limita de Corepiscopis traduntur ia libris officiorum , multa de Clericis
minoribus tonsura initiatis. Vbinam de istis occurrit sermo in epistola
ad Ludifredum ? In hac autera epistola omnia fere spectant potestatem Ar.
chipresbyterorum, Archidiaconorum, Primiceriorum, Basilicariorum , et si-
milium Personarum . Vbinam de iis mentio fit in libris officiorum ! Deni-
que magna Codicum varietas , in quibus epistola diuersa ratione descri-
pta adparet, fusior hic , illic contractior , suspicionem augere videtur. Romani
Correctores ad Gratianeum canonem nonnulla iam de hac Codicum
varietate adnotarunt ; qui enim versiculi alicubi exhibentur, alibi desideran-
tur j alibi etiam inuerso ordine describuntur . Edidit aliud epistolae exem-
plar Garzias Loaisaapud Labbeum t.7. Venet. ed. p.434., professus , se illud
accepisse est Codice MS. Bibliothecae D. Laurentii ( Philippi regis Catholic!
admirabile opus ) peratstiquo dicto Vigilano . Huius exemplaris refe-
ram verba, quae ad Gratianeum canonem , imo*et editionem Breulianam,
si videatur , emendandam facere plurimum possunt . Ibidem ita legitur:
„ Perlectis sanctitatis tuae li'teris gauisus sum, quod optatam salutem tuam
eorum relatu cognoui. De his autem,quae in sequentibus insinuare elo-
quii tui sermo studuit, gratias ago Deo , quod sollicitudinem officii pa-
storalis impendis, qualiterque Ecclesiastica officia ordinentur, perquiris !
Et licet omnia prudentiae tuae sint cognita, tarnen quia affectu paterno
me consulis,ex parte, qua valeo, expediam, et de omnibus Ecclesiae gra*
dibus,quid ad quemque pertinent, eloquar , Ad Ostiarium namque per;
tinent claues Ecclesiae, vt claudat , et aperiat templum Dei, et omnia,
quae sunt intus , extraque oustodiat , fideles recipiat, excommunicatos,
et infidèles proficiat. Ad Acolythum pertinet praeparatio luminariorumin
sacrario, ipse cereum portât, ipse suggesta pro Eucharistiae calice prae-:
parat. Ad Exorcistam pertinet exorcismos memoriter retinere , manusque
super energumenos, et catechumenos in exorcizando imponere . Ad Psal-
mistam pertinet officium canendi, dicere benedictiones, laudes, sacrificium,
responsoria, et. quidquid pertinet ad canendi peritiam . Ad Lectorem per,
tinet lectiones pronunciare , et e a , quae Prophetae vaticinarunt, populn
praedicare. Ad Subdiaconum pertinet calicem, et patenam ad altare Cbn-
sti deferre , et Leuitis tradere , eisque ministrare , vrceolum quoque,
et aquam , manile, et manutergium tenere ; Episcopoque , et Presbytero,
et Leuitis pro lauandis ante altare manibus aquam praebere. Ad Diaco-
num pertinet assistere Sacerdotibus , et ministrare in omnibus , quae aguo-
tur in Sacramentis Christi, in Baptismo scilicet, in Chrismate; in patena,
et calice oblationes inferre,et disponere in altario, componere étiam men-
sam Domini, atque vestire, Crucem ferre, et praedicare Euangelium,et Apo-
stolum. Nam sicut Lectoribus vêtus testamentum , ita Diaconis nouum prsft
dicaré praeceptum est. Ad ipsum quoque pertinet officium precum , et re-
citatio nominum ; ipse praemonet aures haberi ad Denm : ipse hbrtatur
orare,ipse clamat, et pacem ipse annunciat. Ad Presbyterum pertinet
Sacramentum Corporis, et Sanguinis Domini in altario Dei conficere , ora-
tiones dicere, et benedicere dona Dei . Ad Episcopuin pertinet Basilicaruffl
consecratio, vnctio altaris, et confectio Chrismatis . Ipse praedicta offioa>
et oret
ordines ecclesiasticos constituit, ipse sacras virgines benedicit, et dutn
praecessit vnusquisque in singulis , ipse tamen est praeordinator in cun-
ctis • Hi sunt ordines , et ministeria Clericorum , quae tamen auctoritate
Pontificali in Archidiaconi cura ,et Primicerii, ac Thesaurarii solicitudine
diuiduntur. Archidiaconus enim imperat Subdiaeonis, et Leuitis, ad quem
ista ministeria pertinent: ordinatio vestiendi altaris a Leuitis, cura incen-
s i,e t sacrificii deferendi ad altare, cura Subdiaconorum de subinferendis
ad altare in sacrificio neceSsariis. Solicitudo , quis Leuitarum Apostolum,
et Euangelium leg a t, quis preces dicat , seu responsorium in Dominicis
diebus , aut solennitatum . Solicitudo quoque Parochitanorum , et ordinatio
, et iurgia ad eius pertinent curam ; pro reparandis Dioecesanis Ba-
silicis ipse suggerit Sacerdoti , ipse inquirit Parochias cam iussione Epi-
scopi, et ornamenta, vel res Basilicarum Parochitanarum : gesta libertatum
I Ecclesiasticarum Episcopo idem defert, colleetam pecuniam de communio-
I ne ipse accipit, et Episcopo defert, et Clericis proprias partes idem dis-
jtribuit. Ab Archidiacono nuntiantur Episcopo excessus Diaconorum , ipse
denuntiat Sacerdoti in sacrario ieiuniorum dies , atque solennitatum et ab
ipso publice in Ecclesia praedicatur; quando vero Archidiaconus absens est,
vicem eius Diaconus sequens adimplet . Ad Primicerium pertinent Acoly-
|thi, Exorcistae , Psalmistae , atque Lectores , signum quoque dandum pro
officio Clericorum , pro vitae honestate , et officium meditandi , et pera-
Igendi; solicitudo lectiones, benedictiones , psalmum, laudes , offertorium
let responsoria quis Clericorum. dicere debeat . Ordo quoque., et modus
fpsallendi in choro pro solennitate, et tempore. Ordinatio quoque pro lu-
1-111103^3 deportandis . Siquid etiam necessarium est pro reparatione Ba-
rsilicarum , quae sunt in vrbe,ipse denuntiat Sacerdoti, epistolas Episcopi
Ipro diebus ieiuniorum Parochitanis per ostiarios ipse dirigit. Clericos
j quos delinquere- cognoscit, iste distringit. Quos vero emendare non vu lt!
I eorum excessus ad agnitionem Episcopi defert, Basilicanos ipse constituit,
ict matriculas ipse disponit . Quando autem Primicerius absens est ea
Iquae praedicta sunt, file exequitur, qui ei aut loco est proximus,auteru5-
jaiuone in his expendendis intentus . Ad Thesaurarium pertinent Basilica-
in i , et Ostiarn , ordinatio mcensi praeparandi, cura Chrismae conficiendae
icura Baptisteru ordinandi, praeparatio luminariorum in sacrario, praepan
l SaCSfiC11T,de-,-1S,-qUa' lmmolanda sunt etc .,, Quaedam hinc sequun-
m M l Basilicanorum , et Oeconomorurfi, quae heic non expendo,
i quod ea epistolae pars apud Gratianum non exhibeatur . Interea vero col-
l i fd iJ -U1??t eX ^ !Ct-S I Pari” « yalere posse laudatum Gratiani canonem
| | aisclphnam Clericorum stabiliendam , siue quia de epistolae veritate
^ on satis constat, siue quia magna est Codicum dissimilitudo .
De Regula Monachorum.
Ecclesiasdif"intf i" stitllt]onem Monac!10™m edidit regulam Isidores, viri c „n ,8 -
inter cetera !? an? ¥ ? nachl ’ maxlml ^^per fecerunt . Habetur ilia S f "
Tom. I *AntlstUls °Pera > at£lue vna cum ceteris regulis prodiic * "
E e