
s i s a d h u m a n i i m p e r i i f a s t i g i u m v o c a t u s j p r i n c i p a t u a d e p t o , d e b e s o r b e m
t i b i s u b d i t u m d i f f i c i l i d i s c i p l i n a r e g e n d i a d t r a n q u i l l a m v i u e n d i r a t i o n e m ,
c e u i n p o r t u m t u t i s s i m u m , d i r i g e r « ; q u o d p r a e s i d i o d i u i n o F r e t u s c o n s e -
q u e r i s , s i a d p r a e c e p t o r i s v o c e m , e t l i b r o r u m i e c t i o n e m ( q u o d p o t i s s i -
m u m e s t ) v s u m r e r u m a d d i d e r i s , q u e m a s a p i e n t i s s i m o , p o t e n t i s s i m o -
q u e p a t r e t u o , v e l u t i a r e g e n d i p e r i t i s s i m o a r t i f i c e , c o g n o s c e s ; c u i m e l
i u s , q u a m P o r t i o , c o n u e n i t i l i a n o b i l i s M . C i c e r o n i s e x c l a m a t i o . O te fe-
licem ! a quo rem improbam fetere nemo audet ; s i i n u l q u e a d d i s c e s f o r t u -
n a e a m p l i t u d i n e , h o c v n o a n i m u m m u t a r i , v t p r o d e s s e p o p u l i s t a n t u m
p o s s i s , q u a n t u m o p t i m o i m p e r i o v e l i s . V a l e •
Excerpta ex 6. Ex his quoque Sententiarum S. Isidori libris Excerpta , vt
ScntentUs, vocant 3 multa occurrunt, neque solum in mss., sed etiam in edi-
t is . Omitto nunc agere de quibusdam Sermonibus , qui ex his
libris excerpti sunt, vt sermo de tentationibus, sermo de Angelis:
nam de sermonibus suus erit disserendi locus. De aliis excerptis ,
quae in plura concilia inserta sunt, videri potest cap. 3 1. Hugo
Menardus in prolegom. ad Concordiam regularum refert, in codice
Floriacensi , ex quo Concordiam extraxit , extare quasdam
sententias de virtutibus, et vitiis , quae monachos maxime spectant,
ex multis Patribus , et nominatim ex S. Isidoro in Sententiis.
Menardus putabat, hunc esse librum Benedicti Anianensis ex Sanctorum
Patrum homiliis collectum , et ab Ardone Smaragdo indi-
catum : cui tarnen répugnât Holstenius, existimans , Appendicem,
ac codicem regularum , a se editum , esse opus ab Smaragdo
commemoratum.In codice Palatino Vaticano 2 1 6.est Excerptum,siue ,
vt ibi dicitur, Excarpsum ex libro S. Isidori de flagellis Dei , scilicet
ex lib. 3. Sent. cap. i . Ibidem est aliud Excerptum Isidori ,
non indicato loco : incipit : Dilectissime , omni bora habeto mortem
prae vculis tuts etc. Prima verba sunt ex lib. 1. Synonym,
post med. vsque ad per poenitentiam delicta absterguntur, in ms.
poenitentia delicta omnia extinguuntur . Pergit ms. Ille poenitentiam
digne agit etc. , vt lib.2. Sentent, cap.13. vsque ad finem.-
vterVccon- 7- Quaedam capita libri 2. Sententiarum edidit Canisius tom.5.
uersis. Antiq. le c t ., putans, se librum Isidori nondum antea vulgatum ,
in lucem proferre , De conuersis ad monachos inscriptum . De quo
titulo Barthius Aduers. cap.i. lib. 18. Porro ab his , et similibus
dictis in ecclesia latina speciatim Conuersi dicuntur , qui positis
curis rerum terrestrium solam beatitudinem veram sequuntur.
Et extat singularis libellas Isidori de Conuersis, eo titulo capiendus.
Quo pertinet et B. Paul'tni epistola ad Victricium Morinorum
episcopum. Adde verba in fine praefationis Cassiodori ad Historian!
tripartitam : Cassiodori Senatoris iam , Domino praestante,
conuersi explicit praefatio . Quae , vt recte Fabricius in bibl. med.
verbo Cassiodorus exponit, non confirmant, Cassiodorum ex Ethni-
co factum tunc Christianum , sed possunt , ac debent intelligi
de vita monastica, quam postremis vitae annis , rerum aulicarum
pertaesus , vitae seculari praetulit. Proprie autem conuersi dice-
bantur , qui seculo renunciantes ad monasterium accedebant, etiam
in monachorum coetum nondum admissi, vt ex Isidori regula mo-
nachorum cap. 4. colh'gitur . Suspicionem Basnagii , quod verbis
epitaphii cuiusdam Isidori edidit formam poenitudinis opusculum
de Conuersis indicari possit , neque ipse auctor approbabat, vt
ex eius verbis apparet cap. 7 1 . referendis. Apud Canisium haec est
inscriptio , et praefatio .
1S’. Isidorus de conuersis, slue ad monachos nunc primum ex mss. mem-
branis celeberrimi monasterii S. Galls editus . A d lectorem.
8 . H o c o p u s c u l u m i n u e n i m u s i n m s s . m e m b r a n i s m o n a s t e r i i S . G a l l i , PRAE FA TIO .
t a l i t i t u l o p r a e n o t a t u m : S. Tsidori de Conuersis - E t i n f i n e v l t i m a e p a -
g i n a e : Tsidorus ad monachos . N o n e x t a t i n I a c o b i d u B r e u l r e c e n t i I s i d
o r i e d i t i o n e , q u a m a c c u r a t e a p p a r a u i t , m u l t i s e d i t i s o p u s c u l i s , q u a e a n t
e a l u c e m n o n v i d e r a n t . E q u i d e m g a u d e o , m e n a c t u m e s s e h u n c m s . c o d
i c e m , q u a n t u m u i s l i t e r a n o n s o l u m f u g i e n t e s c r i p t u m , s e d p e n e q u a e l e g i
n e q u e a t , e t v i t i o s i s s i m e : a t t a m e n v e r e t h e s a u r u m c e n s e o , q u i d q u i d d e
r e l i q u i i s o p e r u m S . I s i d o r i H i s p a l e n s i s e r u i p o t e s t . D e I s i d o r o e n i m I u -
h i o r e h i e t a n t u m c o g i t o : n a m v t I s i d o r o s e n i o r i , i t i d e m H i s p a l e n s i , v e l
I s i d o r o C o r d u b e n s i t r i b u a m , n e c s u s p i c a r i v o l o . I s i d o r i e s s e h o c o p u s c u -
J u m i p s e t e s t a t u r h i e c a p . 1 0 . h i s v e r b i s : Vae mihi misero Isidoro , qui
et poenitere retro acta negligoy et adhuc poenitenda committo.
9. Quemnam Isidorum seniorem Hispalensem ab Isidoro Hispa- ex. Scn-
lensi Iuniore diuersufn Canisius v o c e t, non satis assequor . Confer
caput 1 6. de diuersis Isidoris. Constantinus Caietanus , qui inter
alia Isidori opuscula hoc etiam edidit, agnouit, ex libris Sententiarum
esse desumptum : vt cernitur in hoc eius monito ad notas,
et varias lectiones .
1 0 - L i b r u m h u n c S . I s i d o r i d e C o n u e r s i s a d M o n a c h o s H e n r i c u s C a n i - Caictmi mcmi-
s i u s , v e t e r u m m o n u m e n t o r u m s c r u t a t o r d i l i g e n t i s s i m u s , e x M S . C o d i c e r u m .
M o n a s t e r i i S . G a l l i a p u d H e l u e t i o s p o s t o m n e s I s i d o r i O p e r u m e d i t i o n e s
i u r i s p u b l i c i f e c i t : t e s t a t u s q u e e s t , C o d i c e m i l i u m t a l i t i t u l o p r a e n o t a r i v