[ 34^ ] um defeenfu Sc fubfequente afcenfu defcriptorum foret i,
dig. Et hæc differentia duila in pondus Globi penduli, quod
erat unciarum 208, producit 313, 9. Rurlns ubi pendulum fu-
perius ex Globo ligneo conftru&uni, centro ofcillationis, quod
a pun&o fufpenfionis digitos 126 diftabat, defcribebat arcum to-
tum 124,^ digitorum, differentia arcuum defeenfu & afcenfu defcriptorum
fuit rrf in 8 feu tî, quæ dufta in pondus Globi, quod
erat unciarum 57 A, producit 48, 55. Duxi autem differeiitias
hafee in pondera Globorum ut invenirem eorum refiftentias.
Nam differentiae oriuntur ex refiftentiis, funtque ut refiftentiæ
dircele Se pondera inverfe.Sunt igitur refiftentiæ ut numeri 313,9
Se 48,55. Pars autem refiftentiæ Globi minoris, quse eft in duplicata
ratione velocitatis, erat ad refiftentiam totani ut 0,58172 ad
0,63013, id eft ut. 44,4 ^d 48,55 ; -Se pars refiftentiæ Globi
majoris propemodum æquaturiipfius refiftentiæ toti, adeoque
partes illæ funt ut 313,9 Se 44,4 quainproximc, id. eft ut 7,07
ad 1. Sunt autem Globorum diametri PI Se Se ha rum quadrata
3 5 i i Se 47t t funt ut 7 , 4 3 8 & 1 ■ id eft ut Globorum 'refiftentiæ
7,07 Se 1 quamproxime. Differentia rationum haud mar
jor eft quam quæ ex fili refiftèUtia oriti potuit. Igitur refiftentia-
rum partes illæ quæ funt ( paribus Globis J ut quadrata velocitatimi,
funtetiàm, (paribus,Velocitaribusj} ut quadrata diametro-
rum Globorum; 8e propterea ( per Corollaria Prop. XL. Libri
hujus} refifìentia quam Globi majores Se velociores in aere movendo
fentiunt, haud multum per infinitam aeris divifionem Se
fubtiliatipnein diminui poteft, proindeque Media omnia in qui-
Jms corpora multo minus refìfìuntur, funt aere rariora. ■
Cæterum Globorum, quibus ufus funi in his. experimentis,
maximus non erat perfefìe Sphæriçus, Se propterea in. calculo hic
allato minutias quafdam brevitatis gratia neglexi ; de calculo accurato
in expérimento non fàtis accurato minime fóllicitus. Op-
tarim itaque (cum demonftratio vacui ex hisdependeat) utex^
perimenta
[ 347 ]
perimenta cum Globis Se pluribus Se majoribus Se magis accura-
tis tentarentur. Si Globi fumantur in proportione Geometrica,
puta quorum diametri fint digitorum 4> 8,16,32; ex pro-
grefllone experimentorum colligetur quid in Globis adhuc majoribus
evenire debeat.
Jam vero conferendo refiftentias diverforum fluidorum inter fe
tentavi fequentia. Arcam ligneam paravi longitudine pedum
quatuor, latitudine & altitudine pedis unius. Hanc operculo
nudatam impievi aquas fontana, fecique ut immerfa pendula
in medio aquae ofcillando moverenrur. Globus autem plumbeus
pondere i6.q- unciarum, diametro-3« digitorum, movebatur ut
in Tabula fequente aefcripfimus, exiftente videlicet longitudine
penduli a puiiéfo fufpenfionis ad punélum quoddam in filo
notatum 126 digitorum, ad ofcillationis autem centrum 1341 digitorum.
Arcus defeenfu primo apimi-io in\^•64 32 16 8 4 2 filo notato deferiptus digitorum. ; j
Arcus af enfia ultimo deferiptus di- ^ g 12 6 i 1 1
gitorum. 24 1 ■ 3 I 2 4
Arcuum differentia motui amijfol , • o . , ' i
proportionaliS) digitorum. J 1 4 2 1 * 4- • f. c .
Numerus ofcillatiomm in aepua. f ssf#' 14 3 7 rifc-jisf
Ntemerus ofcilUtionum in aere. ¡>3 5-1 287 535
In experimento columna; quartae, motus sequales ofcillationi-
bus 535 in aere, & G in aqua amidi funt. Erant autem ofcii-
lationes in aere paulo celeriores quam in aqua, nimirum in ratione
44 ad 4 ie Nam Hf ofcillationes in aqua , Se Gf in aere
fimul peragebantur. Et propterea fi ofcillationes in aqua in ea
ratione accelerarentur ut motus pendulorum in Medio utroque
fìerent aequiveloces, numerus ofcillationum if in aqua, quibus
motus idem ac prius amitteretur*^ ob refiftentiam auilam in ratione
illa duplicata Se tempus diminutum in ratione eadem fim-
W w 2 plici )