animaduersio • 23. Dupinii locus, quo liber de vir. illustrib. aduersus Har-
duinum defenditur, ex praefatione tomi 5. bibliothecae suae r j
dicatus, non in praefatione ad torn. 5 ., sed ad tom. 4. in ea edi-
tiöne , quam ego euolui , a me repertus est. Iudicium Zaccariae
de Isidori scriptis infra suis locis expendetur , quum de »ingulis
operibus sermo habebitur .
C A P V T X L I I.
Noui Zaccariae conatus ad Isidorianam editionem procurandam-,
nouus huius editionis Conspectus . D. Petri Emmanuelis
Hernandez^bibliothecae archiepiscopali Toletanae Prae-
fecti 5 in hunc Conspectum Animadnersiones.
Nona comma i . C^Xium anno 1758. Conspectum editionis Isidorianae Vene-
Zaccanac. triis Zaccaria vulgasset, plures tarnen effluere^nnos passus est, quin
ad earn maturandam animum serio conuerterit ; siue occupation^
bus aliis magis necessariis distentus fuit, siue calamitate temporum,
quae consecuta sunt, impeditus . Post extinctam Societatem lesa
de fide, quam orbi literario dederat, liberanda cogitare coepit.Ha-
beo inter eius schedas exemplar libelli supplicis SS. D. N. PIO VI,
siue exhibiti, siue parati , vt exhiberetur , quo Zaccaria summum
Pontificem precabatur, vt Eminentissimi Cardinalis Francisci Xaue-
• • rii Delgado, Archiepiscopi Hispalensis, et Patriarchae Indian-m animum
ad Isidorianae editionis patrocinium suscipiendum aliquo pa-
cto per Nuncium apud Regem Catholicum allicere tentaret . Id
tunc Zaccaria postulabat: Riserbandosi , inquit, a supplicarla pd
di qualche ageuolezza per consultare con agio , e senza spesa shunt
codici della Vaticana, come ottenne gid dalla S. M. di Benedetto XIV-
!rri,a - 2. Cardinalitiam dignitatem Delgadus non diu obtinuit: quip
pe in Cardinalium collegium cooptatus anno 1778. , vitam cum
morte eommutauit anno 178 1 . Vel hac igitur de causa, vel alia
Zaccariae spes in irritum a b iit. Ac fortasse ne illae quidem lite-
rae, quas ad Eminentissimum Delgadum Zaccaria, scripserat, in Hi-
spaniam missae sunt. Apud me sunt duo earum exemplaria, quorum
alterum totum manu Zaccariae exaratum : neutrum diem ,
vel annum, quo datae, vel dandae erant, designat . Nolim tame1
eas intercidere : ita ergo habent:
Eminentissime , et Reuerendissime Domine, Domine.
,. Miraberis fortasse, Princeps Eminentissime, me,qui Tibi ignotus sim , Velgaiielogium
de re grauis momenti ad Te audere perscribere • Noli tarnen , id incon-
sultàe temeritati tribuere , sed potius turn dignitati, quam in Hispalensi
Ecclesia sustines,tum singularibus virtutibus'Tuis , quarum in dies apud
nos fama percrebrescit . Rem ipsam statim edissaro •
4. Anno 1758.,cum adhuc essem Serenissimo Mutinensium Duci a Biblio- editio IstJoria-
theca, pro meo in inclytam nationem Hispanam studio conspectum emisi no- no dilata.
uae editionis , quam parare coep ram , operum Magni tui Decessoris, Hispa-
Iniarumque Doctorispraestantissimi S. isidori. Verum ab illo tempore multis
rerum difficultatibus,quod promiseram , praestare hactenus non potui. Dolent
[enimuero quamplurimi cum nostrates, turn Exteri,tot in conferendisper
totam Italiam MSS- Isidorianorum operum Codicibus impensos a me la-
[bores inanes fuisse; ego autem cum primis doleo , qui et deinceps futu-
fros illos irritos intelligo , nisi amplissimum , et beneficentissimum Princi-
[pem nanciscar, qui et ad opus perficiendum subsidia conférât , et editio-
[nem , quoad fieri poterit, splendidissimam, vt tanti Doctoris, Hispanaeque
[Ecclesiae nomini , et dignitati plane respondeat, Romae , Praeside me ,
[et correctore curandam suis sumptibus suscipiat ; nec absque certissima
Ispe , exemplarium, quae 750- esse debent, venditione impensarum omnium,
[quae sine dubio exiguae esse non possunt, atque ad aureorum duo millia
ipertingent, largiter sarciendarum . Sed bene est ■ Haec mecum saepe , nec
[absque moerore animi cogitanti illud opportune venit in mentem , Hi-
[spalensein sedem, cuius Isidorus decus, et .praesidium est immortale , ab
lEmiiientia Tua teneri . Ad quem ergo confugerem ? cuius patrocinium po-
[ tiori iafe , ac firmiore , quae peterem , adsequendi fiducia , implorarem ,
[quam Eminentiae Tuae , quae Isidorum sanctissimum , doctissimumque
[Decessorem Tuum singulari pietate prosequitur !
S- Scio equidem, nuper Matriti nouam prodiisse Isidorianorum ope- dltio rwuaMa-
[ rum editionem , cuius exempla duo ad mei operis faciliorem absolutio- tritemis.
[nem pernecessaria cum x v i,, caeterisque consequentibus Hispaniae Sacrae
[.Florezii voluminibus frustra hactenus ab Hispania expectaui . Verum si
Itantum Tibi otii fuerit, vt quem Tibi subiicio, meae editionis conspectum
cum ea conféras editione , statim intelliges , adeo illam conatibus
j meis non obfuturam , vt eos etiamnum necessarios ad optimam quamdam
I tanti Patris editionem pro Tua sapientia sis iudicaturus •
6. Age igitur , Princeps Eminentissime, me pro Decessoris Tui glo- preces adhibitae-
! ria ’ atque vniuersae Ecclesiae vtilitate laborantem Tua benignitate comple-
ctere, nec patiaris, optatissimam editionem necessariorum subsidiorum de-
diutius differri . Haec enimuero si suppetant , sex post menses in-
- cnoari ilia facile poterit, ac triennio , fortasse etiam citius, perfici; dum
nlm Pr|nius tomus edetur, reliqui duo commodissime absoluentur*
7- Ista cum legeris, Isidorum Tuum animo identidem reuolue , il