epfstola de înstï-
tutione bonne v i ta
e .
S i schuf us rex •
}
ricus diserte profert, vel quia institute) suo satis erat, si Theodiscluin,
aut Theodistum perfidum appellaret, vel quia fortasse exemplar con-
tiiuiationis Chronici Isidoriani minus corruptum nactusfuit, vt loc.
cit. iam monui .
10. Inter Isidori epistolas referre aliquis possit opusculum de
’ institutione bonae vitae , de qua cap. 82.; nam epistolae nomine in-
sienitur in codice Vaticano-Palatino 832.; vbi tamen non Isidoro,
sed Ambrosio perperam ascribitur pag. 80. terg. Incipit epistola bea-
ti Ambrosii archiepiscopi de moribus , et honesta vita : Dilecte f i l i ,
dilige; lacrymas etc.
C A P Y T L X X V I .
De natura rerum liber Isidori ad Sisebutum Regem. Editiones, mss.
codices , excerpta , caput quoddam huius libri nondum editum .
Carmen Astrologicum huic libro additum, fortasse Isidori , Compendium
metricum eiusdem libri nondum editum, fortasse S. Eu-
genii Eoletani.
i . JSJeminem vid i hactenus, ait Bayerius, qui de hoc opere litem
Isidoro intendat. Ac notandum id sane in tanta iudicandi de genui-
nis Isidori operibus licentia, ac varietate. Sisebuti régis, cuius do-
ctrinam,et eloquentiam Isidoras non solum in epistola nuncupa-
toria,sed etiam in historia Gothorum célébrât, epistolas, quosdam
versiculos, et Acta martyrii S. Desiderii Florezius tom. 7. Hisp. sacr.
edidit : ex quibus Isidori iudicium de régis eruditione satis compro-
batur , quamuis is sermone parum latino , et ad vulgarem déclinante
scripserit. Opus clare a Braulione describitur : De natura rerum
ad Sisebutum Regem librum vnum : in quo tarn de ecclesiasticorum
doctorum. quam de philosepherum indagine obscura quaeddm de dementis
absoluit. Breuius Ildefonsus : Librum de natura rerum ad Sisebutum
Principem. Hunc quoque titulum De natura rerum Sige-
bertüs,aliique retinuerunt. Nie. Antonius putat, hoc esse opus, quod
Trithemius Cosmographiae nomine laudat, quam inscriptionem in
Pithoeano codice apparere, monuit Scriuerius in animaduersionibus
ad Vegetium edition. 1670. tom. 2. post Stewechii commentarium
pag. 54. Sed quum Trithemius nonnunquam quaedam opera diuersis
titulis repraesentet, crediderim, opus diuersum non esse, quod alibi
vocat De comput0, et natura rerum, alibi De astronomia.
2. Neque dubitandum videtlir , quin liber De as tri/ii 0 mi a a TVi- Ciusni iiiuU,
themio recensitus sit opus ipsum De natura rerum. Nam initiuin
a Trithemio indicatum : Domino 3 et ß lio vharissimo ^ epistolae nuncu-
patoriae Isidori ad Sisebutum congruit. Nie. Antonius inter opera
a Trithemio oommemorata, sed aliis ignota, refert librum De astro-
nomia : quern ipse quoque suspicatur esse librum De natura rerum.
Attamen, addit, in Medicea bibliotheca Isidorus DE ASERIS repe-
ritur . Extat adhuc hie codex, Liber Isidori de aslris eaeli-, sed eun-
dem esse, ac librum De natura rerum , perspicunm est ex collatio-
ne inter schedas Zaccarianas cap. 44. indicata. Neque In aliis mss.
exemplaribus similes inscriptiones libri de natura rerum desunt,
vt* in c°d- Regio-Vaticano 1573. Bayerius quoque codicem Tole-
tanum recenset, qui De astris caeli ad Sisebutum inscribitur . Ab aliis
dicitur liber as trommle us , et in editione Augustana anni 1 47 , fo]
quam Fabricius laudat, De responsione mundi, et ordinathne astro-
rum. In codice Escurialensi, quern Rodriguezius tom. 2. Bibl. Hisp.
pag. 327. describit, seculi xm.,titulus e s t, Samti Tsidori Tspanien-
sis De astronomia , seu natura rerum . Subiungitur in eodem codice
Item liber Senlentiarum, scilicet Isidori .
8 ^ ir,at" r etiam m Antonias I De natura rerum In ms. |I «m ,
codice Pauli Petaun, quern Scriuerius laudat, appellari Rotarum H-
brum. Neque assentitur Scriuerio, qui Rotarum in Not arum com-
mutare voluerat,-ac probabiliorem putat coniecturam, quod Rotarum
ex Natura rerum compendiose scripto eruperit. Verius tamen
censet, a rotis, seu circularibus figuris, quibus Isidorus multis in
hoc libro v titu r , titulum Rotarum ab aliquo ineptissimo, vt a i t ,
exenptore fuisse fabricatum, praesertim quum eundem titulum in
Chionico Fontanellensi muenerit: de quo confer supra cap. 4 6. , vbi
in alio codice monasterii S. Nazarii in Laurissa Idem titulus Rotarum
supra verum titulum apponitur. Codex noster Rerio-Vatica-
nus 310. eadem inscriptione praenotatur. Codex Mediolanensis
Liber Rotar., quod Muratonus non inteirigebat,quum codicem descri-
beret, v t cap. 5 5. d ix i: ac fortasse vetustate consumptae erant vl-
timae literae in Rotarum .
4 - Grialius, qui ad Matritensetn edkionem librum hunc einen- tZ u ! “
O 0 0 o 2