
ni or is tamquam illius ( Pacensis > ab initio mundi vs que ad quin-
turn annum Suinthilanis gothorum regis , qui fu it ar.nus Dominise X-
centesimus vigesirnus sextus . Sed hoc ego Chronicon S. Isidori Hispa-
lensis archiepiscopi , non Isidori Pacensis, esse certo mihi persuadeo ,
praesertim quum ipse etiam S. Isidorus in Etymologiis se ad eum
•usque annum Chronicum suum perduxisse testetur . . . Neque obest
lunioris cognomentum , quod D. Isidoro Hispalensi conuenit, non huic
Tacensi. Dicitur vero D. Isidorus lunior propter Isidorum Corduben-
sem etc. . . . Haec ego pluribus excussi propter contrarias opinio-
„esg et sententiam meam d ix i, facile cessurus ,siqu!s compertiora in
medium adducat. Recte , vt vidimus, Vasaeus sentit : neque vlla iam
hac de re dubitatio superest. Etsi autem Chronicon Isidori ad annum
5. Suinthilanis perductum dicit, tarnen vulgatum S. Isidori m-
telligit, quod anno 3. Sisebuti finitur. Variant enim codices : siue
ex compendio Chronici Etymologiis inserto, et ad annum 5. al. 7.
Suinthilanis protracto, ab aliquo conclusio in latius Chronicon
fuerit translata, vt Loaisa in not. coniicit, siue, vt ego magis cred
o , Isidorus ipse Chronicon vsque ad annum 4. Sisebuti primum
editum,in aliquo exemplari suo consequentibus annis continuaue-
rit : ex quo varietas conclusionis in mss. codicibus apparet. Non-
nulli aiunt, secundam Chronici editionem ab Isidoro factam : sed id
necessarium non est, quum Isidorus sine noua editione suo exemplari
contiriuationem addere potuerit.
j t a ,W ,s„0. ! 8. Aliud Chronicon Isidoro nostro attributum Vasaeus loc. cit.
tum. commémorât: Vidi quidem in eodem codice aliud Chronicon, Isidoro
Hispalensi episcopo inscriptum : sed quum in vltimo T’rasamundi Van-
dalorum in Africa régis anno desinat , alterius potius , at que eius
African! , quam S. Isidori Hispalensis, esse arbitrer : praecipue quum
rationem potius cum regibus vandalorum in Africa, quam gothorum
in Hispania habeat. De eiusmodi chronico , quum ad manus nobis
non fuerit, iudicium ferre non possumus : sed rationes Vasaei satis
per se euincunt, Isidori illud non esse. Non inutiliter autem in
vulgus ederetur, si eo aliquo modo göthorum in Hispania, van-
dolorumque in Africa historia illustrari posset. At quis indicabit,
quo loco nunc existât? Si tarnen existit, et n on ,vt multi alii codices
, irreparabili damno periit.
h id . Pacensis. 1 9. V t autem redeam ad verum Isidori Pacensis chronicon,
a Sandoualio primum Pampilone typis editum fuit 16 1 5 . hoc titu-
Io : Isidori Pacensis episcopi Epitome imperatorum, et arabum, •una
cum Hispamae chronico , ex codice gothico Complutensi, et Oxomensi.
Mariana in prologo refert, ab Oxomensi codice nomen auctoris
abesse . Iterum prodiit Matriti 1729. emendatum aM. Fr. Francisco
Berganza adexemplaria duo , alterum descriptum a Io: Baptista Perez
ex veteri codice Oxomensi, alterum ex libro gothico Complutensi
iussu Ambrosii de Morales . Denique illud edidit Florezius tom. 8.
Hisp. sacr. recognitum ad priores duas editiones, ad ms. codicem
Complutensem membranaceum , sed non gothicum, ad ms. Maria-
nae, cuius prologum describit, et ad varias quasdam lectiones,
a Praesule de Marca obseruatas. Inscriptio est : Incipit epitome imperatorum
, vel arabum ephemerides, at que Hispaniae chronographia
sub viio •volumine collecta . Chronicon initio exprimit eram 649. ,
et annum mundi 5 8 3 7 .,quo Heraclius decessit : era enim praemissa
non annum, quo imperatores regnare coeperunt,sed quo obierunt,
désignât. Isidorus igitur Pacensis ab initio Heraclii, cuius anno 5.
chronicon S.Isidori desinit, historiam perducit ad annum vsque 7 5 4 .,
ac proinde non chronicon Idacii,quod nonnulli dixerunt,sed Isi- «
dori Hispalensis continuauit. Ipsum Isidori Pacensis chronicon ab
alio continuatum videtur: nam Ambrosius Morales refert, a se visum
Isidoii Pacensis chronicon pertinens ad nongentesimum am-
plius salutis annum : ex quo Mariana de Isidori Pacensis aetate du-
bitauit. Sed Ambrosius Morales,vt notât Florezius, in eiuscemodi
chionicis describendis, auctoribusque distinguendis saepe hallucina-
tus fuit: et continuationes chronicorum, cura recentiorum additae,
in mss. exemplaribus frequenter occurrunt. Dupinius in praef. ad
tom. 4. biblioth. eccles. obiter dixit, se auctoritate chronici Isidori
Pacensis non v ti, quia instrumentum indubitatum non est: sed , vt
puto, pseudo-Dextrum, aut aliquem alium seculo xvn. confictum,
non nostrum Isidorum P<iccnsem 3 nominare voluit «
20. Non sem el innui, compendium Isidoriani chronici ab ipso cempmimm
Isidoro in Etymologias relatum fuisse . Quum enim Isidorus opus^™"'“
encyclopaedicum Etymologiarum titulo allaborare statuisset, multa
ex u s, quae in alas suis operibus diuulgauerat, in breuiorem reda-
cta formam Etymologiis inseruit. Ita libro 5. post alia de annis, se-
culis etc. caput 37. inscripsit : De discretione temporum : quae est