C ?8o ]
Corol. 9. Unde fi vàs quieicat àc detur motus globi, dabitur motti
s fluidi. Nam concipe planum tranfire per axem globi & motu
contrario revolvi ; Sc pone tempus revolutionis hujus eflfe ad
lummam hujus temporis Sc temporis revolutionis globi,ut quadra-
tum femidiametri vafls ad-, quadratura, femidiametri globi : & tem-
pora periodica partium-fluidi rd'pedu plani hujus erunt ut quadrata
diftantia nun fuariim à centro globi.-,
Coral.. 1 o. Proinde fi vas vel circa axem eundem cum globo, vel
circa diverfum aliquem, data cum velocitate quacunq; moveatur,
dabitur motus fluidi. Nam fi Syftemati tori ; auferatur vafis motus
angularis, manebunt motus omnes iidem inter fe qui prius, -per
Coro!. 8. Et motus ifti per Corol. 9. dabuntur;.
Corol. i l . Si vas & fluidum quiefcant & globus uniformi cum
motu revolvatur, propagabimr motus paulatim per fluidum totum
in vas, Se circumagetur vas nifi violenter detentum; neq; prius
defìnent fluidum Se vasaccelerari, quàrafint eorum tempora periodica
æqualia temporibus periodicis globi. Quod fi vas vi aliqua
d.etineatur vel revolvatur motu quovis conftanti Se uniformi, de-
veniet Medium paulatim ad ftatum motus in. Corollariis 8. 9 So
i o definiti, nec in alio unquam ftatu quocunq; perfèverabit. Oe-
fnde verò fi, viribus ìllis ceifantibus quibus vas Sc globus certis motibus
revolvebantur, permittatur Syflema totum Legibus Mecha-
mcis ; vas Sc globus in le invicem.agent mediante fluido, neq; motus
flios in le mutuò per fluidum propagare prius ceflàbunt, quàm eo-?
rum. tempora periodica æqqântur inter fe, &,Syftemà totum ad in-
ftar corporis unius iolidi firnul revolvatur.
Scholium.,
In his omnibus iupppno fluidum. ex materia quoad denfitatem
óc fluiditatem uniformi confiate. Tale eft in quo globus idem
eodem cum motu, in eodem temporis intervallo, motus fimiles 8c
æquales, ad æquales femper à fe diftantias, ubivis in fluido conili-
tutus, propagare poifit. Conatur quidem materia per motum fuumcir
F f f i ]
circularém 'recèdere
omriem ultèriofeim. E t hac preflionefit attrirus partium fortior &
feparatio ab invicem difficilior ; & per confequens diminuirarmate-
rkefluiditas. pRurlùS fi partes fluidi funt alicubi crafliores feti rna-
jores, fluiditas ibi minor erit, ob pauciores fupeificiés in quibus par-
tes fe’parentur ab invicem. In hujufmodi cafibusdefidentem fluidi-
tatem vel lubricitàte partium yel lentore aliàve aliqua conditione re-
ftitui fuppono. Hoc nifi fiat, materia ubi minus fluida eft magis
coliicrebit Se- fègnior erÌt, adeoq; motum tardius recipiet Se lon-
giùs pròpagabit quàm prò ratione fuperiùs affigliata.. Si figura
vafis non fit Sphxrica, movebuntur particulae in lineis non circu-
laribus ièd conformibus eidem vafis figura:, Se tempora periodica
erunt ut quadrata mediocrium diftantiarum a centrò quamproxime.
In partibus inter centrum Se circumferentiam, ubi latiora funt ipa-
tia, tardiores erunt motus, ubi anguftiorà velociòres ; neque ta-
men particulte velociores petent circumferentiam. Arcus enim de-
fcribent minus curvos, Se conatus recedendi à centro non minus di-
minuetur per decrementum hujus curvatura:, quàm augebitur ¡ier
iucrementum velocitatis. Pergendo à fpatiis anguftioribus in la-
tiora recedent paulò longiùs à- centro, fed ifto receflu tardefeent ; Se
accedendo poftea de latioribusad anguftiora accelerabuntur, Se fic
per vices tardefeent & accelerabuntur partimi a: fingala: in perpe-
tuum. Htec ita fe habebunt in vafe rigido. Nam in fluido infinito
conftitutio Vórticum innoteicit per Propofìtionis hujus Corollarium
fextum. .
Proprietates autem Vórticum hac Propofitione inveltigare conatus
fum, ut pertentarem fiqua ratione Phaenomena coeleftia per
Vortices explicari poflint. Nam Phamomenorì eft quod Pianeta-
rum circa jovem revolventium tempora periodica funt in ratione
fefquialtera diftantiarum à centro Jovis; & eadem Regula obtinet
in Planetis qui circa Solem revolvuntur. Obtinent autem ha: Re-
au\x in Planetis utrifque quam accuratiflimè, quatenus obfervario-
nes Aftronomicae haótenus prodidére. Ideoq; fi Pianeta: illi à Varri-
cibus circa Jovem Sic Solem revolventibus. deferantur, debebrinreti