r i i li 15-57. I F IE K O O R N IN H O U D T , D I E N F L O E K T H E T F O L K ;
M A A R Z E G E N I N G Z A L Z Y N O V E R H E Y
HOOFD D E S F E R K O O P E R S .
(OPfalm Op de andere zyde .leeft men deeze Tpreuk vim ( 1 ) den Koninglyken Profeec en Harpzang-*
XLI.j}-!'.!. dichter:
B E A T u s , Q U I I N T E L L I G I T S U P E R E G E N um E T P A U P E R E M ;
IN D I E M A L A U B E R A B I T E U m D O M IN U S , if fy .
I F E L G E L U K Z A L I G I S HY, D I E Z I C H V E R S T A N D IG L Y K
D R A A G T T E G E N E E N E N E L E N D IG EN - , DE H E E R E
Z A L H EM B E F R Y D E N T E N D A G E D E S
^ U A A D S . isri-
2 1^
(2) Hoofr
Ned. Hill
fol. 9.
( .f Larrey
Hift.d’An-
glet.tom.I.
loi. 904.
(4) Strada
de Bello
Belg. Dec.
I.pag. 2C.
De Fraiiíbizén hierentuíTcheti door zoo
groote tegenipoeden toe nieuwe wervingen
(z ) opgewekc , en door ’c afdanken van
huns vyands krygsbenden niet zorgeloos
maar te meer aangemoedigd, verzamelden
eene ontzaghlyke krygsmagt lañgs den
zeekant , onder den Hertog vanG uize , die
met dezelve íchielyk zynde voorrgerukt,
eerlang de fterkte (3) Nieuwbrug eii de
fchans Rysbank , aan den mond def haven
van Kales gelegen, met kleyne moeite
v e rov e rd ,en daar door die ftad van allen
byftand te water en te lande afgefneeden
en rondom berend heeft. Hier op wierden
de aanvechtingen met kracht voortge-
zec, en Kales eerlang infgelyks gedwon-
gen zyn e poorten (4) onder verdrag vooi“
den bclpringer te openen. M e t gelyke
uytkomfte wierdt Guiñes aangetaft en eerft
dc ftad, daarnaa het Hot z e lf bemagtigd :
zulks in zeer körten tyd dc Engelfche
kroon met Kales alles v e r lo o r , genö
eertyds door langwyiige krygsvoeringen
was gewonnen, en van haar meer dan
tweehonderd jaaren lang in bezit gehouden.
De Spaanfche Koning had aan ’t Eii-
gclfche H o f bereyds deeze onheylen voor-
fpeld, ondef ’t (5) aanbieden zyner hulpe ; (s)Hooß
doch u y t wantrouwe en v r e e z e , dar die
plaats zyn e gaading was , wierdt hec gedaane
aanbod tot eyge fchade verworpen.
Vrankryk in tegendeel was nu te meer verheugd
wegens het winnen deezer plaatfen j
wclke dat Koningryk telkens voor den invai
der Engelfche wapenen open ftelden,
en daarvan de gevolgen het ook dikwils,
als een doorn in den v o e t, geimart hadden.
Dierhalven g a f het tot becuygingö
zyner blydfchap , over de vcrlaeege-
ne voordeelen en tot lo f zyn s Konings Fran-
dcn volgendcn (<5) gedenkpenning in ’c ce Metall*
licht.
Op de voorzyde, die het gelauricrde borftbceld des Franfchen Konings voert, ftaat in den
i-and dit omfchrift :
H E N -
H E N R I C U S I I , R E X C H R I S T I A N IS S i m us. if j -S .
H E N D R I K D E I I , A L L E R C I I R l S f E L Y K S f E KONING.
Wclke voorzyde hierboven niet vertoond ilaat, om dat ik den weezOndlykcn penning, die .
zelf in de penningkas des Fmnfchen Konings niet wordt gevonden, nooit gezien heb, gelyk
die ook by de Bye of Mezeray, (i) waaniyc de rugzydc genomen is, niet vcroeeld wordt. jj^g,
Op de achterzyde ziet-mcn den zeifden Vorft in Romeynfche klecdinge op een moedig paard (i), Ou-^
zitten, tuflchcn twee krygsknechten, voercnde ieder een Roomfch (z) Icgerteken , onder’t gc-
Uan R.
leyde ccncr voorgaande Överwinningej boven dit opfchrift öp den voorgrond des pennings:
Moog.
E X A C T I S B R I T A N N I S E T C A L E T O , G U I N I A Q U E
R E C E P T I s.
D E B R I T T E N F E R J A À G D E N K A L É S M I D S G A D È R S
G U IÑ E S H E RW O N N E N .
Welk voordecl den Franfoizen nieuwe hoop gaf, van by ’t vervolgcn van den kryg, nog grootcre
voordeelen te zullen bejaagenj waarom men ook boven de beichreeve verbeclding dit op^
fciirift gefteld ziet :
M A J O R A S E Q U E N T U R ,
G R O O T E R E O F E R W I N N I N G E N Z U L L E N ' E R
F O L G E N .
ii) Larrey
Hill.d'An-
glet.tom.
I. fol. 926.
(4) Hooft
Ned. Hift.
fol. 12.
b e tyding van dit verlies in Eiigeland
¿yn.de gekomen, tro f mer verbaasdheyd dar
K on in gryk , dan nog meer de Koningin,
die o f door hartszeer, o f ziek te , o f beyde
te famen , den zevcntienden van Slagtmaand
(3) naamaals kwam te overly den :
Welk voordeel de Franfoizen nog nicer aanmoedigde
om , ftaande de laatfte zickte der
Kouinginne vau Engeland, van waar Koning
Philips nu ook geen nieuwen onder-
ftand te verwachten had , nog vyfduy-
zend ruyters en veertienduyzcnd voec-
knechten in Duytfchland te werven; met
welke en de oude krygsbenden z y Dieten-
hove,niec min ipoedig als gelukkig,(4) hebben
aangetaft; dewy l het eerlang geiiood-
zaakc wierdt , naa ’ c maakdii zyns ver-
drags, zieh der Franfoizen wapenen tc on-
derwerpen. In Vlaandre gingen hunne
krygszaaken niet minder voorwind : vermids
de Heer van Thermcs, Stedevoogd
van ’c nieuwgewonnc Kales, met vyfduy-
zcnd knechten te voet en vyfcienhonderd
te paarde, Grevelinge en Bourborg achter-
laatcnde, voor Duynkerke rukte; wiens
burgery met geen krygsvolk gcftyfd , cn
o p d en eerften aanvaj verbaafd, met hem
/ . 7)eH
in onderhandeling trade ; doch zieh te
veel op ’s vyands woord en trouw geduurende
de haiideling verlaatende, (5) wierdt
die Stad, eer ’c verdrag getroffen was op ’t
oriverwagtfte overrompeld , wreedelyk
uytgeplonderd en misliandeid. G e ly k een
ongeluk viel Wynoxbergch , en doöf de
ftroöperyen der baat- cn buytzoekeren liet
geheele omliggende land te b cu r t; dies
zondc dc Spaanfche Koning den Graaf van
Egmond d erw aart, die met twaalfduy-
zend knechten en een vierde paardevolk j
den derciendcn van (6) Hooimaand, naar
Grevelinge rukte , de vyandlyke benden
aldaar aangetroffen op het ly f v ie l, en geheel
verflocg. Dus was ’c Egmond dien
men roemde, en de Koning dien men als
den onver'winnelykßen toejuychte : vermids
de Nederlanders nu hunne verwäch-
ting zagen beantwoord, die z y b y den
aanvang zyner regeeringe van hem , als
eeneopkomendc zonne, hadden opgevat.
Zulks z y den volgenden gedenkpenning,
naar de gemygcnis van (7 ) L u ck iu s , als
ook den ondcrftaanden rekenpenning, op
deeze overwinning en tot z yn e eere gemunt
hebben.
F I. De
(5) Hooft
Ned. Hilh
fol. 13.
((5) Mete-
ren Ned.
Hift. fol.
(7) SylL
fol. iSj*
%
i
'V
i ■ I
I i t i
''. '■ Í