M t|
(c) Annal,
de la Prov.
& Comté
■ d'Havnaut
füj. 309.
halvcn Margreta cn Johanna van Lalayn, wier eerfte jong geftorven en de tweede met Johan van
Croy Graaf van Solre gctrouwd is, ccnen zoon Alexander gctceld, welkc zonder kinderen naa
te laaten voor Sluys in ’t jaar ( i) zelbienhondcrdenvier gefneuveld is.
(i't Meter.
Ned. Hift.
fol. 312.
(5Î Refol.
der Ge-
comm.
Raad.
van Holl.
5 O(ftob.
! 3-90.
fol.4<‘9 .
(4) Rcfol.
der Ge-
■comm.
Raad.
van Holl.
12 Oñob.
1590. fol.
418.
T e rw y l Parma dus afweezig was, dee-
dcn dc bezettelingen der Vereenigde G e weften
veelvuldige ftrooperyen o p d e landen
des Spaanfchen Konings, branddcn en
blaakcen ten platten lande; en zettende
alles w yd en zyd onder brandfchatting,
plonderden z y het vermaarde dorp Gccl
u y t , en bragten den fchrik tot onder de
poorten van Antwerpen. Dc bezettelingen
van Bergen op Z oom hadden ook het
gciuk (2) van Thienen in te neemen, de
ftad te plonderen, c n ’t omgciegen land
veel gclds cot afkoop der plonderinge a f te
perfen. Aan den kant van Vlaandre deeden
de bezettelingen van Ooftende eenen
fchrikkeIykeiiinval,wanttrekkendedoorde
havens van Nieupoorc naar Ooftduynkerke,
plonderden en verbrandden z y het Dorp
Ulpen en voorts alle h u y z en , k ^ k e n ,
kloofters en dorpen cot ondcr Veurne toe.
Graaf Maurits z e lf rrok in ’t laatfte van
Herfftmaand een gedeelte v a n ’t gefcheyde
leger weder te lamen, en voorzienmer genoegzaam
geichut en oorlogsvoorraad,
heefr hy de floten van Hemert, en Heyl
i n ’teyland Bommel, en dc fchanlen in den
Elshout en te Krevekeur ([3) b y Engelen
de eene naade andere aangetaft en veroverd.
Met dit geluk en eene zcer groote vaardigheyd
fmeet h y o o k hecbelegvoor defchan-
fe (4) ter H eyde, die Mansvelt nog in dit
jaar, om d ie v a n Breda tc benaauwen,
met zoo veel moeite opgcworpcn, en met
aarde wallen cn ryswerken ten ovirvloede
voorzien had. Door ’t heftig fchieten
nogtans wierden dc (7) bezettelingen genoodzaakt
den clfden van Wynmaand die
fterkte aan Maurits in tc ruymen. Die het
daarop naar Steenbergen wendde, ’t gene
i(5)vau’cnoodige onvoorzicnenflechts mec
tweehonderd man bezer, naadat ’er twee
kanonfchootcn op gedaan waaren , z yn e
poorten b y verdrag opende. Sedert wierdt
nog de Ichansce Roozendaal ingenomen;
en door eenen tweeden inval der bezecte-
lingen v an (7 ) Ooftende b y verrafling Ou-
denburg veroverd, en naadat hec geplou-
dcrd was, a a n ’c vuur ten befte gegeeven.
Eene y fly k e jammerkreet verhiefzich hier
over door alle des Konings Nederlanden:
wier ingczeetenen door de achtervölgde
oorlogen en afbrck van koophandel verarmd,
alle de gemelde onheylen van die
jaar, als zoo veel gcelTcls der vergramde
Godheyd bcfchouwden. Des dat het tyd
wicrdt, de booshedcn naalaatende, z ich
mec God te verzoencn , ten eynde z yn e
goedertierenheyd hen in ’t vervolg van
diergelyke tegenfpoeden wilde'be vryd en:
als b lyk t u y t deeze twee legpenningen,
die ten dienfte van ’s Konings rekenkamer
in ditja ar te Antwerpen gemunt zyn.
,
• fchcn hare bovcii dc vlainmcn van eenen brandenden altaar hangen. Om hoog inde wolkcnis we- I5'90.
der de Godbeyd, als op den eerllcn verbeeld; binnen hec zeitde randfchrift: ---------- -
J A M , J A M P L A C A N D U S D E U S . 1790.
NCr, N U M O E T G O D V E R Z O E N D W O R D E N . 1790.
(ffBor
Nederl.
Beroerten
XXVIII.
boek,
fol.8.
vcrfo.
(6) Refol.
der Gc-
comm.
Rnad.
van Holl.
18 Oélob.
iS9o.fol. 4i 6.
(7) Mete,
ren Ned.
Hill fol.
312-veiib.
I. Ecn Nederlander knielt op de voorzyde van den eerften, voor eenen onlftooken altaai', en of-
?) Daniel Gode met opgehcvene handen cen nederig en verflaagen hart, die in de wolken als een Oudc
Jl. ^.9. (8) van dagen verbeeld wordt. Het randfchrift is;
J A M , JAM P L A C A N D U S D E U S . 1790.
NU, N U M O E T GOD V E R Z O E N D W O R D E N . 1790.
Rondom het gekroonde wapenfchild van den Spaanfchen Koning, leeft men in den rand der
tegenzyde dcezc woorden;
G E C T o i r s D U b u r e a u D E S F I N A N c e s D U R O Y .
L E G P E N N I N G E N V A N D E K A M E R D E R K O N I N G L Y K E
G E L D M I D D E L E N .
II. Op het voorftuk van den tweeden, dic ook het zelfdc ruggeftuk heeft, ziet men een mcnfclien
(i^ Bor
Ncderl.
Baroerten,
XXVIII.
bock,
f o l u .
verfo.
(1} Bor
Ncderl.
Beroerten.
XXVIII.
boek ,
fol. 14.
verfo.
(3) Bot
Nederl.
Beroerten,
XXVHI.
bock,
fol. 10.
Integendeel de Vereenigde Geweften
namcn dagelyks toc in rykdom door den
aanwas van den koophandel, ’s lands inkomften
groeidcn mccr en raecr, cn degemaak-
tc verbonden mec dc Gebuurvorften wierden
ftiptelyk onderhouden. Ja men zag,
in dic jaar, op de klagten door de Gezanten
der llyksvor ftcn aan de Algemeene
(1) Staaten gedaan, door dc zelv c de ftad
cn ’c Hoc van Burik, de fchans Lurkenho-
v e , en verfcheydene anderen plaatfen van
’c Duytfche R y k , die z y van den Spanjaard
hadden gewonnen , aan de rechte
(2) eygenaars wedcrgccven en hunne bc-
zctting daaruyt ligten. Hierenboven verbooden
z y hunne knechten nice allccn eenige
ftrooperyen op de landen der on zy dige
Gebuurvorften te doen, maar ook de
minfte wanorde op zulke vyandlyke landen
tc pleegen, wclke de brandfchatting, waar
o p z y gefteld waaren,op den gezeeten ( 3 ) tyd
betaalden. Aldus wierdt hec krygsvolk onder
behoorelyke tucht gebragt, en waaren
alle oneenigheden, die ftaande hec voorige
Landsbeftier van den Graaf van Leyçefter
ontfonkt waaren , door het w y z e cn
voorzigcige gedrag van Graaf Maurits,
den Heer van (4) Oldcnbarneveld, en dc
de overige Scaacsbcdienaars van Holland
om deezen tyd geheel vereffend, alle wan-
trouw race dc Engelfche hulpbenden u y t
den weg geruymd, cn de verbonden met
Koninginne Elizabet tot wederzydfch
genoegen gehandhaafd. By deeze gerufte
tydsgeftalte befloot nu Graaf Maurits zich
ook toc Hcer van Vliflinge te laaten inhulden
, vermids het voorheen opgevatte
miftrouwcn der Engelfche bezettejingen,
cn ’r onderlinge verdrag tuflchen die en de
ftedelingen eertyds aangegaan, wclke rot
nogtoe deeze inhulding hadden verhinderd,
althans kwam op tc houden, en gevolgely
k ook het daarover geflooten verdrag te
vervallen. Des toog Graaf Maurits derwaart,
en is aldaar den zesentwintigftcn
(7) van Oogftmaand, mec geene mindere
plegtighcden als eeityds te Kampveere ,
ingehuld. zynde ook b y ’t verrichten dier
ftaatlykheden, naar ouder g ew o on te ,
onder anderen decs ftrooipenning, hoewel
zonder ja ar tal, waarfchynelyk om de on-
zekcrheyd wanneer deeze inhulding zoude
gefchieden, ondcr dc gemeente te grabbel
gegooid geworden.
(4) Leev.
van J, van
Olden-
barn. psg.
33 en 34.
W Bot
Ncdcrl.
Reroéiren,
XXVIII.
boek,
fol. 39.
verfo.
Des zelfs voorzydc voert rondom het wapenfchild van Vliflinge, dat eene gekroonde zilvere ©Virg.
fles op een rood veld is, in den rand deeze woorden uyt denItaliaanfchen(<5)HcIdendichter;
O L IM M E M IN I S S E J U V A B I T
' T H E R D E N K E N Z A L O N S N A A M A A L S V E R M A A K E N .
Welke fpreuk waarfchynelyk ziet op de voorleedene wederwaavdigheden cn tegenfpoeden; en
ondcr anderen ook op.de weygering door die van Vliflinge aan Maurits eertyds (7) gedaan, als (7j Bor
hy zich aldaar wilde laaten inluilden: welke hy op deezen penning met ecu zacht verwyt be-
tuygt nice te zullen vergeeten. De rugzyde vocrt Maurits gekroond wapenfchild, en daar x x v . ’
rondom zync gewoonlyk zinfpreuk : boek,
fol. 40.
JE M A I N T I E N D R A I .
I K Z A L ' T H A N D H A A V E N .
1791. T e rw y l dc Algemeene Staaten aldus het
w e lz yn des Lands behartigdca, naamen
die van Hoilaud hec ftuk van den Godsdienft
b y dc hand. Voorheen, als gezegd
is, had men rccds vaftgefteld allccn dc
openbaare ocfTcjiing van deii Hcrvorm-
M ram mm 2 den
I;
F
■ to y
to* il
| ; . j i