5 s§ I S I D O R I A N A
Patrum loca sub iisdem titulis eodem ordine , atque Isidorus,
coniungit, et eodem .omnino stilo procedit.
Ba B iudi 38. Rodriguezius de Castro tom. 2. Biblioth. Hisp. pdg- 33 2-
cium" '■ "non omnino assentiri videtur opinion! in postrema editione Ma-
tritensi propositae , librum quartum Sententiarum ex Taioms libns
excerptum fuisse : atque ad ferendum hac in re iudicium putat
prae oculis habendas Bayerii obseruationes in recensendo hoc codice
, quas ex eius Aduersariis profert, hoc loco a nobis reprae-
sentandas.
Animaduersiones Bayerii de quarto sententiarum Isidori libro
in •veteri codice Escurialensi reperto .
| L ' , q. S. Isidori Hispalensis Sententiarum, qui alias de summobono ate-
0liC ' diunt, libri quatuor . Mirabitur sane , qui apud Gnalium , Niçolaum An-
tonium , Gesnerum , et alios , très tantum de hoc argumento^ atque hoc
titulo a Sancto Doctore libres conscriptos fuisse legent: idquod nobis
etiam, vbi primum in codicem nostrum incidimus , contigit . at coüex
seculo decimo. tertio exaratus , atque ex antiquissimo alio g vt videtur,
descriptus, testatur : in quo postquam terni 1II1 sententiarum libri, qu
bibliographi omnes S. Isidoro ascribunt , eodem prorsus titulorum ordine
( si pSauca, eaque leuissima excipias, ) atque in edito Grialn recensen-
tur eadem prorsus manu, atque praecedentis libri , ac non interrupto
tractationis filo, subditur liber quartus sub hac .
simili, quas absolute libro primo, et secundo scnptor nididit , scilicet .
Explicit1 liber tertius . Incipiunt capitula libri quart! . Et qullo relicto vacuo
spatio , subiiciuntur eius libri rubricae hoc ordme : De rectonbus etcd'scribitur.
^ 40.ln In'numeris rubricarum ad numenim sexagesimum quintum proceditur.
Sed error iisdem inesse videtur : nam omissa fuit _ 1 ubrica 11. De
bLrurn concordia, quae habetur in corpore opens Seqmtur autein con-
tinuo in codice maior rubrica huiusmodi : Inciptt Uber quartus , De Ke
ctoribus, qualiter conuersationem habeant : postquam minores, quae prae-
cedunt, l x i v . rubricae ordine expenduntur , attnbuto singulis singular! ca-
pite. Liber autem integer constat trigiuta, et tribus foins, formae quar-
tae cum alterius dimidio . De quo mox recurret sermo : nunc reliqua ,
quae habentur in c'odice , exhibeamus etc. Nunc autem ad quartum lsi-
dori sententiarum librum , quod superius polliciti sumus , reuertamur
o , , Ac nobis auidem vti post eximjos lllos decemuiros , qui inqui
rendis, atque emendandis huius Sancti
Hisuaniarum régis insudarunt , Aluarum scilicet Gomesium, Yetrum pan
tinum, Rolandum Wicelium, Garciam Loaisam , ( qui in 11s
quibus agimus, sententiarum libris expurgandis incubuit, eamquc ln rc
totos xiix. codices, inque his binos Longobardicos excussit, ) I. B. Pete
zium non vno nomine nostrum , Petrum Fontidonium , Cypriarium Sua-
rium , Ioannem Marianam , vtrumque e S. I . , et Petrum Chaconem , quorum
omnium labores collegit, ac refinxit Ioannes Grialius : v t i , inquam ,
post tot insignium virorum , qui hanc triuere , atque ornauere prouin-
ciam , alturn de quarto sententiarum Isidori libro silentium , eum Sancto
Doctori ascribere minime tutum , confidentiaeque , ac temeritatis plenum
opus videtur, quum vix fieri possit, vt vni alicui eorum in tanta Isidori
codicum copia ne vnus quidem obtigisset nostro similis, in quo is liber
antiqua, aut recenti manu exaratus esset ; ita quae pro hoc libro
Isidoro ascribendo facere , aut saltern scrupulum mouere videntur, omnino
indicta relinquere , religio fuit . Ea igitur in medium adducam , sa- .
pientum scilicet examine diiudicanda . £t priino quidem hunc librum
Gregorii Magni non esse, quod pridem ego suspicatus fueram , scilicet
vbi caput ipsius primum De rectoribus magnam partem ex Pastorali Gregorii
parte il. cap. 2. ad literam descriptum obseruaui , ( admonuit me
de eo notula Patris losephi de Seguntia eo loco codicis margini ascri-
p ta , ) manifesto indicio est, quod capite xl. , quod est De octo principa-
libus nitiis , Gregorius ipse Magnus cum elogio citatur . Ibi enim legitur .
Egregius Doctor Gregorius insinuat sententiam illam Beato lob a Domino
dictum exponens.
42. S e c u n d o s c r i p t u r a e , a c l i b r o r u m o r d o i n C o d i c e n o s t r o , q u i e t i p s e antlquissimis .
n o n v s q u e a d e o r e c e n s , ( s e c u l o e n i m x m . v i d e t u r s c r i p t u s , ) e t e x a n -
tiquiore alio,eoque gothico, aut gothici saporis omnino descriptus est:
qua de re mecum profecto sentiet , quisquis in codice nostro frequen-
tes , quibus respersus e s t, gothicismos obseruarit : nam in eo , Domnus
Isidorus ,• Domnus Nicolaus , ex eius temporis more pro Dominus , quod
alibi a nobis notatum . Item adolari, et adolantes pro adulari, et adu-
lantes: iubilum pro iubilus : conlabsus pro collaptus 1 palfebre pro palpe*
bre : strionis pro histrionis: abtius pro aptius : temeritudinem pro temeri~
tatem : Incipit dicta pro Incipiunt dicta : dignitate precelles kac 'fide pro
praecellis, ac fide ; cum aliis bene multis in transcursu a nobis obser-
uatis .
43. Historia autem translationis corporis 6. Isidori , in qua annum Historia transla- .
Christi mlxxi. memorari primum diximus , aliunde desumpta , et codici tlmis •
nostro iam complete extra ordinem affixa fuit cum Martyrologiis, seu
lectionibus , quas superius retulimus.
44. Tertio, quod codex noster in veteri aliquo Hispaniae nostrae mo- monaitcriim
nasterio, et fortassis Oniensi,seu de Ona, vt mox dicetur, pro tironibus Onicme,
ad pietatem informandis SGriptus fuerit, in cuius proinde bibliotheca, quum
penes monachos in coenobiis seruarentur vetustiores- codices , potuit integrum
sententiarum B. Isidori opus quatuor sic in codice nostro libris
distinctum custodiri .
4J. Quod autem is monasterii vsibus destinatus olitn fu e r it, liquet
ex eo , quod in librorum inuentario , cuius olim meminimus , legitur : Psal- fuisse codex.
terium Cantoris Parisiensis ( Petri scilicet Lombardi , Scholastici Cantor
is , et Episcopi, de quo vide Gesnerum in Petro Cantore , ) quod iussit
Tom.!. C c . c c