II«»! ' f i
i l r i i î
I !
1780. vyftiende eeuwe zeker verdiag is
--------- geilooten; waarby ecn lyn wierdt getrokken,
wclkc van de twee werreldsaipunten
door een der Karibifche eylanden zoude
loopen, die by de Stuurkundigen no gd c
middaglyn genaamd wordc, en mfTchen dc
Spanjaards cn Portugeezen voor fcheyds-
lyn hunner nieuwe ontdekkingen zoude
verftrckken. Zulks alles , wac aan de
(i) Eerfte O oftzyd c oncdckc- ( i ) w ie rd t, voor de
tc^tTan Portugeezen; cn aan de Weftzyde vOor
Columbus, de Spanjaards was. Dan dewy l zich de
pag. 117. ]<(roon van Portugaal mct die van Spanje
onder Koning Philips thans vereenigd
von d t, was de oude fcheydslyn vernie-
cigd en, ten opzigte der andere Europefchc
Moogendheden, de evennachts'-
ly n , diede werreld tuiTchen haareaipim-
ten in twee gelyke deelen fn yd t, nu eene
iiicmve fcheydslyn geworden. Zulks de
Spaanfche Koning door de ongemectene
rykdommen, die hem zo o d o o rd eO o ft.
als Weftindiichen handel, met uytilaytin-
ge van alle andere Europefche volk c ren,
in den fchoot vielen, zich inbceldde niec
alleen de wcerlpannige Nederlanden zcer
ligt cc zullcn tor reden brengen, maar zich
ook eenen weg baanen, om tot de Oppcr-
heerfchappy der ganfche Chriftenheyd tc
geraaken, als niec duyfterlyk u y t deeze
twee penningen is a f te meetcn, die op ’c
bckomcn van Ooftindie gemunt zyn.
i. Op de eene zydc ftaan, rondom het geharnafte borftbeeld des Konings, in den rand deeze
tytels;
P H I L I P P U S II. H I S P A N i a r u m E T N O V I O R B I S
O C C ID U I R E X .
P H I L I P S D E II, K O N IN G FA N- S P A N J E E N D E
N I E UW E W E S T E R W E R R E L D .
Op de andere zyde ziet men Indie in de gedaante eener Vrouwe, en gevolgd van verfcheydene
volkcren van dien oord, eenen werreldkloot aan ecn fchip, of, om beter te zeggen, aan dc
Spaanfche fcheepvaart aanbieden. Het om- en opfchrift is;
I N D I A R E L IQ U U M D A T U R A .
I N D I E Z A L D E R E S T F E R S C H A F F E N
II. Dc tweede heefc het zelfde voorftuk, en op hec ruggeftuk Spanje als eene gewapende Heldin
verbeeld j het zit op eencn ftapel bevochte wapencn, terwyl het door Indie, dat aan zyne
voecen kniclc,de fteutels van de Oofter en Weiler Landfchappen worden aangebooden. Omhoog
vhegc de Faam cn blaaft den lof van Philips j binnen dit omfchrift;
H I S P A N I A U T R I U S Q ue O R B I S R E G N A T R I X .
S P A N J E B E H E E R S C H E R F A N B E T D E D E W E R R E L D S D E E L E N
Koning Philips aldus, door het afgc-
richte krygsbeleyd van den Hcrtog van
A lv a , in zoo korten tyd van ganfch Portugaal
zynde meefter geworden, befloot
z yn c nicuwgewonnenc landen in perfoon
S®“ bezigtigcn, en zich naar dege-
Beig. Dec. woonte des R y k s toc Vorft door ’s Lands
IL pag- Staaten te doen inhuldigen. Op dcezc
reyze wicrdt h y van eene ojigclooflyke
menigte van den eerften Adel van Spanje
vergezelfchapt, welke hoogmoedig uyc
den aardt althans door ccne weergalooze
pracht van klecdercn, menigre van ryd en
handpaarden, en deftigheyd van uyt-
ruftinge den gemoederen der nieuwe aan-
gewonncne Landzaaten een dcnkbeeld.
I
overeenkomende met de grootheyd van
Philips vermoogcn, poogde in te drukken.
Hocwèl de kroohing, naar ouder gewoonte
teLiflabon moeft gefchicdcn, zo o wierdt
echter het inkomen van zo o groot getal
menfchen, mids de peft nog eenigszins in
die ftad befpcurd wierdt, te gevaarlyk gc-
• oordeeld, en daarom de ftad ( i ) T homar,
fe un- verrichten dier plegtighcden uytgc-
. . Rc^de koozcn. In ’t Koor van de Klooftcrkerke
Grdre van Chriftus was een heerlyk
nzj’. tooneel opgerecht, waarop Philips aan
Landen van Michiel de Maura, ten overftaan
van drio Aartsbiflchoppen de voorrechten
des Lands op de allerplegtigftewy-
z e b c zw o o r , en den eed van onderwcr-
ping van den Hertog van Braganza, Bar-
colos , alle de overige Edellicden, Geeft-
(i)Cam- ly ken, Raaden, Landvoogden en andere
pana.dciia Staatsbcdicnden ontfing. Op den vyfden
Fiifpe fe- ’ naadat deeze Krooning verricht was,
gundolib. vvierdt byna op de zelfde w y z e , doch
S ' flechts in de eetzaal van ’t zelve kloofter
(1) Ánf*. aáii Don Diego, (2) als Erfprins en voor-
HiSïte gefchi kten erfgenaam der Portugecfche ryobtentæ
k e il, eil als o f die ’er in perfoon tcgenwoor-
dig (3) w a s,p leg te lyk b y eede maiirchap
der ftraks hierop, opdat aan eene zoo
groote vreugde niets mpgc ontbreeken ,
ccnc algemeene (4) vergiffenis voorde zul- (4) Cam-
ken lict afkundigen, welkc tcn voordeele
van dcii verjaagden Koning Antoni dewa- Fiiipcfe-
pcacn tegens hcm gevoerd hadden. Sedert xív.°pag^
hec Staatsbeftier hebbende geregeld ver- i8o. vcrfo,
reysde Philips ce rug naar Spanje, endeed
door veelvuldige opgerechte praalboogen,
en op de w y z c der oude Romeynen zeegepraalende,
(7 ) met ccne Koninglyke fi) Antb.
ftaatfie als iiytbreyder des r y k s , ondcr het HiEobi
fteeken der trompetten langs dc opgefierde teniae For«
ftraaten z yn e plegtige intreede tc Madrit.
B y wclke plegcigheyd de Kardinaal van
Granvelle, die ftaande Philips afweezcn
het Spaanfche ry k als Onderkoning beftierd
had, aan z y n c ( ¿ ) flinker hand rccdt;
zynde verdcr vergezelfchapt van zyn e Bclg. De c
Dochter Izabellc, cn zyncn zoon Philips,
welke zynen Vader naamaals, onder den
naam vanPhilips (7) den III. in het ry k ge- ij)
volgd is. Deeze gehoude zcegepraal is fof. ¿3™'
op dit penningtje verbeeld, ’ c gene in d e
penningkas van den Hccr Willem Lormicr
in ’s Graavenhaage bewaard wordt.
ihfchcn Koning, zyiie oudfte dochter.
Op dc voorzyde ziec men dc borftbeelden van den Spaahfcl
in eenigen zoon, binnen dit gebreklyke Latynfche randichrift ;
P H I L I P p u s H I S P A n i a r u m R E X , P R I N C E P S
E T I N F A N T I S SU IS .
P H I L I P S K O N I N G F A N S P A N J E , D E E R F P R I N S
E N P R I N S E S Z T N E K I N D E R E N .
De zeegepraal, welke Philips by ’t doen zyner intreede te Madrit gehouden heeft; ftaat op
de achterzyde, boven het Spaanfche wapenfchild cn ondcr dit gebreklyke byfchrift, afgebeeld;
D R I U M P F U S .
Z E E G E P R A A L .
h Deel. D d d d B E SCH R Y -
,1.1
f i - y