4 "
«i i P
Hill II,
I '^11 F
.I 'lM
' 4 1 ,( t o i
is66.
fr)Nic.
Burg. Hill.
Belg. pag. 137 &
Jj8.
N E D E R L A N D S C H E
J U S Q U E S A P O R T E R L A B E S A G E .
r o r H E T D R A A G E N V A N D E N B E E D E L Z A K .
II. Rondom het geharnaftc borftbceld van Koning Philips, dat met de flinlccr zyde naaibiiy-
ten ftaat, leeft men op het voorftuk van den tweedcn dit randichrift:
E N T O U T F ID E L L E S A U R O Y .
I N A L L E S D E N K O N I N G G E TROUW.
Het ruggeftuk vertoont twee Edellieden, van welkc de een eene beedeltas en kalabasfles op dc
zyde, de ander eenen penning aan den hals heeft hangen, ftaande dees, met opgeftokcne vingeren
der rechter hand en met dc flinka* hand aan’t gevell van den degcn, als ter eedzwcering bereyd;
met dit byfchrift:
J U S Q U E S A P O R T E R L A B E S A S E .
T O T H E T D R A A G E N V A N D E N B E E D E L Z A K .
III. Op de vooizyde van den derden penning , aan welken twee kalabasflesjes en een becdcl-
napje gehecht zyn, ftaat rondom Philips (i) geharnafte borftftuk dit randfchrift te leezen:
E N T O U T F I D E L L E S A U R O Y .»
I N A L L E S D E N K O N I N G G E T R OUW.
Op_ de nigzyde wordt eene dubbele beedeltas door twee gevoegde rechter handen vaftgchou-
dcu, binnen deeze woorden tot randichrift:
J U S Q U E S A P O R T E R L A B E S A G E . if66. .
T O T H E T D R A A G E N V A N D E N B E E D E L Z A K . xy66.
IV . De vierde, die het zelfde voorftuk heeft, veitoont op het ruggeftuk twee EdellicdeHy
Welke met een beedelnapje aan den hoed en met eenen beedelzak en kalabasjes behängen, tot tc-
ken van het geflooten verbond elkander de rechter hand geeven ; binnen den zoom deczcr
woorden;
J U S Q U E S A P O R T E R L A B E S A G E .
T O T H E T D R A A G E N V A N D E N B E E D E L Z A K .
Doch zeer aanmerkelyk is’t , dat mlTchen de voeten deezer twee Edclen de letteren V . L. G.
gezien worden, wclke bedieden:
V r v E L e s G u e u x .
L A N G L E E V E N D E B E E D E L A A R S .
Schimpende dus met het toegcworpen fcheld woord van G u E u x ,om te betuygen dat het geene
Becdelaars o f het fchuym van’t graauw waaren, die zieh zoo plegtelyk totJiandhaaving van
’s Lands vrydommcn hadden verbonden , maar het puyk des Adds ; achtende dit fmaadwoord
gccne fmaad maar den loflykften hunner tytelen te beheizen, zoo Ilcchts de Vryheyd tot dicn
prys mogte gekocht worden.
V . -De inhoud van den vyfden is dien van 'den derdcn in alles gelyk, behalven dat hy kleyner
cn met geen kalabasjes o f napjes behängen is ; welk verfchil beter in de afbeeldinge kan worden
nagezien, als door eenige verdere en overtolligc befchryving van den penning vcrklaai'd.
VI. De laatfte eyndelyk voert rondom het flinker borftbeeld van Koning Philips dit randfchrift
op het voorftuk:
E N T O U T F I D E L L E S A U R O Y .
I N A L L E S D E N K O N I N G GETROUW..
Het
Het ruggeftuk vertoont eene hand, die zieh boven het vuur wärmende door eene flang wordt
aangegreepen. Zynde de gefchiedenis van Paulus, als hy o p ’t eyland Maka(i), naa eene zwaare
fchipbreuk doorgcftaan te hebben, by cen door hcm op’t vuur geworpen takkebos zieh wil-
Icnde warmen, van eene adder, doch zonder eenig Ictfel, in dc hand wierdt gcbeeten. Voorts is
het omfchrift genomen uyt des (z) Apoftels brief, en begreepen in deeze woorden:
S I D E U S N O B I S C U M , Q U I S C O N T R A N O S ?
Z O O G OD V O O R O N S I S , W I E Z A L T E G E N S O N S Z Y N t
D c treffelykften van den Adel zieh dus dcczetoelaatingdcrOverhedenvanallekan.
1 505.
( 0 Hand,
der Apoftk
kapit.
XXVIII.
V'-3-
(1) Rom.
kap. V llh
(3) Hooft
Ned, Hilt,
iol. 83.
(4) Strada
de Bello
Belg. Dec.
I.pag.198.
opcnlyk tegens de ftrafheyd der plakaaten
verklaard hebbende, g a f dit moed aan alle
foorten van gezindheden, die de leere der
Roomfche kcrkc wraakende, op h e tk iy -
gen vau aamtogt iiy t dien oord, alien in
hunne bcnaauwdheyd zieh op hoope van
grooter vryheyd derwaart en aan de zy^de
der bondgenooren vlyden : welke , mids
hun gedrag reeds voor eene famenzweering
tegens den Koning wierdt uyrgekreeten, rc
ligtcr deezen aanwas, waardoor z y d e s t e
ontzaglyker wierden, innaamen; en daarom
o o k , als hoofden o f leden der regecrin-
gc in verfcheydene gew e ften , dagelyks
aldaar meer en meer den band der eerfte
ftrenghcyd flaakende , dqor oogluyking
in ’c oeffenen van den Godsdienft grooter
(3) vryheyd aan hunne medelcden bezorg-
den. T o en zag men eene ongeloovclyke
menigte uyc haare fchuylhoeken re vocr-
ichyn komen , zynde begunftigd door de
verlegenheyd der Overheden, en niemand
moedig genoeg om zoo talryke vergadering
re ftooren ; ’ o f b y mangel van magt
o f om den gemeenen haar te ontgaan van
toc zo o diftelig een werk her eerft de hand
gelecnd te bebben. H o e ’t z y de verban-
neucn om den Godsdienft keerden op ’c
gerucht deezer v ryheyd te ru g , waarby
veele Monniken, de ftrafheyd van’c kloo-
fterleeven wars, zieh voegden en gezamently
k i l l ’t open veld ter preeke licpen, oef-
fenendc hunnen Godsdienft met nieuwe
plegtighcden. De toeloop der aanhoor-
deren was boven maate (.j) g ro o t, van
welken fommigen u y t zucht cot den Godsdienft,
anderen uyc nieuvvsgicrigheyd, b y
ten ongewapend , o f daar geweld gevreesd
wierdt ook gewapend coevloeidcn. Hec pre-
dikenop den bccldcndienft holp hetonkun-
digcgraauwaan’thollen,dat,zich ftootende
aan de ingefloopenc misbruykcn, met het
k afhct kooru ter wanne uytlmeet, en eerft
in Vlaandre, naderhand te (5) Antwerpen to) Hooft
en eyndelyk door (6) meeft geheel Neer-
land dc kerken plondcrde, de beeiden ver- lor.’ ° ‘
bryzelde , en de fchatten van zilvere en
J , , , , ren Netl.
goude vacen, geduurende den tyd van vee- Hift. fol.
le jaaren vergaderd, als een ten buyt o v e r - '
gegeeven rootgoed vernielde; ja zieh niet
onchjeldc van tegens de boekeryen , (7) (7-)Hoofe
grafichriften, begraaveniifen en dopdelig- ^cd. Hift»-
haamen zelfs te wooden. Als de tyding
van deezen moedwil te Bruffel kwam,
wierdt dc Landvoogdes in den beginne der-
maate bcvrcesd, dat z y voornam uyc het
H ofnaa r(8) Bergen in Henegouwe, alsin (8) Hooft
veyliger oord ,te wyk en : dan op ’c ver-
toog van de te raade geroepene Heeren
grecp z y weder moed en befloot de Roomfchen
door zoecluydende (9) brieven , in (9) Strada
welke de aanftaande ondergang van hun-
nen Godsdienft o p ’t leevendigft wasafge- l.pag.239*
maald, o n d e r ’t aanbieden van vergiffcnifte
tot z ich te lo k k en , en de overige dus ver-
zw a k t , o f ten minfte vol wanrroinve, des
te gemaklyker door de k ra ch t( io )d e r wa- (io)Sttada
penen te dwingen; hoopeude langs deeze Beig.^Dec.
twee ftreekendeaanbetrouwdeftaatshulk,
onaangezien deeze geweldige ftormen, nog
in behoudc haven te brengen. Welk held-
haftig befluyt zek erlyk aanleyding tot het
muntcn van deezen gedenkpenning heefc
gegeeven.
Op het voorftuk leeft men i-ondom het borftbceld dcr.Landvoogdcfle in den rand deeze tytels:
Y 2 • M a Rto