: il ■I? ' PI li ■'
15 7 1. mire het bericht kwam, dat de Briel door
de Watcrgcuzen was ingcnomen. Deeze
tyding iliiyttcdcn voortgangvandit bloed-
dorftige op ze t, cr cn deed '
tegelyk Alv a zich
zyns misflags erinneren,<
dien h y begaan
had met de bezetting u y t de grensplaarien
cn zceiiedcn tc lig ten , om Uy tre cht,
door dien ondraagclykcn overlaft, to th e t
toeftaan der geeyichtc fchattingen tc dwin-
gcn. Met het veroveren van den Briel was
’ t deezer w y z e toegegaan. Dc Graaf van
der Mark, Hccr van Lunacy, die door
den Prins van Oranje tot Admiraal over de
Watergciizen gefteld was, hadmet dchul-
pc veeler Edelen en andere Hopluyden,
d o o r ’t neemen van vericheydene Spaanfche
pry zen , zesentwintig fchcpcn byeengebragt;
cn geraakte met die vloot ( i ) d c n Cto Rooft
eerften van Grasmaand, h a lf in weerwil
ter oorzaake van den tcgenwind, op d en
naamiddag, in den mond van de Maas en
voor het hoofd van den B rief Dc ftad
door hem, u y t den naame des Prinien van
Oranjc, opgecyfcht zylide wierdt, naadat
de vergunde tyd van twee uurcii beraads
om was, door het oprammen van derzelvcr
Noordpoorte met eenen raaft, van
Roobols onderhoorige bende overweldigd,
cn voor den Prinfe inbezit genomen. H et
winnen deezer ftad, het verbond der Edclen
en het wcygeren van den gccyfchten
tienden penning brengen her voorwerp
u y t , waarop in dien tyd dees penning ge*
maalct is.
I f/, i/at-AilcH
(i) Kaar-
teboek
van’t land
van Voor-
ne, num.
vm.
(3)Strada
de Bello
Belg. Dec.
I. pag.361.
(4) Bor
Nederl.
Beroerten,
VI. boek,
M 266.
Op den eenen kant ziet men tuflchen twee ooren cen overeyndftaanden blooten degen, met
eenen penning op het punt, en nog negen van gelyke foort ter flinker zyde van het zwaard; g e lyk
aan de rechter zyde van hetzelve een bril en fluyt zyn afgebeeld; cn dit alles binnen dit omfchrift;
E N T O U T F I D E L L E S A U R O Y . 1572.
I N A L L E S D E N K O N I N G GETROUW. 1572.
Op den anderen kant ftaan twee Edellieden , eenen penning aan den hais, eene beedeltas op
de z y d e , eenige penningen onder hunne voeten hebbende, en elkander tot weering van den
tienden penning dc rechter hand biedende ; onder die opfchrift ;
J U S Q U E S A P O R T E R L A B E S A S E .
T O T H E T D R A A G E N V A N H E N B E E D E L Z A K .
Het is niet onwaarfchynelyk dat de Bondgenooten, door de vogelaars fluyt en afgeiheedene
oorcn op den penning, aan den Hc rto g van Alva hebben willen te,,verftaan gee\'en; dat hoe fyn
hy ook had weeten op te fluyten, en met voorwendfelen van hoogdringende noodzaalcelykheyd
zynen eyfch van den tienden penning bewimpclcn, z y echter voor dat valfche en knerflende ge-
luyd geene ooren hadden, maar geheel doof waaren : willende veel eer, als naar den eyfch des
tienden pennings ooit te luyftei-cn, deeze ongehoorde belafting met hec punt van den degen te
keer gaan. Ja dat hy z e lf , ziende door den bril, dien hy door’t verliezcn van den Briel had op
den neus gekreegcn, eerlang ook wel van toon cn gedachten zoude vcranderen. Om welke regn
en ook zeker gedeelte v a n ’ t land van Voorne , de vier polders genaamd en gelegen aan de
Ooftzydc van dc haven en dc ftad Briel, ter gedachtenis dat de Graaf van Boflu , trachtende die
itad te herneemen, aldaar door de Watergeuzen geflaagen en verjaagd is , federt een rood fchild,
en daarm eenen zilvcren degen, op wiens punt een gouden penning cn nog negen van dezelfde
loort ter zyden het zwaard gezien worden, tot (2) zyn wapen voert; ja hierom zag men ook in
deezen tyd des Heitoeen beeldenis in print, (3) dien Lumey van achteren eencn grooten bril op
den neus zettede, onde r’ t zingcn van verfcheydene fchimpliedtjes , alom langs ih-aac te koop
vcylen: en hoorde men vcelen der misnoegde inwoonderen, met dezelfde zu ch t, die kliippcl-
vaarsje (4) by den weg opdeunen :
Dm
w r ! ,5
Den eerficn dag van April,
Verloor Due d'Alva zynen Bril.
Zinfpcclcndc daarmede op het oude wapenfchild van den Briel, dat ccnen bril voe
Op de tyding van dit verlies zondt Alva
terftond aan dcnGraaf vanBolTu, dieLand-
voogd v«ni Holland en dat pas tc Uytrecht
(i') Hooft ( i ) was, bevel om op te trekken, en her
H ? ’^foi. oorlogsvuiir in zyn e geboorte te
ijr. fmoorcn. Hierdoor wierdt Uytrecht van
dc zwaare inlegering verloft, en floeg dc
Graaf van Boflii met alle de bezettinge van
dicn oo/d op weg, fcheepte van Schiedam
enMaaflandsilLiysovcr, en raakte o p ’t e y land
van Vo orne, o p ’t wclkc de Briel gelegen
is , niet zonder hoope van die ftad te
zullen herwinnen , mids hem Lumey ,
door gebrck van magt, het landen nietbe-
Ict hadde. Bqifu den Briel genaakende
vondt de voorftad aan de Zuydpoort afge-
brand, de boomgaarden in ’t Nieuwland
nedergehouwen, en de andere, die onder
de ftad laagcn, door Lumeys volk bezet,
dat daamyc de zynen met handfchut fcher-
pclyk bcgroecte. OndertuiTchen opende
ecu der Geuzen hetNieiiwlandfchfluysken,
ren^Ned’ biiiiienwegeii (2) onder water ge-
Hift. foi. z e t , eii tegelyk de Spanjaards genoodzaakt
to- wierdcn, langs den Nieuwlandlchcn dykai-
leen de ftad re nadercn, waaruyt onophou-
deulyk met g ro f gefchut op dc aanvaiiers
gevuLird wierdt. Dit fchrikte echter den
vyand niet af; maar als die van binnen be-
hcndiglyk eenige manfchap naar Bernifle
Icliiktcn, die dc fchepen, door BofTu aldaar
gelaaten,eensdeels in dengrond boor-
d e, andersdeels aan brand o f van den oe-
ver ftak, beving de Spanjaards, m id s ’t
waflcn des waters, zo o groote vrees, dat
z y zich alle op de loiTc vlugt cn in Bernifle
begaavcn, cn fommigen ovcrzwemmcnde,
anderen in de dryvendc fchuyceu geraakc
o f daaraan hangende ; nieuw BeijerlandbC'
rcykten. Veclcn der vlugtelingen kwaamen
in ’t flyk cn den moddcr ce fmooren,
en Boflu met zyneovcrgcbJeeveue benden,
die niet weynig vcrkJeumd en afgemac
waaren, voor Dordrecht. Vanwaar h y ,
mids het weygerde zyn e poorten voor hem
ce opcnen, met zyne vermoeide troepeii
het uaar Rotterdam wendde, daar h y in
perfoon wel binnengclaaccn, doch zyn e
manfchap gelaft wierdt buycenom ce trekken.
Dan eyndelyk hebbende v oor d e z y -
nen v erlo f verworven, om b y cnkele rotten
teffens en met doovc lonteii door de
ftad te trekken, vcrmccfterde h ym e t hulpe
zyns krygsvolks de p oort, overweldig-
de de wacht cn viel ter ftad in , alwaar
meer dan driehonderd in wapen gevondcne
burgers geveld wierden , en de anderen,
roc vrouwen en maagden toe , allerleye
raishandcling van fmaad en moedwil uyt-
ftondcn; duurende dees holleude overlaft
van den liegenden in Grasmaand tot deij
derticndcn van Oogftmaand. En dewyl
h y , oftderniflchcn ook Delfcshaven, daar
de G euzen zich geplaatft hadden, b y nacht
ovcrviel, en door ’c pleegen van groote
wrcedheyd den vcrdcren afval poogde te
weeren , laadde h y , hoewel cen Neder-
landfchHe erentevooren(3 )welgewild,op (3) Hooft
zich eenen magcigen haac der Hollanderen.
Z y n e gedachtenis echter wordc op eenen ’ ’
legpenning bewaard, die in ’c jaar achcen-
zeftig te U y tre ch t, daarvan h y ’s jaars tc
vooren toc Landvoogd was aangefteld, gemunt
is: welken ik , mids h y niets hifto-
rifch behelft enBoiTusbedryf tegenwoordig
gemeld wordc , alhicr z yn e plaats gunnc.
O p dc voorzydc ftaat het gekroonde wapenfchild van Maximiliaan van Hennin, Graave van (4) Refol
Boflii, welkc nymiaals, als hy zich voor dc Algemeene Staaten verklaard had , in erkentenis derStaarett
zyncr gedaane dienften, door de Staaten (4) van Holland met vyfdiiyzendguldcns jaarlyks w ierdt van Holl.
belchonken. Verder leeft men deeze Iprcuk in den rand tot byfchrift: ?47S^foi
E S P O E R M E C O N T E N T E B O U S S U . i f« ? .
1. Deel.
D E HO O P V E R N O E G T M r BOSSU .
P p
j f S S .
Rondtori
•lì