I S I D 0 R I A N A
De Epistola ad Ludifredum .
14. Post duos libres de Ecclesiasticis officiis in editione operum Isi.
dori Breuliana subsequitur epistola ad Ludifredum Cordubensem Episco-
pum, quam ibidem editor descripserat , vt ipse profitetur, qualem apud
Cm. 1. A'smj. Gratianum in ean. 1. dist. 25. , apud luonem in parte 6. decreti c. 20,,
atque etiam in mss. codicibus inuenerat; dein^e post libros sententiarum
eiusdem epistolae antea omissam postremam partem adiecit, quam nuper-
rime , vt ipse ait, nactus fuerat . Aliqua sunt, quae apud Breuiium discri-
men habent ; siquidem vbi legit Gratianus in canone 1. distinct. 2$. ÿtim
in sequent'sbus . . .ad Psalmistam pertinet officium canendi , dicere bestedi-
ctiones . . . quae Prophetae vaticinarunt. . . manutergium tenere, Episcopoqm,
et Presbytero, et Leuitis. . . disponere in altario. . . Prirnicerii, ac thesauri solid
citudine diuiduntur ...Epistolam, et Euangelium legat.. .et iurgia ad eius per.
tineat cur am . . .e t ah ipso publice in Ecclesia praedicatur \ verbu'm hoc prat- \
dicatur, adpositum est a Romanis Correctoribus,cum olinA iegewStur praedi.
• cantur ~). . . supra omises Presbyteros...e t officii meditandi, e tpsragendisollicite
, lectiones , benedictiones , psalmum , laudes, offertorium , et responsorh
quis Clericorum dicere debeat • Ordo quoque., et modus psallendi in chon
pro solemnitate temporum . . . A d Thesausarium pertinet Basilicarurn, et ostia■
rii ordinatio etc. ita edendum voluit Breulius : Quae in consequentibtis...
A d Psalmistam pertinet officium. canendi, scilicet dicere benedictiones...
Quae Prophetae vaticinarint. . . manutergium tenere Episcopo , Presbyter'n,
et- Leuitis . . . disponere in Altar's . . . Primicerii, ac Thesaurarii sollicitudint
diuiduntur . . . Apostolum , et Euangelium legat. . . et iurgia ad eiusdem
pertinent curam ... . et ab ipso publice in Ecclesia praedicantur . . . super
omnes Presbyteros . . . e t officiura cantandi , et peragendi sollicite lectiones, i
psalmum, laudes, responsoria officiorum quis Clericorum dicere debeat. Ordl
quoque, et modus canendi in Choro pro solemnitate, et tempore . . . . Ai
•Tbesaurarium pertinet Ostiarii Basilicarurn ordinatio etc. Non erit inutile
his adiicere postremam epistolae partem, a Gratiano omissam , et- a Bren-
lio , vti praenotauimus , editam ; etenim édita integra epistola clarius pa-
tefaciet officiorum Ecclesiasticorum distributiones . Prosequitur auctor epistolae
post verba Gratiani . A d eum ( scilicet Thesaurarium ) neniefitde
Parochiis pro Chrismate . Cereos, et oblationes Altaris ipse accipit a pfc'l
pulo . Ipse coiligit per Ecclesias cereos in festiuitatibus . A d eum pertinent
ornamenta, et vestimenta Altaris : et quicquid in vsu Templi est, sub tins
ordinatione existit. Vela , et ornàmenta Basilicarurn , quae in vrbe sunt)
et non habent Fresbyterum , ipse custodit. Le candelis autem , et cernits
quotidianis quidquid superest in Basilicis , Basilicarius per singulos menses
buic déportât. Ex quibus Thesaurarius dat quartern Basilicario . Très reliquat
partes diuident aequaliter sibi cum primicerio , et Presbytero , qui Mis-
sam célébrât in eadem Basilica. A d Oeconomum pertinet separatio ( forte
legendum reparatio ) Basilicarurn, atque constructio, actiones Ecclesiae i/I
iudiciis, nje l in proferendo , esel in respondendo , tributi quoque acceptio.)
et rationes eorum, quae inferuntur . Cura et agrorum, et culturae oiitiearum
> caussae possessionum , et seruitialium stipendia Clericorum, vidua-
rum, et "deuotarum pauperum : dispensatio vestimenti, et victus domestico-
rum Clericorum, seruitialium quoque , et art'sficum , quae omnia cum iussu ,
■ et arbitrio sit's Episcopi ab eo smplentur. Haec sunt, quae vel a maiori-
btts per officiorum ordines distr'sbuta sunt, vel consuetudine Ecclesiarum in
^Avrtumquemque seruata, nec aliquid ex his nostri iudicii deputes , nisi quod
•asst ratio docust, aut vetustatis antiquitas sanxit. Fatrem autem Monaste-
K r is , vnde innotuistis, ilium praeferri oportet, quern sancta vita , et probi--
mus morum commendat, quique dum sub'tectus extitit ,fraus in illo non fu i t .
mLf/sic suste gratia cumulatur , dicente Domino : Quia in pauca fu'tsti fidelis,
I in multa te eonstituam. Qui vero adhuc sub regimine positus improbe vi-
Mxit, et fratribus fraudem facere non pertimuit, hie Praelatus licenter, ac
ulsbere, maiora, et détériora committet , dum se in potestate , ap liber.tate
maspexerit. De talibus enim dicit Apostolus : Sed vos iniuriam facitis, et hoc
I fratribus . A n nescitis, quia iniqui regnum Dei non possidebunt l Sed no- ■
miss sufficiat ssta dicere tibi : quod Deo dignum existimas, adimple . Post haec ■
mautem precari tuam sanctitatem non desino , vt pro me intercessor apud
IBominum existas : vt quia meo vitso lapsus sum , per te remissionem conse-
H star peccatorum. Sic' ex Breuliano Codice descripta integra epistola , de-
lliberandum e s t, an eadem iure optimo Isidoro Hispalensi tributa fuerit ..
■ Fuit quidem , non ignore , Ludifredus metropolitico iure Isidoro Hispa-
■ lensi subieetus, qui anno iam 633. Cordubensem Episcopatum ■ habuisse
Iprobatur, quod eodern anno subscripserit Concilio Toletano IV-., nomine
■ tamen Leodefici apud Labbeum , et anno 63-8. Concilio Toletano VT. no-
■ mine Laufredi apud eundem Labbeum . Sed quocumque nomine appelle-
■ tur, vel Ludifredi, vel Laodefici, vel Laufredi, an interrogauerit Isidorum ,
le t singula Clericorum officia recenseret, plurimum dubito . Sane vbi inte-
■ gra. epistola consideretur , quae rescripti instar obtinet , statim argumen-
■ ta emergent , ex quibus coniiciatur , earn esse apocrypham , nisi quisquam
■ dicat, libros de officiis Ecclesiasticis vere Isidori non esse . Certum est, Lu-
■ uifredu n eo tempore ad Cordubensem fuisse Episcopatum euectum , quo
■ sidorus iam senio confectus erat ; vix enim duobus, aut tribus annis post
fcdeptum Ludifredi Episcopatum Isidores obiit., quemadmodum colligitur ex
■ collatione subscriptionum Episcopalium in Conciliis Hispanicis . Itaque ea
■ epistola ab Isidoro iam sene conscribi potuit, ac propterea eo demum
■ tempore, quo iam editi fue'rant libri duo de officiis Ecclesiasticis superius
Jmemorati. Quis facile dixerit, post intègres officiorum editos libros , et qui*
■ dem ampliores, de eadem re interrogation fuisse Isidorum a Ludifredo,
■ quasi illi ad eruditionem Ludifredi non sufficerent? Quis facile dixerit,
■ respondentem Isidorum de iis officiorum libellis nul lam fecisse mentio-:
■ nem, nec Ludifredum ad illorum lectionem in ea parte fuisse hortatum !
IA Tie his, disparem fuisse huius epistolae methodum ab e a , quam serua*
I tut Isidores in libro de officiis, ita vt in libris de officiis, in quibus ex
I pioposito singulos Clericorum recensuit gradus, eos penitus praeterierit,
iquos in epistola recensuit, et e conuerso in epistola praeterierit omnes-
I gradus , quos recensuit in libris officiorum. Vt enim exempla tradam,
1