isidoriano c o r a m e n -
t a r i o d a n t e s . A t q u e e q u i d e m e x i s t i m o , c a p i t a h a e c v e r e a d Isidorum
s p e c t a r e c u m p r a e f a t i u n c u l a , q u a m i n f r a i n u e n i e s . N i h i l e n i m i n h i s c a p
i t i b u s ( s u p p l e o extat, quod Isidoro indignum sit') . V issias ( de hist• Lat. 1. i l . c a p . 2 J . ) a i t d e Isidoro. Etiam opusculum composait de x l v i , v i r i s
illustrions , quod ms. exstat C a n t a b r i g i a e in bibliotheca Collegii S . B e n e -
d i c t i , et O x o n i i in Collegio M e r t o n e n s i . Q u a e q u i d e m v e r b a i n d i c a n t ,
n o n q u a l e c u m q u e o p u s h o c e s s e , s e d i p s u m i l l u d i n x l v i . c a p i t a d i s t r i -
b u t u m , q u o d i n Matritensi e d i t i o n e h a b e m u s . Q u a m o b r e m Hispano i l l i
c o d i c i a u c t o r i t a s a d e e d i t d u o r u m C o d i c u m Anglicanorum . P r a e f a t i u n c u l a
v e r o , q u a m Mtraeus o b i i e i t , n i h i l h a b e t d i f f i c u l t a t i s 5 s i a d Hieronymi ,
a t q u e Gennad'ti l i b r o s c u m d o c t i s s i m o Perezio r e f e r a t u r . I t a q u e i m m u -
t a n d u s e s s e t o r d o , a c Matritensis e d i t i o p r o r s u s r e p r a e s e n t a n d a .
10. E t s i t a m e n n e c t i t u l u m , n e c o r d i n e m Fabricianae , v t p a r e r a t ,
a b i e c i j m u l t a t a m e n c o n t u l i , v t l i b e l l u s i s t e i n n o s t r a h a c e d i t i o n e a b -
s o l u t i s s i m u s p r o d i r e t . N a m Fabricianam e d i t i o n e m c u m Matritensi , e t
Aguirriana c o n t e n d i , a t q u e e x v t r a q u e v a r i a s l e c t i o n e s e x c e r p s i . A d n o -
n a t i o n i b u s q u o q u e Miraei, e t Fabricii n o s t r a s a d i e c i , n e c Perezii, Schotti ,
a t q u e Agairrii o b s e r u a t i o n e s p r a e t e r m i s i •• Q u a i n r e e o s i m i t a t u s s u m ,
q u i v e t e r e s a u ç t o r e s c u m notis Variorum d i u u l g a r u n t , n e c e n i m Fabricii
m e t h o d u s p l a c e t , q u a m t a m e n i n Hieronymo, e t Gennadio s e r u a u i , t y p o -
g r a p h i e t s u m p t i b u s p a r c e n s , e t f e s t i n a t i o n i i n d u l g e n s , v a r i a i s t h a e c c o m -
m e n t a r i a s e o r s i m e d e n t i s ; s e d s u i s q u a e q u e l o c i s a d s c r i p s i , a d d i t o t a n t u m
Auctoris n o m i n e , v b i a l i o r u m a n i m a d u e r s i o n e s e x h i b e p , v t a m e i s f a c i l e
s e c e r n a n t u r • S e d a d l i b r u m i p s u m a d e e d o .
1 1 . Ex hac praefatione colligitur, Zaccariam Bibliothecam ecclesiasticam
Fabricii recudere cogitasse . Sed etsi festinationem ty-
pographi commémorât, tamen conatus ad exitum perductus non
fu i t . Vidi inter eius iam defuncti schedas fascem magnum chartarum
cum ipsa Bibliotheca ecclesiastica Fabricii ad earn , quam
d ix i, editionem destinatum . Quod de titulo a it3 id ita se habet.
Isidorus Hieronymum, et Gennadiuin secutus est : sed ipsius Hieronymi
liber a multis De scriptoribus ecclesiasticis inscribitur , quod
ab Hieronymi mente alienum non est. Nam epist. 89. adAugusti-
num asserit, quod titulus libri sui a plerisque emendatoribus im-
peritis , De auctoribus , dicatur inscriptus , quum appellandus sit
De illustribus viris, velproprie De scriptoribus ecclesiasticis. Priorem
inscriptionem De vir. illustr. elegisse videtur Isidorus, vt ex Braulione tanm Zaccariae
arguitur. Quum vnam, et alteram Zaccariae praetatiunculam ad isidori
opera edenda ab ipso paratam in medium protulerim , cur aut alias
. eius lucubrationes silentio premerem, a u t, siqua inde gloria oriri
posset , mihi arrogarem ? Audio enim , esse aliquos, qui,quum
nondum viderint , quid ego typis sim commissurus , Zaccariam
a me ne nominari quidem vulgo iactant . In quo illi quidem multis
de causis vehementer errant . Nam si suum cuique constanter
reddo , vt singulis fere paginis perspici potest, etiam vbi res est
de scriptis non vulgo notis , cur earn laudem Zaccariae inuiderem?
Quid quod mea , qualiacumque sunt, ita a Zaccarianis differunt,
vt etiam si ego gloriam ex his in me redundaturam,si auctor essem,
intelligam , tamen non possim libere pro meis agnoscere , nisi mea
esse negem , .quae re vera proprio marte conficio ? Siqui tamen
sunt, qui in discernendo diuerso stilo parum iudicio valent, in ipsis
Zaccarianis schedis , quae penes me extant , et facile a me cuiuis
exhibentur, possunt , si lib e t, perspicere , quid demum Zaccaria
egerit. Nam indicia incepti operis, et paucas post lineas intermissi,
ita sunt manifesta , vt mirificum consuetudinis Zaccariae in scriben-
do exemplum id esse possit : vt minus iam miremur, quod quum
Historiam Concilii Tridentini, auctore Cardinale Pallauicino , pro-
grammatibus editis , recudere multis auctam notationibus, et mo-
numentis confirmatam Zaccaria iam pridem pollicitus fuisset, eam-
que demum Fauentiae edere coepisset, adeo nihilominus imperfe-
ctam reliquerit, vt post eius obitum Editor virum aliquem erudi-
tum quaerere debuerit , qui posteriora volumina leuibus nonnullis
notatiunculis aspergeret , vt quoquo modo editio absolueretur.
Profecto Zaccaria, v i r , vt erat , eruditissimus , et qui intimos do»
etrinae recessus , et fontes bene perspectos haberet , in multis