de fori eontentionibns, et postquam docuit, sex personas iudicium consti-
tuere, iudicèm, accasatorem , reum , et tres testes, ait : Iudex dictas
quasi ius dicens populo > siue quod 'sure disceptet. lure autem disceptare
est iuste iudicare . Non est autem iudex , si non est in eo iustitia •
De Libris Synonymorum .
37. Libri duo , qui sub nomine Isidori Hispalensis appellantur Synony-
ma , alias etiam et verius dicuntur Soliloquia . In iis indueitur homo variis
pressus, et fractus aerumnis conquerens , et fere in desperationem addii-
ctus, quem ratio proposita Dei dementia consolatur. Asceticum sane opus,
quod humanam mentem ad rerum diuinarum contemplationem pene im-
pellit j tanquam ad earn , in qua vera félicitas sita est . Breulius huic operi
epistolam adiecit Isidori, librum ad Braulionem dirigentis sub bac inscri-
ptione : In nomine Domini , in Christo cbarissimo et dilectissimo fratri
Branlions Archidiacono Isidorus, et in ipsa epistola ita indueitur scribens :
Mittimus vobis Synonymorum libellam , non quod alicuius vtilitatis sit,
sed quia eum volueris . Synonymorum librum vulgo dictum putant, quia
multa verba ibidem in vnam coeunt significationem . Ego sane vix mihi
IVan placet hate persuadere possum , germanum esse Isidori Hispalensis foetum , quamquam
Berardiopinio. in eo multa vtilia contineantur . Siquidem obseruo in primis, in epistola
Braulionem non Episcopum , sed ArchidiaConum nominari ; vna etiam ap-
pellari fratrem, quando Episcopi Coepiscopos suos fratres appellare sole-
bant . Deinde in eadem epistola indueitur Isidorus expectans a Braulione
decadem Sancti Augustin's , subdens : Posco , vt quoqve modo me cogtii-
turn ei facias ; quae verba ad viuentem adhuc hominem , quam ad diu
vita funetum commodius referuntur . Addo his , proferri sub eiusdem
Isidori nomine duos alios libros, quorum prior inscribitur de contemptu
mundi , posterior de norma viuendi : in omnibus autem eadem fere ver
b a , nedum eaedem sententiae passim repetuntur , vt inuerosimile admo-
dum sit , Sanctum Virum pluries eandem rem fuisse persecütum . Quae
ratio si plurimum potuit apud eruditos viros, vt nonnulli ex ipsis apo-
eryphos esse putarent libros de contemptu mundi, et de norma viuendi,
nescio, cur non possit etiam quenquam inducere , vt spurium librum Synonymorum
-, seu Soliloquiorum esse arbitretur » Sic pauca de operis au-
ctoritate praefatus , ad Gratianeos Canones exinde depromtos àccedo , qui
omnes ad librum 2. referendi Sunt , vno demto Canone 12. de poen.
Càn 12 de om dist.J. , qui sane apud Gratianum perperam Augustino tribuitur. Legitur
' pie in fine libri 1. , vbi complète Dialogo inter hominem , et rationem ,
tandem ita concludit ratio : ,, Deplorato delicta, ne rursus facias, quod
iterum plangas , ne Culpam , pro qua veniam postulas , iterare praesumas ;
inanis est poenitentia, quam frequens culpa coinquinat. Vulnus iteratum
tardius sanatur, frequens peccans, et lugens veniam vix meretur . Nihil
prosunt lamenta j si rep'licantur peccata, nihil valet veniam malis poscere,
et mala denuo iterare . Persiste ergo in confessione, esto in poenitentia
firmiter confirmatus. Vitam bonam , quam coepisti, tenere non deseras ;
propositum bonae vitae conserua iugiter . Beatus eris , si permanseris,
beatus , si perseueraueris . Salus perseuerantibus promittitur , praemium
perseuerantibus datur . Beati, qui custodiunt iudicium , et faciunt iusti-
tiam in omni tempore . Non est beatus , qui ,bonum facit , sed qui
incessanter facit . Qui enim perseuerauerit vsque in finem , hic saluus
erit -, _ . ?:■ , M
g8. In capite 16. lib.2. legitur Canon 1. d ist.it. ,,in quo deplorabat Can.i.dist. r
auctor humanos actus ex longa peccandi consuetudine deprauatos, in Eam
rem regulam tradens his verbis.; Malta sunt consuetudine. vitiata., multa
prauo VSU praesurata ; multa contra pudicos mores illicite usurpata • Adime
consuetudinem ; serua legem .. Cédât consuetude auctoritati , praisum vsurn
lex , et rtstio vin cat. Liquet ex his ita descriptis, non de quacumque consuetudine
ibidem sermonem institui, sed de e a , qua quis» aduersus, pu»
blicas leges priuatim se gerat . Vt paucis dicam , eam consuetudinem
in mala improbatam v o l u i t cui contrarium vsum in bona procliuem red-
dentem hominem laudauit in cap. 12. ita scribens. ,, Saepe natura mo-
ribus immutatursaepe natura consuetudine superatur . Assiduitas enim
mores facit , iugis vsus in naturam se vertit . Omnia vsui cedunt , vsui
omnia parent, res ipsa se agit , vt vsus e r it . Quod cum difficultate coe-
peris, per vsum cum voluntate perfieies. ,,
In capite 10. eiusdem libri principio legitur Canon 16. cau.22. qu.z. Can.16. cau.a
ibi : Omne quoque genus mendacii summopere fuge , nee casa , nec studio qu.z., et Can.
loquaris falsum . Nec per testes mentiri studeas , nec qualibet fallacia cau,az. qu.4.
VIlium alicuius defendas - Caue mendacittm in omnibus , mendacio enim
fie s tollitur, error indueitur,. veritas aboletur • Et in fine, eiusdem capitis
ita habetur : In malis autem promissis rescindatur fides, in turpi voto
muta decretum ; quod incaute vouisti, non facias . Impia est promissio ,
quoi scelere impletur . Hic est Canon J. cau.22. qu.4.
39/ in capite 1. eiusdem libri exhibetur CanonS. eau. 32. qu.J. bis Can.3. eau. 3
verbis legen dus : Non potest corpus corrumpi, nisi prias animus corruptus S“. 5-
/«erit. Dum anima habetur, statim caro ad peccandum parata est . An ima
enim camera praecedit in crimine nihilque potest caro facere , nisi
quod voluerit animus . Manda ergo cogitatione a ni mum , et caro non pec-
caost ; si enim voluerit vinei , omnina non poteris .
De epistola ad Massanum Episcopum .
40. Prodiit pene integra apud Gratianum turn in Can. 28. dist. J o ., Ctm.o3-dist.io
tum in Can.i 1. cau.33. q.2. Epistola sub nominelsidori ad quendam Episco- “ Can. 1
Pum,quem modo Massanum , modo Massionem appellauit . Alii etiam no.- <;a“ -33' ä“-3-
minauerunt Masonem ,, alii Massenum . Non piget integram hoc in loco de-
scribere, ad quam propterea commodius Gratianei Canones exigqntur . Ita
édita est in editione Breuliana psg. 3 <;2. ex codice ms. Bibliothecae Coe-
nobii S. Germani a Pratis : ,, Domino, vere sancta Ç hic est Canon 28.
■ dtsti ) .meritisque beato fratri Massano Episcopo , Isidorus Episcopus .
I »sniens ad nos famulus vester, vir religiosus Nicetius, literas honorificen»