st
ip t
n I l i # ' * , '
- l l l h
(I) Le
Blalbn de
h Toif.
d’Or fol.
Guicc.
Bcfciir. der
Nederl.
fol. 67.
SC366.
Rondom het gekroonde wapenfchild zyner gemaalinne Charlotte v anW c r ch in , Vrouwe van
Icuinont, die tot vader Pieter van VVcrchin, ( i) Guldciivlicsheer, en toc luoedcr Helena van
Vergy gehad heeft; Icclì: men op de achterzyde haar gewoonlyke Ipreuk;
N O N S A N S C A U S É W E R C H I N .
N I E T Z O N D E R R E D E N WE R C I I IN.
(1) Hooft
Ned. Hilh
fo U 33-
(3) Bor
Nederl.
Beroert.
V I bock,
fol. 268.
(4) Hooft
Ned. Hift.
fol. 234.
De Landvoogd nu uyc deezen qiiaaden
uytiliigen de onverwachte oncmocringe van
BoflTi voor den B r ie l, dc aangelegenheyd
van’t bezeeten der zecplaacfen bevroedende,
cn beducht voor Vliiiinge, daar h y eenige
Waalcu in bezettinge en ’t ftichten van
eenen (2) burg begonnen had, zondt acht
vendels Spanjaarden u y t Brabant onder
Olbrio Angelo derwaart. De inwoonders,
verwittigd van dc afKomft deezer nieuwe
gaftcn, ftaken terftond hunne hoofden b y
een , iloegen hevig aan’t morren e n , on-
dcr den duym opgeruyd door die van ’s
Prinfen wege daaronder fpeeiden, joegcn
op Paafchdag de Waalen u y t de ftad en
door’c loflen van ’cgeicliutde tot bezetting
komende Spanjaards, (3) met hunne ichepen
te rugge. 'An to n i van Bourgondie
Stadhouder van Zeeland, die voorval te
Middelburg verftaande, begafzich fpoedig
naar Vliflinge e n , de burgers voor het
Stadhuys te hoop (4) geklepc zyn d e , ter
puye. Hier ving hy aan fmeekender w y -
zez ich te beklaagen over den hoon,denKo-
ning met het uycdryven zyner bezectelin-
gen aangedaan, en ftelde zich met een toc
borg, zo o ze weder tot hunnen pllgc keerden
, dat de Landvoogd alles vergeeten,
en h y b y zyn e Majefteyt voor hen verzoe-
ning verwerven zoiidc. De eerfte hevigheyd
der bürgeren hicrop wac bedaard,
icheeuen veelen naardien voorflag tc lu y fteren
; doch z y door eenige in den drang
ftaande Prinsgezinden opgcmaakt, gingher
op een jouwcn en iiytlachgeii van den Stadhouder.
Die desonaangezien met de hand
wenkce en weder wac ftilte vernecmcnde
begoft, op eencn anderen toon, hen de
grootheyd van (5) hunnen misflag, het W
vermoogcn des Konings en dc elende die Hift.fol.’
hen over het hoofd hing, voor oogen te 7i-''erfo.
ftellen. Maar die alles vondt geenen ingang
by eene gemeente, die allccn door
verftoorde en opgcbitftc hartstogpen beftierd
wierdt : cii d ewy l h y zich onder een
algemeen gekryfch, met grooteren hoon
gedreygd z a g , docht hem beft niecs meer
te zeggen en v e y lig ft, gelyk hem gelukte,
te rug naar Middelburg tc keeren. Van
deezen H e e r , die z ich ten dienft zyns
Meefters b y die voorval v ry bloot ftelde,
is m y dit penningtje ter hand gekomen.
Met den Stadhouder was v oort alle ontzag
voor den Koning uyc Vliflinge gewcc-
k en : men viel aan ’c flechten van den begonnen
burg, men zwoer A iv a a fe n den
(1) Hooft Prinfe getrouwheyd, men eyfchte (1 ) by-
NederL^ ftp.iid CII bezcccing van die van den Briel,
■ cn deed Don Pedro Pachicko, opperftcn
( ’') krygsbouwmecfter en van nabcftaande
maagfchap des Hertogen van A lv a , dieon-
bcwuft van deezen afval in hunne handen
gevallen w a s , u y t verbitterdheyd tcgens
(2) Hooft (2) zynen bloedverwant en landaardt ophangen.
In deezen ommezwaai der Zeeuw-
(}) Hoofc iche zaaken vJyddc zich Kampvcer (3) aan
Ned, Hift. ’s Prinfen z y d e , en wierdt zo o bitter een
■ oorlog in dien oord begonnen, dat wie leevendig
gekreegen wierdt, moeft, zonder
iu gevangenis gebragt re z y n , daadlykter
g alg c : ja de verbittcring fteeg tot die woe-
d c, dat men zeyd c den eenen broeder den
anderen, met eygene handen opgeknoopc
tc hebben. Ondertuflchen wierdt ook
Sicrikzec gedwongen en floegcn , op hcc
voorbeelddierZeeuwfcheftcden, verfcheydene
plaatfen van Noordholland den zelf-
clcn weg in. Enkhuyzelang twyfelachtig
vlottcndc en vol van inwendige beroerten,
viel ook den Hcrtogc a f en plantte, des
Prinfen zyd e kiezende, ’t Oranje vendel
wid^Hiif ^4) wallen. Recht ter fnede, met
101,246.' ■ goed geluk en blyde lyk ontfangen, kwam
Jonker D irk S o n o y , als Stedehoudcr van
den Prins, in dien hoek; vermids op ’c
wenden van E nkh uy ze, de fteden Mcdenblik
, Hoorn, Edam, Alkmaar, Monnik-
kendain en Piirmerend, de eene met meer
dc andere met minder moeite , het zelfde
fpoor volgden, en zich insgelyks tegens
den Spanjaard vcrklaarden. In Zuydhol-
Jaiid gefchiedde omtrent den zclfden tyd
dezclfde verandering. Want eenige waag-
halzen (5) uyc den Briel bcftonden hcc land (T^waivii
dieper in'te dringen, op hoope van de cene o f Beftliuvaa
andere ftad op ’s Prinien zyd e tc brengen.
Van den BricI voeren ze op Geervlict,
raakten in ’t Spuy, voorts op Pietershock,
vervolgens op Zwyndrechc cn kwaamen
vandaar met twee wagens voor Oudcwa-
ter, h c cw q lk e , mids zyn e poorten des
nachts door hunne vrieudcn van binnen
geopend en z y daardoor ingelaaten wierden
, ecrlang rot ’s Prinien z y d e overging.
Het gerucht daarvanverfprcyddezichalom
en onder andere ter Goude, daar het des
Prinien aanhangereu niet wcynigdenmoed
opbcurdc. Zulks op uytnoodiging van
Herman (6 }S te r re , eenen der Goudfche I , ■ Dciviir.vaii
nootdmisnoegdeu, omtrent zeventig man, Gouda,
z o o Oudcwatctlchc burgers ais vrcemde-
lingen, zich onderwondcn o p ’t vermeefteren
van Gouda uyt te trekken, Vroeg
’s morgens van den cenentwintigften in Z o mermaand
kwaamen deeze nieuwe krygers
voor de Klcyweg sp oort, braken die met
geweld cn hulpe van binnen open, bczet-
teden de markt, en wierdt(7) deberoepe (tlWaWii
Vroedfchapen fchuttery voorden Koning, crad’a '“
midsgaders den Prinfe als zyncn Stadliou- pag- 347.
der, beeedigd. B y deeze ftad, die federt
altyd des Prinfen zyd e heeft gehouden, is
op laateren (8) tyd cenc gewoonte ingc- ®
voerd geweeft van, b y ’t vergaderen der vröedfch.
Vroedlchapover’s lands zaaken, ieder der *=^55"'
tegenwoordig zynde Leden , ten kofte i Ja°nuVry
der f ta d , met dusdaanig een zilver ge- '^7'-
denkpenningtje, ter waarde van twee-
entwintig ftu y v e r s , te vereeren, het
welke ik , mids dit eerfte gewag haars
naams, gevocglykft oordeele alhier in te
laften.
S ' a ” ? ' J gehamafte borftftuk van den Zeckndfchcn Stadhouder, die in het volgende iaar, op den
BeroeVm ’^Iiddelburg cn Rammekcns, uyt ccn fchuyt (6) doodgcfchootcn', cn door zynen
VI, boek,’ 2 o o n :n t hooge zeebcwind opgevolgd w ie rd t, ftaat op de voorzyde; binnen dccze tytels rot
fol. 311. omfchnft: '
verfo.
& 311. ea
XXXVII.
A N T O N I U S A B U R G O N D I A , D O m i n u s D E W A C K E N e ,
boek , fol.
V-verio.
A r c h i t u a l a s s u s F l a n d r i æ .
(7l Meter. A N T O N I V A N B O U R G O N D I E , H E E R V A N (7) W A K K E N E ,
S t o “' a d m i r a a l v a n v l a a n d r e .
vcrfo.
Op de nigzyde zict men cene hand, i n ’t midden der vlamme van ccn brandend altaar, ccn
bloot zwaard houden; onder dit byfchrift ; •
V I R T U T I F O R T U N A C E D I T .
I I E T G E L U K ZP VIC I I T V O O R . D E D A P P E R H E Y D .
Met
Op dc eene zyde van hetzclve ziet men de ftad Gouda i n ’ t verfchiet, gelegen aan den boord
ftiat- the door den Stroomgod, houdende cenc watcrkniyk , verbeeld wordt; omhoog
N U M M U S s e n a t o r i u s .
V R O E D S C II A P S P E N N I N G .
R S f i - i lC w f t o r m to“ ”] “ ‘IRcdachtenis van ftads Grondvcftcrs dc borftbeelden van (p) den
Ridder Kats cn G ia a f Floris den V , op twee voetftallen. W an t het is decs Kats geweeft die
in den jaare twaalfhonderdtweccnzevcntig, als hy Voogd van Graaf Floris den V . w.is, de grondveften
deezer ftad gelegd ( lo) heeft. TuiTchen dccze twee boiftftukken ftaat V ia iiw Jakoba
P p a Gtaa-
(9) Wälvii
Befchr.van
Gouda,
pag-3-
(loîWalv.
Befchr.van
Gouda,
pag. 6.
w4
' '11
h- ” •